Bestemmingsplan IJsselmeer

2.1 Rijksbeleid

Het Rijk heeft een primaire verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling en uitvoering van beleid voor de ruimtelijke hoofdstructuur, waaronder het IJsselmeer. Het Rijk heeft de mogelijkheid om nationaal (water)beleid direct ruimtelijk te laten doorwerken door AMvB's op te stellen of inpassingsplannen te maken. Beide instrumenten werken direct door naar ruimtelijke plannen van andere overheden. Het IJsselmeergebied is in beheer bij Rijkswaterstaat, waarmee een groot deel van de zorg voor het gebied een rijkstaak is.

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte, Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) betreft een actualisatie van het ruimtelijke en het mobiliteitsbeleid. De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte is op 22 november 2011 door de Tweede Kamer aangenomen en is begin 2012 in werking getreden. De SVIR zet twee zaken helder neer. Een scherp kader voor prioritering in het Infrafonds en een selectief ruimtelijk beleid dat meer overlaat aan provincies en gemeenten. Minder nationale belangen en eenvoudigere regelgeving.

Het Rijk stelt heldere ambities voor Nederland in 2040, die inspelen op de (inter)nationale ontwikkelingen die de ruimtelijke en mobiliteitsopgaven bepalen richting 2040. Het Rijk zet het ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid in voor een concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig Nederland. Het Rijk formuleert drie hoofddoelen om Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig te houden voor de middellange termijn (2028):

• a. Het vergroten van de concurrentiekracht van Nederland door het versterken van de ruimtelijk-economische structuur van Nederland;
• b. Het verbeteren, instandhouden en ruimtelijk zekerstellen van de bereikbaarheid waarbij de gebruiker voorop staat;
• c. Het waarborgen van een leefbare en veilige omgeving waarin unieke natuurlijke en cultuurhistorische waarden behouden zijn.

Het IJsselmeergebied behoort in de structuurvisie tot het deelgebied van Noordwest Nederland. De aanwijzing als Natura 2000-gebied is voor dit gebied belangrijk. "Het IJsselmeer is van (inter)nationaal belang omdat het een groot laaglandmeer is met landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten (als voormalige Zuiderzee) en een unieke weidsheid en openheid (rust, leegte, duisternis). In het Nationaal Waterplan (NWP) benoemt het Rijk vier opgaven voor het IJsselmeergebied: waterveiligheid, zoetwatervoorziening, ecologie en ruimte voor buitendijks bouwen." (Ministerie van Infrastructuur en Milieu, p.73).

Het 'Besluit algemene regels ruimtelijke ordening' (Barro) is op 17 december 2011 in werking getreden. Het Barro, zoals de afkorting luidt, regelt de doorwerking van nationale belangen in bestemmingsplannen. Het Barro stelt eisen aan een bestemmingsplan daar waar het gaat om gebieden van nationaal belang, waaronder het IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte). Op 1 oktober 2012 zijn er aanvullende regels in werking getreden in het Barro. In titel 2.12 worden eisen voor het IJsselmeergebied gegeven als het gaat om uitbreidingsruimte.Voorgeschreven wordt dat bestemmingsplannen geen nieuwe bebouwing of landaanwinning mogelijk maken. Uitzonderingen worden gemaakt voor de gemeenten Amsterdam, Almere, Lelystad, Harderwijk, Gaasterlan-Sleat voor concreet omschreven projecten. Tevens wordt algemeen aangegeven dat voor natuurontwikkeling en andere bestemmingen dan natuurontwikkeling, aansluitend op bestaande bebouwing, een uitzondering gemaakt worden. Dit bestemmingsplan, dat geen ontwikkelingen mogelijk maakt, is in overeenstemming met het Barro.

Natuurbeschermingswet 1998

De gebiedsbescherming wordt geregeld in de Natuurbeschermingswet 1998 (Nb-wet). Deze wet geldt sinds 1 oktober 2005 ook voor de Vogel- en Habitatrichtlijngebieden, die deel uitmaken van het Europese Natura 2000-netwerk. Het IJsselmeer is aangewezen als Natura 2000-gebied. Hiermee is ook bijna het hele plangebied een Natura2000 gebied:

Figuur 2.1 aanwijzing als Natura 2000-gebied

Grote delen zijn in eigendom en beheer bij het Rijk. Voor het opstellen van het beheerplan IJsselmeer in het kader van de Natuurbeschermingswet neemt Rijkswaterstaat IJsselmeergebied (RWS IJG) het voortouw. Het Natura 2000-beheerplan voor het IJsselmeer is nog niet afgerond (nov 2011).

Flora- en faunawet (1998)

De Flora- en faunawet waarborgt de soortbescherming. Deze wet beschermt inheemse planten- en diersoorten. Voor alle activiteiten die een mogelijk effect op de beschermde planten- en diersoorten kunnen hebben is toetsing aan de Flora- en faunawet noodzakelijk. Gezien het nieuwe bestemmingsplan geen nieuwe activiteiten toelaat, is toetsen aan de Flora- en Faunawet niet nodig.

Nationaal Waterplan 2009 - 2015

Het Nationaal Waterplan (NWP) is het rijksplan voor het waterbeleid voor de periode 2009-2015. Het NWP beschrijft de maatregelen die genomen moeten worden om Nederland ook voor toekomstige generaties veilig en leefbaar te houden en de kansen die water biedt te benutten. In het NWP wordt het IJsselmeer genoemd als strategische zoetwatervoorraad. Verder is het NWP voor het plangebied niet relevant. Op dit moment wordt gewerkt aan het Nationale Deltaprogramma. Voor het IJsselmeergebied wordt hierin (onder andere) onderzocht welke mogelijkheden er zijn voor peilverhoging van het IJsselmeer. De uitkomsten daarvan zullen in een Deltabeslissing worden uitgewerkt.

Waterwet (2009)

Een achttal wetten is in 2009 samengevoegd tot één wet, de Waterwet. De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Gezien het nieuwe bestemmingplan weinig/geen wijzigingen met zich meebrengt, is de waterwet verder niet van toepassing.

Rijksvaarwegen

Door het plangebied lopen twee vaarroutes (Figuur 2.2). Deze twee vaarroutes zijn reeds aanwezig en ook opgenomen in het bestemmingsplan van 1999. Deze routes zijn in het bestemmingsplan opgenomen en voorzien van een aanduiding.

Figuur 2.2 Streefbeeld vaarwegen en goederenvervoer. (Bron: Omgevingsplan Flevoland)