Hart van Oosterwolde

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR)

De SVIR benoemt een aantal aspecten van nationaal ruimtelijk belang. Het betreft de bescherming van de waterveiligheid aan de kust en rond de grote rivieren, bescherming en behoud van de Waddenzee en enkele werelderfgoederen, de uitoefening van defensietaken, het Natuurnetwerk Nederland (voorheen de ecologische hoofdstructuur), de elektriciteitsvoorziening, de toekomstige uitbreiding van het hoofd(spoor)wegennet en de veiligheid rond rijksvaarwegen. Voorts betreft het enkele specifieke gebieden zoals de mainportontwikkeling van Rotterdam en Schiphol.

In het Barro heeft het Rijk voor deze onderwerpen regels opgesteld waarmee de SVIR juridisch verankerd is richting lagere overheden. Via het Besluit ruimtelijke ordening en het Besluit omgevingsrecht zijn deze regels aanvullend vastgelegd.

In de SVIR worden, naast de onderwerpen van nationaal belang, accenten geplaatst op het gebied van bestuurlijke verantwoordelijkheden. Het beleid betekent een decentralisatie van rijkstaken en bevoegdheden. Het Rijk gaat zo min mogelijk op de stoel van provincies en gemeenten zitten en lagere overheden, burgers en bedrijven krijgen, zolang het nationaal belang niet in het geding is, de ruimte om oplossingen te creëren.

Ladder duurzame verstedelijking

Een meer algemeen onderwerp uit de SVIR is 'duurzame verstedelijking'. Via de 'ladder voor duurzame verstedelijking' wordt een zorgvuldige afweging en besluitvorming geborgd bij ruimtelijke vraagstukken in stedelijk gebied. Het gebruik van deze ladder is opgenomen in het Bro (artikel 3.1.6 onder 2).

De ladder richt zich op nieuwe stedelijke ontwikkelingen. In de toelichting van een bestemmingsplan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, dient de behoefte aan die ontwikkeling te worden beschreven. Als de ontwikkeling buiten het bestaand stedelijk gebied plaatsvindt, moet bovendien gemotiveerd worden waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Het Bro beschrijft wat een stedelijke ontwikkeling is: "een ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen." Onder 'bestaand stedelijk gebied' wordt het volgende verstaan: "bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur."

Per 01 juli 2017 is de ladder voor duurzame verstedelijking herzien. Bij de herziening zijn onder meer de drie afzonderlijke 'treden' van de ladder losgelaten en is het begrip 'actuele regionale behoefte' gewijzigd in 'behoefte'. Nieuw is dat de laddertoets bij flexibele plannen kan worden doorgeschoven naar het moment van vaststelling van een wijzigings- of uitwerkingsplan.

Planspecifiek

Het plangebied ligt niet in een van de aangewezen gebieden van de SVIR. Voorliggend plan betreft geen nationaal belang.

Ladder duurzame verstedelijking

Met voorliggend plan worden een multifunctioneel centrum (MFC) en 24 woningen gerealiseerd. Voor het MFC is sprake van sloop en nieuwbouw in bestaand stedelijk gebied. Door het dorpshuis De Heerdt en de aangrenzende sportzaal te verplaatsen naar sportpark de Heughte ontstaat een centralisatie van voorzieningen en activiteiten. Hiermee wordt efficiënter met de ruimte in bestaand stedelijk gebied omgegaan. De oppervlakte / het aantal m2 van het MFC blijft gelijk aan die van het huidige dorpshuis en de sportzaal. Deze ontwikkeling sluit daarmee aan bij de ladder voor duurzame verstedelijking.

De realisatie van 24 woningen is een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Daarom dient hiervoor de ladder voor duurzame verstedelijking te worden doorlopen.

Behoefte

Ten eerste dient de behoefte aan de woningen en appartementen te worden onderbouwd.

Wat betreft de kwantitatieve behoefte blijkt uit een woningmarktonderzoek voor de gemeente Oldebroek (2017) en een woningmarktonderzoek toegespitst op Oosterwolde (2019, bijlage 1) dat de gemeente in de periode 2017-2030 groeit met 785 huishoudens. Op basis van de provinciale prognose neemt het aantal huishoudens in gemeente Oldebroek in de periode tot en met 2025 toe met +645 huishoudens en in de periode tot en met 2030 met +785 huishoudens. Daarna neemt de groei met circa 50 woningen toe. Op basis van de huidige leeftijdsverdeling neemt het aantal huishoudens in Oosterwolde toe met circa 70, en in de periode tot 2030 met circa 90 huishoudens. Dit komt neer op een groei van circa 5 tot 10 woningen per jaar. Vanwege de jonge

bevolkingssamenstelling ligt de relatieve groei van het aantal huishoudens in Oosterwolde hoger dan de

groei op gemeenteniveau.

Huishoudensprognose gemeente Oldebroek en Oosterwolde 2017-2030 (Woningmarktonderzoek Oosterwolde, 2019)

Op dit moment bedraagt de totale plancapaciteit in de gemeente Oldebroek 927 woningen, waarvan 436 woningen harde plancapaciteit betreffen. Op basis van de huidige plancapaciteit wordt geconcludeerd dat er in de gemeente Oldebroek nog ruimte is voor circa 350 woningen aan extra plancapaciteit in de periode tot 2030. De totale plancapaciteit in Oosterwolde bestaat uit 124 woningen en dit is hoofdzakelijk zachte

plancapaciteit. Gelet op de woningbehoefte in Oosterwolde is het noodzakelijk om zachte plancapaciteit

om te zetten in harde plancapaciteit. In de onderstaande tabel is te zien dat in het woningbouwprogramma van de gemeente Oldebroek voor onderhavig plan, Hart van Oosterwolde, rekening is gehouden met de realisatie van 26 woningen.

Huidige plancapaciteit Oosterwolde, Woningbouwprogramma gemeente Oldebroek, 2018

Het Woningmarktonderzoek gemeente Oldebroek 2017 is als basis gebruikt voor de inschatting van de

kwalitatieve woningbehoefte in de kern Oosterwolde. In Oosterwolde wordt de nodige druk ervaren op met name de koopwoningenmarkt. In het onderzoek uit 2017 is aan de hand van woonwensen en het daadwerkelijke verhuisgedrag een inschatting gemaakt van de kwalitatieve behoefteontwikkeling in het deelgebied Oldebroek, waar Oosterwolde onder valt. Dit heeft het volgende beeld opgeleverd:

Kwalitatieve woningvraag Oosterwolde, 2017-2030, Woningmarktonderzoek gemeente Oldebroek 2017, bewerking Companen 2019

Wat betreft de kwalitatieve opgave blijkt uit het woningmarktonderzoek dat in Oosterwolde de kwalitatieve vraag de komende jaren sterk komt te liggen op het toevoegen van woningen in de koopsector. Daarnaast is er behoefte aan geschikte woningen voor senioren. Momenteel is er voor senioren in Oosterwolde niet of nauwelijks aanbod in de huidige voorraad. Voor deze doelgroep zijn geschikte woningen, gestapeld of grondgebonden, op centrale locaties een goed alternatief.

Uit het bovenstaande blijkt dat er zowel kwantitatief als kwalitatief behoefte is aan grondgebonden koopwoningen en woningen voor senioren op een centrale locatie. Voorliggend plan met 14 grondgebonden koopwoningen en 10 appartementen voor jongeren en senioren op een centrale locatie past daarmee in de behoefte.

Locatie

Daarnaast dient te worden ingegaan op de locaties van het initiatief.

De 14 woningen uit onderhavig plan worden gerealiseerd in bestaand stedelijk gebied op de voormalige locatie van het dorpshuis en de sportzaal. De 10 appartementen worden ook in bestaand stedelijk gebied gerealiseerd, naast het MFC op de locatie van een voormalig sportveld van sportpark de Heughte. Hiermee is er sprake van duurzaam ruimtegebruik. De ladder voor duurzame verstedelijking is hiermee succesvol doorlopen.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

Op 30 december 2011 is het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) in werking getreden. Voortaan moeten gemeenten bij het vaststellen van bestemmingsplannen, wijzigingsplannen of uitwerkingsplan rekening houden met het Barro. Doel van het Barro is bepaalde onderwerpen van nationaal uit de SVIR te verwezenlijken. De volgende onderwerpen worden in het Barro genoemd: Rijksvaarwegen, Project Mainportontwikkeling Rotterdam, Kustfundament, Grote rivieren, Waddenzee en waddengebied, Defensie, Ecologische hoofdstructuur, Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde, Hoofdwegen en

hoofdspoorwegen, Elektriciteitsvoorziening, Buisleidingen van nationaal belang voor vervoer van gevaarlijke stoffen, Primaire waterkeringen buiten het kustfundament en IJsselmeergebied (uitbreidingsruimte).

Deze onderwerpen worden in het Barro exact ingekaderd en begrensd. Per project worden regels gegeven die gemeenten direct of indirect (via provincies) moeten laten doorwerken in de ruimtelijke besluitvorming. Het nationale belang dat het stellen van regels voor deze onderwerpen rechtvaardigt, is vastgelegd in de SVIR.

Planspecifiek

Voorliggend plan valt niet binnen de reikwijdte van één van de onderwerpen uit het Barro. Er zijn daarom geen regels opgenomen die van belang zijn voor het onderhavige plangebied. Het plan is hierdoor niet strijdig met het Barro.

Conclusie

Het plangebied ligt niet in een van de aangewezen gebieden van de SVIR en het Barro. Vanuit nationaal beleid zijn er geen specifieke randvoorwaarden voor dit plan. Hiermee past het plan binnen het rijksbeleid.

3.3.1 Omgevingsvisie Oldebroek

Op 13 december 2018 is de Omgevingsvisie Oldebroek door de gemeenteraad vastgesteld. De Omgevingsvisie is een strategische visie voor de lange termijn voor de gehele fysieke leefomgeving. De missie van de gemeente Oldebroek: Natuurlijk dynamisch. Oldebroek is een woongemeente van agrarische oorsprong, met aandacht voor elkaar en met een fraaie omgeving (in en buiten de kernen) waar het goed recreëren en verblijven is. Oldebroek wil optimaal inspelen op de kracht van de mensen, de pracht van het landschap, de unieke ligging en de ondernemingsgeest. De koers van de Omgevingsvisie is verwoord in zes punten:

• 1. Rustige , groene woongemeente in een dynamische omgeving;
• 2. Ieder dorp een aantrekkelijk hart, daar werken we samen aan;
• 3. Oldebroek: een groen, sportief en compleet fiets-/wandelgebied;
• 4. Werkgelegenheid is onmisbaar in een aantrekkelijke woongemeente;
• 5. Goede bereikbaarheid is een noodzakelijke basisvoorwaarde voor leefbaarheid en vitaliteit;
• 6. Oldebroek klimaatneutraal.

Wat betreft wonen worden in de Omgevingsvisie de volgende kernpunten gehanteerd:

• voldoende woonmogelijkheden voor jong en oud in alle dorpen;
• het behoud en waar dat mogelijk is ook het versterken van het imago van Oldebroek als een 'groene, levendige woongemeente'
• ervoor zorgen dat ons landschappelijke en cultuurhistorische karakter zichtbaar en voelbaar is en blijft;
• nieuwbouw en transformatie opgaven levensloopbestendig, duurzaam en klimaatneutraal bouwen.

Specifieke ontwikkelingsrichtingen voor de kern Oosterwolde zijn:

• Samen met de bewoners werken we aan het behoud van de leefbaarheid en de vitaliteit van de kern. Woningbouw voor de eigen, lokale behoefte is hiervoor belangrijk.
• Samen met de inwoners werken we aan het behoud van de huidige voorzieningen. Dit komt nadrukkelijk naar voren uit het plan voor het Hart van Oosterwolde, een initiatief van inwoners.
• Een multifunctionele voorziening en ontmoetingsruimte is voor de leefbaarheid van het dorp van groot belang. Een verdere verbreding van het gebruik van het dorpshuis wordt gestimuleerd.
• Ook een openbare speelplek is van belang voor de leefbaarheid van de kern.
• Het versterken van de recreatiefunctie is een kans voor de leefbaarheid en vitaliteit van Oosterwolde. Voor bestaande voorzieningen wordt een kwaliteitsimpuls gestimuleerd.

Planspecifiek

Voorliggend plan 'Hart van Oosterwolde' wordt specifiek genoemd in de Omgevingsvisie. Met het initiatief wordt een MFC gerealiseerd, bestaande uit een dorpshuis met diverse functies en een sportzaal, bij sportpark 'de Heughte'. Naast het MFC komt een appartementengebouw met 10 appartementen voor jongeren en senioren met op de begane grond ruimte voor commerciële activiteiten. Op de locatie van het te slopen dorpshuis en de sportzaal komen 14 grondgebonden woningen voor starters, gezinnen en senioren. Hiermee draagt het plan tevens bij aan het creëren van voldoende woonmogelijkheden voor jong en oud en het behoud van de leefbaarheid en vitaliteit van de kern Oosterwolde. Het initiatief past binnen de Omgevingsvisie Oldebroek.

3.3.2 Klimaatneutraal Oldebroek

De aarde warmt op door de toename van broeikasgassen in de atmosfeer. Door deze opwarming verander het klimaat, wat gevolgen heeft voor de fysieke leefomgeving. Om verdere opwarming van de aarde te voorkomen moet er een transitie plaatsvinden naar een duurzame energiehuishouding. De gemeente Oldebroek wil daaraan bijdragen. In 2017 stelde de gemeenteraad daartoe de Routekaart Klimaat Neutraal Oldebroek vast. Hierin is de ambitie geformuleerd dat de energievoorziening in Oldebroek klimaat neutraal is, uiterlijk in 2050. Dit betekent dat alle energie die binnen de gemeente Oldebroek wordt gebruikt ook in de gemeente duurzaam wordt opgewekt. Hierdoor zal de uitstoot van broeikasgassen afnemen.

Gemeente Oldebroek werkt samen met inwoners, bedrijven, verenigingen en andere partijen aan deze grote opgave. Om deze energietransitie te laten slagen is inzet van iedereen in Oldebroek nodig. Ten aanzien van grootschalige duurzame energieopwekking in Oldebroek heeft de gemeenteraad in 2018 de Verkenning grootschalige duurzame energieopwekking vastgesteld. Met de verkenning zijn de energieopgave, energiepotentie, kansrijke gebieden en -projecten en afwegingskaders in beeld gebracht. De afwegingskaders bestaan uit ruimtelijke en maatschappelijke kaders die de gemeente Oldebroek belangrijk vindt bij het ontwikkelen van grootschalige duurzame energieprojecten.

Planspecifiek

Onderhavig initiatief omvat het realiseren van 14 woningen, 10 appartementen en een MFC. De nieuwe woningen en appartementen zullen voldoen aan de geldende eisen met betrekking tot energie en conform het Bouwbesluit gasloos worden gebouwd. Het MFC wordt zoveel als mogelijk BENG (bijna energie neutraal) gebouwd. Daarnaast wordt rekening gehouden met LED verlichting en wordt de sportzaal voorzien van zonnepanelen. Hiermee draagt het plan bij aan de ambitie van de gemeente Oldebroek met betrekking tot energievoorziening en sluit het initiatief aan bij de Routekaart Klimaatneutraal Oldebroek.

3.3.3 Welstandsnota 2014

Het behoud van de ruimtelijke kwaliteit wordt mede bepaald door het welstandsbeleid dat is vastgelegd in de Welstandsnota Gemeente Oldebroek. In de nota staan criteria die worden gebruikt bij de beoordeling of een bouwplan redelijkerwijs voldoet aan de eis van welstand. Het welstandsbeleid is gericht op het handhaven, herstellen en versterken van gewaardeerde of gewenste ruimtelijke karakteristieken en de samenhang binnen het gebied of object. In de Welstandsnota wordt de gemeente onderverdeeld in een aantal deelgebieden. Aan elk gebied is een 'welstandsniveau' toebedeeld. Dit welstandsniveau geeft aan hoeveel welstandsaandacht het plan krijgt en in welke mate welstand wordt ingezet om er de ruimtelijke kwaliteit te bevorderen.

Planspecifiek

Beide locaties uit voorliggend plan liggen in een welstandsvrij gebied. In deze gebieden geldt geen preventieve welstandsbeoordeling. Met voorliggend plan zal qua bebouwing worden aangesloten bij de bebouwing in de omgeving en rekening worden gehouden met de welstandscriteria.

3.3.4 Volkshuisvesting

Woonvisie gemeente Oldebroek 2016-2020

In 2016 is de gemeentelijke 'Woonvisie gemeente Oldebroek 2016-2020' vastgesteld. De woonvisie bouwt voort op de koers uit de Toekomstvisie Oldebroek 2030. Centraal in de woonvisie staat de doelstelling: 'Goed wonen voor iedereen in de kernen van de gemeente Oldebroek'. Om die doelstelling te bereiken zijn vier pijlers geformuleerd waarop het woonbeleid is gefundeerd:

• 1. Beschikbaarheid en betaalbaarheid. In de komende periode is in de gemeente Oldebroek sprake van groei van zowel aantal inwoners en huishoudens. De gemeente wil keuzemogelijkheden bieden voor alle huishoudens in haar gemeente. Voor de toekomst duiden analyses van het WoON 2012 op een tekort aan sociale huurwoningen, goedkope en dure koopwoningen (minder middelduur, twee-onder-een-kap), gelijkvloerse woningen en in beperkte mate huurwoningen in de vrije sector (tot circa € 900,-).
• 2. Wonen met welzijn en zorg. De gemeente wil mensen in staat stellen zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen in de eigen woning en woonomgeving. Daarvoor is het nodig dat hiervoor voldoende geschikte woningen en woonvormen zijn.
• 3. Duurzaamheid. De gemeente Oldebroek wil in uiterlijk 2050 klimaatneutraal zijn. Hierbij wil de gemeente onder andere inzetten op het scenario "al het vastgoed duurzaam".
• 4. Vitale kernen met actieve, betrokken inwoners. De gemeente wil dat de inwoners van de kernen zich verbonden voelen met elkaar. Onder het motto “Oldebroek voor Mekaar” krijgen inwoners de ruimte om zelf invulling te geven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheid, initiatieven te nemen en met elkaar de koers bepalen in hun dorpen.

Woningmarktonderzoek gemeente Oldebroek

In 2017 is er een woningmarktonderzoek uitgevoerd in de gemeente Oldebroek. Op basis van dit onderzoek is

de prognose dat de gemeente in de periode 2017-2030 groeit met 785 huishoudens. Om in de woningbehoefte van de groeiende bevolking van Oldebroek te voorzien, moeten volgens de provinciale prognose in de periode tot 2030 bijna 800 woningen aan de woningvoorraad worden toegevoegd. Driekwart van deze woningvraag, zo'n 600 woningen tot 2030, richt zich op de koopsector. In de koopsector ligt het accent van de vraag op middeldure en dure vrijstaande woningen, middeldure tweekappers en goedkope en middeldure rijwoningen.

De plancapaciteit voor 946 woningen volstaat ruim om te voorzien in de woningbehoefte van 785 extra woningen in de periode tot 2030.

Woningmarktonderzoek Oosterwolde

In 2019 is een woningmarktonderzoek uitgevoerd, waarin verder wordt ingezoomd op de kern Oosterwolde. Op basis van de huidige bevolkingssamenstelling en de verwachte bevolkingsontwikkeling van de gemeente Oldebroek in de komende jaren bedraagt de woningbehoefte in de periode tot 2030 circa 90 woningen. In de periode tot 2035 gaat het om een groei van circa 110 huishoudens. De kwalitatieve woningvraag in Oosterwolde is sterk gericht op de koopmarkt. De vraag richt zich in het koopsegment bijna volledig op grondgebonden woningen: rijwoningen, twee-kappers en vrijstaande woningen. Naast koopwoningen is er ruimte voor toevoeging in het (sociale) huursegment. Hiermee kunnen twee groepen worden bediend: jonge starters en senioren. Met name voor senioren is er niet of nauwelijks aanbod in de huidige voorraad. Toevoegen van levensloopgeschikte woningen op een centrale locatie (zowel grondgebonden als gestapeld) lijkt daarmee kansrijk.

Kwalitatief woonprogramma

Op gemeentelijk niveau wordt jaarlijks het Kwalitatief Woningbouw Programma (KWP) opgesteld

waarbij het gemeentelijke woningbouwprogramma naast het provinciale beleid en de vertaling daarvan

in regionale afspraken wordt gelegd. Het KWP bevat een omschrijving van de huidige marktomstandigheden, de doelstellingen op het gebied van woningbouw en het woningbouwprogramma.

Planspecifiek

Voor het plangebied uit voorliggend plan is in de woningbouwprogrammering rekening gehouden met de toevoeging van 28 woningen (waarvan 4 extra appartementen als afwijkingsbevoegdheid). Voorliggend plan voorziet in de realisatie van 14 grondgebonden koopwoningen voor jong en oud. Tevens voorziet het plan in 10 appartementen voor jongeren en senioren op een centrale locatie. Het plan past daarmee binnen het volkshuisvestelijk beleid.

3.3.5 Parkeernota Oldebroek 2014

Bij ruimtelijke ontwikkelingen dient te worden voorzien in voldoende parkeergelegenheid ten behoeve van de functie. In het bestemmingplan is een algemene bepaling opgenomen die voorziet in de juridische borging van het aanleggen van voldoende parkeergelegenheid. Deze bepaling is gekoppeld aan de Parkeernota Oldebroek 2014.

Planspecifiek

Met voorliggend plan worden bij de locatie De Heerdt 6 parkeerplaatsen op eigen terrein aangelegd en 26 openbare parkeerplaatsen aangelegd. Bij de locatie Hart van Oosterwolde worden 90 parkeerplaatsen in de openbare ruimte aangelegd. Hiermee wordt aan de parkeerbehoefte voldaan (zie paragraaf 4.4). Het aanleggen van voldoende parkeerplaatsen is geborgd in de regels van dit bestemmingsplan.

4.1.1 Bodem

Op grond van de Wet Bodembescherming (Wbb) moet aangetoond worden dat de kwaliteit van de bodem en het grondwater in het plangebied in overeenstemming zijn met het beoogde gebruik. De bodemkwaliteit kan namelijk van invloed zijn op de beoogde functie van het plangebied. Bij een functiewijziging zal in veel gevallen een specifiek bodemonderzoek moeten worden uitgevoerd.

Planspecifiek

In het kader van de voorgenomen ontwikkelingen is voor beide locaties een verkennend bodemonderzoek uitgevoerd. Het bodemonderzoek voor locatie 'De Heerdt' aan de Schiksweg 27 is toegevoegd als bijlage 2. Hierin wordt geconcludeerd dat zowel in de bovengrond, de ondergrond en het grondwater enkele licht verhoogde gehalten verontreinigingen zijn aangetroffen. Gezien de lichte gehaltes van de verontreinigingen is een nader onderzoek voor deze locatie niet nodig.

Het bodemonderzoek voor de locatie 'Hart van Oosterwolde' aan de Zwartweg is toegevoegd als bijlage 3. Hierin wordt geconcludeerd dat in de boven- en ondergrond geen verontreinigingen zijn aangetoond. Het grondwater is licht verontreinigd met metaal. Gelet op de aard en mate van verontreiniging, bestaat er geen reden voor een nader onderzoek. Er bestaan met betrekking tot de milieuhygiënische kwaliteit geen belemmeringen voor de bestemmingsplanwijziging en nieuwbouw op de locatie.

Het initiatief is uitvoerbaar met betrekking tot het aspect bodem.

4.1.2 Lucht

De mate van blootstelling aan luchtverontreiniging speelt een rol in het kader van een goede ruimtelijke ordening. Met betrekking tot 'luchtkwaliteit' zijn twee aspecten van belang. Ten eerste of de luchtkwaliteit ter plaatse de nieuwe functie toelaat (de gevoeligheid van de bestemming) en ten tweede wat de bijdrage is van het plan aan die luchtkwaliteit.

Luchtkwaliteit ter plaatse

In de Wet milieubeheer zijn normen opgenomen voor de concentraties van een aantal stoffen in de buitenlucht ter bescherming van de mens. De twee belangrijkste stoffen zijn PM10 en PM2,5(fijnstof) en NO2 (stikstofdioxide). Voor grenswaarde van PM10 en NOx bedraagt 40 µg/m3, van PM2,5 is dat 25 µg/m3.

Bijdrage aan luchtkwaliteit

In de Wet milieubeheer zijn de belangrijkste bepalingen over luchtkwaliteitseisen opgenomen. De Wet maakt een onderscheid tussen 'kleine' en 'grote' projecten. Kleine projecten dragen 'niet in betekenende mate' (NIBM) bij aan verslechtering van de luchtkwaliteit. Een paar honderd grote projecten dragen juist wel 'in betekenende mate' bij aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Het gaat hierbij vooral om bedrijventerreinen en infrastructuur (wegen).

Wat het begrip 'in betekenende mate' precies inhoudt, staat in de algemene maatregel van bestuur "Niet in betekenende mate bijdragen" (Besluit NIBM). Op hoofdlijnen komt het erop neer dat 'grote' projecten die jaarlijks meer dan 3 procent bijdragen aan de jaargemiddelde norm voor fijn stof en stikstofdioxide (1,2 microgram per m3) een 'betekenend' negatief effect hebben op de luchtkwaliteit. 'Kleine' projecten die minder dan 3 procent bijdragen, kunnen doorgaan zonder toetsing. Dat betekent bijvoorbeeld dat lokale overheden een toevoeging van minder dan 1.500 huizen niet hoeven te toetsen aan de normen voor luchtkwaliteit, omdat een dergelijk project per definitie niet boven de 3%-norm komt.

Planspecifiek

Luchtkwaliteit ter plaatse van het initiatief

Vanuit een goede ruimtelijke ordening is de huidige luchtkwaliteit ter plaatse getoetst met behulp van de NSL Monitoringstool (www.nsl-monitoring.nl). Door de metingen ter plaatse te toetsen aan de grenswaarden is gekeken of er sprake is van een goed woon- en leefklimaat. Uit metingen van het rekenpunt 15565080 (aan de Zuiderzeestraatweg ter hoogte van plangebied) zijn de volgende concentraties naar voren gekomen:

	NO2  (stikstofdioxide)	PM10 (fijnstof)	PM2,5 (fijnere fractie van fijnstof)
Gemeten totale concentratie jaargemiddelde 2017 (µg/m3)	16,4 µg/m3	17,8 µg/m3	10,5 µg/m3
Grenswaarde concentratie (µg/m3)	40 µg/m3	40 µg/m3	25 µg/m3

De gemeten concentraties stikstofdioxide en fijn stof liggen ruim onder de gestelde grenswaarden. Met betrekking tot de luchtkwaliteit zijn geen belemmeringen voor onderhavig initiatief.

Bijdrage initiatief

Ten aanzien van de bijdrage aan luchtkwaliteit is het initiatief (sloop dorpshuis en sportzaal en nieuwbouw MFC en 24 woningen) van geringe omvang ten opzichte van de benoemde grenswaarde (3%, toevoegen 1.500 woningen). Op basis van de te verwachten toename aan verkeersbewegingen ten gevolge van het project is te concluderen dat dit project 'niet in betekende mate' bijdraagt aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. Een nadere toetsing ten aanzien van het aspect luchtkwaliteit kan daarom achterwege blijven.

Het initiatief is uitvoerbaar met betrekking tot het aspect luchtkwaliteit.

4.1.3 Geluid

De mate waarin het geluid het woonmilieu mag belasten, is geregeld in de Wet geluidhinder (Wgh). De kern van de wet is dat geluidsgevoelige objecten worden beschermd tegen geluidhinder uit de omgeving. In de Wgh worden de volgende objecten beschermd:

• woningen;
• geluidgevoelige gebouwen, zoals scholen, ziekenhuizen, verzorgings- en verpleeghuizen, psychiatrische instellingen en kinderdagverblijven;
• geluidsgevoelige terreinen (woonwagenstandplaatsen en bestemde ligplaatsen voor woonschepen).

Het beschermen van deze geluidsgevoelige objecten gebeurt aan de hand van vastgestelde zoneringen. Binnen deze zones bepaalt het bevoegd gezag de te hanteren grenswaarden. Er geldt een voorkeursgrenswaarde en een bovengrens (hoger mag niet). De Wgh gaat verder onder meer ook in op geluidwerende voorzieningen. De belangrijkste bronnen van geluidhinder die bij een ruimtelijke ontwikkeling aan de orde kunnen zijn betreffen: industrielawaai, wegverkeerslawaai en spoorweglawaai.

Planspecifiek

Onderhavig plan voorziet in het toevoegen van meerdere geluidgevoelige objecten. Voor dit plan geldt dat industrielawaai of spoorweglawaai niet aan de orde zijn. Wat betreft wegverkeerslawaai is bij de locatie 'De Heerdt' sprake van een 30 km/uur wegen en woonerven zonder veel (vracht)verkeer. Dergelijke wegen hebben volgens artikel 74 lid 2 van de Wgh geen geluidszone en zijn daarmee niet onderzoeksplichtig. Gezien er sprake is van rustige wegen / woonerven en de woningen op dezelfde afstand van deze wegen worden gerealiseerd als de naastgelegen woningen, is er ook sprake van een goede ruimtelijke ordening.

De locatie 'Hart van Oosterwolde' wordt gerealiseerd bij een sportpark. De locatie krijgt een eigen ontsluitingsweg en bij de locatie wordt een parkeerterrein gerealiseerd. Hier wordt stapvoets gereden. De locatie ligt op circa 60 meter afstand van de Groote Woldweg en op circa 180 meter afstand van de Zwarteweg. Beide wegen liggen in een 30 km zone. De gemiddelde verkeersintensiteit op de Groote Woldweg is 1404 motorvoertuigen per etmaal. De gemiddelde verkeersintensiteit op de Zwarteweg is 1877 motorvoertuigen per etmaal. Als algemene richtlijn geldt dat bij wegen met een snelheid van 30 km/uur en een intensiteit van 2000 motorvoertuigen per etmaal de 48 dB contour op 13 meter afstand van de wegas ligt. Onderhavig plangebied ligt op een grotere afstand van de genoemde wegen en het aantal motorvoertuigen per etmaal ligt onder de 2000. Daarnaast is er tussenliggende bebouwing aanwezig die een geluidsafschermende werking heeft. Op basis van voorstaande kan aangenomen worden dat de geluidbelasting onder de voorkeurswaarde van 48 dB is gelegen. Het uitvoeren van verder akoestisch onderzoek is daarom niet noodzakelijk.

Het initiatief is uitvoerbaar met betrekking tot het aspect geluid.

4.1.4 Milieuzonering

Milieuzonering is het aanbrengen van een ruimtelijke scheiding tussen milieubelastende en milieugevoelige functies. Doel is om bij het opstellen van een ruimtelijk plan een goed en veilig leefklimaat te waarborgen, maar tegelijkertijd ook aan bedrijven voldoende milieuruimte te bieden voor het uitoefenen van hun activiteiten.

De mate waarin bedrijven invloed hebben op hun omgeving is afhankelijk van de aard van de bedrijvigheid en de afstand tot een gevoelige bestemming. Milieugevoelige bestemmingen zijn gebouwen en terreinen die naar hun aard bestemd zijn voor het verblijf van personen gedurende de dag of nacht of een gedeelte daarvan (bijvoorbeeld woningen). Daarnaast kunnen ook landelijke gebieden en/of andere landschappen belangrijk zijn bij een zonering tot andere, minder gevoelige, functies zoals bedrijven.

Milieuzonering heeft betrekking op aspecten met een ruimtelijke dimensie, zoals geluid, geur, gevaar en stof. De mate van belasting, en daarmee de gewenste aan te houden afstand, kan per aspect en per bedrijfstype en verschillen. In de publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) is een lijst opgenomen met daarin de minimale richtafstanden tussen een gevoelige bestemming en bedrijven. Van deze richtafstanden kan worden afgeweken, mits wordt onderbouwd waarom de feitelijke milieuhinder als minder belastend wordt gezien.

Het belang van milieuzonering wordt steeds groter aangezien functiemenging steeds vaker voorkomt. Hierbij is het motto: 'scheiden waar het moet, mengen waar het kan'.

Planspecifiek

Locatie De Heerdt

Met voorliggend plan worden op de locatie De Heerdt nieuwe milieugevoelige objecten toegevoegd (14 woningen). Het plangebied ligt in een woonwijk met rondom geen andere functies dan wonen. Ten noordoosten van het plangebied ligt op circa 60 meter afstand een basisschool aan de Schiksweg 12. De publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' van de VNG geeft hiervoor een minimale richtafstand van 30 meter in verband met het aspect geluid. Aan deze richtafstand wordt voldaan.

Locatie Hart van Oosterwolde

Met onderhavig initiatief worden op de locatie Hart van Oosterwolde nieuwe milieugevoelige objecten toegevoegd (10 appartementen). Het plangebied ligt bij een sportpark en rondom de locatie bevinden zich verschillende andere functies, zoals kerken, een kantoor en woningen. Aangezien er sprake is van een gemengd gebied kunnen de richtafstanden van de publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' van de VNG met 1 stap/categorie worden verkleind. Direct ten noordwesten van het plangebied staat een kerk. Hiervoor geldt een richtafstand van 30 meter voor het aspect geluid. Wanneer deze richtafstand met 1 stap wordt verkleind, geldt een minimale richtafstand van 10 meter. De feitelijke afstand tussen de kerk en de beoogde appartementen bedraagt circa 15 meter, waarmee aan de richtafstand wordt voldaan. Ten oosten en zuiden van de appartementen ligt sportpark De Heughte op ruim 60 meter afstand. De VNG geeft hiervoor een richtafstand van 50 meter voor het aspect geluid. Wanneer deze richtstand met 1 stap verkleind wordt, geldt een richtafstand van 30 meter. Aan deze afstand wordt ruim voldaan. Ten oosten van de appartementen wordt de nieuwe sportzaal gerealiseerd op circa 20 meter afstand. Hier wordt in de volgende alinea verder op ingegaan.

Het MFC dat op de locatie gerealiseerd wordt, bevat functies die een effect hebben op de omgeving, namelijk een dorpshuis (met daaraan gekoppeld horeca) en een sportzaal. De VNG adviseert voor een dorpshuis een richtafstand van 30 meter aan te houden tot gevoelige functies voor het aspect geluid. Voor een sporthal geldt een richtafstand van 50 meter voor het aspect geluid. Aangezien er sprake is van een gemengd gebied kunnen de richtafstanden van de publicatie 'Bedrijven en Milieuzonering' van de VNG met 1 stap/categorie worden verkleind. Wanneer deze richtafstanden met 1 stap worden verkleind, worden de richtafstanden 10 meter voor het dorpshuis en 30 meter voor de sporthal. De dichtstbijzijnde gevoelige functies (woningen) in de omgeving van het plangebied liggen op circa 40 meter afstand van het MFC. Hiermee wordt aan de richtafstanden voldaan. De 10 appartementen uit voorliggend plan liggen op circa 20 meter afstand van het MFC. Hiermee wordt voor de sportzaal in het MFC niet voldaan aan de richtafstand. Van de richtafstand van 30 meter kan echter gemotiveerd worden afgeweken en daartoe is in deze een goede reden aanwezig: een sporthal is groter en kent een groter effect op de omgeving dan de veel beperktere sportzaal uit onderhavig plan die feitelijk in het MFC gerealiseerd gaat worden.

Met voorliggend plan is sprake van een goed woon- en leefklimaat voor de 24 toe te voegen woningen. Tevens worden met de ontwikkeling geen bedrijven of functies belemmerd in hun bedrijfsvoering.

Het initiatief is uitvoerbaar met betrekking tot het aspect milieuzonering.

4.1.5 Externe veiligheid

Het beleid voor externe veiligheid is gericht op het beperken en beheersen van risico's voor de omgeving die ontstaan door opslag, productie, gebruik en vervoer van gevaarlijke stoffen. Hierbij gaat het om risicovolle inrichtingen, transportroutes voor het vervoer van gevaarlijke stoffen en buisleidingen.

De verplichting om in een ruimtelijk plan in te gaan op deze risico's komt voort uit het 'Besluit externe veiligheid inrichtingen' (Bevi), het 'Besluit externe veiligheid transportroutes' (Bevt) en het 'Besluit externe veiligheid buisleidingen' (Bevb). Daarnaast zijn in het Activiteitenbesluit milieubeheer en het Vuurwerkbesluit veiligheidsafstanden genoemd die moeten worden aangehouden rond stationaire risicobronnen, niet zijnde een Bevi-inrichting.

De wetgeving richt zich op het beschermen van kwetsbare en beperkt kwetsbare objecten. Kwetsbaar zijn onder meer woningen, onderwijs- en gezondheidsinstellingen, en kinderopvang- en dagverblijven, en grote kantoorgebouwen (>1500 m²). Beperkt kwetsbaar zijn kleinere kantoren en winkels, horeca, parkeerterreinen en bedrijfsgebouwen waarin geen grote aantallen personen aanwezig zijn.

Binnen het beoordelingskader voor externe veiligheid staan twee kernbegrippen centraal: het plaatsgebonden risico (PR) van 10-6 per jaar en het groepsrisico (GR). Het plaatsgebonden risicobeleid bestaat uit harde afstandscontouren tussen risicobron en (beperkt) kwetsbaar object. Het wordt uitgedrukt in een contour van 10-6 per jaar (de kans dat per jaar 1 persoon overlijdt door een ongeluk met een gevaarlijke stof mag niet groter zijn dan 1 op een miljoen). Het groepsrisico legt een relatie tussen de kans op een ramp en het aantal mogelijke slachtoffers. Bij de berekening van het groepsrisico spelen mee de aard en hoeveelheid van de gevaarlijke stoffen en het aantal potentiële slachtoffers.

Voor de beoordeling van een ruimtelijk plan moet worden vastgesteld of het plangebied is gelegen binnen de PR en/of de invloedsgebieden van het GR. Binnen de 10-6-contour is het realiseren van kwetsbare objecten niet toegestaan.

Planspecifiek

Via de website risicokaart.nl kan voor de locatie worden vastgesteld of er in de directe omgeving inrichtingen, buisleidingen en / of belangrijke transportroutes aanwezig zijn die in het kader van de externe veiligheid van belang zijn. Bijgevoegd een screenshot van die website.

Uitsnede risicokaart met plangebied rood omcirkeld

Hieruit is op te maken dat er in de omgeving van het plangebied geen risicovolle inrichtingen, transportroutes voor gevaarlijke stoffen of buisleidingen voorkomen die een belemmering kunnen vormen voor de voorgenomen ontwikkeling.

Op het gebied van externe veiligheid is het plan uitvoerbaar.

4.1.6 Milieueffectrapportage

Voor activiteiten die belangrijke milieugevolgen kunnen hebben, is het verplicht een milieueffectrapportage (m.e.r.) uit te voeren en een Milieu Effect Rapport (MER) te maken. Hiermee krijgt het milieubelang een volwaardige plaats in de besluitvorming. De m.e.r. onderzoekt de milieugevolgen van een plan of een besluit en (milieuvriendelijker) alternatieven. Een plan of besluit is m.e.r.-plichtig in een van de volgende situaties:

• in het Besluit milieueffectrapportage, artikel 7.4 bijlagen C en D zijn activiteiten aangewezen waarvoor direct een m.e.r.-plicht geldt;
• een m.e.r.-plicht kan volgen uit een passende beoordeling in het kader van de Wet Natuurbescherming;
• op grond van de provinciale milieuverordening kunnen aanvullend op het Besluit m.e.r. activiteiten worden aangewezen waarvoor een m.e.r.-plicht geldt.

M.e.r.-beoordeling

Een aantal activiteiten op kleinere schaal zijn m.e.r.-beoordelingsplichtig als een indicatieve drempelwaarde uit bijlage D wordt overschreden. Ook als de drempelwaarden niet worden overschreven kan in overleg worden bekeken of er aanleiding is voor het uitvoeren van een m.e.r.-beoordeling, omdat er mogelijk belangrijke nadelige milieugevolgen kunnen optreden. Er kunnen twee uitkomsten zijn:

• als de conclusie is dat er geen belangrijke nadelige milieugevolgen optreden hoeft er geen m.e.r.-procedure te worden doorlopen. Dit wordt in het betreffende plan of besluit gemotiveerd en moet ook formeel bekend worden gemaakt door het bevoegd gezag;
• als belangrijke nadelige milieugevolgen niet uitgesloten kunnen worden, moet er een m.e.r.-procedure worden doorlopen.

Planspecifiek

Het onderhavige plan betreft de realisatie van een nieuwe multifunctionele accommodatie (MFC), bestaande uit een dorpshuis en sportzaal. Bij het nieuw te realiseren MFC komt tevens een appartementengebouw met 10 appartementen aan een centrumplein met op de begane grond ruimte voor commerciële activiteiten. De huidige locatie van het dorpshuis en de sportzaal wordt gesaneerd en hier worden 14 woningen gerealiseerd. Het plan blijft daarmee (ver) onder de drempel van 2.000 woningen. Daarom kan volstaan worden met een vormvrije m.e.r.-beoordeling. Voorliggend bestemmingsplan is die vormvrije m.e.r.-beoordeling omdat in het kader van dit bestemmingsplan de belangrijkste milieuaspecten in beeld zijn gebracht.

In lijn met 'Bijlage III EU richtlijn milieubeoordeling projecten' wordt in Hoofdstuk 2 van voorliggend document ingegaan op de kenmerken van de activiteit en de locatie van de activiteit. In hoofdstuk 4 wordt de aard en omvang van de milieueffecten beschreven. Hieruit is niet gebleken dat er sprake is van een ontwikkeling welke een forse invloed heeft op het milieu in de omgeving. Belangrijke milieugevolgen kunnen worden uitgesloten. Hetgeen beschreven wordt in deze ruimtelijke onderbouwing geeft voldoende inzicht op de milieu gevolgen om een gewogen besluit omtrent dit plan te nemen. Verder onderzoek in het kader van het Besluit milieueffectrapportage is niet nodig: het plan is niet mer-plichtig.

Conclusie

Uit het voorgaande is gebleken dat er geen sprake is van een ontwikkeling die een forse invloed heeft op het milieu in de omgeving. Belangrijke milieugevolgen kunnen worden uitgesloten. Verder onderzoek in het kader van het Besluit milieueffectrapportage is niet nodig: het plan is niet m.e.r.-plichtig.

5.2.1 Overige regelingen

In dit bestemmingsplan worden de gronden in het plangebied voor één doeleinde bestemd. Daarbij worden regels gegeven voor het gebruik van de gronden en van de daarop voorkomende bouwwerken en gebouwen, voor zover dat in het belang van een goede ruimtelijke ordening nodig is. Het college kan binnen de grenzen die in het plan zijn aangegeven, bij een omgevingsvergunning afwijken van de bouwregels en/of van de specifieke gebruiksregels. Een bestemmingsplan bevat niet alle regels die het bouwen op en het gebruik van de grond regelen. Zo zijn er bijvoorbeeld nog andere gemeentelijke verordeningen, de milieuwetten en de waterschapskeur, waarin eisen en beperkingen kunnen voorkomen, waarover het bestemmingsplan zich niet uitspreekt. Bij een procedure waarbij vergunningen (bijvoorbeeld een omgevingsvergunning voor het bouwen) worden verleend, kunnen die andere regels beperkingen opleggen op andere gronden dan planologische.

5.2.2 Overgangsrecht

Het overgangsrecht geldt voor bouwwerken die ooit met een bouwvergunning of een melding zijn gebouwd, of een gebruik dat ooit is toegestaan, maar die nu vanwege een bestemmings- of beleidswijziging onder het overgangsrecht zijn gebracht. Het overgangsrecht is er op gericht dat deze bouwwerken uiteindelijk zullen

verdwijnen of het gebruik ervan wordt beëindigd, zodat de situatie in overeenstemming komt met de gegeven bestemming. In beginsel mogen de bouwwerken die onder het overgangsrecht vallen, slechts in

ondergeschikte mate gedeeltelijk worden vernieuwd en veranderd. Meestal is dat een eenmalige handeling aan het bouwwerk. Het is niet mogelijk om hiermee geheel of in stappen tot een nieuw bouwwerk te komen.

5.2.3 Handhaving

Uit de jurisprudentie zoals die door de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State is gevormd, blijkt dat de gemeente haar handhavingstaak serieus moet nemen. Handhaving is een verplichting, waarvan alleen mag worden afgezien als er concreet zicht is op legalisatie van de overtreding, dan wel als handhaving zodanig onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen belangen dat van optreden in die concrete situatie behoort te worden afgezien. In de gemeentelijke beleidsnota 'Integrale handhaving gemeente Oldebroek 2015' neemt naleving van bestemmingsplannen een belangrijke plaats in. Handhaving is voor de gemeente meer dan alleen met bestuurlijke sancties optreden tegen overtredingen. Er wordt ook grote waarde gehecht aan preventie door middel van communicatie en voorlichting naar burgers en bedrijven, advisering, stimulering, toezicht en zichtbaar optreden.

Daar waar overtredingen worden geconstateerd, treedt de gemeente zo vroeg mogelijk op. Als de overtreder de overtreding niet vrijwillig beëindigt, dan maakt de gemeente gebruik van de haar ter beschikking staande handhavingsinstrumenten. Van handhaving kan alleen worden afgezien in situaties waarin dit op grond van de jurisprudentie is toegelaten.

Blijkens de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht is het verboden om gronden en bouwwerken te gebruiken in strijd met een bestemmingsplan. Een overtreding hiervan is een strafbaar feit. Strafrechtelijk optreden is complementair op bestuursrechtelijke handhaving en kan met name ingezet worden bij overtredingen waarvan de gevolgen niet ongedaan gemaakt kunnen worden. Een voorbeeld hiervan is het kappen van houtwallen. Ook bij overtredingen die zich telkens weer herhalen en bij kortdurende overtredingen is deze aanpak wenselijk.

Met dit hoofdstuk is voldaan aan artikel 3.1.3 van het Bro.