Markeweg 132 - Blesdijke

3.1.1 Nationale Omgevingsvisie

De Rijksoverheid werkt aan een nieuwe Omgevingswet. De Omgevingswet bundelt alle huidige wetten over de leefomgeving. Daarbij hoort ook 1 Rijksvisie op de leefomgeving: de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Op 11 september 2020 is de Nationale Omgevingsvisie (NOVI) naar de Tweede Kamer gestuurd. Met de NOVI geeft het kabinet richting aan grote opgaven waardoor Nederland de komende 30 jaar verandert. Dit betreft onder meer:

• 1. de bouw van ongeveer 1 miljoen nieuwe woningen;
• 2. meer duurzame energie gebruiken;
• 3. aanpassen aan klimaatverandering;
• 4. de ontwikkeling van een circulaire economie;
• 5. omschakeling naar kringlooplandbouw.

Bij de opgaven wordt altijd rekening gehouden met een gezonde bodem, schoon water, behoud van biodiversiteit en een aantrekkelijke leefomgeving. De Nationale Omgevingsvisie schets een duurzaam perspectief voor onze leefomgeving. Op het niveau van dit project biedt de NOVI geen concrete aandachtspunten.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (2011)

De Wet ruimtelijke ordening (Wro) biedt de basis voor het stellen van algemene regels, op te nemen in een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB). Die regels richten zich primair op gemeenten, die het eerstverantwoordelijke overheidsniveau zijn voor de inhoud van ruimtelijke plannen. In het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro, 7 december 2011), ook wel bekend onder de naam AMvB Ruimte, zijn de nationale belangen uit de SVIR voorzien van juridische kaders, waarmee de doorwerking van de nationale belangen op ruimtelijk gebied is geborgd. Uit het Barro blijkt dat voor het planvoornemen en het plangebied geen sprake is van specifieke aspecten van nationaal belang. Wel geldt bij elk ruimtelijke plan nationaal belang dertien met betrekking tot zorgvuldig ruimtegebruik.

3.1.3 Ladder voor duurzame verstedelijking

De Ladder voor duurzame verstedelijking (Ladder) is een instrument voor efficiënt ruimtegebruik, met een motiveringsvereiste voor het bevoegd gezag als nieuwe stedelijke ontwikkelingen planologisch mogelijk worden gemaakt. Bij besluit van 28 augustus 2012 is de Ladder toegevoegd aan artikel 3.1.6 van het Bro en vervolgens op 1 oktober 2012 in werking getreden. Op 1 juli 2017 is het Bro gewijzigd, waarbij een nieuwe Laddersystematiek geldt. De Ladder staat als instrument niet op zichzelf, maar geeft mede vorm aan de systeemverantwoordelijkheid van de minister van Infrastructuur en Milieu voor een goede ruimtelijke ordening. Deze verantwoordelijkheid brengt met zich mee, dat de minister er voor zorgt dat decentrale overheden over de juiste instrumenten kunnen beschikken voor een zorgvuldige benutting van de ruimte. Hieronder wordt begrepen het voorkomen van overprogrammering, het faciliteren van groei, het anticiperen op stagnatie en het leefbaar houden van krimpregio's.

De Ladder houdt in dat de toelichting bij een ruimtelijk plan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, een beschrijving bevat van de behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het plan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

De Ladder is onder andere van toepassing op bouwplannen die worden aangemerkt als nieuwe stedelijke ontwikkeling. Bij het bepalen óf en hoe de Ladder moet worden toegepast zijn de volgende aspecten van belang:

• 1. Is er sprake van een stedelijke ontwikkeling?
• 2. Is de stedelijke ontwikkeling nieuw?
• 3. Wat is het ruimtelijk verzorgingsgebied?
• 4. Is er behoefte aan de voorgenomen ontwikkeling?
• 5. Ligt de ontwikkeling in bestaand stedelijk gebied?

TOETSING

1. Is er sprake van een stedelijke ontwikkeling?
Ingevolge artikel 1.1.1. lid 1 onder i van het Bro wordt verstaan onder ‘stedelijke ontwikkeling’: “ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.” Op basis van jurisprudentie (ABRvS 5 april 207, ECLI:NL:RVS:2017:943 (Ermelo)) kan de realisatie van zes recreatieve chalets beschouwd worden als een andere stedelijke voorziening, het gaat hier namelijk op het plaatsen van gebouwen.

2. Is de stedelijke ontwikkeling nieuw
De Laddertoets geldt alleen voor nieuwe stedelijke ontwikkelingen. Beoordeeld moet worden of sprake is van een nieuw beslag op de ruimte. Daarvan is in het beginsel sprake als het nieuwe ruimtelijke besluit meer bebouwing mogelijk maakt dan er op grond van het voorheen geldende planologische regime aanwezig was, of kon worden gerealiseerd.

In het geldend bestemmingsplan is ter plaatse van het projectgebied bebouwing niet toegestaan (uitgesloten). Door middel van voorliggende ruimtelijke onderbouwing wordt in afwijking van het geldend bestemmingsplan, bebouwing toegestaan in de vorm van zes chalets. Hiermee ontstaan extra bebouwingsmogelijkheden op het perceel. Er is dan ook sprake van een nieuwe stedelijke ontwikkeling.

3. Wat is het ruimtelijk verzorgingsgebied?
Het ruimtelijk verzorgingsgebied bestaat uit de regio Zuidoost zoals deze in het Actieplan vitale logiesaccommodaties (zie 3.2) is begrensd. De regio bestaat uit de gemeente Weststellingwerf, Heerenveen, Ooststellingwerf, Opsterland en Smallingerland.

4. Is er behoefte aan de voorgenomen ontwikkeling?
In 2019 is door ZKA Leisure Consultants onderzoek gedaan naar de vitaliteit en de toekomst van de Friese logiesaccommodaties. De uiteindelijke conclusie van het onderzoek is dat Fryslân een unieke verblijfsomgeving biedt voor gasten en dat de logiessector in Fryslân best vitaal is. Om toekomstbestendig te worden en te blijven valt er desondanks veel te verbeteren en te vernieuwen. Uitgedrukt in het aantal bedrijven is ongeveer 44% van het totale aanbod kleinschalig. Echter, in termen van capaciteit (aantal bedden) is het aandeel kleinschalig slechts 1%. Het economische rendement uit kleinschalig aanbod is laag, maar dit aanbod zorgt wel voor een verhoging van de leefbaarheid, reputatie en waarde van het platteland. Uit het onderzoek blijkt dat binnen de regio Zuidoost ruimte is voor kleinschalige ontwikkelingen. Het gaat hier om een groei van 3% tot 2028 ten opzichte van het bestaande aanbod. Doordat in deze regio veel bestaand aanbod is, is het doel met name ingezet op vitalisering van het bestaande aanbod.

Een vitaal logiesbedrijf is een bedrijf dat:

• nu en in de toekomst in staat is in te spelen op de behoeften van de markt;
• op zijn locatie met zijn opstallen en organisatie een duurzaam gezonde exploitatie realiseert;
• draagvlak heeft in de samenleving vanwege zijn bijdrage aan brede welvaart (ruimtelijke kwaliteit, banen, bestedingen, voorzieningen, circulariteit, ed.);
• vertrouwen heeft bij zijn financiers.

Met het voornemen wordt een bestaand recreatiebedrijf uitgebreid met zes recreatieve chalets. De bestaande bedrijvigheid richt zich momenteel op een niche markt door middel van een groepsaccommodatie en Bed&Breakfast dat sterk afhankelijk is van het hoog en laagseizoen. Door het toevoegen van de chalets ontstaat er een jaarrond bedrijf dat bijdraagt aan een duurzaam gezonde exploitatie. Het betreft daarnaast de uitbreiding van een bestaand kleinschalig bedrijf waar, zoals blijkt uit het onderzoek van ZKA, in deze regio behoefte aan is.

5. Ligt de ontwikkeling in bestaand stedelijk gebied?
Op grond van artikel 1.1.1 lid 1 onder h van het Bro wordt onder ‘bestaand stedelijk gebied’ verstaan: “bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij horende openbare of sociaal-culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur.” Het projectgebied maakt onderdeel uit van 'De Markestee' waar een groepsaccommodatie en Bed&Breakfast gevestigd is. Het terrein is ingericht ten behoeve van die functies en wordt nu gebruikt als speelveld. Het projectgebied kan dan ook beschouwd worden als 'de daarbij horende infrastructuur' en is te beschouwen als bestaand stedelijk gebied.

CONCLUSIE

Geconcludeerd kan worden dat de uitbreiding voldoet aan de Ladder van duurzame verstedelijking.

3.1.4 Conclusie

Op basis van vorenstaande kan worden aangegeven dat ten aanzien van dit projectvoornemen geen nationale belangen in het geding zijn en het projectvoornemen passend is in het ruimtelijke beleid van het Rijk.

3.2.1 Omgevingsvisie Fryslân 2020

Op 21 oktober 2020 is de omgevingsvisie Fryslân vastgesteld. In deze visie beschrijft de provincie het beleid zoals zij dat voor ogen ziet als de Omgevingswet in 2022 in werking treedt. De provincie heeft een viertal doelstellingen die ze als speerpunt wil behandelen. Een vitaal, veerkrachtig, karakteristiek en gezond Fryslân. Dat zijn de ambities van de provincie Fryslân voor de Friese leefomgeving. Met de leefomgeving bedoelt de provincie: de gedeelde ruimte waarin de mensen in de provincie samenleven. Fryslân is van alle mensen die er wonen, werken of te gast zijn.

Voor deze functiewijziging en de toevoeging recreatiemogelijkheden is het onderwerp Vitaal van belang. Dit onderwerp of thema heeft als speerpunt om Friese steden, dorpen en het platteland leefbaar houden. Dat er voldoende woningen, voorzieningen en bedrijvigheid zijn, en dat de bereikbaarheid goed is. Een sterke economie ligt hieraan ten grondslag. Leegstand van de voormalige agrarische bebouwing is in dit licht ongewenst. De nieuwe invulling zorgt voor woon- en recreatieplezier en sluit goed aan bij het onderwerp 'Vitaal'.

Daarnaast is één van de uitgangspunten van de Omgevingsvisie dat de Friese landschaptsypen en haar ontstaansgeschiedenis herkenbaar blijven. Een ander uitgangspunt is dat landschap bij ruimtelijke ontwikkelingen altijd een onderwerp is bij het afwegen van belangen. In de structuurvisie Grutsk op é Romte heeft de provincie haar kernkwaliteiten van het cultuurhistorisch erfgoed beschreven. Navolgende paragraaf gaat in op die kernkwaliteiten in relatie tot het voornemen.

3.2.2 Grutsk op 'e Romte

In Grutsk op ‘e Romte worden landschappelijke en cultuurhistorische structuren van provinciaal belang in samenhang geanalyseerd, gewaardeerd en van een richtinggevend advies voorzien.

Het projectgebied is gelegen in de 'Zuidelijke Friese Wouden'.

In dit gebied vond na de ijstijden, als gevolg van de zeespiegelstijging, op grote schaal veenvorming plaats. Het veen ontstond vanuit de lage, natte plekken van het plateau en in de beekdalen en groeide vervolgens ook het hoger gelegen dekzandgebied op, met het gevolg dat over vrijwel het gehele gebied zich toen een dik pakket (hoog)veen uitstrekte. De ontginning van het gebied begon vanaf de beken en werd loodrecht op de beek verkaveld waardoor veelal een opstrekkende verkaveling ontstond. De boerderijplaatsen, de bebouwingsvorm van de vroege, in hoofdzaak agrarische samenleving, die de basis is geweest voor de ontwikkeling van huidige dorpen, hebben zich hier in lineaire buurten ontwikkeld, parallel aan de

beken. Deze lintstructuren zijn op vele plaatsen uitgegroeid tot langgerekte lineaire veenontginningsdorpen. Ze volgen de richting van de ruggen en de beekdalen, liggen loodrecht op de verkaveling en zijn nu voornamelijk gericht op de lange wegen, die het gebied van oost naar west doorkruisen. De bebouwing bestond uit individuele en soms in buurten gegroepeerde erven op strookvormige kavels, die vanaf de beek landinwaarts zijn aangelegd.

Het gebied van de Zuidelijke Wouden kenmerkt zich door veel afwisseling in open en, op de hogere delen, besloten landschappen met bospercelen en omzoomde weilanden met houtwallen als perceelscheiding. De open landschappen zijn in de lagere delen te vinden en in de open polders die de overgang vormen naar het laagveengebied. Sloten rondom de kavels vormen hier de perceelscheiding en het landschapsbeeld met open weiden. De schaal van het landschap is midden tot kleinschalig te noemen; grootschalige openheid ontbreekt in het gebied.

Enkele adviezen die op het projectgebied van toepassing zijn:

• Herstellen en versterken van de visuele relatie tussen de dorpen en het landschap eromheen door verdere dichtslibben van bebouwing in de linten tegen te gaan en door dicht gegroeide doorzichten weer open te maken.
• Behouden van het patroon (ritme, volume, kleur en oriëntatie) van de bebouwingslinten op de hogere ruggen en de langgerekte hoogveenontginningen. Belangrijk is behoud van de oriëntatie van de huizen op hun perceel en de oriëntatiewisseling van de huizen (soms nog aanwezige middeleeuwse opstrek).
• Behoud versterkingen ontwikkeling van het overwegend open karakter van de hoogveenontginningen, zodat onderscheid tussen dichte bebouwingslinten en strakke vaarten en wijken helder blijft en/of wordt.
• Behoud van het strakke, lineaire karakter van de vaarten en van de erbij horende -nog resterende- kunstwerken en dienstwoningen in hun karakteristieke verschijningsvorm.
• Contrast tussen het open landbouwgebied en de gesloten bospercelen handhaven.
• De planmatige structuur, gedragen door laanbeplantingen, de oude padenstructuren en de strak omkaderde boscomplexen (passend in de blokverkaveling) behouden en versterken.
• Behoud en versterking van de houtwallen, singels, boscomplexen, boombeplanting langs wegen en groene erven, groene tuinen en groene erfscheidingen, die samen een essentieel onderdeel vormen van de landschappelijke structuur

Het voornemen bestaat uit de invulling van een bestaand recreatieterrein en maakt onderdeel uit van een bestaand erf. Aan de oostzijde van het projectgebied is een doorzicht naar het open landschap aanwezig. Het erf zelf kent aan de voorzijde (wegzijde) een groene invulling (bomen en struiken) die past bij de karakteristieken van het landschap. Het erf wordt aan oost- en westelijke zijde afgeschermd door groene erfafscheiding. De noordzijde van het erf is meer open en vormt daarmee een natuurlijke overgang naar het open landschap. Met de plaatsing van zes recreatieve chalets op het achterterrein wordt zoveel mogelijk de bestaande beplanting gehandhaafd dan wel versterkt. Daarnaast wordt het erf niet uitgebreid of strekt de ontwikkeling niet tot buiten het bestaande erf. Initiatiefnemer heeft zich aangemeld voor het project 'Beammen foar Elkenien' van Landschapsbeheer Friesland. In dat project wordt per locatie een beplantingsplan opgesteld waarna het perceel wordt bepalnt met streekeigen soorten.

Het voornemen tast de landschappelijke structuur en kenmerken van het gebied niet aan en vindt daarmee aansluiting op de uitgangspunten zoals genoemd in Grutsk op 'e romte!

3.2.3 Verordening Romte Fryslân 2014

Provinciale Staten van Fryslân hebben op 25 juni 2014 de provinciale verordening ruimte vastgesteld. Enerzijds om de provinciale belangen te borgen, anderzijds om vooraf duidelijkheid richting gemeenten te geven over de provinciale belangen en de wijze waarop deze doorwerken naar gemeentelijke ruimtelijke plannen. Het Streekplan (voorganger Omgevingsvisie) kreeg daarmee een handzame en praktische vertaling die toepasbaar is bij het opstellen van plannen. De verordening zelf voorziet niet in nieuw beleid. Toekomstig nieuw provinciaal beleid zal via een herziening van de verordening door kunnen werken. De verordening is dus dynamisch en wordt regelmatig aangepast.

Nieuwe stedelijke functies

In de verordening is opgenomen dat in een ruimtelijk plan voor landelijk gebied geen bouwmogelijkheden en gebruiksmogelijkheden mogen worden opgenomen voor nieuwe stedelijke functies (artikel 1.1.1, onder 1). In afwijking hiervan kunnen deze functies wel worden toegestaan als uitbreidingslocatie aansluitend op bestaand stedelijk gebied. Binnen het bestaand stedelijk gebied is meer beleidsvrijheid.

Het bestaand stedelijk gebied wordt gedefinieerd als:

'het gebied dat de bestaande of bij bestemmingsplan toegelaten en voorziene woon- of bedrijfsbebouwing waaronder mede begrepen de daarbij behorende openbare voorzieningen en verkeersinfrastructuur van een kern bevat, zoals begrensd op de van deze verordening deel uitmakende kaarten Begrenzing bestaand stedelijk gebied, of zoals sinds 1 januari 2010 opgenomen in een onherroepelijk ruimtelijk plan voor nieuwe stedelijke functies, met uitzondering van de stedelijke functies die pas kunnen worden gerealiseerd op grond van in dat ruimtelijk plan opgenomen wijzigingsbevoegdheden ex artikel 3.6 Wet ruimtelijke ordening.'

Het projectgebied is op basis van de kaarten behorende bij de verordeningen gelegen in het landelijk gebied van de provincie en grenst niet aan bestaand stedelijk gebied. Het planvoornemen is daarnaast te beschouwen als stedelijke functie, het betreft de bouw van zes recreatieve chalets. Dit is in de verordening namelijk als volgt gedifinieerd:

'functies die gekoppeld zijn aan het functioneren van kernen (dorpen en steden), waaronder worden verstaan woningen, functioneel niet aan het beheer, onderhoud of productievermogen van het landelijk gebied gebonden bedrijven, zakelijke en commerciële dienstverlening, detailhandel, horeca, maatschappelijke, educatieve, culturele en religieuze voorzieningen en sportvoorzieningen, met bijbehorend stedelijk water en groen en bijbehorende infrastructuur en nutsvoorzieningen, daaronder niet begrepen windturbines of opstellingen voor zonne-energie.'

Het planvoornemen is in strijd met artikel 1.1.1 van de verordening.

Recreatiewoningen

Artikel 5 van de verordening gaat over recreatie en toerisme.

Op de Markeweg 132 is reeds een bed & breakfast en groepsaccommodatie gevestigd. Het voornemen bestaat uit de realisatie van zes recreatieve chalets op het bestaande bijbehorende recreatieterrein. Een recreatieve chalet is te beschouwen als recreatiewoning. Artikel 5.1 stelt nadere regels over de mogelijkheden voor recreatiewoningen. Het betreft hier de uitbreiding van bestaande complexen van recreatiewoningen, de nieuwvestiging van een complex van recreatiewoningen in of aansluitend aan of nabij een recreatiekern of de vervanging van standplaatsen voor recreatiewoningen op een bestaand kampeerterrein.

Aan de Markeweg 132 is geen sprake van een bestaand complex van recreatiewoningen. Het dorp Blesdijke is eveneens niet aangewezen als recreatiekern. Ook bestaan op het terrein geen mogelijkheden voor standplaatsen (kampeerterrein). Met project kan dan ook geen aansluiting worden gevonden op artikel 5.1 van de verordening.

Vanwege de kleinschaligheid van het voornemen is eveneens getoetst aan artikel 5.5. Artikel 5.5. gaat specifiek in op kleinschalige dag- en verblijfsrecreatie. Hierbinnen wordt echter alleen een mogelijkheid geboden voor de realisatie van recreatiewoningen binnen bestaande bebouwing op het erf van een (agrarisch) bedrijf of woning of als het gaat om nieuwbouw binnen of aangrezend aan het bestaand stedelijk gebied (onder voorwaarden). Met het voornemen worden zes recreatieve chalets op een bestaand recreatieterrein geplaatst. Hoewel het volledige terrein reeds ingericht en gebruikt wordt ten behoeve van recreatie is geen bebouwing aanwezig waarbinnen de recreatiewoningen gerealiseerd kunnen worden. Artikel 5.5 biedt dan ook geen mogelijkheden voor de realisatie van de chalets.

In Artikel 5 zijn geen andere mogelijkheden opgenomen voor de realisatie van de chalets.

Ontheffing

In artikel 10.1.1 van de verordening is echter een algemene ontheffingsmogelijkheid opgenomen. Gedeputeerde Staten kunnen ontheffing verlenen van het bepaalde in onder andere artikel 1.1.1 en 5.1 tot en met 5.4 voor een ruimtelijke ontwikkeling in het landelijk gebied als het gaat om onder andere recreatieve functies. Dit kan alleen in de gevallen waarin de verwezenlijking van het gemeentelijk ruimtelijk beleid wegen bijzondere omstandigheden onevenredig wordt belemmerd in verhouding tot de met die regels te dienen provinciale belangen. De ontheffing kan worden verleend indien:

• a. de ontwikkeling gelet op aard, schaal en uitstraling past binnen de landschappelijke en cultuurhistorische kernkwaliteiten, en in een evenredige verhouding nieuwe kwaliteiten van natuur, water, landschap of recreatieve dan wel agrarische mogelijkheden toevoegt, of bijdraagt aan een goede ruimtelijke kwaliteit in het landelijke gebied of bestaand stedelijk gebied,
• b. de ontwikkeling bijdraagt aan de sociale of economische vitaliteit van het platteland,
• c. de ontwikkeling niet leidt tot onevenredige milieubelasting en niet onevenredig veel verkeer aantrekt in relatie tot het onderliggende wegennet, en
• d. de ontwikkeling niet leidt tot beperkingen voor de ontwikkeling van agrarische bedrijven in de omgeving.

Aan de ontheffing kunnen voorschriften worden verbonden indien de betrokken provinciale belangen dat met het oog op een goede ruimtelijke ordening noodzakelijk maken, waaronder in ieder geval voorschriften met betrekking tot beeldkwaliteit en landschappelijke, cultuurhistorische, archeologische en natuurlijke waarden.

Ontheffingsaanvraag
Gemeente De Fryske Marren heeft namens de initiatiefnemer een ontheffing bij de provincie aangevraagd om het planvoornemen alsnog mogelijk te maken. Voorliggende onderbouwing vormt de motivering behorende bij de ontheffingsaanvraag.

Voorliggende ontwikkeling betreft de realisatie van zes recreatieve chalets op een bestaand recreatieterrein. Het recreatieterrein is in de bestaande situatie in gebruik als terrein behorende bij de bestaande groepsaccommodatie en bed&breakfast. Het terrein is als zodanig ingericht en kent een duidelijke inpassing in het landschap. Paragraaf 3.2.2 geeft een nadere onderbouwing op dit onderdeel.

Als blijkt uit paragraaf 3.2.5 draagt de ontwikkeling bij aan de sociale en economische vitaliteit van het platteland. In hoofdstuk 4 is ingegaan op de milieuaspecten en planologisch randvoorwaarden. Onder andere uit de paragrafen 4.1 en 4.8 blijkt dat het voornemen niet leidt tot onevenredige milieubelasting en niet onevenredig veel verkeer aantrekt in relatie tot het onderliggende wegennet. Paragraaf 4.1 gaat eveneens in op de ontwikkelingsmogelijkheden van agrarische bedrijven in de omgeving. Hieruit blijkt dat het voornemen niet leidt tot beperkingen voor die ontwikkelingsmogelijkheden. Het voornemen kan dan ook voldoen aan de voorwaarden zoals deze geformuleerd zijn voor het verkrijgen van een ontheffing. Op 14 februari 2023 is de gevraagde ontheffing verleend, zie Bijlage 4.

3.2.4 Omgevingsverordening Fryslân 2021 (ontwerp)

Wanneer de Omgevingswet in werking treedt vervallen op dat moment alle huidige verordeningen voor de fysieke leefomgeving van rechtswege en moeten provincies een Omgevingsverordening hebben vastgesteld waarin regels over de fysieke leefomgeving zijn opgenomen. Hiertoe heeft de provincie Fryslân een nieuwe omgevingsverordening opgesteld die als ontwerp ter inzage ligt.

In de nieuwe verordening worden kleinschalige logiesontwikkelingen, onder bepaalde voorwaarden, buiten bestaand stedelijk gebied toegestaan. Uitbreiding/aanpassing van bestaande recreatieve ontwikkelingen is toegestaan indien aangesloten wordt op bestaand stedelijk gebied of een bestaande recreatieve ontwikkeling. De ontwikkeling qua aard en schaal passend is bij de kern en een positieve bijdrage wordt geleverd aan een Gastvrij Fryslân. Een nieuwe recreatieve ontwikkeling wordt toegestaan mits bijgedragen wordt aan een Gastvrij Fryslân en de ontwikkeling een bijdrage levert aan andere ambities. Ontwikkelingen moeten dus bijdragen aan een Gastvrij Fryslân: een prettige en gezonde leefomgeving, toekomstbestendige banen en het behoud en de ontwikkeling van natuur- en cultuurerfgoed.

3.2.5 Gastvrij Fryslân 2028

Beleidsnota

In april 2020 hebben Provinciale Staten Friesland de beleidsnota Gastvrij Fryslân 2028 vastgesteld. Hierin staan de uitgangspunten van het nieuwe provinciale beleid voor recreatie en toerisme.

Het zoeken naar een juiste balans in spreiding van toerisme is hierbij één van de belangrijkste uitgangspunten. Op deze manier moet toerisme bijdragen aan de leefbaarheid: Friezen kunnen fijner wonen, leven en werken. In een uitvoeringsprogramma wordt dit nog verder uitgewerkt en concreter gemaakt. Dit programma is juni 2020 vastgesteld door Gedeputeerde Staten.

Uitvoeringsprogramma

In het uitvoeringsprogramma is de missie zoals opgenomen in de beleidsnota uitgewerkt. Om aan deze missie te voldoen, zijn er drie ambities geformuleerd:

• Ambitie 1: Toerisme zorgt voor een prettige en gezonde woon- en leefomgeving. Een slimme groei van toerisme draagt bij aan het behouden of verder laten stijgen van de beleving van de leefbaarheid, het behouden van de nummer 1 positie van meest gelukkige inwoners van Nederland en instandhouding van het voorzieningenniveau in onze provincie.
• Ambitie 2: Toerisme versterkt het behoud en ontwikkeling van cultuur- en natuurerfgoed. Een slimme groei van toerisme versterkt de kwaliteit en omvang van de natuur en het cultuurerfgoed.
• Ambitie 3: Toerisme zorgt voor toekomstbestendige banen. Een slimme groei van toerisme draagt bij aan werkgelegenheid en arbeidsparticipatie voor jongere generaties en senioren. Met uitdagende banen die bijdragen aan een stijging van het welvaartsniveau (gemiddeld huishoudensinkomen).

Om deze missie en ambities te kunnen realiseren, wordt in de beleidsperiode gewerkt met zeven opgaven. Deze opgaven vormen de leidraad voor de uitvoering. Eén van de opgaven is 'vitale logiesaccommodaties'

Actieplan vitale logiesaccommodaties

In 2019 is door ZKA onderzoek gedaan naar de toekomst van Friese logiesaccommodaties. Daaruit kwam naar voren dat de logiessector in Fryslân zich goed kan meten met die in de rest van Nederland. Aan de andere kant geldt: stilstand is achteruitgang en om onderscheidend te blijven, moet nu al worden gewerkt aan de toekomst. Bijvoorbeeld door in te zetten op spreiding in tijd (seizoensverbreding) en regio (nieuwe bestemmingen) of door experimentele ontwikkelingen te verwelkomen.

Eén van de zeven opgaven van het Uitvoeringsprogramma Gastvrij Fryslân is het werken aan vitale logiesaccommodaties. Het actieplan vitale logiesaccommodaties geeft invulling aan deze opgave. Het is tot stand gekomen na een uitgebreide beleidsscan en diverse gesprekken met sectorspecialisten en logiesondernemers. Het actieplan bevat regionale accenten om de slimme Friese groeiambitie in ruimte en tijd handen en voeten te geven:

• Slimme groei in ruimte vindt plaats door de toeristische vraag (en het profijt hiervan) beter over Fryslân te verdelen. De focus van het actieplan in toeristisch drukke gebieden ligt dan ook anders dan in toeristisch minder drukke gebieden.
• Slimme groei in tijd zorgt ervoor dat het actieplan vooral focust op deelsectoren met kansen voor seizoenverbreding.

De beschikbare middelen worden tot en met 2023 met name ingezet voor logiesaccommodaties met perspectief die zelf stappen willen (en soms moeten) maken om vitaler te worden. Vanuit dit actieplan kunnen deelsectoren, Friese gemeenten en bedrijven gemakkelijk vertaalslagen maken naar hun eigen situatie.

De ambities van het actieplan zijn als volgt:

• In 2028 vervullen logiesaccommodaties een sleutelrol in de Friese slimme groeiambitie. Met hun beddencapaciteit zorgen ze voor toeristische spreiding in ruimte (nieuwe bestemmingen) en tijd (seizoenverbreding). Met steeds meer kwaliteit spelen zij in op de behoeften van de veeleisende toerist.
• Logiesaccommodaties bevorderen brede welvaart door hun bijdrage aan de ruimtelijke kwaliteit, voorzieningen, banen, stuwende economische bestedingen en leefbaarheid. Ze maken Fryslân mooier. De uitzonderlijk hoge kwaliteit van de natuurlijke en culturele omgeving voeren ze op een eigenzinnige manier tot in de finesses door in hun producten en dienstverlening.
• In 2028 prikkelen grotere en kleine verduurzaamde logiesaccommodaties de zintuigen van gasten. Het hele jaar door hoor, zie, ruik, proef en voel je op een innovatieve wijze de cultuur en omgeving in Friese logiesaccommodaties. Zo bieden logiesaccommodaties in 2028 voor gasten en bewoners in alle Friese regio’s een hogere toegevoegde waarde.

Voornemen
In het plan worden zes chalets toegevoegd aan een bestaande recreatieve functie. De bestaande recreatieve functie betreft een groepsaccommodatie en een Bed and Breakfast. Door zes chalets toe te voegen krijgt het recreatieve bedrijf een meer divers aanbod. De eigenaar heeft onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor een betere bezetting van de groepsaccommodatie. In de zomer wordt de accommodatie verhuurd via een Duitse reisorganisatie. In de laagseizoenen wordt de accommodatie verhuurd aan families en vriendengroepen. Het is lastig om de groepsaccommodatie in de midweken van het laagseizoen verhuurd te krijgen om de simpele reden dat niet iedereen in de midweken vrij kan krijgen om op vakantie te gaan. Ook voor zorggroepen is deze periode niet weg gelegd omdat er op dat moment geen mensen zijn voor begeleiding en de cliënten zelf dagbesteding hebben. Het is makkelijker om in het laagseizoen kleinere accommodaties te verhuren en hiermee wordt het risico’s gespreid voor het bedrijf. Daarnaast is er ook steeds meer vraag naar losse accommodaties. Door kleinere accommodaties aan te bieden is er meer verhuur mogelijkheid voor andere samenstellingen dan groepen. Het initiatief draagt bij aan de economische vitaliteit van het platteland doordat het een betere en duurzame exploitatie van het bestaande bedrijf borgt.

Door de spreiding van onze risico’s en een andere bezetting dan de groepsaccommodatie kan ook het personeel beter ingezet worden. Met de kleinere accommodatie kan er straks met andere aankomstdagen dan maandag en vrijdag gewerkt worden en heeft de initiatiefnemers meer ruimte voor personeel dat meer uren wil werken binnen het bedrijf. Het voornemen heeft daarmee een positief effect op de lokale arbeidsmarkt (ambitie 3).

In de omgeving van Blesdijke zijn veel mogelijkheden voor uitstapjes naar bijvoorbeeld natuurparken, attractieparken of de cultuursector. Door de ligging van de locatie, omringd door natuur, krijgen de gasten een vakantie met rust, ruimte en comfort. De accommodatie grenst aan drie natuurgebieden. Aan de ene kant is nationaal natuurpark De Weerribben te vinden. Aan de andere kant ligt de Rottige Meente en binnen 18 kilometer ben je in de provincie Drenthe. Hierdoor heeft accommodatie een goede locatie voor natuurtoerisme. Ook in de laagseizoenen is het aanbod van musea in de omgeving ruim voldoende om vermaak te vinden. Rondom zijn veel bezienswaardigheden zoals bijvoorbeeld de koloniën van Weldadigheid (uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed in 2021), het vlechtumsum in Noordwolde, Het kiekhuus in Wolvega. Door de goede ligging is het ook mogelijk om een wandel- of fietstocht te beginnen vanaf de locatie door Friesland (De rottige Meente) of Overijssel (de Weerribben Wieden).

Door de realisatie van de zes chalets wordt de locatie aantrekkelijk voor gezinnen en stellen die niet aan de vakantieperiodes (laagseizoen) gebonden zijn en toch van de rust en natuur willen genieten. Het voornemen draagt daardoor bij aan een jaarronde aanwezigheid van toeristen in de regio wat resulteert in een vitale culturele- en natuursector (ambitie 2).

Het project is uniek omdat de luxe chalets van alle gemakken worden voorzien. De chalets bevinden zich midden in de natuur. Rondom is uitzicht over het weiland met in de verte Wolvega. In de omgeving is veel te doen als het gaat om cultuur en natuur. Het zwembad in de tuin zorgt voor aangename verkoeling in de zomer. Het zwembad is verwarmd middels een warmtepomp en zonnepanelen. Alle seizoenen bieden kansen doordat er zowel binnen als buiten voldoende activiteiten te doen zijn, om vervolgens terug te kunnen keren naar rust, ruimte en comfort. Na een dag vertier is het fijn ‘thuis’ komen in een luxe chalet. Door de unieke ligging van de chalets en de comfort die geboden wordt aan de recreanten levert het project een positieve bijdrage aan Gastvrij Fryslân (ambitie 2).

Het voornemen draagt bij aan de duurzame voortzetting van het bestaande recreatieve bedrijf op een voormalige agrarisch erf. De kleinschalige aard van de activiteiten past binnen het gemengde landelijke karakter van de omgeving (lint buitengebied) sluit aan een aantrekkelijk woon- en leefklimaat van de omgeving. Daarnaast leveren zij een bijdrage aan het voortbestaan van voorzieningen in de omgeving. Uit het onderzoek dat in het kader van Actieplan Vitale logiesaccommodaties door ZKA is uitgevoerd, blijkt dat eveneens behoefte aan een dergelijke uitbreiding bestaat (ambitie 1). Het project is dan ook in overeenstemming met Gastvrij Fryslân 2028.

3.2.6 Conclusie

Het projectvoornemen is opgesteld in lijn met het provinciale beleid.

3.3.1 Omgevingsvisie

De omgevingsvisie Weststellingwerf vervangt het Structuurplan 2000 – 2015. Deze omgevingsvisie is opgesteld in nauwe samenspraak met de bevolking, het bedrijfsleven, de agrarische sector, de politiek en andere belanghebbenden. Hierin wordt op hoofdlijnen de toekomstvisie in deelonderwerpen uitgewerkt. Deze visie is bedoeld als een dynamisch document, dat wordt aangepast en aangevuld als daaraan behoefte bestaat.

Op gebied van recreatie & toerisme worden behandeld onder punt 6, bladzijde 43 van de omgevingsvisie 2019. De visie van de gemeente is dat in de toekomst het landschap van de gemeente een integraal deel is van de toerisme economie van de gemeente. Toeristen moeten van de natuur en de omgeving kunnen genieten. De initiatiefnemer levert een bijdrage aan de doelstelling zoals opgenomen in de visie door de aanleg van zes duurzame chalets. Hiermee ontstaan extra overnachtingsmogelijkheden voor toeristen in de gemeente.

De ontwikkeling is conform de uitgangspunten van de gemeentelijke omgevingsvisie, zoals vastgesteld door de gemeenteraad op 12 juni 2019. Het gaat hier om een initiatief dat past binnen de landelijke identiteit van Weststellingwerf. Bij het voornemen wordt zorgvuldig worden omgegaan met de ruimte en de herkenbaarheid van het landschap.

3.3.2 Nota Recreatie en toerisme

In de Nota recreatie en toerisme uit 2015 is het beleid van de gemeente voor toerisme opgenomen. Het beleid is uitgewerkt in het 'Uitvoeringsprogramma recreatie en toerisme 2016-2020'.

Het is de ambitie van de gemeente om meer toeristen te trekken en te laten overnachten. De gemeente voorziet een positieve invloed op de werkgelegenheid en de leefbaarheid van de kleine kernen door een groei van toerisme. De initiatiefnemer is voornemens om meer en gevarieerdere vormen van overnachtingsrecreatie aan te bieden. Het voornemen van de initiatiefnemer past binnen de ambitie om meer toeristen naar de gemeente te trekken.