Aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat

2.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is reeds uitgebreid ingegaan op het rijksbeleid. Hierbij is allereerst de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) behandeld. Geconcludeerd is dat het plan voor de aanleg van de rondweg De Hoven, Zupthen (N345) aansluit op de hoofddoelstelling 'Bereikbaar' en bijdraagt aan een robuust netwerk van wegen en een betere benutting van de capaciteit. Daarnaast draagt het plan bij aan de hoofddoelstelling 'Leefbaar en veilig' door het verbeteren van de milieukwaliteit in De Hoven. Het plan is daarmee in lijn met de uitgangspunten uit de SVIR.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Onderhavig plan raakt geen onderdelen uit de SVIR. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusie daarom nog steeds opgaat: het plan is in lijn met de uitgangspunten uit de SVIR. Het inpassingsplan voor de rondweg en onderhavig inpassingsplan dragen namelijk samen bij aan de oplossing van een mobiliteitsknelpunt en zorgen voor een verbetering van de bereikbaarheid.

2.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) aan de orde gekomen. Geconcludeerd is dat het plan niet strijdig is met de bepalingen uit het Barro en dat, meer specifiek, ook rekening is gehouden met de benodigde ruimtelijke reservering voor een hoogwatergeul.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat

Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Onderhavig plan raakt geen onderdelen uit het Barro. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusie daarom nog steeds opgaat: het plan is in lijn met de uitgangspunten uit het Barro.

Hier kan aan toegevoegd worden dat de gebiedsreservering bij Zutphen (Hoogwatergeul Zutphen) in het Barro inmiddels is komen te vervallen. Aanleiding hiervan is de tussentijdse wijziging van het Nationaal Waterplan 2009-2015. Bovendien is uit onderzoek in het kader van het Deltaprogramma gebleken dat de gebiedsreservering niet langer nodig is. Ter plaatse is er reeds een pakket aan alternatieve buitendijkse rivierverruimende maatregelen voorhanden waarmee aan de lange termijn waterveiligheidsopgave kan worden voldaan. Een eventuele strijdigheid van onderhavig inpassingsplan met dit punt is dus evenmin aan de orde.

2.2.1 Omgevingsvisie

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is reeds uitgebreid ingegaan op het provinciale beleid, zoals opgenomen in de Omgevingsvisie. Geconcludeerd is dat het plan voor de aanleg van de rondweg De Hoven/Zutphen (N345) een mobiliteitsknelpunt oplost en zorgt voor een verbetering van de bereikbaarheid. Daarnaast draagt het inpassingsplan bij aan een gezonde en veilige leefomgeving in de Hoven en leidt het plan niet tot verstoring van bestaande landschapswaarden en GNN/GO. Om die reden is geen sprake van strijdigheid van de omgevingsvisie

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Het inpassingsplan voor de rondweg en onderhavig inpassingsplan dragen samen bij aan de oplossing van een mobiliteitsknelpunt en zorgen voor een verbetering van de bereikbaarheid en passen hierbij goed in de omgevingsvisie.

Onderhavig plan is verder niet strijdig met onderdelen uit de Omgevingsvisie. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusie daarom nog steeds opgaat: het plan is in lijn met de uitgangspunten uit de Omgevingsvisie.

2.2.2 Omgevingsverordening

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is reeds uitgebreid ingegaan op het provinciale beleid, zoals opgenomen in de omgevingsverordening. Geconcludeerd is dat het plan niet strijdig is met bepalingen uit deze verordening en meer specifiek niet leidt tot verstoring van GNN/GO

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Onderhavig plan raakt verder geen onderdelen uit de Omgevingsverordening. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusie daarom nog steeds opgaat: het plan is in lijn met de uitgangspunten uit de Omgevingsverordening.

2.3.1 Intergemeentelijke Structuurvisie Middengebied IJsselsprong 2014

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is reeds uitgebreid ingegaan op het regionale beleid, zoals genoemd in de Intergemeentelijke Structuurvisie Middengebied IJsselsprong uit 2014 van de gemeenten Brummen en Zutphen. Geconstateerd is dat plan expliciet opgenomen is in deze visie. Met het plan voor de aanleg van de rondweg wordt dan ook uitvoering gegeven aan dit beleidsstreven.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Onderhavig plan raakt geen onderdelen uit de Intergemeentelijke Structuurvisie. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusie daarom nog steeds opgaat: het plan is in lijn met de uitgangspunten uit de Intergemeentelijke Structuurvisie. Het inpassingsplan voor de rondweg en onderhavig inpassingsplan dragen namelijk samen bij aan de oplossing van een mobiliteitsknelpunt en zorgen voor een verbetering van de bereikbaarheid.

Wat betreft locatie 1 geldt verder nog specifiek dat in de structuurvisie is opgenomen dat op lokaal bestuursniveau wordt gestreefd naar de realisatie van een stadspark in het gebied tussen De Teuge en de rondweg. Onderhavig plan staat een mogelijke realisatie van dit park niet in de weg en bijt hier niet mee.

2.4.1 Toekomstvisie 2030

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is reeds uitgebreid ingegaan op de gemeentelijke Toekomstvisie 2030 'Innoveren met oude waarden'. De aanleg van de rondweg De Hoven bij Zutphen, is als één van de kerntaken opgenomen in het uitvoeringsprogramma. Om die reden kan met het plan voor de rondweg invulling worden gegeven aan de toekomstvisie 2030.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat

Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusies daarom nog steeds opgaan.

2.4.2 Ruimtelijke ontwikkelingsvisie

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is de Ruimtelijke ontwikkelingsvisie 'Ligt op groen' reeds aan de orde gekomen. Geconcludeerd is dat het plan niet in strijd is met deze ruimtelijke ontwikkelingsvisie, aangezien gezorgd is voor een zorgvuldige landschappelijke inpassing.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat

Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusies daarom nog steeds opgaan. Specifiek wordt hieraan toegevoegd dat de gewijzigde planonderdelen leiden tot een kleinere landschappelijke impact, met name omdat een beoogd fietspad wordt verplaatst en direct langs de hoofdrijbaan van de rondweg wordt gelegd en omdat de te realiseren natuurcompensatie beter wordt geconcentreerd. In hoofdstuk 4 wordt dit nader beschreven. Hiermee passen ook de gewijzigde planonderdelen goed in de ruimtelijke ontwikkelingsvisie.

2.4.3 Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het geldende inpassingsplan voor de rondweg is ook het Gemeentelijk Verkeer en Vervoer Plan besproken. Onderhavig plan voor de aanleg van de rondweg De Hoven Zutphen is hierin genoemd als planonderdeel, waarmee een bekend knelpunt kan worden opgelost.

Inpassingsplan aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat

Onderhavig plan betreft een beperkte aanpassing en aanvulling op het geldende inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen. Gesteld wordt dat de voornoemde conclusies daarom nog steeds opgaan.

4.2.1 Wettelijk kader en beleid

Wet geluidhinder

Voor het aspect wegverkeerslawaai is de Wet geluidhinder (Wgh) het wettelijke kader. Voor de rondweg N345 De Hoven/Zutphen bestaat vanuit deze wet een tweetal aandachtspunten. Ten eerste dient op basis van de Wgh bij de aanleg van een weg te worden aangetoond, dat de geluidbelasting op geluidgevoelige bestemmingen binnen de wettelijk vastgestelde zone van de weg de grenswaarden uit de Wgh niet overschrijdt. Ten tweede dient bij de aanpassing van bestaande wegen aangetoond te worden of sprake is van reconstructie in het kader van de Wgh. In het kader van de Wgh is er sprake van een reconstructie van een weg, als er één of meer wijzigingen op of aan een aanwezige weg plaatsvinden waardoor de geluidbelasting op gevels van nabij gelegen geluidgevoelige bestemmingen toeneemt met ten minste 2 dB ten gevolge van het verkeer op die weg.

In de Wgh gelden alleen normen voor woningen binnen een geluidszone. Alle wegen, met uitzondering van 30 km/uur gebieden, hebben een geluidzone. De geluidzone aan weerszijden van de weg is afhankelijk van het aantal rijstroken en de ligging van de weg in stedelijk of buitenstedelijk gebied. In art. 1 Wgh zijn de definities opgenomen van stedelijk en buitenstedelijk gebied. Deze definities luiden:

• buitenstedelijk: het gebied buiten de bebouwde kom (bepaald door borden komgrens) en het gebied (binnen en buiten de bebouwde kom) binnen de zone van een autoweg of autosnelweg;
• stedelijk: het gebied binnen de bebouwde kom met uitzondering van de gebieden binnen de zone van een autoweg of autosnelweg.

De zonebreedte is aangegeven in artikel 74.1 Wgh. Voor het bepalen van de zonebreedte dient uitgegaan te worden van de toekomstige situatie (artikel 99.4 Wgh). In artikel 75 lid 1 van de Wet geluidhinder is bepaald dat de uiterste begrenzing van de geluidzone wordt bepaald vanaf de buitenste rijstrook. Dit is de binnenzijde van de kantstreep van de buitenste rijstrook. De bestaande N345 is gedeeltelijk binnenstedelijk gelegen. De nieuwe rondweg is geheel buitenstedelijk gelegen.

4.2.2 Toetsing

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge

Ten aanzien van locatie 1 is een aanvullend akoestisch onderzoek uitgevoerd2. Deze notitie is een aanvulling op het eerder uitgevoerde akoestisch onderzoek (kenmerk: 20130368.R01, d.d. 16 mei 2014) in het kader van de realisatie van de rondweg. In deze notitie worden de nieuwe uitgangspunten en de resultaten van het akoestisch onderzoek gemeld.

De nieuwe wijkontsluitingsweg / Zutphensestraat (in het onderzoek wordt overigens gesproken over de 'Nieuwe Parallelweg / Zutphensestraat'), die overigens gedeeltelijk al deel uitmaakt van de bestaande plannen voor de rondweg, krijgt een aansluiting op de Kanonsdijk. Gezien de geringe verkeersintensiteit op de nieuwe wijkontsluitingsweg / Zutphensestraat ten opzichte van de drukke Kanonsdijk is deze aansluiting akoestisch beschouwd niet relevant. De Kanonsdijk wordt niet relevant gewijzigd ten opzichte van de huidige situatie en is daarom niet verder onderzocht.

Door de aanleg van de nieuwe parallelweg is er ter plaatse van de aansluiting van de Baankstraat en de Zutphensestraat (parallelweg) sprake van een fysieke wijziging van deze wegen. Overeenkomstig de Wet geluidhinder moeten de akoestische gevolgen van een fysieke wijziging op of aan een gezoneerde weg onderzocht en getoetst worden. Een gezoneerde weg in de zin van de Wet geluidhinder is, eenvoudig gesteld, een weg waar de maximale rijsnelheid hoger is dan 30 km/uur.

Het te wijzigen deel van de Zutphensestraat (parallelweg), wordt een 30 km/uur deel en hoeft daarmee niet getoetst te worden aan de eisen uit de Wet geluidhinder (geen gezoneerde weg). Ondanks dat dit deel van Zutphensestraat (parallelweg) niet hoeft te worden getoetst, is het effect van de wijziging van zowel de Baankstraat als de Zutphensestraat (parallelweg) in kaart gebracht en getoetst aan de eisen uit de Wet geluidhinder, zoals deze gelden voor wijziging/reconstructie van een weg.

Uit het onderzoek blijkt het volgende:

• De geluidbelasting op de maatgevende woningen, ten gevolge van de nieuwe parallelweg, bedraagt maximaal 35 dB, na aftrek volgens artikel 110g uit de Wet geluidhinder. Dit is dus ruim lager dan de voorkeurswaarde van 48 dB uit de Wet geluidhinder. Deze wet vormt geen belemmering voor de realisatie van deze nieuwe parallelweg.
• Binnen de geluidzone van het 'te wijzigen deel' van de Baankstraat ligt een woning. De verkeerstoename op de Baankstraat, na de aanleg van de nieuwe parallelweg is minimaal. De toename van de geluidbelasting op deze woning bedraagt maximaal 0,7 dB. Dit wordt veroorzaakt door de toename van de verkeersintensiteit (0,2 dB) en de verandering van de verkeerssamenstelling. De geluidbelasting bij de bestaande woning blijft ruim lager dan de voorkeurswaarde van 48 dB uit de Wet geluidhinder. Er is dus geen sprake van een reconstructie in de zin van de Wet geluidhinder.
• Het 'te wijzigen deel' van de Zutphensestraat (parallelweg), wordt in de toekomstige situatie een 30 km/uur deel. Dit betekent dat deze weg in de toekomst niet meer aan te merken is als een gezoneerde weg in de zin van de Wet geluidhinder en daarom niet getoetst hoeft te worden. Aangezien de huidige Zutphensestraat (parallelweg) wordt verlegd en de verkeersintensiteit toeneemt, is het effect van de wijziging op de geluidbelasting op de maatgevende woning langs deze weg toch bepaald. Hieruit blijkt dat de geluidbelasting, ten gevolge van de Zutphensestraat (parallelweg), na aanleg van de nieuwe parallelweg, maximaal 43 dB bedraagt. Dit is ruim lager dan de voorkeurswaarde van 48 dB uit de Wet geluidhinder zoals deze geldt voor gezoneerde wegen. Op basis hiervan wordt gesteld dat de wijziging niet leidt tot extra hinder bij de woningen.

Als conclusie wordt gesteld dat de aanleg van de nieuwe wijkontsluitingsweg niet leidt tot overschrijdingen van de eisen uit de Wet geluidhinder. De geluidbelastingen bij de bestaande woningen zijn dermate laag, dat dit niet tot extra hinder bij de bewoners zal leiden.Hiermee leidt voorliggend inpassingsplan dus niet tot belemmeringen.

Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Bij locatie 2 wordt het beoogde fietspad verplaatst en krijgt de beoogde natuurcompensatie een andere situering. Met de natuurcompensatie is (afgezien van de tijdelijke aanlegfase) geen geluidshinder gemoeid.

Wat betreft het nieuwe fietspad wordt vastgesteld dat deze dicht langs de hoofdrijbaan wordt gesitueerd, in plaats van om de woningen op Baankstraat 5 en 5a. Vanuit het oogpunt van akoestiek blijft het fietspad hiermee op grotere afstand van geluidsgevoelige functies, zoals woningen. De situering van het fietspad wordt hierdoor in algemene zin gunstiger. Hiernaast brengt het fietspad niet of nauwelijks geluidsbelasting met zich mee.

Het fietspad is ook toegankelijk voor bestemmingsverkeer van een klein aantal aangrenzende agrarisch percelen. Hiervan zal slechts incidenteel gebruik worden gemaakt. De verkeersintensiteiten zijn dusdanig laag (gemiddeld 10 mvt/etmaal) dat een overschrijding van de voorkeursgrenswaarde van 48 dB uit de Wet geluidhinder uitgesloten is.

Om die reden geldt dat er vanuit akoestiek geen belemmeringen zijn.

4.2.3 Conclusie voor het plan

Het aspect geluid vormt geen belemmering voor onderhavig inpassingsplan.

4.3.1 Wettelijk kader

Het wettelijk kader voor luchtkwaliteitseisen is opgenomen in hoofdstuk 5, titel 5.2 van de Wet milieubeheer (Wm). In bijlage 2 van de Wm zijn grenswaarden opgenomen voor onder andere de luchtverontreinigende componenten stikstofdioxide, fijn stof, zwaveldioxide, lood, benzeen, koolmonoxide en stikstofdioxiden. De concentraties van deze stoffen in de buitenlucht moeten voldoen aan deze grenswaarden.

In Nederland zijn de componenten stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10) de meest kritische luchtverontreinigende componenten. Voor deze componenten bestaat in Nederland de hoogste kans op overschrijdingen van de gestelde grenswaarden. In de navolgende tabel zijn de grenswaarden voor deze componenten opgenomen.

Grenswaarden NO2 en PM10

Om kwetsbare functies zoals scholen en zorgcomplexen te beschermen tegen hoge concentraties vervuilende stoffen, zijn in het Besluit gevoelige bestemmingen (luchtkwaliteitseisen) regels opgenomen om de realisering van dergelijke functies langs drukke wegen tegen te gaan. In het Besluit is vastgelegd dat binnen 300 meter vanaf de rand van rijkswegen of binnen 50 meter vanaf de rand van provinciale wegen geen onaanvaardbare situaties ontstaan ten aanzien van de luchtkwaliteit. De volgende gebouwen met de bijbehorende terreinen zijn aangemerkt als gevoelige bestemming: scholen, kinderdagverblijven, en verzorging-, verpleeg- en bejaardentehuizen.

4.3.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het MER (link) dat is opgesteld in het kader van het inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen, is onderzoek verricht naar de luchtkwaliteit (uit mei 2014). Hieruit bleek dat het plan voldoet aan de vereisten uit de Wet milieubeheer en het Besluit gevoelige bestemmingen. Het aspect luchtkwaliteit vormt daarmee geen belemmering voor de realisatie van de rondweg De Hoven Zutphen.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge

Voor de aansluiting De Teuge is een aanvullende notitie opgesteld inzake luchtkwaliteit3. Met het verleggen van de Zutphensestraat/ nieuwe wijkontsluitingsweg (in het rapport overigens 'nieuwe parallelweg' genoemd) verandert de verkeerscirculatie op de maatgevende drukke wegen niet. De Zutphensestraat/nieuwe wijkontsluitingsweg zijn vanwege de geringe verkeersintensiteit van ondergeschikt belang. Anno 2016 zijn de achtergrondconcentraties van de componenten stikstofdioxide (NO2), fijn stof (PM10) en fijne fractie fijn stof (PM2,5) verder gedaald.

Uit de huidig bekende achtergrondconcentraties en de maximale planbijdrage aan de luchtkwaliteit, zoals in mei 2014 is berekend, blijkt dat de grenswaarden niet worden overschreden. Dit is overeenkomstig de verwachting, aangezien de achtergrondconcentraties een dalende trend vertonen.

Het voornemen om het tracé van de Zutphensestraat/nieuwe wijkontsluitingsweg te verleggen heeft hiermee concluderend geen invloed op de luchtkwaliteit. Aan alle luchtkwaliteitsnormen blijft ruim voldaan worden.

Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Bij locatie 2 wordt het beoogde fietspad verplaatst en krijgt een deel van de natuurcompensatie voor de rondweg een andere situering. Met de natuurcompensatie is (afgezien van de tijdelijke aanlegfase) geen uitstoot van stoffen die van invloed zijn op de luchtkwaliteit, gemoeid.

Wat betreft het fietspad wordt gesteld dat hier eveneens geen uitstoot van luchtverontreinigende stoffen mee gemoeid zijn. Het fietspad wordt immers niet gebruikt door motorvoertuigen. Om die reden heeft ook dit planonderdeel geen invloed op de luchtkwaliteit.

Inwerkingtreding grenswaarde fijne fractie fijn stof

Sinds 1 januari 2015 moet het bevoegd gezag de luchtkwaliteit ook toetsen aan de grenswaarde voor PM2,5. In het te nemen besluit moet worden onderbouwd dat aan de jaargemiddelde grenswaarde van 25 µ g/m3 voor PM2,5 wordt voldaan. In de voornoemde aanvullende notitie is hierop ingegaan.

In het onderzoek uit mei 2014 is berekend dat de jaargemiddelde concentratie fijn stof (PM10) ten hoogste 23,1 µg/m3 bedraagt en dat de bijdrage vanwege het plan 0,1 µg/m3 is. Als de fijn stof fractie PM10 in het extreme geval voor 100% uit de fijne fractie PM2,5 zou bestaan, dan wordt aan de grenswaarde van 25 µg/m3 voldaan. In werkelijkheid zal de jaargemiddelde concentratie PM2,5 veel lager zijn.

Aanvullend wordt gemeld dat de achtergrondconcentratie van PM2,5 in Zutphen en omgeving circa 12,0 µg/m3 bedraagt (bron: GCN kaart 2015 voor PM2,5 van het RIVM). Zoals hiervoor vermeld zal het plan daar maximaal 0,1 µg/m3 aan bijdragen.

4.3.3 Conclusie voor het plan

Onderhavig plan voldoet aan de vereisten uit de Wet milieubeheer en het Besluit gevoelige bestemmingen. Ook voldoet het plan aan de grenswaarden van fijne fractie fijnstof (PM2,5). Het aspect luchtkwaliteit vormt daarmee geen belemmering voor onderhavig inpassingsplan.

4.4.1 Wettelijk kader en beleid

Externe veiligheid richt zich op het beheersen van risico's op zware ongevallen met mogelijk grote gevolgen voor de omgeving. Het gaat daarbij om de productie, opslag en gebruik van gevaarlijke stoffen (bijvoorbeeld vuurwerk, LPG en ammoniak) en het transport van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor en door buisleidingen. Deze activiteiten leggen beperkingen op aan de omgeving, waardoor veiligheidsafstanden tussen risicovolle activiteiten en bijvoorbeeld woningen nodig zijn.

Maatstaven voor veiligheid

Externe veiligheid kent twee maatstaven voor veiligheid: het Plaatsgebonden Risico (PR) en het Groepsrisico (GR).

Plaatsgebonden risico

Het Plaatsgebonden risico (PR) is de kans per jaar dat een persoon die permanent en onbeschermd zou verblijven in de directe omgeving van een inrichting of transportroute, overlijdt als gevolg van een ongeval met gevaarlijke stoffen in die inrichting of op die route.

De omvang van het plaatsgebonden risico is dus geheel afhankelijk van de hoeveelheid stoffen die vervoerd worden over de transportroute. Voor een individu geeft het plaatsgebonden risico een kwantitatieve indicatie van het risico dat hij loopt wanneer hij zich in de omgeving van een inrichting of transportroute bevindt.

Aan het PR is een wettelijke grenswaarde van 10-6 (jaarlijkse kans van één op de miljoen) verbonden. Dit leidt tot een veiligheidszone rond risicovolle locaties en transportassen, die consequenties heeft voor het ruimtegebruik.

Groepsrisico

Het Groepsrisico (GR) is de kans per jaar dat een groep van tien of meer personen in een invloedsgebied van een inrichting of transportroute komt te overlijden als direct gevolg van een ongewoon voorval met gevaarlijke stoffen in die inrichting of op die route. Het GR is een indicatie van de mogelijke maatschappelijke impact van een ongeval; het is dus niet bedoeld als indicatie voor individueel gevaar op een bepaalde plek. Om het GR in te kunnen schatten is het nodig om niet alleen kennis te hebben van de processen en ongevalscenario's bij de bron, maar ook van het aantal personen dat zich binnen het invloedsgebied bevindt.

Voor het GR geldt geen norm, maar een verantwoordingsplicht. Binnen deze verantwoordingsplicht moeten zowel kwantitatieve als kwalitatieve elementen worden beschouwd. De kwantitatieve elementen worden weergegeven als een grafiek met het aantal personen op de horizontale as en de cumulatieve kans op overlijden op de verticale as. Voor toetsing van de kwantitatieve elementen is een oriëntatiewaarde vastgelegd. Deze oriëntatiewaarde kan door het bevoegde gezag als handvat worden gebruikt, maar is geen harde norm. Volgens de Circulaire Risiconormering vervoer gevaarlijke stoffen (Circulaire Rnvgs) dient over elke overschrijding van de oriëntatiewaarde of toename van het groepsrisico verantwoording te worden afgelegd. Hierover dient een bestuurlijke afweging plaats te vinden.

Het Besluit externe veiligheid inrichtingen en de bijbehorende Regeling

Het externe veiligheidsbeleid ten aanzien van inrichtingen is verankerd in het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi), dat in oktober 2004 in werking is getreden. Het Bevi voorziet in wettelijke grenswaarden (10-6 per jaar) voor kwetsbare objecten in zowel bestaande situaties als nieuwe situaties en in een wettelijke richtwaarde (10-6 per jaar) voor beperkt kwetsbare objecten in nieuwe situaties. Het verplicht gemeenten en provincies rekening te houden met deze eisen bij het verlenen van omgevingsvergunningen en het maken van bestemmingsplannen. Op grond van het Bevi zijn in de Regeling externe veiligheid inrichtingen (Revi) voor een aantal bedrijfscategorieën (LPG-tankstations, ammoniakkoelinstallaties, opslagplaatsen) vaste veiligheidsafstanden opgenomen.

Het Besluit externe veiligheid buisleidingen en de bijbehorende Regeling

Het Besluit externe veiligheid buisleidingen (Bevb) en de bijbehorende Regeling externe veiligheid buisleidingen (Revb) zijn op 1 januari 2011 in werking getreden. Het Bevb regelt onder andere welke veiligheidsafstanden moeten worden aangehouden rond buisleidingen met gevaarlijke stoffen. De normstelling is in lijn met het Bevi.

Besluit externe veiligheid transportroutes en Regeling Basisnet

Het Besluit externe veiligheid transportroutes (Bevt), stelt regels aan transportroutes en de omgeving daarvan. Zo moet een basisveiligheidsniveau rond transportassen (plaatsgebonden risico) en een transparante afweging van het groepsrisico worden gewaarborgd. Daarmee wordt de opdracht aan het bevoegd gezag voor ruimtelijke besluiten nadrukkelijk vastgelegd om rekening te houden met de risico's van transport van gevaarlijke stoffen over weg, water en spoor.

In het Basisnet, zoals vastgelegd in de Regeling Basisnet die sinds 1 april 2015 van kracht is geworden, is de omvang voor de verschillende transportmodaliteiten vastgelegd. Het Basisnet is een landelijk aangewezen netwerk voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Binnen bepaalde grenzen wordt dit vervoer over weg, binnenwater en spoor gegarandeerd. Het Basisnet heeft betrekking op de rijksinfrastructuur: hoofdwegen (snelwegen), hoofdwaterwegen (binnenwateren) en hoofdspoorwegen (enkele uitzonderingen daargelaten).

Hulpverleningsdiensten

Ten behoeve van een goede bereikbaarheid en een adequate hulpverlening door de hulpverleningsdiensten worden er eisen gesteld aan de afmetingen en bochtstralen van openbare wegen. In de 'Handleiding in de bluswatervoorziening en bereikbaarheid', worden eisen gesteld aan de bluswatervoorziening. Eisen aan opkomsttijden van brandweervoertuigen zijn gesteld in de Wet veiligheidsregio's met het daarbij behorende Besluit veiligheidsregio's. De eisen zijn afhankelijk van de bestemming. Voor gebouwen waarin geslapen wordt en verminderd zelfredzame mensen verblijven worden strengere eisen gesteld dan gebouwen waar dit niet zo is.

4.4.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

Uit het onderzoek (uit 2014) dat is uitgevoerd in het kader van het inpassingsplan Rondweg N345 (link) blijkt dat het planten aanzien van het transport van gevaarlijke stoffen over de weg voldoet aan de grens- en richtwaarde voor het plaatsgebonden risico (PR). Bovendien neemt de hoogte van het groepsrisico (GR) vanwege de aanleg van N345 rondweg De Hoven/Zutphen af. Omdat geen overschrijding plaatsvindt van de oriëntatiewaarde hoeft geen verantwoording van het GR plaats te vinden. Omdat de rondweg zelf niet aangemerkt wordt als (beperkt) kwetsbaar object vormen de aanwezige risicovolle inrichtingen en/of transportroutes in de omgeving ook geen belemmering voor de uitvoering van het inpassingsplan.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge

Er is specifiek getoetst of de gewijzigde planonderdelen ter plaatse van locatie 1 en 2 leidt tot effecten of mogelijke belemmeringen inzake de externe veiligheid. Hiervoor is een aanvullende notitie opgesteld4, die als bijlage is bijgevoegd. In dit onderzoek wordt ingegaan op de vraag of de conclusies die getokken zijn in het onderzoek uit 2014, nog steeds opgaan.

Planwijziging

De verplaatsing van het deel van de Zutphensestraat/nieuwe wijkontsluitingsweg (in het rapport ook 'nieuwe parallelweg' genoemd), dat parallel loopt aan de Kanonsdijk, houdt in dat het tracé van de nieuwe wijkontsluitingsweg circa 20 m in westelijke richting verschuift.

Deze verplaatsing is voor het aspect externe veiligheid niet van betekenis, omdat de weg (het deel van de Zutphensestraat/nieuwe wijkontsluitingsweg dat parallel loopt aan de Kanonsdijk) niet dichter bij (beperkt) kwetsbare objecten komt te liggen dan in het oorspronkelijke plan het geval zou zijn. Met de aansluiting op de Kanonsdijk neemt het vervoer van gevaarlijke stoffen over de Zutphensestraat/ nieuwe wijkontsluitingsweg niet of nauwelijks toe. De nieuwe situatie heeft geen gevolgen voor de conclusies die getrokken zijn op basis van het onderzoek uit mei 2014 (namelijk: dat externe veiligheid geen belemmering vormt).

Gewijzigde wet- en regelgeving

In het onderzoek externe veiligheid dat is uitgevoerd in het kader van de aanleg van de rondweg (kenmerk 20130032, d.d. 16 mei 2014) is het plan getoetst aan de ‘Wet vervoer gevaarlijke stoffen’ het ‘Besluit externe veiligheid transportroutes’ en de ‘Nota Risiconormering Vervoer gevaarlijke stoffen’. Sinds 1 april 2015 is de Nota Risiconormering Vervoer gevaarlijke stoffen komen te vervallen en is de Regeling Basisnet in werking getreden. Het Basisnet is een landelijk aangewezen netwerk voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Binnen bepaalde grenzen wordt dit vervoer over weg, binnenwater en spoor gegarandeerd. Het Basisnet heeft betrekking op de rijksinfrastructuur: hoofdwegen (snelwegen), hoofdwaterwegen (binnenwateren) en hoofdspoorwegen (enkele uitzonderingen daargelaten).

Aan de hand van de risicokaart-Basisnet en de regeling Basisnet is gebleken dat de spoorlijn Arnhem-Zutphen en de IJssel opgenomen zijn in het Basisnet. De beoogde wijziging in de ligging van de Zutphensestraat/ Nieuwe parallelweg blijft evenwel (ruim) buiten de risicocontouren hiervan.

De Zutphensestraat is niet opgenomen in het Basisnet. Hierdoor leidt de gewijzigde wet- en regelgeving op dit punt niet tot een andere beoordeling.

De wijziging in wet- en regelgeving, concreet het Basisnet, heeft geen gevolgen voor de conclusies die getrokken zijn op basis van het onderzoek uit mei 2014. Ook de voorgenomen nieuwe situatie van het plan leidt in dat verband niet tot andere conclusies.

Eindconclusie

Het nieuwe plan en de invoering van het Basisnet 2015 leiden voor externe veiligheid niet tot een belemmering. Het inpassingsplan voldoet ook in de gewijzigde opzet aan de vereisten uit de ‘Wet vervoer gevaarlijke stoffen’, het ‘Besluit externe veiligheid transportroutes’ en het ‘Basisnet 2015’.

Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

De planwijzigingen binnen locatie 2 bevatten geen onderdelen die mogelijk relevant zijn in het kader van de externe veiligheid. Er is geen sprake van mogelijke belemmeringen.

4.4.3 Conclusie voor het plan

Het aspect 'externe veiligheid' leidt niet tot belemmeringen voor onderhavig plan.

4.5.1 Wettelijk kader en beleid

Wet bodembescherming

Het aspect bodem is geregeld in de Wet bodembescherming (Wbb). Het doel van de Wbb is voorkomen van nieuwe gevallen van bodemverontreiniging. Voor bestaande bodemverontreinigingen is aangegeven in welke situaties (omvang en ernst van verontreiniging) en op welke termijn sanering moet plaatsvinden. Hierbij dient de bodemkwaliteit ten minste geschikt te worden gemaakt voor de functie die erop voorzien is, waarbij verspreiding van verontreiniging zo veel mogelijk wordt voorkomen. De wet gaat uit van het principe dat de bodem geschikt dient te zijn voor de beoogde functie. De gewenste functie bepaalt als het ware de gewenste bodemkwaliteit.

Besluit en de regeling bodemkwaliteit

Het besluit en de regeling bodemkwaliteit bevatten algemene regels en kwaliteitseisen waaraan grond, bouwstoffen en baggerspecie moeten voldoen wanneer deze op of in de bodem of in het oppervlaktewater worden toegepast.

4.5.2 Resultaten onderzoek

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen is een bodemonderzoek (link) uitgevoerd. Afgezien van twee specifieke locaties waar een verontreiniging is aangetroffen, kon op basis van de onderzoeksresultaten worden gesteld dat over het algemeen slechts enkele stoffen zijn aangetroffen, waarvan de concentraties de achtergrondwaarden of streefwaarden overschrijden. De gemeten gehalten zijn dusdanig gering dat er geen risico´s voor de mens en/of het milieu te verwachten zijn. Deze vormen geen belemmering voor de planvorming. Ter plaatse van de twee geconstateerde verontreinigingen, dienden saneringen te worden uitgevoerd.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge en Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Ten behoeve van onderhavig inpassingsplan is een verkennend bodemonderzoek volgens de NEN 57401 uitgevoerd5 op de twee locaties waar het plangebied uit bestaaat. Het doel van het bodemonderzoek is de actuele milieuhygiënische kwaliteit van de grond en het grondwater te bepalen.

Uit de onderzoeksresultaten kan geconcludeerd worden dat er op beide locaties geen ernstige bodem- of grondwaterverontreinigingen aanwezig zijn. De vastgestelde waarden overschrijden enkel de achtergrond- en / of streefwaarde, wat duidt op enkel lichte verontreinigingen.

De gemeten gehalten zijn dusdanig gering verhoogd dat er geen risico's zijn voor de mens en/of het milieu. Een vervolgonderzoek is niet noodzakelijk. Op basis van de onderzoeksresultaten zijn er geen milieuhygiënische belemmeringen aanwezig voor de voorgenomen aanleg van rondweg De Hoven. Op basis van de CROW P132 vallen de werkzaamheden in de categorie 'geen veiligheidsklasse'.

4.5.3 Conclusie voor dit plan

Het aspect 'bodem' leidt niet tot belemmeringen voor onderhavig inpassingsplan.

4.6.1 Wettelijk kader en beleid

Het algemene waterbeleid dat op het plangebied van toepassing is, staat beschreven in het Nationaal Waterplan van de rijksoverheid, de omgevingsvisie van de provincie Gelderland, het Waterbeheerplan 2010-2015 van waterschap Veluwe (nu waterschap Vallei en Veluwe), de Waterwet, de Keur, Nationaal bestuursakkoord Water, het waterplan Zutphen 2008 van de gemeente Zutphen en het waterplan Brummen 2008 van de gemeente Brummen.

Op Europees, nationaal en stroomgebiedsniveau geldt de Kaderrichtlijn Water (KRW). De KRW streeft naar duurzame en robuuste watersystemen. Basisprincipes van het nationaal en Europees beleid zijn: meer ruimte voor water, voorkomen van afwenteling van de waterproblematiek in ruimte of tijd en standstill (geen verdere achteruitgang in de huidige chemische en ecologische waterkwaliteit).

Het bovenstaande resulteert in twee drietrapsstrategieën die zijn vastgelegd in het Nationaal Waterplan:

• 1. Waterkwantiteit (vasthouden, bergen, afvoeren)
• 2. Waterkwaliteit (schoonhouden, scheiden, zuiveren)

De trits voor waterkwantiteit betekent dat neerslag bij voorkeur wordt vastgehouden op de plaats waar het valt. Indien vasthouden niet mogelijk is, wordt neerslag geborgen in oppervlaktewater. De trits voor waterkwaliteit houdt in dat gestreefd moet worden naar het voorkomen van verontreinigingen. Indien schoonhouden niet mogelijk is, worden schone en vervuilende bronnen gescheiden. Een derde trits die van belang is voor de N345 is de trits over afstromend wegwater uit het Besluit lozen buiten inrichting (2011).

Voor de afwatering van wegen dient te worden voldaan aan de zorgplicht uit de AmvB 'Lozingen buiten inrichtingen'. Dit omvat de volgende voorkeursvolgorde:

• 1. Infiltreren in de wegberm;
• 2. Lozen op oppervlaktewater middels voorziening;
• 3. Lozen op riool.

Bij lozing op oppervlaktewater is tevens de beleidsregel 'Brengen van water in een oppervlaktewaterlichaam vanaf nieuw verhard oppervlak' van Waterschap Vallei en Veluwe (2014) van toepassing.

Hieronder wordt nader op de genoemde beleidskaders ingegaan.

Europese Kaderrichtlijn Water

De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) is sinds 2000 van kracht. De kaderrichtlijn Water richt zich op de bescherming van water in alle wateren en stelt zich ten doel dat alle Europese wateren in het jaar 2015 (uitstel mogelijk tot 2027) een 'goede toestand' hebben bereikt en dat er binnen heel Europa duurzaam wordt omgegaan met water. Centrale aandachtspunten zijn:

• de gebiedsgerichte aanpak, waarbij wordt uitgegaan van een indeling in stroomgebieddistricten;
• de aanrekening van het watergebruik, waarbij een volledige kostenterugwinning wordt vooropgesteld voor geleverde diensten inzake watergebruik;
• het uitwerken van maatregelen, ondermeer uitgaande van een gecombineerde aanpak door beperking van verontreiniging aan de bron door middel van emissiegrenswaarden en door het vastleggen van milieukwaliteitsnormen;
• het bereiken van de milieukwaliteitsdoelstellingen, namelijk de goede ecologische toestand voor het oppervlaktewater en de goede chemische toestand voor het grondwater, via de opmaak van stroomgebiedbeheerplannen en het uitwerken van programma's.

Waterwet

De Waterwet is gericht op integraal waterbeheer, met de volgende doelstellingen:

• voorkomen en, waar nodig, beperken van overstromingen, wateroverlast en waterschaarste;
• beschermen en verbeteren van de chemische en ecologische kwaliteit van watersystemen;
• vervullen van maatschappelijke functies door watersystemen.

De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater, en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat vergunningstelsels uit voorgaande waterbeheerwetten zijn gebundeld tot één vergunning, de Watervergunning.

Keur

De Keur is een afzonderlijke verordening van de waterschappen. De Keur stelt in ieder geval dat het verboden is om op enige wijze:

• de doorstroming in wateren te belemmeren of te stremmen;
• nieuwe wateren te graven of te hebben;
• wijzigingen aan te brengen in de loop of afmetingen van de wateren of deze geheel of gedeeltelijk te vernauwen, te verkleinen, te verondiepen of te dempen;
• werken uit te voeren in waterkeringen.

Mits het belang van een adequate waterbeheersing en goede waterhuishouding niet wordt geschaad, kan aan particulieren of instanties vrijstelling of vergunning worden verleend voor het aanpassen van oppervlaktewater, dijken en kunstwerken.

Nationaal Waterplan 2016

Het Nationaal Waterplan 2016-2021 is in 2016 vastgesteld. Het Nationaal Waterplan geeft de hoofdlijnen, principes en richting van het nationale waterbeleid in de planperiode 2016-2021, met een vooruitblik richting 2050. Het kabinet speelt proactief in op de verwachte klimaatveranderingen op lange termijn, om overstromingen te voorkomen.

In het Nationaal Waterplan 2016-2021 staan de volgende ambities centraal:

• Nederland blijft de veiligste delta in de wereld
• Nederlandse wateren zijn schoon en gezond en er is genoeg zoetwater''
• Nederland is klimaatbestendig en waterrobuust ingericht
• Nederland is en blijft een gidsland voor watermanagement''
• Nederlanders leven waterbewust.

Het kabinet zet de veranderingen in het waterveiligheidsbeleid voort en zal hiertoe een wetsvoorstel met nieuwe normen voor de primaire keringen voorbereiden.

Het Rijk onderkent het belang van verbinden van ruimte en water. Bij het aanpakken van wateropgaven en de uitvoering van watermaatregelen vindt daarom afstemming plaats met andere relevante ruimtelijke opgaven en maatregelen in het gebied. Omgekeerd is het van belang om bij ruimtelijke opgaven vroegtijdig rekening te houden met wateropgaven en de veerkracht van watersystemen. De gewenste betere verbinding tussen water en ruimte geldt voor alle opgaven op het gebied van waterveiligheid, zoetwater en waterkwaliteit.

Nationaal bestuursakkoord Water

In het Nationaal bestuursakkoord Water (NBW) hebben de gezamenlijke overheden afspraken gemaakt over het op orde maken van watersystemen.

De hoofddoelstellingen uit het NBW zijn het waarborgen van het veiligheidsniveau bij overstromingen en het verminderen van wateroverlast. Hierbij wordt de voorkeur gegeven aan ruimtelijke maatregelen boven technische maatregelen:

• water als ordenend principe, ruimte reserveren voor (tijdelijke) waterberging;
• geen afwenteling van problemen richting benedenstroomse gebieden;
• voorkeursvolgorde 'vasthouden-bergen-afvoeren';
• voorkeursvolgorde 'schoonhouden-scheiden-zuiveren'.

Waterbeleid Gelderland

Het Waterbeleid van de provincie Gelderland is opgenomen in de Omgevingsvisie. De provincie stuurt op een veerkrachtig en duurzaam water- en bodemsysteem. Dit bestaat uit bodem en ondergrond, grondwater en oppervlaktewater. Een veerkrachtig en duurzaam water- en bodemsysteem helpt mee aan een optimale en duurzame driedimensionale inrichting van Gelderland. Een systeem is veerkrachtig als het onder normale omstandigheden alle functies goed kan uitvoeren, (tijdelijke) over- en onderbelasting goed op kan vangen zonder dat maatschappelijke overlast of ecologische schade optreedt en hiervan snel kan herstellen zonder blijvende negatieve effecten. Een systeem is duurzaam als het ook in de toekomst kan blijven functioneren en in stand kan worden gehouden tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. Om de veerkracht van het water- en bodemsysteem te vergroten is het belangrijk om meer ruimte te maken voor beken, te zorgen voor stedelijk waterbeheer en voor goed bodembeheer. Dat betekent bijvoorbeeld dat de bodem zodanig wordt beheerd en gebruikt dat de bodem meer water kan opnemen in perioden van regen en dus ook weer water kan afgeven in perioden van droogte. Zowel bewoonde gebieden, natuurgebieden als landbouwgronden zullen hieraan een bijdrage moeten leveren.

Daarnaast is het van belang om ervoor te zorgen dat het water- en bodemsysteem duurzaam is en ook in de toekomst kan blijven functioneren tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten. De provincie en haar partners streven samen naar herstel en behoud van de kwaliteit van het oppervlaktewater in Gelderland, waarbij ten minste voldaan wordt aan de normen van de Europese Kaderrichtlijn Water (KRW). Ook streeft de provincie naar herstel en behoud van oppervlaktewateren met een bijzondere ecologische kwaliteit, de HEN- en SED-wateren (wateren van het Hoogste Ecologische Niveau respectievelijk wateren met en Specifiek Ecologische Doelstelling) en de bescherming van beschermde vissoorten. De HEN-wateren zijn onderdeel van het Gelders Natuurnetwerk, de SED-wateren vallen daar grotendeels buiten.

Door het plangebied loopt een SED-watergang. Het betreft de Voorstondense Beek. SED-wateren kennen enige humane beïnvloeding, maar zijn ecologisch gezien veel waardevoller dan wateren van het basisniveau. Deze wateren stellen hoge eisen aan met name morfologie, waterkwaliteit, watervoerendheid en stroming. De provincie beschermt deze wateren en benoemt deze als specifieke waterhuishoudkundige functie.

Waterbeheersplan Veluwe 2016-2021

Vanaf 1 januari 2016 is het Waterbeheerprogramma van het Waterschap Vallei en Veluwe van kracht. Het is bewust neergezet als een programma en niet meer als een waterbeheerplan. De maatregelen zijn op hoofdlijnen uitgewerkt, het "hoe" volgt bij het jaarlijks vaststellen van de begroting.

De zorg voor de kerntaken "beschermen tegen overstroming", "schoon en voldoende oppervlaktewater" en "zuiveren van afvalwater" blijft voorop staan. Daarbij wil het waterschap wel meer toe naar een integrale benadering van de gezamenlijke opgave. Het waterschap wil haar ambities en doelen steeds sterker bereiken samen met de waterpartners. De ambities zijn:

• We beschermen ons gebied tegen overstromingen.
• We zorgen voor de juiste hoeveelheid water.
• We zorgen voor de goede oppervlaktewaterkwaliteit.
• Schoon en vuil water worden zo veel mogelijk gescheiden.
• We halen de hoogst mogelijke waarde uit water.
• We beheren afvalwaterketen en watersysteem als één geheel samen met onze partners.

Samen met gemeenten wil het waterschap schoon hemelwater en afvalwater zoveel mogelijk aan de bron scheiden. Dit om de negatieve effecten van extreme buien (lagere waterkwaliteit door overstorten) en droogte (lagere waterkwaliteit door geen watertoevoer, hittestress), als gevolg van klimaatverandering, te voorkomen. Hiertoe stelt het waterschap een beleidsplan op en voert dit uit.

Binnen de verantwoordelijkheden van de waterpartners voor grondwaterbeheer wil het waterschap de samenwerking initiëren en als grondwaterloket fungeren. De start betreft het vormen van een gezamenlijk grondwaterkennisteam.

Waterplan Brummen

De gemeente Brummen heeft in samenwerking met Waterschap Veluwe in 2008 een waterplan opgesteld. Met dit waterplan wordt invulling gegeven aan het Nationaal Bestuursakkoord Water. De aanleiding voor het waterplan zijn de knelpunten, ontwikkelingen, maar ook de kansen op watergebied, waar de gemeente in de 21ste eeuw mee geconfronteerd worden. Zo is er bijvoorbeeld periodiek sprake van grondwateroverlast bij hoge IJsselwaterstanden, treden waterkwaliteitsproblemen op bij riooloverstortingen en wordt de kwelafhankelijke natuur bedreigd door verdroging. Daarnaast wordt de gemeente geconfronteerd met extra inspanningen op watergebied door nieuwe beleidsontwikkelingen, zoals de Waterwet, de Watertoets, Startovereenkomst Waterbeheer 21ste eeuw, het Nationaal Bestuursakkoord Water en de Europese Kaderrichtlijn Water.

Het waterplan is afgebakend tot de deelsystemen oppervlaktewater (waterkwantiteit en kwaliteit), stedelijk grondwater, regenwater, drinkwater en afvalwater en heeft betrekking op het grondgebied van de gemeente Brummen. Het waterplan is thematisch opgezet aan de hand van onderstaande ambities:

• geen wateroverlast door grond-, oppervlakte- en hemelwater;
• geen verdroging;
• verbeteren grond- en oppervlaktewaterwaterkwaliteit (zowel fysisch-chemisch als ecologisch);
• duurzaamheidprincipes toepassen voor de afvalwaterketen;
• meer zichtbaar maken van water voor de burgers;
• goede productieomstandigheden;
• efficiënt beheer en onderhoud;
• realisatie tegen de laagst maatschappelijke kosten;
• water een prominentere rol geven in de ruimtelijke ordening.

Waterplan Zutphen

Het gemeentelijke waterbeleid is vastgelegd in het “Waterplan Zutphen, Visie op water, voor nú en later” (juni 2008), opgesteld door de gemeente Zutphen, het Waterschap Rijn en IJssel en het Waterschap Veluwe. Het waterplan formuleert de streefbeelden en aandachtsthema's die deze partijen hebben voor het toekomstige waterbeheer. Daarnaast worden oplossingen geformuleerd voor de vastgestelde knelpunten. Het streven is gericht op het realiseren van een gezond en veerkrachtig watersysteem en een duurzame waterketen. Er zijn zes aandachtsthema's ontwikkeld:

• Cultuurhistorie: Het doel is om inwoners bewust te maken van de geschiedenis van Zutphen en de rol die het water(beheer) daarin heeft gespeeld.
• Educatie en communicatie: Het streven dient erop gericht te zijn om de beleving van water in Zutphen bij de bewoners te vergroten.
• Energie & water: Onder energie en water wordt verstaan dat er gestreefd wordt naar energieneutraal wonen en werken en het anticiperen op klimaatveranderingen.
• Veiligheid: Het watersysteem dient veilig en robuust te zijn, zodat zowel nu als in de toekomst droge voeten gewaarborgd worden.
• Waterrecreatie: Om het water in het stedelijk gebied beter toegankelijk te maken voor recreatievaart, wordt ernaar gestreefd om verbindingen aan te leggen tussen diverse grachten. Hierdoor ontstaat een aaneengesloten bevaarbaar gebied.
• Nieuwe ontwikkelingen: Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen wordt altijd een watertoets-procedure gevolgd.

Watertoets

Voor ruimtelijke besluiten, zoals het inpassingsplan, moet een watertoets worden uitgevoerd. De watertoets is een procesinstrument waarmee ruimtelijke plannen en besluiten kunnen worden getoetst op waterhuishoudkundige aspecten. Het betreft het vroegtijdig informeren en adviseren over en het afwegen en uiteindelijk beoordelen van waterhuishoudkundige aspecten in de ruimtelijke plannen en besluiten. De watertoets heeft tot doel te waarborgen dat waterhuishoudkundige doelstellingen expliciet en op een evenwichtige wijze in beschouwing worden genomen. In overleg met betrokken waterbeheerders worden voor het project relevante wateraspecten uitgewerkt.

4.6.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het inpassingsplan voor de rondweg is een watertoets opgesteld (Tauw, 15 september 2014, kenmerk N001-1225608IGO-kmi-V03-NL, link) waarin, onder meer, voor het plan als geheel is beschreven op welke wijze wordt omgesprongen met het afstromende hemelwater. Uitgangspunt is dat in de toekomstige situatie het hemelwater dat op het wegdek valt, wordt geïnfiltreerd in de bodem met behulp van een infiltratievoorziening. In alle gevallen is deze infiltratievoorziening voldoende om een T=100 bui (een bui die eens in de honderd jaar voorkomt) te bergen en infiltreren, zonder dat er afstroming richting de beken plaatsvindt.

Uit de watertoets blijkt verder dat er in totaal bijna 30.000 m2 verharding wordt gerealiseerd (met name bestaande uit wegtracé). Op basis hiervan zijn de infiltratievoorzieningen gedimensioneerd. Dit betreft met name infiltratievoorzieningen in de bermen langs de weg. Deze zullen bestaan uit grondverbetering en een laagte (bijvoorbeeld een wadi of een zaksloot). Hiermee kan afstroming naar de beken worden voorkomen. Uit de watertoets blijkt dat de benodigde capaciteit van de infiltratievoorzieningen ruimschoots kan worden bereikt. Hierin is ook nog veel vrijheid qua ontwerp.

In het kader van het MER N345 en het wegontwerp heeft regelmatig overleg plaatsgevonden tussen het Waterschap Vallei en Veluwe en de provincie Gelderland. De waterbeheerder is zodoende op meerdere manieren betrokken bij het planvormingsproces.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Algemeen

Onderhavig inpassingsplan ziet op drie planonderdelen die direct verband houden met de nieuwe rondweg N345 De Hoven/Zutphen. De planonderdelen zijn beperkt van omvang. Hierdoor hebben de wijzigingen ten opzichte van het totale plan voor de aanleg van de rondweg N345 De Hoven/Zutphen, ook wat betreft de waterhuishouding, een beperkte impact.

Locatie 1: Aansluiting De Teuge en Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Bij locatie 1 wordt de ontsluitingsstructuur ter hoogte van de woonwijk Teuge aangepast. Er ontstaat een extra aansluiting op de Kanonsdijk/Zutphensesweg en er ontstaat aan de westzijde een parallelroute/fietspad die verder van de weg afligt dan in het bestaande plan. Er is opgemeten wat de totale verharding is van deze ontsluitingsstructuur. Deze bedraagt 2.665 m2. Dit beslaat eveneens de bestaande weg en paden. De oppervlakte van de bestaande verharding bedraagt 2038 m2. Dit betekent dat als gevolg van onderhavig plan de verharding toeneemt met 627 m2.

Bij locatie 2 krijgt het fietspad een ander tracé. Hiermee neemt het te verharden oppervlak flink af. In het oorspronkelijke plan zou het fietspad op enige afstand van de rondweg worden gerealiseerd. De totale oppervlakte aan verharding zou 1.375 m2 bedragen. In de nieuwe situatie wordt het fietspad dichter bij rondweg gerealiseerd. Het totale tracé is hierdoor flink korter en dit uit zich ook in een aanzienlijk minder groot verhard oppervlak, namelijk 695 m2. Hiermee neemt de hoeveelheid te verharden oppervlak als gevolg van de planwijziging met 680 m2 af.

Geconcludeerd wordt dat er in totaal sprake is van een beperkte afname van de hoeveelheid verhard oppervlak van circa 53 m2. Hiermee kan worden geconcludeerd dat als gevolg van de voorliggende gewijzigde planonderdelen voor de rondweg als geheel er geen extra infiltratievoorziening benodigd is. Wel verschuift het verharde oppervlak: op de locatie Baankstraat neemt deze af en ter plaatse van de locatie Kanonsdijk/Teuge neemt deze toe. Op de locatie Kanonsdijk/Teuge is sprake van een ruim profiel met brede bermen. Verwacht kan worden dat hier meer dan voldoende ruimte is om de benodigde infiltratievoorzieningen in te realiseren. Er worden daarom geen belemmeringen verwacht. Bij de uitwerking van de precieze dimensioering en situering van de infiltratievoorzieningen zullen de voorliggende gewijzigde planonderdelen worden betrokken.

Wat betreft de veranderde situering van de natuurcompensatie kan worden gesteld dat de waterhuishoudkundige impact hiervan heel beperkt is. In de natuurcompensatiegebieden bevindt zich immers geen verharding. In alle gevallen is sprake van onbebouwd gebied waar regenwater ongehinderd kan infiltreren of kan afstromen.

4.6.3 Conclusie voor dit plan

Het aspect 'water' leidt niet tot belemmeringen voor onderhavig inpassingsplan. De bestaande waterbelangen worden in dit bestemmingsplan beschermd middels een dubbelbestemming 'Waterstaat - Waterkering' en een regeling die toeziet op het instandhouden van de vrijwaringszone van de dijk.

4.7.1 Wettelijk kader en beleid

Rijksbeleid Archeologie

Het Rijksbeleid met betrekking tot archeologie is verankerd in de Wet archeologische monumentenzorg (2007).

Op 16 januari 1992 werd in Valletta, de hoofdstad van Malta, op initiatief van de Raad van Europa, het Europees Verdrag inzake de bescherming van het archeologische erfgoed ondertekend. Het doel van dit Verdrag van Valletta (of Verdrag van Malta) is de bescherming van het archeologische erfgoed als bron van het Europese gemeenschappelijke geheugen en als middel voor geschiedkundige en wetenschappelijke studie. De Europese bevolking moet in staat worden gesteld om kennis te nemen van en begrip te ontwikkelen over het verleden. In het verdrag is bewustmaking van het brede publiek specifiek opgenomen, omdat dit bijdraagt aan de bescherming van het bodemarchief en de betrokkenheid van de bewoners (art. 9).

Ten einde op een zorgvuldige wijze met het archeologische bodemarchief om te gaan, is het noodzakelijk om archeologische belangen te verankeren in het ruimtelijke ordeningsbeleid en tijdig te betrekken bij ruimtelijke planontwikkelingen. Archeologische belangen dienen in de totale belangenafweging bij ruimtelijke ingrepen een wegingsfactor te zijn en behoud in de grond (in situ) prevaleert (art. 5). In het verdrag is opgenomen dat in een financiële regeling dient te zijn vastgelegd welke partij de kosten draagt die noodzakelijk zijn om de archeologische belangen als wegingsfactor bij ruimtelijke ontwikkelingen te kunnen betrekken.

Provinciaal Beleidskader Archeologie

Ruimtelijke plannen en projecten die archeologische waarden in de bodem kunnen aantasten moeten zo veel mogelijk rekening houden met bekende en te verwachten archeologische waarden. De provincie Gelderland vraagt gemeenten in hun bestemmingsplannen rekening te houden met de archeologische kwaliteiten. Voor het opsporen van te beschermen archeologische kwaliteiten, zijn twee kaarten beschikbaar: de Archeologische Monumentenkaart (AMK) Gelderland en de Indicatieve Kaart Archeologische Waarden (IKAW). Ze zijn gecombineerd in een themakaart 'Archeologie'. De informatie wordt jaarlijks geactualiseerd.

De AMK geeft op perceelsniveau bekende archeologische waarden weer en de IKAW geeft de verwachtingswaarde weer, dat wil zeggen de trefkans op het vinden van nog onbekende archeologie. De IKAW mag alleen op schaalniveau 1:50.000 of globaler gebruikt worden.

Wanneer de gemeente bevoegd gezag is, zoals bij de verlening van bouwvergunningen op grond van het bestemmingsplan, zal deze een eigen afweging moeten maken. Bij afwegingen op het lokale schaalniveau is het nodig om gebruik te maken van gemeentelijke archeologische beleidskaarten en/of ander resultaten van veldinventariserend onderzoek. Daarom ondersteunt de provincie in het kader van de provinciale cultuurhistorische nota Belvoir de ontwikkeling van (inter)gemeentelijke archeologische beleidskaarten.

Het provinciale archeologische beleid richt zich op parelgebieden die van bijzonder belang zijn voor de cultuurhistorische identiteit van de provincie Gelderland. De archeologische verwachtingswaarden zijn hier van provinciaal belang. Behalve een gebiedsgericht spoor zijn er ook generieke thema's. De provincie wil hiermee tot programmatische afspraken komen met gemeenten waar deze parels liggen. Het is een kader dat ambities formuleert voor verantwoord onderzoek, behoud door ontwikkeling en bescherming. Het plangebied valt binnen een dergelijke parelgebied: parelgebied nummer 14 IJsselvallei, Westoever IJssel en Zutphen. In het provinciaal beleidskader wordt regio 14 als volgt omschreven: “In deze microregio zijn op zandruggen (o.a. te Voorst-Empe) de oudste bewoningsresten (laat paleolithische en mesolithische vindplaatsen) aangetroffen en is een bijna continue bewoning te volgen in de Middeleeuwen. Zutphen is al vanaf de vroege Middeleeuwen een belangrijke stad, die door de Vikingen werd geplunderd vanwege de rijke domeinvoorraad die in dit centrum werd opgeslagen. In de loop van de middeleeuwen ontwikkelde Zutphen zich als belangrijke Hanzestad”.

Archeologische waarden- en verwachtingenkaart gemeente Brummen

De gemeente Brummen heeft een Nota Archeologie opgesteld. Op basis van de bekende en te verwachten archeologische waarden is de archeologische beleidskaart opgesteld en het gemeentelijk archeologie beleid geformuleerd. Om vast te leggen op welke wijze de archeologische waarden- en verwachtingenkaart een rol gaat spelen in de gemeentelijke besluitvorming bij de planvorming is een archeologische beleidskaart opgesteld (deze maakt deel uit van de Nota Archeologie). De archeologische beleidskaart is daarmee de ruimtelijke presentatie van het archeologie beleid in Brummen. Op de kaart staan gebieden waar, onder bepaalde voorwaarden, archeologisch onderzoek verplicht is. Op de navolgende afbeelding is te zien dat over het algemeen voor het plangebied een lage archeologische verwachting geldt.

uitsnede beleidskaart archeologiebeleid Brummen met globale aanduiding tracé rondweg (blauw) en plangebied (paarse stippellijnen)

Archeologische waardenkaart gemeente Zutphen

De archeologische waarden in Zutphen zijn in beeld gebracht op de archeologische waardenkaart, die in 2012 is geactualiseerd. Tevens heeft de gemeente een archeologische beleidsadvieskaart opgesteld. Deze kaart geeft inzicht in de bekende en te verwachten archeologische waarden binnen de gemeente. Aan deze waarden wordt een advies gekoppeld voor het te voeren beleid. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen gebieden met een bekende waarde en gebieden met een hoge, middelhoge en lage archeologische verwachtingswaarde. Het uitgangspunt van het archeologische beleid van de gemeente Zutphen betreft het behoud van het bodemarchief. Dit is geheel in lijn met de Wet op de Archeologische Monumentenzorg. Op de navolgende afbeelding is een uitsnede van de archeologische waardenkaart weergegeven. Daarop is te zien dat het deel van het plangebied dat binnen de gemeentegrenzen van Zutphen ligt, ligt in een gebied met een lage tot middelhoge archeologische verwachtingswaarde.

uitsnede beleidskaart archeologiebeleid Zutphen met globale aanduiding tracé rondweg (rood) en plangebied (paarse stippellijnen)

4.7.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen is een archeologisch onderzoek uitgevoerd door ADC ArcheoProjecten (link). Hier gelden voor het grootste deel van het plangebied geen bijzonderheden. Voor twee deelgebieden geldt dat proefsleuven dienen te worden gegraven.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge

Locatie 1 valt op grond van de archeologische beleidskaart van de gemeente binnen een lage archeologische verwachting. Ook zijn ter hoogte van locatie 1 geen bijzonderheden geconstateerd in het kader van het uitgevoerde archeologische onderzoek.

Gezien voorgaande worden geen bijzonderheden verwacht. Een nader onderzoek is niet nodig.

Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Locatie 2 valt op grond van de archeologische beleidskaart van de gemeente binnen een lage archeologische verwachting. In het kader van het inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen is de omgeving van deze locatie echter wel onderzocht. Het betreft een onderzoek van adviesbureau ADC ArcheoProjecten uit 2014 (Rapport "N345 Rondweg De Hoven, Zutphen, Een bureau- en Inventariserend Veldonderzoek in de vorm van een verkennend booronderzoek", rapportnummer 3611, d.d. 27 augustus 2014, link). Het archeologische onderzoek is hier uitgevoerd omdat op grond van de IKAW/Archies II kaarten sprake is van een middelhoge archeologische waarde. De locatie van onderhavig inpassingsplan ligt dichtbij het onderzochte deelgebied 5.

Kaartbeeld uit archeologisch onderzoeksrapport

Conclusie van het onderzoeksrapport is dat binnen zone 5 rekening gehouden moet worden met de mogelijke aanwezigheid van (restanten van) de middeleeuwse brug over de Wapsumsebeek.

Geadviseerd wordt op basis hiervan, om in zone 5 tijdens de uitvoering van de voorgenomen werkzaamheden een intensieve begeleiding uit te voeren. Dit met als doel eventueel aanwezige archeologische waarden te documenteren en voor het nageslacht te bewaren.

Keuze voor deze onderzoeksmethodiek is gebaseerd op het gegeven dat de exacte locatie en omvang van de mogelijk aanwezige waarden, d.w.z. restanten van een brug en/of oeverbeschoeiingen, zich op basis van regulier archeologisch vooronderzoek niet of nauwelijks laten vast stellen. De exacte invulling van de begeleiding dient te worden vastgelegd in een Programma van Eisen (PvE). Dit dient voorafgaand aan de start van de werkzaamheden door de bevoegde overheid te zijn goedgekeurd.

Gezien voorgaande wordt geconcludeerd dat niet zonder meer kan worden aangenomen dat geen sprake is van archeologische waarden ter hoogte van locatie 2. Het is echter niet zinvol om nieuw archeologisch onderzoek uit te voeren, omdat de situatie reeds goed in beeld is gebracht. Deze locatie moet echter wel worden betrokken bij de intensieve archeologische begeleiding die voor dit deel van het tracé van de rondweg reeds voorgeschreven wordt.

4.7.3 Conclusie voor het plan

Het aspect 'archeologie' is voldoende besproken en leidt niet tot belemmeringen voor onderhavig inpassingsplan. Wat betreft 'Locatie 2' geldt dat een deel van deze locatie dient te worden betrokken bij de reeds beoogde intensieve archeologische begeleiding. Om die reden is de archeologische dubbelbestemming 'Waarde - Archeologische begeleiding' vanuit het geldende inpassingsplan voor de rondweg overgenomen in onderhavig plan.

4.8.1 Wettelijk kader en beleid

Op grond van artikel 3.1.6, tweede lid, onderdeel a van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) moeten naast de in de grond aanwezige of te verwachten monumenten ook cultuurhistorische waarden worden meegewogen bij het vaststellen van bestemmingsplannen en inpassingsplannen. Hiervoor zijn de cultuurhistorische waarden in en om het plangebied geïnventariseerd.

4.8.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het plan voor de aanleg van de rondweg De Hoven-Zutphen is dit aspect reeds uitgebreid aan de orde gekomen. De bestaande cultuurhistorische waarden van het gebied zijn uitgebreid beschreven en er is omschreven op welke wijze hier bij het landschapsplan rekening is gehouden. Eén en ander is in beeld gebracht middels navolgend kaartbeeld.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge

Ter plaatse van locatie 1 bevinden zich geen bijzonderheden wat betreft cultuurhistorie. Dit blijkt uit het hiervoor opgenomen kaartbeeld dat alle cultuurhistorische waarden in de nabijheid van het tracé van de gehele rondweg De Hoven in kaart brengt.

Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Ter plaatse van locatie 2 speelt conform de hiervoor opgenomen kaart met cultuurhistorische waarden uitsluitend een hoge archeologische verwachting. Hier is in paragraaf 4.7 reeds op ingegaan. Voor het overige zijn er geen cultuurhistorische waarden in het geding.

4.8.3 Conclusie voor het plan

Met het hanteren van bovenstaande uitgangspunten voldoet het inpassingsplan aan de vereisten uit de wet- en regelgeving op het gebied van cultuurhistorie. Het aspect cultuurhistorie vormt daarmee geen belemmering voor dit inpassingsplan.

4.9.1 Wettelijk kader gebiedsbescherming

Algemeen

De bescherming van natuur is op te delen in gebiedsbescherming en soortenbescherming. Tot 1 januari 2017 wordt de wetgeving met betrekking tot beschermde natuur en soortenbescherming geregeld in de Flora- en faunawet, Natuurbeschermingswet 1998 en de Boswet. Deze wetten zullen op 1 januari 2017 plaatsmaken voor een nieuwe wet, de Wet natuurbescherming. Omdat dit inpassingsplan na 1 januari 2017 wordt vastgesteld, wordt hierna ingegaan op de nieuwe Wet natuurbescherming.

Gebiedsbescherming

Op grond van artikel 2.1 van de Wet natuurbescherming kunnen natuurgebieden of andere gebieden die belangrijk zijn voor flora en fauna, door de Minister worden aangewezen ter uitvoering van de Vogelrichtlijn- en/of Habitatrichtlijn, de zogeheten Natura 2000-gebieden. Ook kan de Minister op grond van deze wet in enkele specifieke gevallen bijzondere nationale natuurgebieden aanwijzen. De Wet natuurbescherming draagt Gedeputeerde Staten daarnaast op, om in hun provincie te zorgen voor een landelijk ecologisch netwerk, genaamd natuurnetwerk Nederland. De bescherming van dit natuurnetwerk wordt geregeld bij provinciale verordening. Daarnaast kunnen provincies bij provinciale verordening andere gebieden met bijzondere natuurwaarden beschermen, zoals belangrijke weidevogelgebieden of ganzenfoerageergebied. Hieronder een toelichting bij de verschillende vormen van gebiedsbescherming.

Natura 2000-gebieden en bijzondere nationale natuurgebieden

Voor alle Natura 2000-gebieden en bijzondere nationale natuurgebieden geldt op basis van artikel 1.11 van de Wet natuurbescherming een zorgplicht. Iedereen dient voldoende zorg in acht te nemen voor deze gebieden. Dit houdt onder meer in dat men negatieve gevolgen voor deze gebieden zoveel mogelijk beperkt door het nemen van alle maatregelen die redelijkerwijs kunnen worden verwacht. Aanvullend op deze zorgplicht gelden voor deze gebieden extra regels die zijn opgenomen in hoofdstuk 2 van de wet.

Bij de aanwijzing van een Natura 2000-gebied worden voor het gebied instandhoudingsdoelstellingen voor te beschermen soorten en/ of habitats vastgesteld. Conform artikel 2.7 van de Wet natuurbescherming is het verboden om zonder vergunning projecten of andere handelingen te realiseren of te verrichten die, gelet op deze instandhoudingsdoelstelling van een Natura 2000-gebied, de kwaliteit van de natuurlijke habitats en de habitats van soorten kunnen verslechteren, of een significant verstorend effect kunnen hebben op de soorten waarvoor het gebied is aangewezen. Verder geldt dat een plan, dat afzonderlijk of in combinatie met andere plannen of projecten, significante gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied, door een bestuursorgaan pas vastgesteld kan worden indien een passende beoordeling is gemaakt.

Natuurnetwerk Nederland en weidevogelleefgebied

Ter bescherming van vogelsoorten, van soorten van de Habitatrichtlijn en van rode lijstsoorten dienen provincies, op basis van artikel 1.12 van de Wet natuurbescherming, zorg te dragen voor de totstandkoming en instandhouding van een samenhangend ecologisch netwerk, genaamd Natuurnetwerk Nederland (voorheen Ecologische Hoofdstructuur, EHS). De bescherming van dit netwerk gebeurt bij provinciale verordening. Daarnaast kunnen provincies bij provinciale verordening andere gebieden met bijzondere natuurwaarden beschermen, zoals weidevogelgebieden of ganzenfoerageergebied.

Voor Natuurnetwerk Nederland geldt, op basis van het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening, dat ontwikkelingen niet mogen leiden tot een significante vermindering van de oppervlakte, kwaliteit of samenhang van de aanwezige natuur. Daarnaast mogen de instandhouding en ontwikkeling van de wezenlijke kenmerken en waarden van deze gebieden niet significant worden beperkt.

De provincie Gelderland spreekt niet van Natuurnetwerk Nederland maar van het Gelders Natuurnetwerk (GNN) en de Groene Ontwikkelingszone (GO). Binnen het GNN en de GO staat de bescherming van de kernkwaliteiten centraal. De kernkwaliteiten bestaan uit bestaande natuurwaarden, uit nog te ontwikkelen potentiële waarden en omgevingscondities. Per saldo moet elke ontwikkeling in het GNN een verbetering van de betreffende kernkwaliteiten opleveren. In dat saldo zijn vergroting van de oppervlakte natuur en versterking van de ecologische samenhang belangrijke randvoorwaarden.

Soortenbescherming

De bescherming van dier- en plantensoorten is geregeld in de Wet natuurbescherming. Op basis van artikel 1.11 van de Wet natuurbescherming geldt voor al de in het wild levende soorten altijd de zorgplicht. Iedereen dient voldoende zorg in acht te nemen voor deze soorten en hun directe leefomgeving. Dit houdt onder meer in dat men negatieve gevolgen voor aanwezige soorten zoveel mogelijk beperkt door het nemen van alle maatregelen die redelijkerwijs kunnen worden verwacht. Naast de zorgplicht is voor een aantal soorten door middel van verboden een aanvullend beschermingsregime opgenomen.

Er is een apart beschermingsregime voor vogelrichtlijnsoorten (artikelen 3.1-3.4), voor habitatrichtlijnsoorten (artikelen 3.5-3.9) en voor andere soorten (artikelen 3.10 en 3.11). Binnen de beschermingsregimes zijn verbodsbepalingen opgenomen, zoals het verbod om soorten opzettelijk te doden, te vangen of te verstoren, of om voortplantings- of rustplaatsen te beschadigen. Bij veel van de hierboven genoemde verboden is er sprake van een opzetvereiste: zo is het verboden om vogelnesten opzettelijk te beschadigen. In de wet wordt bij deze opzet uitgegaan van 'voorwaardelijke opzet'. Bij voorwaardelijke opzet is men zich bij het handelen bewust van de mogelijke negatieve consequenties, terwijl men de handeling toch uitvoert. Een voorbeeld van voorwaardelijke opzet is iemand die in het voorjaar een boom omzaagt en daarbij 'per ongeluk' een vogelnest beschadigt. De persoon had niet de opzet dit nest te beschadigen. Maar in de broedtijd van vogels is er wel een aanzienlijke kans dat er in een boom een vogel nestelt. Er kan daarom toch sprake zijn van opzettelijke beschadiging van het nest; voorwaardelijke opzet.

Provinciale Staten kunnen in een verordening een vrijstelling verlenen van de bovenstaande verboden. De provincie Gelderland is voornemens voor een aantal algemeen voorkomende zoogdiersoorten en amfibieën een vrijstelling te verlenen, voor handelingen die men verricht in het kader van ruimtelijke inrichting en ontwikkeling en voor handelingen in het kader van bestendig beheer en onderhoud.

Daarnaast zijn de beschreven verboden niet van toepassing op handelingen die men uitvoert in het kader van ruimtelijke inrichting of ontwikkeling of bestendig beheer en onderhoud, wanneer men die handelingen uitvoert conform een goedgekeurde gedragscode.
Tot slot kunnen Gedeputeerde Staten, wanneer er geen andere bevredigende oplossing bestaat, onder bepaalde voorwaarde een ontheffing verlenen van de verboden. Ook hierbij geldt voor vogelrichtlijnsoorten en habitatrichtlijnsoorten dat aan de handelingen die men verricht een wettelijk belang van de Vogelrichtlijn respectievelijk de Habitatrichtlijn ten grondslag dient te liggen

4.9.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het plan voor de rondweg De Hoven Zupthen is divers onderzoek gedaan inzake het aspect ecologie (links 1, 2, 3). In het geldende inpassingsplan is dit uitgebreid besproken.

Inzake gebiedsbescherming is inzake het plan voor de rondweg een Passende Beoordeling uitgevoerd om de mogelijke effecten op Natura 2000 gebieden in beeld te brengen. Uit het onderzoek blijkt dat significant negatieve effecten ten aanzien van geluid en stikstofdepositie kunnen worden uitgesloten. Dit betekent dat er een vergunbare situatie is en dat bij de daadwerkelijke uitvoering van het project de vergunning op grond van de (voorheen geldende) Natuurbeschermingwet 1998 dient te worden aangevraagd.

Wat betreft de EHS / GNN kan worden gesteld dat er een mitigatie- en compensatieplan zijn opgesteld in het kader van het plan. Hiermee wordt voldaan aan het provinciale beleid ten aanzien van het GNN.

Inzake soortenbescherming zijn er mogelijk diverse beschermde soorten aanwezig. Uit het op basis van het plan voor de rondweg uitgevoerde onderzoek blijkt dat voor huismus, kerkuil en steenuil, ondanks de mitigerende maatregelen sprake is van een overtreding van verbodsbepalingen van de (voorheen geldende) Flora- en faunawet. Voor deze soorten moet een ontheffing worden aangevraagd. Door het nemen van compenserende maatregelen, die zijn opgenomen in het opgestelde mitigatie- en compensatieplan, komt de gunstige staat van instandhouding niet in gevaar.

De compensatie is uitgewerkt in het ecologisch werkplan (Schut, 2016). De ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet (Ffw) is inmiddels verleend (ontheffing nr. FF/75C/2015/0614).

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge en Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Nieuw natuuronderzoek

Er is een nieuw natuuronderzoek uitgevoerd in het kader van onderhavig inpassingsplan6. Dit onderzoek is opgenomen als bijlage bij deze toelichting.

In dit onderzoek is beoordeeld of de beoogde gewijzigde / aangevulde planonderdelen mogelijk leiden tot verdere aantasting van leefgebied van beschermde soorten. Daarnaast is het de vraag of bij de wijzigingen aan het compensatieplan de compensatiegebieden nog steeds goed te bereiken zijn voor de betreffende soorten en hoe de compensatie er uit moet zien om deze nog steeds goed te laten functioneren. Ten slotte is gekeken naar de effecten op gebiedsbescherming Natura 2000 en/of GNN (Gelders Natuurnetwerk).

Gebiedsbescherming

* Natura 2000

Het Natura 2000-gebied Rijntakken ligt op korte afstand van de ingreeplocatie.

Uit het eerder uitgevoerde onderzoek bleek dat significant negatieve effecten ten aanzien van geluid en stikstofdepositie kunnen worden uitgesloten. Dit betekent dat er een vergunbare situatie is en dat bij de daadwerkelijke uitvoering van het project de vergunning op grond van de Natuurbeschermingswet 1998 (vanaf januari: Wet natuurbescherming) dient te worden aangevraagd.

De aanpassingen aan het inpassingsplan (de nieuwe aansluiting en de aanleg van het fietspad) leiden op zichzelf niet tot een extra toename van het verkeer. Ook leiden die niet tot extra verstoring tijdens de aanlegfase. Hiermee zijn de milieugevolgen in vergelijking met de oorspronkelijke plannen niet anders. Er kan worden aangenomen dat ook de stikstofemissie als gevolg van de gewijzigde planonderdelen niet toeneemt. Hiermee blijft ook de conclusie staan dat significant negatieve effecten ten aanzien van geluid en stikstofdepositie kunnen worden uitgesloten. Er zijn daarom als gevolg van onderhavig inpassingsplan geen effecten te verwachten op Natura 2000-gebied Rijntakken.

* EHS/GNN

Wat betreft de EHS/GNN kan worden gesteld dat er een mitigatie- en compensatieplannen zijn opgesteld in het kader van het plan. Hiermee wordt voldaan aan het provinciale beleid ten aanzien van het GNN. De compensatie voor het verlies van GNN gebied valt samen met de te ontwikkelen oeverzone voor vleermuizen. Dit gebied is niet gewijzigd. Er is dus ook geen sprake van een verslechtering. De compensatie is uitgewerkt in het ecologisch werkplan (Schut 2016). De ontheffing in het kader van de Flora- en faunawet (Ffw) is inmiddels verleend (ontheffing nr. FF/75C/2015/0614).

Onderhavig inpassingsplan ziet verder toe op een beperkte wijziging/aanvulling van planonderdelen van de rondweg N345 De Hoven-Zutphen. Wat betreft de GNN kan worden gesteld dat wijzigingen aan het inpassingsplan niet leiden tot een aanvullende verstoring ten opzichte van de oorspronkelijke plannen. De extra aansluiting en het fietspad leiden niet tot verlies van GNN gebied. Ook zullen deze wijzigingen/aanvullingen in het inpassingsplan niet leiden tot het minder goed functioneren van GNN gebied. Er is dus geen sprake van een verslechtering. Of GNN gebied goed functioneert is vooral afhankelijk van een goede inrichting en een goed beheer.

* GO

Na de vaststelling van het inpassingsplan 'N345 Rondweg De Hoven/Zutphen' zijn twee locaties langs de Baankstraat opgenomen binnen de begrenzing van de Groene ontwikkelingszone (GO), omdat hier compensatie van natuur voor beschermde soorten was voorzien. Deze percelen zijn in de huidige situatie in regulier agrarisch gebruik en dragen daarom niet bij aan de kernkwaliteiten van de GO. Tijdens de nadere uitwerking van het project zijn kansen ontstaan om de natuur beter in te passen op een grotere, iets noordelijker gelegen locatie langs de Baankstraat. Dit wordt in voorliggend inpassingsplan mogelijk gemaakt door middel van een aanduiding 'natuur' binnen de bestemming 'Agrarisch met waarden - Landschap' . Op deze locatie is meer ruimte voor onder meer grasland en een boomgaard met hoogstamfruitbomen. De compensatie is met name bedoeld voor de huismus en kerkuil. De begrenzing van de GO wordt bij de eerstvolgende wijziging van de Omgevingsvisie en Omgevingsverordening van de provincie Gelderland aangepast aan de nieuwe ligging van de natuurcompensatie.

Soortenbescherming

Uit het nieuwe natuuronderzoek blijkt voor wat betreft de soortenbescherming dat de aanleg van het fietspad en de aansluiting eveneens geen negatieve effecten hebben op de beschermde soorten. Hieronder staan in het kort de bevindingen per beschermde soort, waarbij specifiek is ingegaan op de soorten die uit het eerdere onderzoek in het kader van de rondweg naar voren zijn gekomen als soorten die mogelijk worden verstoord. Effecten op andere soorten zijn niet te verwachten, aangezien de omstandigheden in het plangebied en de directe omgeving niet zijn veranderd.

Huismus - De aanleg van de extra wegaansluiting nabij Teuge heeft geen negatieve effecten op huismus. De aanleg vindt plaats aan de rand van het maximale leefgebied langs de N345. - De aanleg van het fietspad door het leefgebied hoeft geen negatieve effecten te hebben op huismus. Indien het fietspad voorzien wordt van een bloemrijke berm die gefaseerd gemaaid wordt kan dit zelfs positief werken. - Netto is 1,33 ha aaneengesloten compensatie verworven langs de Baankstraat, in plaats van de eerder geplande 1,07 ha. Deze compensatie ligt dichter bij de territoria van huismus die het meeste hinder ondervindt van de aan te leggen rondweg. Dit is een positieve ontwikkeling.

Steenuil - De aanleg van de extra aansluiting nabij de N345 en het fietspad heeft geen negatieve effecten op steenuil. De aanleg vindt plaats buiten het leefgebied van steenuil. - Het eerder vastgestelde compensatiegebied blijft gehandhaafd. In de compensatie vinden geen wijzigingen plaats die negatieve effecten kunnen veroorzaken.

Kerkuil - De aanleg van de wegaansluiting nabij Teuge heeft geen negatieve effecten op kerkuil. De aanleg vindt plaats binnen het maximale leefgebied van kerkuil langs de N345. Het betreft hier echter intensief landbouwgebied langs een drukke provinciale weg. De gebieden die van essentieel belang zijn voor kerkuil zoals de uiterwaarden langs de IJssel worden niet aangetast. De aanleg van de aansluiting zorgt niet voor negatieve effecten op kerkuil. - De aanleg van het fietspad door het leefgebied heeft geen negatieve effecten op kerkuil. Belangrijke foerageergebieden, zoals de IJsseluiterwaarden blijven intact. - Netto is 1,33 ha aaneengesloten compensatie verworven langs de Baankstraat, in plaats van de eerder geplande 1,07 ha. Deze compensatie ligt wel verder bij de nestplaats van kerkuil vandaan. Kerkuilen hebben echter een groot territorium en de afstand naar het nieuwe compensatiegebied is makkelijk te overbruggen.

Vleermuizen - De aanleg van de wegaansluiting nabij Teuge en de nieuwe ligging van het fietspad heeft geen negatieve effecten op vleermuizen. Belangrijke locaties voor vleermuizen liggen elders in het gebied. - Er zijn geen wijzigingen opgetreden in de compensatie voor vleermuizen.

Eindconclusie inzake de soortenbescherming is dat de wijzigingen in inpassingsplan niet leiden tot extra schade aan leefgebieden van vleermuizen, huismus, kerkuil en steenuil. De veranderingen en aanpassingen aan het tracé, t.o.v. het eerdere plan, leiden dus niet tot meer schade dan oorspronkelijk het geval was.

Natuur-compensatiegebieden

Er worden in het plan voor de rondweg als geheel vier verschillende compensatiegebieden ingericht. Deze gebieden worden voorzien van extensieve graslandjes, hoogstamboomgaarden, een natuurvriendelijke oever, heggen, struweelhagen en hekken met weidepalen. Op deze manier worden gebieden aangelegd die een goed leef- en foerageergebied vormen voor steenuil, kerkuil, huismus, en vleermuizen.

De planwijzigingen waar onderhavig inpassingsplan betrekking op hebben, leiden tot wijzigingen opgetreden in het compensatiegebied. De wijzigingen in compensatiegebied hebben allemaal betrekking op compensatie voor kerkuil en huismus. Ten oosten van de Baankstraat lag een klein driehoekig perceel van 0,25 ha. Dit perceel is komen te vervallen. Ten westen van de Baankstraat vervalt een perceel van 0,49 ha. In plaats daarvan is ten westen van de Baankstraat een groter compensatiegebied aangekocht. Hier is 1,01 ha extra aangekocht. Netto is dus 0,27 ha meer aangekocht dan oorspronkelijk gepland.

Uit het onderzoek blijkt dat het wijzigen van de natuurcompensatie waarbij er twee kleinere compensatiegebieden vervallen en er één natuurcompensatielocatie voor in de plaats komt, geen negatieve effecten heeft op het functioneren van de compensatiegebieden.

Voorstel Inrichtingsplan compensatiegebieden

In de aanvullende natuurtoets is tevens een voorstel opgenomen van de inrichting van de compensatiegebieden. Op navolgend kaartbeeld is dit aangeduid. Ten opzichte van het ecologisch werkplan is het nieuwe compensatiegebied (gebied nummer 3) een stuk groter geworden.

In het nieuwe compensatiegebied (gebied nummer 3) is ten opzichte van het ecologisch werkplan (Schut, 2016) een groter oppervlak grasland voorzien. Het grasland dient te worden beheerd zoals dit in het ecologisch werkplan beschreven is (2 maal per jaar gefaseerd maaien en afvoeren).

Naast het grasland is ook een boomgaard voorzien in het nieuwe compensatiegebied (gebied nummer 3). Deze dient aangeplant te worden met hoogstam fruitbomen. Het grasland onder de boomgaard kan mee beheerd worden met het grasland. Verder is een struweelhaag, een hek met weidepalen en een heg toegevoegd aan compensatiegebied nummer drie. Deze elementen functioneren als schuilmogelijkheid, ter voorkoming van verkeerslachtoffers en als uitzichtpunt. Met de inrichting van de compensatiegebieden ontstaan goede leefgebieden voor kerkuil, steenuil, huismus en vleermuizen. Onderstaand is is een inrichtingstekening van de compensatiegebieden opgenomen.

Tekening inrichting compensatiegebieden (locatie 3 is omcirkeld) (uit Aanvulling Natuurtoets) 

Eindconclusie en vervolg

De wijzigingen en aanvullingen in het ecologisch werkplan en het inpassingsplan:

• hebben géén negatieve effecten op de beschermde soorten.
• zorgen niet voor wijzigingen in de voorwaarden zoals die zijn gesteld in de ontheffing Ffw. Aan deze voorwaarden wordt dan ook nog steeds voldaan.

4.9.3 Conclusie voor het plan

Het aspect ecologie vormt geen belemmering voor de uitvoering van het onderhavige inpassingsplan. Het advies om de voorliggende aanpassing te melden aan de RVO (of de Provincie na inwerkingtreding van de Wet Natuurbescherming) zal ter harte worden genomen.

4.10.1 Algemeen

Op een onbekend aantal plaatsen in Nederland liggen nog bommen, granaten en andere munitie uit de Tweede Wereldoorlog. Tot op heden worden bij grond- en waterwerkzaamheden nog nagenoeg dagelijks Conventionele Explosieven gevonden.

Volgens mondiale, militaire inschatting is van al het materieel dat gedurende de Tweede Wereldoorlog (1940-1945) verschoten of afgeworpen is, ondergronds 10% en onder water 15% niet tot ontploffing gekomen. Wanneer deze explosieven bij werkzaamheden worden aangetroffen, kunnen deze gevaar opleveren voor de publieke veiligheid. Daarnaast kunnen deze vondsten een zware belasting voor het milieu vormen.

4.10.2 Toetsing

Achtergrond: inpassingsplan Rondweg N345 De Hoven/Zutphen

In het kader van het plan voor de rondweg De Hoven Zutphen is onderzoek (Bombs Away, Vooronderzoek Conventionele Explosieven Omlegging N345 Zutphen/De Hoven, kenmerk: 14P006, 21 maart 2014, link) uitgevoerd naar niet-gesprongen explosieven. In het geldende inpassingsplan is dit uitgebreid besproken. Uit het onderzoek blijkt kortweg dat het tracé van de rondweg De Hoven Zutphen betrokken is geweest bij oorlogshandelingen en hierdoor verdacht is op conventionele explosieven (CE):

• een aantal gedeelten van het onderzoekstracé is verdacht op afwerp- en raketmunitie (afgeworpen/verschoten);
• een gedeelte van het onderzoekstracé is verdacht kleinkalibermunitie, hand- en geweergranaten, munitie voor granaatwerpers en munitietoebehoren (achtergebleven/gedumpt);
• het gehele onderzoekstracé omlegging N345 is verdacht op het aantreffen van geallieerde geschutgranaten (verschoten).

Op navolgende kaart is dit aangeduid.

Verdachte delen onderzoekstracé met globale aanduiding locatie 1 en 2 (uit explosieven-onderzoek)

Op basis van de resultaten geldt dat er vervolgstappen ondernomen moeten worden in de explosievenopsporing vooraf aan de voorgenomen (grond)werkzaamheden in het kader van de aanleg van de rondweg. In de uitvoeringsfase van de N345 rondweg De Hoven/Zutphen wordt het opsporingsproces naar conventionele explosieven in de verschillende deellocaties voortgezet. Indien blijkt dat er op bepaalde locaties niet gesprongen explosieven aanwezig zijn, zullen de uitvoeringswerkzaamheden op deze locaties niet aanvangen, voordat de explosieven zijn ontmanteld en/of verwijderd.

Toetsing onderhavig inpassingsplan

Locatie 1: Aansluiting De Teuge en Locatie 2: Herbestemming bij de Baankstraat

Locatie 1 en 2 zijn gelegen binnen het onderzoeksgebied van het reeds uitgevoerde explosievenonderzoek. Gesteld wordt dat voor locatie 1 en 2 dezelfde conclusie geldt als voor de rest van het tracé van de rondweg; namelijk dat in de uitvoeringsfase het opsporingsproces naar conventionele explosieven wordt voortgezet.

Conclusie

Het aspect explosieven is voldoende in beeld gebracht in het kader van onderhavig inpassingsplan. Tijdens de uitvoeringsfase zal het opsporingsproces worden voortgezet.

6.3.1 Vooroverleg

In het kader van het wettelijke vooroverleg op grond van artikel 3.1.1 Bro is het concept-ontwerpinpassingsplan toegezonden aan diverse instanties, onder meer het waterschap en de beide gemeenten (Brummen en Zutphen). De gemaakte opmerkingen zijn verwerkt in dit ontwerpinpassingsplan. In de nota vooroverleg, die als bijlage aan dit inpassingsplan is toegevoegd, worden de reacties besproken en beantwoord.

6.3.2 Inloopbijeenkomst

Er is op 16 november 2016 een inloopbijeenkomst geweest inzake voorliggend inpassingsplan. De inloopbijeenkomst was druk bezocht. De aanwezigen reageerden over het algemeen positief op de nieuwe wegaansluiting en ziet in dat deze maatregel belangrijk is voor de bereikbaarheid van het zuidelijk deel van De Hoven. Ook de maatregelen bij de Baankstraat zijn positief ontvangen.

6.3.3 Zienswijzen

Het ontwerp-inpassingsplan 'Aansluiting De Teuge en herbestemming bij de Baankstraat' heeft ter inzage gelegen van 9 februari 2017 tot en met 22 maart 2017. Tijdens deze periode kon iedereen zienswijzen naar voren brengen bij de provincie Gelderland.

Er zijn twee ontvankelijke zienswijzen ontvangen. In de zienswijzennota, die als bijlage is bijgevoegd bij deze toelichting, zijn de zienswijzen besproken en beantwoord. Op basis hiervan zijn tevens enkele wijzigingen doorgevoerd in het inpassingsplan.