ROB Dorp 89 Polsbroek

1.1 Aanleiding voor het initiatief

De eigenaren van het bedrijf HorseFit- & Wellness (hierna: initiatiefnemers) zijn woonachtig op het perceel Dorp 89 in Polsbroek. De initiatiefnemers zijn voornemens om op het achterste gedeelte van het perceel een kleinschalig trainings- en wellnesscentrum voor paarden op te richten. Het perceel heeft in de huidige situatie een dagrecreatieve bestemming. Het initiatief voor HorseFit- & Wellness omvat:

de bouw van een nieuwe paardenstal, vergroting van de paardenbak en paddock, de aanleg van een seawalker en longeercirkel, hooiopslag en verplaatsing van de mestplaat.

Het geldende bestemmingsplan laat met recht noch via wijziging realisatie van het initiatief toe. Om op deze locatie het bedrijf te kunnen realiseren is daarom voorliggende ruimtelijke onderbouwing opgesteld die onderdeel vormt van een projectafwijkingsbesluit. Via voorliggend document is gemotiveerd waarom medewerking wordt verleend en waarom dat kan volgens de Wet ruimtelijke ordening (Wro).

1.2 Ligging plangebied

Het plangebied is gelegen op het adres Dorp 89 in Polsbroek. Het perceel maakt onderdeel uit van het lint tussen Polsbroek en IJsselstein in de Lopikerwaard. Navolgende afbeelding toont de ligging van het plangebied in de omgeving.

Bron: ruimtelijke plannen.nl

1.3 Leeswijzer

Na dit inleidende hoofdstuk is in hoofdstuk 2 het initiatief beschreven. In hoofdstuk 3 is een beschrijving van het relevante Rijks-, provinciale-, en gemeentelijke beleid en de relevante wetgeving opgenomen. In hoofdstuk 4 is het project inhoudelijk op haalbaarheid getoetst aan de hand van het geldende beleid en (milieu)wetgeving. Tevens is in dit hoofdstuk ingegaan op de economische haalbaarheid van het plan. Tot slot bevat hoofdstuk 5 de maatschappelijke uitvoerbaarheid van het plan, waarbij de uitkomsten van de inspraak en overlegmomenten zijn opgenomen.

2.1 Huidige situatie

Het plangebied ligt aan het Dorp 89 in Polsbroek. In de nabije omgeving van het plangebied bevinden zich agrarische percelen, burgerwoningen, enkele bedrijven en recreatieve functies.

In de huidige situatie heeft het perceel de functie viskwekerij/visvijver. Het gaat om een terrein van ruim 3 hectare (31.990m2) dat volledig is bestemd als dagrecreatieve voorziening. De dagrecreatieve voorziening bestond uit 4 visvijvers. In de onderstaande afbeelding is een overzicht van de voormalige viskwekerij/ visvijver opgenomen. De brede sloot, met daaraan 3 visvijvers gelegen, was voorzien van 2 bruggen om aan beide zijden van de sloot te kunnen vissen. Vooruitlopend op de nieuwe functie zijn de bruggen gesaneerd en heeft het terrein inmiddels al een natuurlijke en landschappelijke uitstraling gekregen. Hiervoor is een landschapsarchitect ingeschakeld.

Voormalige indeling van het terrein

Op het perceel was ook een ontvangstruimte met horeca en parkeergelegenheid aanwezig. In de horeca kon men de gevangen vis nuttigen en werden de vissen gerookt. In de horecagelegenheid konden 30 tot 40 personen ontvangen worden. Dit waren veelal bezoekers die een dagdeel kwamen vissen. De verkeersafwikkeling vond plaats via het perceel Dorp 89 te Polsbroek en het karrenspoor aan de westzijde van het perceel.

Voormalige bruggen

De voormalige ontvangst- en horecaruimte zijn nu in gebruik als paardenstal voor hobbypaarden. De voormalige schuilhutten van de forellenvisserij worden gebruikt voor hooiopslag. Behalve een paardenstal en hooischuur zijn al een kleine paardrijbak, paddock, mestplaats en paardenweides aanwezig voor hobbymatig gebruik. Aan de wegzijde staat de woonboerderij. Navolgende luchtfoto geeft een overzicht van de huidige situatie in het plangebied.

Bestaande situatie met:

• 1. woonhuis
• 2. bijgebouw/paardenstal met hobbypaarden
• 3. paardenrijbak
• 4. ingestorte schuur
• 5. mestbak
• 6. paardenstal
• 7. hooiopslag

W paardenweides

De woonboerderij is gelegen in het karakteristieke bebouwingslint dat loopt vanaf Polsbroek tot aan IJsselstein. De boerderij is aangewezen als Rijksmonument en stamt uit 1812. Op navolgende foto is de boerderij vanaf de weg (Dorp) te zien.

Bron: Google streetview

2.2 Toekomstige situatie

3.1 Rijksbeleid

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) en Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

Gebiedsgericht

De SVIR benoemt een aantal aspecten van nationaal ruimtelijk belang. Het betreft de bescherming van de waterveiligheid aan de kust en rond de grote rivieren, bescherming en behoud van de Waddenzee en enkele werelderfgoederen, de uitoefening van defensietaken, de ecologische hoofdstructuur, de elektriciteitsvoorziening, de toekomstige uitbreiding van het hoofd(spoor)wegennet en de veiligheid rond rijksvaarwegen. Voorts betreft het enkele specifieke gebieden, zoals de mainportontwikkeling van Rotterdam en Schiphol.

In het Barro heeft het Rijk voor deze onderwerpen regels opgesteld waarmee de SVIR juridisch verankerd is richting lagere overheden. Via het Besluit ruimtelijke ordening en het Besluit omgevingsrecht zijn deze regels aanvullend vastgelegd.

In de SVIR worden, naast de onderwerpen van nationaal belang, accenten geplaatst op het gebied van bestuurlijke verantwoordelijkheden. Het beleid betekent een decentralisatie van rijkstaken en bevoegdheden. Het Rijk gaat zo min mogelijk op de stoel van provincies en gemeenten zitten en lagere overheden, burgers en bedrijven krijgen, zolang het nationaal belang niet in het geding is, de ruimte om oplossingen te creëren.

Ladder duurzame verstedelijking

Een meer algemeen onderwerp uit de SVIR is "duurzame verstedelijking". Via de 'ladder voor duurzame verstedelijking' wordt een zorgvuldige afweging en besluitvorming geborgd bij ruimtelijke vraagstukken in stedelijk gebied. Het gebruik van deze ladder is opgenomen in het Bro, artikel 3.1.6 onder 2.

De ladder richt zich op nieuwe stedelijke ontwikkelingen. De ladder bestaat uit drie 'treden' die doorlopen moeten worden om te bezien of een ontwikkeling bijdraagt aan duurzame verstedelijking:

• 1. de voorgenomen stedelijke ontwikkeling dient te voorzien in een actuele regionale behoefte;
• 2. indien uit stap 1 volgt dat de ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte moet beschreven worden in hoeverre in die behoefte binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan worden voorzien door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins;
• 3. indien uit stap 2 blijkt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan plaatsvinden, wordt beschreven in hoeverre wordt voorzien in die behoefte op locaties die, gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer, passend ontsloten zijn of als zodanig worden ontwikkeld.

Het Bro beschrijft wat een stedelijke ontwikkeling is. Daar wordt het volgende onder verstaan: 'een ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen'. Onder 'bestaand stedelijk gebied' wordt het volgende verstaan: 'bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur'.

Door het ministerie van Infrastructuur en Milieu is een handreiking gemaakt. Deze 'handreiking ladder voor duurzame verstedelijking' werkt verder uit hoe met de ladder omgegaan moet worden. Voor een verdere uitleg van de ladder duurzame verstedelijking wordt naar die handreiking verwezen.

Planspecifiek

Gebiedsgericht

Het plangebied ligt niet in een van de aangewezen gebieden van nationaal ruimtelijk belang.

Ladder duurzame verstedelijking

Het plan voorziet in de komst van een kleinschalig trainings- en wellnesscentrum voor paarden, op de locatie van een bestaande voorziening voor dagrecreatie. Een dergelijke functie is vanwege de ruimtelijke uitstraling en om milieuhygiënische redenen gebonden aan het buitengebied. De ladder voor duurzame verstedelijking richt zich op een zorgvuldige afweging bij ontwikkelingen in het stedelijk gebied, waarbij de ruimtevraag voor de stedelijke functies wonen, werken, detailhandel en overige stedelijke voorzieningen in beeld gebracht moet worden. Er is hier dus geen sprake van een stedelijke ontwikkeling. Een toetsing aan de Ladder voor duurzame verstedelijking is niet nodig.

3.2 Provinciaal beleid

In de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie (PRS) beschrijft de provincie Utrecht het ruimtelijk beleid voor de periode tot 2028. De PRS gaat vergezeld van de Provinciale Ruimtelijke Verordening, de PRV. Deze is bindend voor de gemeenten. De PRV beperkt zich tot onderwerpen die in de PRS zijn aangemerkt als provinciaal belang. In december 2016 is een herijking van de PRS en de PRV vastgesteld.

Utrecht kiest voor een strategie van duurzame ontwikkeling en behoud van aantrekkingskracht. De hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling zijn:

• een voldoende en divers woningaanbod en een goed voorzieningenniveau, met inbegrip van het culturele aanbod;
• de bereikbaarheid met auto, fiets en OV;
• een concurrerend vestigingsmilieu voor de kennis- en creatieve bedrijven;
• aantrekkelijke en beleefbare natuur en landschappen;
• een leefomgeving die duurzaam is en anticipeert op klimaatverandering.

Bij het concretiseren van het ruimtelijk beleid binnen deze hoofdlijnen zijn twee prioritaire keuzes gemaakt: ingezet wordt op binnenstedelijke ontwikkeling en op versterking van de kwaliteit van het landelijk gebied.

Cultuurhistorische hoofdstructuur - Agrarisch cultuurlandschap

De Lopikerwaard is één van de vijf gebieden in de provincie waar specifieke aandacht wordt gevraagd voor de cultuurhistorische waarden. Vanwege de historisch kenmerkende gebouwen, structuren, bebouwingslinten, landschappen en verkavelingspatronen is het belangrijk dat cultuurhistorische waarden aandacht krijgen in ruimtelijke plannen.

De Lopikerwaard vormt samen met de Krimpenerwaard (Zuid-Holland) een van de grootste aaneengesloten veenweidegebieden van Nederland. Een lage ruimtelijke dynamiek binnen de door rivieren omsloten waard heeft gezorgd voor het nagenoeg volledig intact blijven van het twaalfde-eeuwse cope-ontginningssysteem, dat wordt gekenmerkt door enkele zeer lange, oost-west gerichte ontginningslinten. Kenmerkend zijn de vaste dieptematen, het patroon van scheisloten en de boerderijlinten met oriëntatie op de ontginningsbasis. Het contrast tussen de dicht bebouwde, doorgaans dubbelzijdige linten en het open tussenliggende polderland is karakteristiek voor de Lopikerwaard. Een fijnmazig sloot- en boezemsysteem typeert het westelijk deel. De randen van de waard hebben kenmerkende open (Lekdijk) en meer gesloten (IJsseldijk) boerderijlinten langs de dijk.

Om de kwaliteit en vitaliteit van het landelijk gebied te kunnen behouden voert de provincie een terughoudend beleid als het gaat om de ontwikkeling van niet aan het landelijk gebied gekoppelde functies. Slechts onder voorwaarden, met name ten aanzien van de kwaliteit van het landelijk gebied en van de vitaliteit van al aanwezige functies zijn ontwikkelingen van niet landelijk gebied functies aanvaardbaar. Dit is onder meer het geval in bestaande bebouwingsconcentraties, zoals buurtschappen en de dichter bebouwde delen van bebouwingslinten en ontginningsassen. Plaatselijk is verdichting mogelijk, zowel door extra bebouwing als door extra functies, als dit bijdraagt aan de ruimtelijke kwaliteit. Daarbij kan gedacht worden aan sanering van ongewenste situaties of aan herstel van het landschap. Vooral in de linten zijn de landschappelijke en cultuurhistorische waarden doorgaans hoog. Dat lijkt een beperking, maar daar waar bestaande situaties worden verbeterd, biedt dat ook kansen. Verdichting op minder kwetsbare plekken kan herstel van doorzichten op waardevollere plekken mogelijk maken.

Landschap Groene Hart

De provincie wil voor het landschap Groene Hart de volgende kernkwaliteiten behouden en versterken:

• openheid;
• (veen)weidekarakter (incl. strokenverkaveling, lintbebouwing, etc.);
• landschappelijke diversiteit;
• rust & stilte.

Bij ontwikkelingen in het landschap van het Groene Hart staat het versterken van de diversiteit op het schaalniveau van de verschillende landschapstypen centraal. Daarbij dienen de kernkwaliteiten gerespecteerd en benut te worden om de contrasten tussen de verschillende typen landschap te behouden én te versterken. Enkel en alleen het accent leggen op rust en stilte doet geen recht aan het Groene Hart. Het waarborgen van rust vraagt ook het bieden van ruimte voor vormen van dynamiek. Daarbij ligt de focus op het vergroten van de contrasten in rust en dynamiek tussen de agrarische landschappen van de velden en de dynamische landschappen van de oude stroomruggen. Gevraagd wordt om zorgvuldig om te gaan met de open, lege ruimte en de dynamiek te concentreren in de ‘zones’.

Kernrandzones

Iedere kern beschikt over een kernrandzone, rondom de kern, waarin meer of minder stedelijke activiteiten plaatsvinden. In deze zone kunnen ontwikkelingen plaatsvinden, mits deze gepaard gaan met versterking van de ruimtelijke kwaliteit. De kwaliteitsversterking dient in een redelijke verhouding te staan tot de aard en omvang van de verstedelijking. Voorwaarden zijn een tijdige en duurzame borging van de landschappelijke inpassing en geen onevenredige aantasting van de belangen van bestaande omringende functies.

Als het gaat om een kernrandactiviteit kan worden volstaan met een goede ruimtelijke en landschappelijke inpassing.

Planspecifiek

Het plangebied ligt in de kernrandzone van de kern Polsbroek. Gelet op artikel 1 van de PRV gaat het hier zowel in de bestaande als is de nieuwe situatie om een kernrandactiviteit en dus een stedelijke functie. Bij de viskwekerij/visvijver gaat het immers om recreatief en sportief gebruik van gronden die merendeels onbebouwd zijn. Het plangebied ligt duidelijk in de door de provincie Utrecht vastgestelde kernrandzone, de zone gelegen rondom de kern Polsbroek,  waar naast agrarische activiteiten ook kernrandactiviteiten voorkomen. Ook in het geval van de beoogde recreatieve voorziening op het perceel Dorp 89 te Polsbroek geldt dat het gaat om recreatief en sportief gebruik van gronden die merendeels onbebouwd zijn.

Plangebied in kernrandzone (arcering)

Artikel 3.7 Kernrandzone (PRV)

In artikel 3.7 PRV (herijking 2016) is ten aanzien van de kernrandzone het volgende opgenomen:

• 1. Als 'Kernrandzone' wordt aangewezen het gebied waarvan de geometrische plaatsbepaling is vastgelegd in het GML-bestand en is verbeeld op de kaart Landelijk gebied.
• 2. Een ruimtelijk besluit voor gronden die indicatief zijn aangewezen als 'Kernrandzone' kan ten behoeve van het versterken van de ruimtelijke kwaliteit in de kernrandzone bestemmingen en regels bevatten die verstedelijking toestaan, mits voldaan is aan de volgende voorwaarden:

• 1. de verstedelijking gaat gepaard met versterking van de ruimtelijke kwaliteit die in een redelijke verhouding staat tot de aard en de omvang van de verstedelijking, tenzij de verstedelijking betrekking heeft op kernrandactiviteiten,

Gelet op het bovenstaande artikel hoeft, indien verstedelijking betrekking heeft op kernrandactiviteiten, niet voldaan te worden aan de voorwaarde dat de versterking van de ruimtelijke kwaliteit in redelijke verhouding is tot de aard en omvang van de verstedelijking.

Uiteraard moet een plan wel voorzien zijn van ene goede landschappelijke en ruimtelijke inpassing.

Om een goede ruimtelijke en landschappelijke inpassing te kunnen realiseren heeft de initiatiefnemer de Ervenconsulent ingeschakeld. De Ervenconsulent heeft, rekening houdend met de huidige functie, bestemming en inrichting van het plangebied, een advies opgesteld. Uitvoering van dit advies, inclusief bijbehorend inrichtingsplan, zal een voorwaarde zijn bij de vergunningverlening. Met inachtneming van het advies van de Ervenconsulent, is er sprake van een goede ruimtelijke en landschappelijke inpassing en is er sprake van een kwaliteitsverbetering. Deze kwaliteitsverbetering is in verhouding met de beoogde ruimtelijke ontwikkeling.

De conclusie is dat het initiatief past in de provinciale beleidsdoelstellingen.

3.3 Gemeentelijk beleid

Algemeen

De kwaliteit van het landschap is de afgelopen decennia achteruitgegaan. De gemeente Lopik wil bij elke ruimtelijke ontwikkeling in het buitengebied inzetten op verbetering van de natuurlijke-, de landschappelijke-, de cultuurhistorische- en welstandskwaliteiten van afzonderlijke percelen alsook het omliggende gebied.

De gemeente vraagt naast een goede ruimtelijke onderbouwing meer aandacht voor de landschappelijke inpassing van nieuwe bebouwing. Kwaliteit in ruimtelijke zin dient zo als onderbouwing voor het mogelijk maken van het bouwinitiatief dan wel het afwijken van planologisch beleid. Daarbij staat de gemeente een integrale benadering voor. Er wordt gekeken naar een logische positionering van de bouwwerken op het perceel, passende beplanting en een goede inbedding van het erf in de omgeving.

4.1 Milieu

4.2 Water

Het aspect water is van groot belang binnen de ruimtelijke ordening. Door verstandig om te gaan met het water kan verdroging en wateroverlast (waaronder ook risico van overstromingen e.d.) voorkomen worden en de kwaliteit van het water hoog gehouden worden. Op Rijksniveau en Europees niveau zijn de laatste jaren veel plannen en wetten gemaakt met betrekking tot water. De belangrijkste hiervan zijn het Waterbeleid voor de 21e eeuw, de Waterwet en het Nationaal Waterplan.

Waterbeleid voor de 21e eeuw

De Commissie Waterbeheer 21ste eeuw heeft in augustus 2000 advies uitgebracht over het toekomstige waterbeleid in Nederland. De adviezen van de commissie staan in het rapport 'Anders omgaan met water, Waterbeleid voor de 21ste eeuw' (WB21). De kern van het rapport WB21 is dat water de ruimte moet krijgen, voordat het die ruimte zelf neemt. In het Waterbeleid voor de 21e eeuw worden twee principes (drietrapsstrategieën) voor duurzaam waterbeheer geïntroduceerd:

• vasthouden, bergen en afvoeren: dit houdt in dat overtollig water zoveel mogelijk bovenstrooms wordt vastgehouden in de bodem en in het oppervlaktewater. Vervolgens wordt zo nodig het water tijdelijk geborgen in bergingsgebieden en pas als vasthouden en bergen te weinig opleveren wordt het water afgevoerd.
• schoonhouden, scheiden en zuiveren: hier gaat het erom dat het water zoveel mogelijk schoon wordt gehouden. Vervolgens worden schoon en vuil water zoveel mogelijk gescheiden en als laatste komt het zuiveren van verontreinigd water aan het bod.

Waterwet

De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Daarnaast levert de Waterwet een flinke bijdrage aan kabinetsdoelstellingen zoals vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de aloude vergunningstelsels uit de voorheen afzonderlijke waterbeheerwetten zijn gebundeld. Dit resulteert in één vergunning, de watervergunning.

Nationaal Waterplan

Op basis van de Waterwet is het Nationaal Waterplan vastgesteld door het kabinet. Dit Nationaal Waterplan geeft de hoofdlijnen, principes en richting van het nationale waterbeleid in de planperiode 2016-2021, met een vooruitblik richting 2050. Het Nationaal Waterplan richt zich op bescherming tegen overstromingen, beschikbaarheid van voldoende en schoon water en de diverse vormen van gebruik van water. Het geeft maatregelen die in de periode 2016-2021 genomen moeten worden om Nederland ook voor toekomstige generaties veilig en leefbaar te houden en de kansen die water biedt te benutten. Het kabinet speelt proactief in op de verwachte klimaatveranderingen op lange termijn, om overstromingen te voorkomen.

Watertoets

De 'watertoets' is een instrument dat waterhuishoudkundige belangen expliciet en op evenwichtige wijze laat meewegen bij het opstellen van ruimtelijke plannen en besluiten. Het is geen technische toets maar een proces dat de initiatiefnemer van een ruimtelijk plan en de waterbeheerder met elkaar in gesprek brengt in een zo vroeg mogelijk stadium. De watertoets bestaat uit twee onderdelen:

• de verplichting aan initiatiefnemers van ruimtelijke plannen om de waterbeheerder vroegtijdig in de planvorming te betrekken, en
• de verplichting aan initiatiefnemers van ruimtelijke plannen om in hun plan verantwoording af te leggen over de manier waarop omgegaan is met de inbreng van de waterbeheerder. Dit laatste gebeurt doorgaans in de waterparagraaf bij het betreffende plan.

Planspecifiek

Met voorliggende ontwikkeling wordt een paardenstal, een seawalker, longeercirkel en een paardenbak gerealiseerd. De verharding in het plangebied zal toenemen met circa 500 m2. Voor elke toename van verharding van meer dan 500 m2 in stedelijk gebied en 1000 m2 in landelijk gebied is een watervergunning nodig. Voorliggend plan blijft ruim binnen de grenswaarde voor het landelijk gebied. Een watervergunning is niet nodig en aanvullende compensatie ten behoeve van de berging van het regenwater ook niet. De bestaande watergangen rond het perceel blijven behouden.

De seawalker is een trainingsbak met zout water. Het water wordt met een zuiveringsinstallatie gereinigd en het zoutgehalte wordt op peil gehouden. Het betreft een gesloten systeem, er vindt geen lozing van zout water plaats.

Met betrekking tot het aspect water wordt het plan uitvoerbaar geacht.

4.3 Ecologie

Bij ruimtelijke ingrepen dient rekening te worden gehouden met de natuurwaarden ter plaatse. Per 01-01-2017 zijn de Natuurbeschermingswet 1998, de Flora en faunawet en de Boswet opgegaan in de nieuwe Wet natuurbescherming. De Wet natuurbescherming beschermt natuurgebieden, inheemse soorten en het bosopstanden in Nederland.

Gebiedsbescherming

In de Wet natuurbescherming worden de zogenoemde Natura 2000-gebieden beschermd. Natura 2000 is de overkoepelende naam voor gebieden die worden beschermd vanuit de Vogel- en Habitatrichtlijn. Volgens deze Europese richtlijnen moeten lidstaten specifieke diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving (habitat) beschermen om de biodiversiteit te behouden. Natura 2000-gebieden kennen een zogenaamde 'externe werking'. Dit betekent dat ontwikkelingen die buiten de begrenzing van de Natura 2000-gebieden gelegen zijn, ook getoetst moeten worden of er significant negatieve effecten optreden op het betreffende gebied.

Soortenbescherming

Een hoofdstuk in de Wet natuurbescherming regelt de bescherming van de in het wild voorkomende inheemse planten en dieren: de soortenbescherming. De wet richt zich vooral op het in stand houden van populaties van soorten die bescherming behoeven. In de wet zijn algemene en specifieke verboden vastgelegd ten aanzien van beschermde dier- en plantensoorten. Bekeken moet worden in hoeverre ruimtelijke plannen negatieve gevolgen hebben op beschermde dier- en plantensoorten en of er compenserende of mitigerende maatregelen genomen moeten worden. De wet geeft de mogelijkheid aan provincies om voor een bepaald aantal soorten via een verordening een algemene vrijstelling op bepaalde verbodsbepalingen te geven.

Daarnaast geldt voor iedereen in Nederland altijd, dus ook los van het voorliggende beoogde ruimtelijke project, dat de zorgplicht nageleefd moet worden bij het verrichten van werkzaamheden. Voor menige soort geldt dat indien deze zorgplicht nagekomen wordt een bepaald beoogd project uitvoerbaar is.

Planspecifiek

Gebiedsbescherming

In de omgeving van het plangebied liggen geen Natura 2000-gebieden.

Soortenbescherming

Het achterste gedeelte van het plangebied (waar de ontwikkeling is voorzien) is momenteel in gebruik als (paarden)weide. Een paardenrijbaan, paddock, mestplaat, hooischuur zijn reeds op het perceel aanwezig. De natuurwaarden op het perceel bevinden zich met name bij de oevers langs de randen van het perceel. De ontwikkeling van de nieuwe paardenstal, de seawalker en longeercirkel vindt plaats buiten deze randen. Potentiële verblijfplaatsen van beschermde soorten blijven in tact.

De te slopen paardenstal is in principe geschikt als broedplaats voor de boerenzwaluw of andere in gebouwen nestelende zangvogels. Sloop van het gebouw dient om die reden in het winterhalfjaar (tussen 15 september en 15 februari) plaats te vinden. Als sloop in het voorjaar of de zomer is gepland, dan dient voorafgaand aan de sloop gecheckt te worden of er bewoonde nesten aanwezig zijn door het uitvoeren van ecologisch onderzoek. Dit onderzoek dient te bestaan uit twee veldbezoeken, uitgevoerd drie weken en enkele dagen voorafgaand aan de sloop. Als er bewoonde nesten worden aangetroffen dient de sloop alsnog te worden uitgesteld. Alternatief is om het gebouw voor het broedseizoen ongeschikt te maken voor genoemde vogels door het dichthouden van deuren en het dichten van gaten.

De uitvoerbaarheid van het initiatief voor ecologie is daarmee aangetoond.

4.4 Verkeer

Onderdeel van goede ruimtelijke ordening is het effect van een beoogd nieuw project op de verkeersstructuur. Met voorliggend plan wordt op het achterste gedeelte van het perceel een bedrijf opgericht, ter vervanging van de dagrecreatieve functie. Beide functies zorgen voor enige verkeersbewegingen van bezoekers, waardoor er geen grote veranderingen plaatsvinden door de functieverandering. De ontsluiting van het bedrijf zal plaatsvinden via de inrit tussen Dorp 87 en Dorp 89, welke direct aansluit op het lint.

Voor het parkeren is op eigen terrein voldoende parkeerruimte aanwezig. tegenover de paddock wordt een parkeerplaats aangelegd voor 3 personenauto's s en bij de paardenstal is er ruimte voor 2 auto's met trailer of 2 paardenvrachtwagens. Het bestaande verharde terrein achter de boerderij kan in voorkomende situaties dienen als overloop voor het parkeren.

De uitvoerbaarheid van het initiatief voor verkeer en parkeren is daarmee aangetoond.

4.5 Cultuurhistorie en archeologie

In elk bestemmingsplan of projectbesluit moet een beschrijving worden opgenomen van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden wordt omgegaan. Denk aan aanwezige monumenten, historische gebieden, kenmerkende (straat)beelden en landschapselementen. Bij het maken van plannen kan ook (weer) rekening gehouden worden met al deze elementen die er vroeger wel waren maar nu niet meer. Een bijzonder onderdeel van cultuurhistorie is archeologie.

Cultuurhistorie

Het belang van cultuurhistorie is wettelijk vastgelegd in het Besluit ruimtelijke ordening. Het Besluit geeft aan dat “een beschrijving van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden” in het bestemmingsplan (en andere ruimtelijke besluiten) opgenomen moet worden. Het voornaamste doel hiervan is om het cultuurhistorische karakter van Nederland op gebiedsniveau te behouden en te versterken.

Archeologie

De Wet op de archeologische monumentenzorg (Wamz) regelt de belangrijkste aspecten met betrekking tot de bescherming van archeologische waarden bij ruimtelijke ontwikkelingen. Door middel van de Wamz is de omgang met het bodemarchief verankerd in onder andere de Monumentenwet 1988 en de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Op basis hiervan zijn mogelijke (toevals)vondsten bij het verrichten van werkzaamheden in de bodem altijd beschermd. Er geldt een meldingsplicht bij het vinden van (mogelijke) waardevolle zaken. Dat melden dient terstond te gebeuren. In het kader van een goede ruimtelijke ordening kan vooronderzoek naar mogelijke archeologische waarden nodig zijn zodat, waar nodig, die waarden veiliggesteld kunnen worden en/of het initiatief aangepast kan worden. De verantwoordelijkheid voor archeologische waarden ligt bij de gemeente en dit moet bij vaststelling van bestemmingsplannen (en andere ruimtelijke besluiten) meegenomen worden.

Planspecifiek

Cultuurhistorie

Het plangebied ligt in een van de bebouwingslinten in de Lopikerwaard, en daarmee in de cultuurhistorische hoofdstructuur en in het landschap van het Groene Hart. Voorliggende ontwikkeling wordt aan de hand van advies van de ervenconsulent zorgvuldig ingepast. Hiermee blijven de kernwaarden van het landschap behouden.

Op het voorste gedeelte van het plangebied is een historische boerderij aanwezig, het betreft een langhuis uit 1812. Het pand is aangeduid als Rijksmonument. Met voorliggend plan worden alleen aanpassingen voorzien op het achterste deel van het perceel. Het Rijksmonument blijft behouden. Met betrekking tot het aspect cultuurhistorie is het plan uitvoerbaar.

Archeologie

De gemeente Lopik heeft een archeologische waarden- en verwachtingenkaart opgesteld. Het voorste deel heeft een hoge archeologische verwachting met een aanduiding voor het aanwezige rijksmonument (zie navolgende uitsnede). Het achterste deel van het perceel, waar de ontwikkeling zich op richt, heeft geen archeologische verwachting. Aanvullend onderzoek is niet nodig. Met betrekking tot het aspect archeologie is het plan uitvoerbaar.

Uitsnede archeologische waarden- en verwachtingenkaart

4.6 Economische uitvoerbaarheid

Bij de voorbereiding van een bestemmingsplan of projectbesluit dient, op grond van artikel 3.1.6 lid 1, sub f van het Bro, onderzoek plaats te vinden naar de (economische) uitvoerbaarheid van het plan. In principe dient bij vaststelling van een ruimtelijk besluit tevens een exploitatieplan vastgesteld te worden om verhaal van plankosten zeker te stellen. Op basis van 'afdeling 6.4 grondexploitatie', artikel 6.12, lid 2 van de Wro kan de gemeenteraad bij het besluit tot vaststelling echter besluiten geen exploitatieplan vast te stellen indien:

• het verhaal van kosten van de grondexploitatie over de in het plan of besluit begrepen gronden anderszins verzekerd is;
• het bepalen van een tijdvak of fasering als bedoeld in artikel 6.13, eerste lid, onder c, 4°, onderscheidenlijk 5°, niet noodzakelijk is;
• het stellen van eisen, regels, of een uitwerking van regels als bedoeld in artikel 6.13, tweede lid, onderscheidenlijk b, c of d, niet noodzakelijk is.

Planspecifiek

De ontwikkelingskosten komen geheel voor rekening van de initiatiefnemer. Hiertoe zal de gemeente voorafgaand aan de planologische procedure met de initiatiefnemer een exploitatieovereenkomst afsluiten. Voor de realisatie van het plan hoeft de gemeente geen investering te doen. De kosten die door de gemeente gemaakt worden voor het voeren van de planologische procedure zijn verrekend in de leges. Eventuele extra gemeentelijke kosten worden gedekt door de exploitatieovereenkomst.

Tevens zal een overeenkomst betreffende planschade worden afgesloten. Deze kosten komen eveneens geheel voor rekening van de initiatiefnemer. Deze overeenkomst zal als een separate rapportage worden opgenomen. Op basis van het bovenstaande kan geconcludeerd kan worden dat het plan economisch uitvoerbaar is.