Vogelzangsekade 7b Lopik

1.1 Aanleiding voor het bestemmingsplan

Op het perceel Vogelzangsekade 7B te Lopik was voorheen een boomkwekerij gevestigd. Dit bedrijf is inmiddels beëindigd. De nieuwe eigenaar wenst het terrein om te vormen naar een bedrijfsbestemming (stratenmaker). De bestaande bedrijfsgebouwen, kassen en een groot deel van de terreinverharding wordt gesaneerd en de teeltgronden worden omgevormd naar grasland. In ruil voor deze sanering wordt een nieuwe bedrijfswoning met bedrijfsbebouwing gerealiseerd.

Deze ontwikkeling past niet in het geldende bestemmingsplan. Omdat het initiatief wel een passende en gewenste ontwikkeling is op de locatie, wordt medewerking verleend aan een herziening van het bestemmingsplan. In dit document wordt dit toegelicht en gemotiveerd waarom dat kan volgens de Wet ruimtelijke ordening (Wro).

1.2 Ligging plangebied

Het plangebied is gelegen tegen oosten van de kern van Lopik, achter de bebouwing aan de Vogelzangsekade. Deze weg sluit aan op het bebouwingslint Lopikerweg Oost. Bijgevoegde afbeelding toont globaal de ligging van het plangebied in de omgeving.

Globale ligging van het plangebied (bron: Openstreetmap.org)

1.3 Opbouw bestemmingsplan

Het bestemmingsplan is een bindend plan voor zowel overheid als burgers. Met de bestemming wordt geregeld wat de functie van de grond is. Ook geeft het bestemmingsplan aan wat er gebouwd mag worden, waarvoor de gebouwen gebruikt mogen worden en is het een toetsingskader voor omgevingsvergunningen. Het bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding, regels en deze toelichting en is opgesteld volgens de laatste afspraken over de RO Standaarden 2012.

Verbeelding

De verbeelding, een kaart, laat tot op perceelsniveau zien welke bestemmingen er gelden. Met aanduidingen kan meer informatie worden gegeven over wat is toegestaan, bijvoorbeeld met bouwvlakken of maatvoeringen.

Planregels

De planregels geven de gebruiksmogelijkheden aan van de grond en op welke wijze de gronden bebouwd mogen worden.

Opzet van de toelichting

In deze toelichting is het volgende opgenomen:

• een beschrijving van de bestaande situatie en van het voorgenomen initiatief (hoofdstuk 2);
• een samenvatting van het relevante Rijks-, provinciale en gemeentelijke beleid (hoofdstuk 3);
• in hoofdstuk 4 wordt de haalbaarheid van het plan getoetst op grond van het geldende beleid en de relevante milieuwetgeving. Ook wordt beschreven op welke wijze in het plan rekening is gehouden met de gevolgen voor de waterhuishouding;
• hoofdstuk 5 geeft de verantwoording van de keuze van bestemmingen en wat er met de bestemmingen wordt beoogd;
• het verslag van de procedure (hoofdstuk 6): de wijze waarop burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van het bestemmingsplan zijn betrokken. Hierin zijn de uitkomsten van inspraak, vooroverleg en zienswijzen opgenomen.

De toelichting voldoet hiermee aan de eisen die worden gesteld in artikel 3.1.6 van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro).

Bij de voorbereiding van dit plan is het niet nodig om een milieueffectrapport, als bedoeld in hoofdstuk 7 van de Wet milieubeheer, op te stellen. In hoofdstuk 4 is beschreven op welke wijze rekening is gehouden met aanwezige waarden van de gronden, de effecten op het aangrenzende gebied en de wijze waarop milieukwaliteitseisen (volgens hoofdstuk 5 Wet milieubeheer) bij het plan zijn betrokken.

2.1 Huidige situatie

Het perceel aan de Vogelzangsekade 7B is een voormalige boomkwekerij met een aantal bedrijfsgebouwen en circa 2,23 ha aan teeltgronden, waar vooral coniferen werden gekweekt. Er is geen bedrijfswoning aanwezig. De Vogelzangsekade loopt evenwijdig aan de Lopikerweg-Oost, een bebouwingslint met een menging aan functies, zoals agrarische en overige bedrijven en burgerwoningen. Achter de lintbebouwing ligt het open veenweidelandschap. De boomkwekerij is een afwijkend element in dit landschap.

Luchtfoto plangebied

De boomkwekerij ligt achter de woningen aan de Vogelzangsekade. Op het terrein staan diverse gebouwen en kassen. De aanwezige bebouwing heeft een gezamenlijk oppervlak van ca. 2077m². Naast de kwekerijactiviteiten vond er ook verkoop van producten plaats. Op onderstaande kaart is de bestaande bebouwing en verharding aangegeven. Het huidige bouwvlak is rood omlijnd. Aan de noordzijde zijn in het verleden gronden verkocht aan aangrenzende grondeigenaren. Deze maken derhalve geen deel uit van het stratenmakersbedrijf.

2.2 Toekomstige situatie

De initiatiefnemer heeft het voornemen om de boomkwekerij te herbestemmen tot een stratenmakersbedrijf. De bestaande bedrijfsgebouwen worden gesloopt, met uitzondering van de bestaande schuur in de noordwesthoek van het perceel. Deze schuur ligt deels binnen het plangebied en deels op het aangrenzende perceel. De nieuwe bedrijfsbebouwing krijgt een oppervlakte van ca. 575 m². Een tekening van de toekomstige inrichting is hieronder opgenomen en tevens in bijlage 2 bij de regels.

Aan de westzijde van het terrein wordt ruimte gereserveerd voor opslag. Door middel van beplantingen (zie onder 'landschappelijke inpassing') wordt deze aan het zicht onttrokken. Tevens wordt er een bedrijfswoning gerealiseerd op het perceel.

Voor de toegang van het terrein wordt gebruik gemaakt van de bestaande inrit vanaf de Vogelzangsekade. Het parkeren zal op eigen terrein plaatsvinden. Het boomkwekerijgedeelte wordt in zijn geheel gesaneerd en omgevormd tot grasland, zoals elders in het veenweidegebied. De nieuwe bebouwing komt minder diep op het perceel gelegen dan de huidige bebouwing. Hierdoor past het beter in de lintbebouwing dan de voormalige boomkwekerij. Met het voorliggend plan wordt het bouwvlak met circa 5.000 m² verkleind.

Landschappelijke inpassing (tekening: Verstoep Bouwadvies)

Landschappelijke inpassing

Met de voorgenomen ontwikkeling ontstaan er kansen voor een aanzienlijke verbetering van de ruimtelijke kwaliteit. Om de bedrijfslocatie op een goede wijze in de passen in de omgeving is een landschappelijk inpassingsplan gemaakt. Hierbij is nadrukkelijk rekening gehouden met het advies van de Ervenconsulent. Dit advies is opgenomen in bijlage 1 en bevat randvoorwaarden voor ruimtelijke kwaliteit.

Het plan gaat uit van een clustering van bebouwing aan de noordzijde van het perceel. De aan te leggen beplantingen volgen hoofdzakelijk de bestaande lijnen in het landschap, dat wil zeggen de noord-zuid gerichte ontginningsstructuur. Het perceel wordt niet geheel afgeschermd, maar tussen de beplantingen door is er af en toe zicht op de bebouwing.

Aan de westzijde wordt ter afscherming van de buitenopslag een brede beplantingsstrook aangelegd bestaande uit opgaande bomen (zoals es, veldesdoorn en boomhazelaar) en struiken (gelderseroos, meidoorn, veldesdoorn). Ook ten zuiden wordt een aantal bomenrijen aangeplant, die samen met het terugkeren van de greppels zorgen voor een versterking van de ontginningsstructuur en een geleidelijke overgang van het lint naar het open agrarische veenweidegebied daarachter.

De erfafscheiding langs de oostkant van het perceel wordt gemarkeerd door een rij knotbomen. Het landschappelijk inpassingsplan is opgenomen in bijlage 2 bij de regels.

3.1 Rijksbeleid

Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) en Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro)

Gebiedsgericht

De SVIR benoemt een aantal aspecten van nationaal ruimtelijk belang. Het betreft de bescherming van de waterveiligheid aan de kust en rond de grote rivieren, bescherming en behoud van de Waddenzee en enkele werelderfgoederen, de uitoefening van defensietaken, het Natuurnetwerk Nederland (voorheen de ecologische hoofdstructuur), de elektriciteitsvoorziening, de toekomstige uitbreiding van het hoofd(spoor)wegennet en de veiligheid rond rijksvaarwegen. Voorts betreft het enkele specifieke gebieden zoals de mainportontwikkeling van Rotterdam en Schiphol.

In het Barro heeft het Rijk voor deze onderwerpen regels opgesteld waarmee de SVIR juridisch verankerd is richting lagere overheden. Via het Besluit ruimtelijke ordening en het Besluit omgevingsrecht zijn deze regels aanvullend vastgelegd.

In de SVIR worden, naast de onderwerpen van nationaal belang, accenten geplaatst op het gebied van bestuurlijke verantwoordelijkheden. Het beleid betekent een decentralisatie van rijkstaken en bevoegdheden. Het Rijk gaat zo min mogelijk op de stoel van provincies en gemeenten zitten en lagere overheden, burgers en bedrijven krijgen, zolang het nationaal belang niet in het geding is, de ruimte om oplossingen te creëren.

Ladder duurzame verstedelijking

Een meer algemeen onderwerp uit de SVIR is 'duurzame verstedelijking'. Via de 'ladder voor duurzame verstedelijking' wordt een zorgvuldige afweging en besluitvorming geborgd bij ruimtelijke vraagstukken in stedelijk gebied. Het gebruik van deze ladder is opgenomen in het Bro (artikel 3.1.6 onder 2).

De ladder richt zich op nieuwe stedelijke ontwikkelingen. In de toelichting van een bestemmingsplan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, dient de behoefte aan die ontwikkeling te worden beschreven. Als de ontwikkeling buiten het bestaand stedelijk gebied plaatsvindt, moet bovendien gemotiveerd worden waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

Het Bro beschrijft wat een stedelijke ontwikkeling is: "een ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen." Onder 'bestaand stedelijk gebied' wordt het volgende verstaan: "bestaand stedenbouwkundig samenstel van bebouwing ten behoeve van wonen, dienstverlening, bedrijvigheid, detailhandel of horeca, alsmede de daarbij behorende openbare of sociaal culturele voorzieningen, stedelijk groen en infrastructuur."

Per 01 juli 2017 is de ladder voor duurzame verstedelijking herzien. Bij de herziening zijn onder meer de drie afzonderlijke 'treden' van de ladder losgelaten en is het begrip 'actuele regionale behoefte' gewijzigd in 'behoefte'. Nieuw is dat de laddertoets bij flexibele plannen kan worden doorgeschoven naar het moment van vaststelling van een wijzigings- of uitwerkingsplan.

Planspecifiek

Gebiedsgericht

Het plangebied ligt niet in een van de aangewezen gebieden van de SVIR en het Barro.

Ladder duurzame verstedelijking

Het betreft een herbestemming van een agrarisch bouwvlak (boomkwekerij) naar een ander bedrijf en de bouw van een bedrijfswoning. Per saldo is er een sterke vermindering van de oppervlakte bebouwing en verharding ten opzichte van de huidige situatie. Uit jurisprudentie blijkt dat ontwikkelingen die geen extra verstedelijking mogelijk maken maar bebouwing reduceren niet gezien worden als stedelijke ontwikkelingen in de zin van de Ladder. Ook is er geen sprake van een zogenaamde laddergevoelige functie, zoals winkels of kantoren, waarbij ruimtelijk relevante effecten als leegstand kunnen optreden. Het plan hoeft derhalve niet getoetst te worden aan de Ladder voor duurzame verstedelijking.

3.2 Provinciaal beleid

Het provinciaal ruimtelijk beleid is neergelegd in de Provinciale Ruimtelijke Structuurvisie 2013-2028 (PRS) en de Provinciale Ruimtelijke Verordening, Provincie Utrecht 2013 (PRV). Voor beide is in 2016 een herijking vastgesteld. In de PRV, die op 20 januari 2017 in werking is getreden, zijn algemene regels opgenomen over de inhoud, toelichting of onderbouwing van onder meer bestemmingsplannen. Hiermee is beoogde de provinciale belangen te laten doorwerken naar het gemeentelijk niveau.

De provincie Utrecht kiest voor een strategie van duurzame ontwikkeling en behoud van aantrekkingskracht. De hoofdlijnen van de voorgenomen ontwikkeling zijn:

• een voldoende en divers woningaanbod en een goed voorzieningenniveau, met inbegrip van het culturele aanbod;
• de bereikbaarheid met auto, fiets en OV;
• een concurrerend vestigingsmilieu voor de kennis- en creatieve bedrijven;
• aantrekkelijke en beleefbare natuur en landschappen;
• een leefomgeving die duurzaam is en anticipeert op klimaatverandering.

Bij het concretiseren van het ruimtelijk beleid binnen deze hoofdlijnen zijn twee prioritaire keuzes gemaakt: ingezet wordt op binnenstedelijke ontwikkeling en op versterking van de kwaliteit van het landelijk gebied.

Kwaliteit en vitaliteit van het landelijk gebied

Om de kwaliteit en vitaliteit van het landelijk gebied te behouden, wil de provincie een ongebreidelde uitwaaiering van stedelijke functies voorkomen worden. Binnen deze context zijn nieuwe vormen van verstedelijking niet toelaatbaar, behalve wanneer nieuwe bebouwing in plaats komt van bestaande bebouwing in samenhang met de verhoging van de ruimtelijke kwaliteit. Er zijn verschillende mogelijkheden voor hergebruik: voor bedrijven of andere stedelijke functies en voor wonen, waaronder nieuwe woningen. De functiewijziging is aan voorwaarden verbonden, zoals sloop van minimaal 50% van de aanwezige bebouwing (uitgezonderd historisch waardevolle of karakteristieke bebouwing), concentratie van bebouwing en een evenredige verkleining van het voormalige bouwperceel.

Cultuurhistorische hoofdstructuur - Agrarisch cultuurlandschap

De Lopikerwaard is één van de vijf gebieden in de provincie waar specifieke aandacht wordt gevraagd voor de cultuurhistorische waarden. Vanwege de historisch kenmerkende gebouwen, structuren, bebouwingslinten, landschappen en verkavelingspatronen is het belangrijk dat cultuurhistorische waarden aandacht krijgen in ruimtelijke plannen.

De Lopikerwaard vormt samen met de Krimpenerwaard (Zuid-Holland) een van de grootste aaneengesloten veenweidegebieden van Nederland. Een lage ruimtelijke dynamiek binnen de door rivieren omsloten waard heeft gezorgd voor het nagenoeg volledig intact blijven van het twaalfde-eeuwse cope-ontginningssysteem, dat wordt gekenmerkt door enkele zeer lange, oost-west gerichte ontginningslinten. Kenmerkend zijn de vaste dieptematen, het patroon van scheisloten en de boerderijlinten met oriëntatie op de ontginningsbasis. Het contrast tussen de dicht bebouwde, doorgaans dubbelzijdige linten en het open tussenliggende polderland is karakteristiek voor de Lopikerwaard. Een fijnmazig sloot- en boezemsysteem typeert het westelijk deel. De randen van de waard hebben kenmerkende open (Lekdijk) en meer gesloten (IJsseldijk) boerderijlinten langs de dijk.

Om de kwaliteit en vitaliteit van het landelijk gebied te kunnen behouden voert de provincie een terughoudend beleid als het gaat om de ontwikkeling van niet aan het landelijk gebied gekoppelde functies. Slechts onder voorwaarden, met name ten aanzien van de kwaliteit van het landelijk gebied en van de vitaliteit van al aanwezige functies, zijn ontwikkelingen van niet landelijk gebied functies aanvaardbaar. Dit is onder meer het geval in bestaande bebouwingsconcentraties, zoals buurtschappen en de dichter bebouwde delen van bebouwingslinten en ontginningsassen. Plaatselijk is verdichting mogelijk, zowel door extra bebouwing als door extra functies, als dit bijdraagt aan de ruimtelijke kwaliteit. Daarbij kan gedacht worden aan sanering van ongewenste situaties of aan herstel van het landschap. Vooral in de linten zijn de landschappelijke en cultuurhistorische waarden doorgaans hoog. Dat lijkt een beperking, maar daar waar bestaande situaties worden verbeterd, biedt dat ook kansen. Verdichting op minder kwetsbare plekken kan herstel van doorzichten op waardevollere plekken mogelijk maken.

Landschap Groene Hart

De provincie wil voor het landschap Groene Hart de volgende kernkwaliteiten behouden en versterken:

• openheid;
• (veen)weidekarakter (incl. strokenverkaveling, lintbebouwing, etc.);
• landschappelijke diversiteit;
• rust & stilte.

Bij ontwikkelingen in het landschap van het Groene Hart staat het versterken van de diversiteit op het schaalniveau van de verschillende landschapstypen centraal. Daarbij dienen de kernkwaliteiten gerespecteerd en benut te worden om de contrasten tussen de verschillende typen landschap te behouden én te versterken. Enkel en alleen het accent leggen op rust en stilte doet geen recht aan het Groene Hart. Het waarborgen van rust vraagt ook het bieden van ruimte voor vormen van dynamiek. Daarbij ligt de focus op het vergroten van de contrasten in rust en dynamiek tussen de agrarische landschappen van de velden en de dynamische landschappen van de oude stroomruggen. Gevraagd wordt om zorgvuldig om te gaan met de open, lege ruimte en de dynamiek te concentreren in de 'zones'.

Planspecifiek

Het plangebied ligt in een van de bebouwingslinten in de Lopikerwaard, en daarmee in de cultuurhistorische hoofdstructuur en in het landschap van het Groene Hart. Voor beide geldt dat ontwikkelingen mogelijk zijn juist in de bebouwingslinten, om zo het contrast tussen het "lege" polderlandschap en de dynamische linten te behouden en te versterken. Daarnaast zijn er veranderingen in het lint mogelijk indien hiermee gelijktijdig de ruimtelijke kwaliteit wordt verhoogd. Bij voorliggend plan is dat zeker het geval.

Met het plan wordt een boomkwekerij (ca. 3,1 ha) gesaneerd, inclusief de opstallen. Daar voor in de plaats komt een categorie 2-bedrijf met bedrijfswoning. De ontwikkeling past binnen artikel 3.9 en 3.11 van de Provinciale Ruimtelijke Verordening voor functiewijziging van een (voormalig) agrarisch bedrijfsperceel naar een bedrijfsfunctie met een nieuwe bedrijfswoning. De oppervlakte aan bedrijfsgebouwen neemt af met ca. 1.500 m² (=70%). Daarnaast wordt nog eens 2,3 ha boomteelt met bijbehorende verharding gesaneerd. Zowel de oppervlakte als de ruimtelijke impact van het geheel wordt aanmerkelijk kleiner.

De kwekerij is mede door de aanwezige teelt (coniferen) eigenlijk niet passend in het veenweidelandschap. Door sanering van de kwekerij wordt het contrast tussen de dichte lintbebouwing en het open landschap teruggebracht. Voorliggend plan draagt bij aan een versterking van de kernkwaliteiten en een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit van het landschap van het Groene Hart.

Door de ervenconsulent van Mooisticht zijn randvoorwaarden gegeven voor ruimtelijke kwaliteit en de landschappelijke inpassing. Deze zijn opgenomen in bijlage 1. In paragraaf 2.2 is beschreven op welke wijze hieraan vorm wordt gegeven.

3.3 Gemeentelijk beleid

Algemeen

De kwaliteit van het landschap is de afgelopen decennia achteruitgegaan. De gemeente Lopik wil bij elke ruimtelijke ontwikkeling in het buitengebied inzetten op verbetering van de natuurlijke, de landschappelijke, de cultuurhistorische en welstandskwaliteiten van afzonderlijke percelen alsook het omliggende gebied.

De gemeente vraagt naast een goede ruimtelijke onderbouwing meer aandacht voor de landschappelijke inpassing van nieuwe bebouwing. Kwaliteit in ruimtelijke zin dient zo als onderbouwing voor het mogelijk maken van het bouwinitiatief dan wel het afwijken van planologisch beleid. Daarbij staat de gemeente een integrale benadering voor. Er wordt gekeken naar een logische positionering van de bouwwerken op het perceel, passende beplanting en een goede inbedding van het erf in de omgeving.

4.1 Milieu

4.2 Water

Water is een belangrijk thema in de ruimtelijke ordening. Door verstandig om te gaan met het water kan verdroging en wateroverlast (waaronder ook risico van overstromingen e.d.) voorkomen worden en de kwaliteit van het water hoog gehouden worden.
Op Rijksniveau en Europees niveau zijn de laatste jaren veel plannen en wetten gemaakt met betrekking tot water. De belangrijkste hiervan zijn het Waterbeleid voor de 21e eeuw, de Waterwet en het Nationaal Waterplan.

Waterbeleid voor de 21e eeuw

De Commissie Waterbeheer 21e eeuw heeft advies uitgebracht over het toekomstige waterbeleid in Nederland. De adviezen van de commissie staan in het rapport 'Anders omgaan met water, Waterbeleid voor de 21ste eeuw' (WB21). De kern van het rapport WB21 is dat water de ruimte moet krijgen, voordat het die ruimte zelf neemt. In het Waterbeleid voor de 21e eeuw worden twee principes (drietrapsstrategieën) voor duurzaam waterbeheer geïntroduceerd:

• vasthouden, bergen en afvoeren: dit houdt in dat water zoveel mogelijk bovenstrooms wordt vastgehouden in de bodem en in het oppervlaktewater. Indien nodig wordt overtollig water tijdelijk geborgen in bergingsgebieden en pas als vasthouden en bergen niet meer mogelijk is wordt het water afgevoerd.
• schoonhouden, scheiden en zuiveren: hier gaat het erom dat het water zoveel mogelijk schoon wordt gehouden. Vervolgens worden schoon en vuil water zoveel mogelijk gescheiden en als laatste komt het zuiveren van verontreinigd water aan bod.

Waterwet

De Waterwet regelt het beheer van oppervlaktewater en grondwater en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. Daarnaast levert de Waterwet een flinke bijdrage aan kabinetsdoelstellingen zoals vermindering van regels, vergunningstelsels en administratieve lasten. Een belangrijk gevolg van de Waterwet is dat de aloude vergunningstelsels uit de voorheen afzonderlijke waterbeheerwetten zijn gebundeld. Dit resulteert in één vergunning, de watervergunning.

Nationaal Waterplan

Op basis van de Waterwet is het Nationaal Waterplan vastgesteld door het kabinet. Dit Nationaal Waterplan geeft de hoofdlijnen, principes en richting van het nationale waterbeleid in de planperiode 2016-2021, met een vooruitblik richting 2050. Het Nationaal Waterplan richt zich op bescherming tegen overstromingen, beschikbaarheid van voldoende en schoon water en de diverse vormen van gebruik van water. Het geeft maatregelen die in de periode 2016-2021 genomen moeten worden om Nederland ook voor toekomstige generaties veilig en leefbaar te houden en de kansen die water biedt te benutten.

Watertoets

De 'watertoets' is een instrument dat waterhuishoudkundige belangen expliciet en op evenwichtige wijze laat meewegen bij het opstellen van ruimtelijke plannen en besluiten. Het is geen technische toets, maar een proces dat de initiatiefnemer van een ruimtelijk plan en de waterbeheerder in een zo vroeg mogelijk stadium met elkaar in gesprek. De watertoets bestaat uit twee onderdelen:

• de verplichting aan initiatiefnemers van ruimtelijke plannen om de waterbeheerder vroegtijdig in de planvorming te betrekken, en
• de verplichting aan initiatiefnemers van ruimtelijke plannen om in hun plan verantwoording af te leggen over de manier waarop omgegaan is met de inbreng van de waterbeheerder. Dit laatste gebeurt doorgaans in de waterparagraaf bij het betreffende plan.

Het plangebied valt binnen het beheersgebied van het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Het beleid van het hoogheemraadschap is verwoord in het Waterbeheerplan en diverse beleidsnota’s. In de keur van het hoogheemraadschap zijn geboden en verboden opgenomen voor de bescherming van de functionaliteit van waterlopen en waterkeringen.

Planspecifiek

Voorliggend plan voorziet in de sloop van 2077 m² bedrijfsgebouwen en 8800 m² terreinverharding. Daarvoor komt 810 m² bebouwing (inclusief woning) en en ca. 3600 m² verharding terug. Per saldo neemt het verhard oppervlak dus sterk af. Dit is positief voor het waterbergend vermogen van het gebied en mogelijk ook voor de kwaliteit, omdat er geen gebruik meer wordt gemaakt van gewasbeschermingsmiddelen. Door de sanering van de boomkwekerij ontstaat bovendien de mogelijkheid om het waterpeil te verhogen. Voor het plangebied is een digitale watertoets doorlopen (zie bijlage 4). Naar aanleiding daarvan heeft overleg plaatsgevonden met het Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden. Het Hoogheemraadschap heeft aangegeven positief tegenover het plan te staan. In waterhuishoudkundig opzicht heeft het plan vooral een positief effect: er is sprake van een afname van de hoeveelheid bebouwing en verharding. Het beëindigen van de boomteeltactiviteiten biedt bovendien de mogelijkheid om het waterpeil op het achterliggende perceel te verhogen.

Aan de zuidkant van het perceel ligt een watergang die in beheer is bij het Hoogheemraadschap. Het plan heeft geen invloed op deze watergang.

Met betrekking tot het aspect water wordt het plan uitvoerbaar geacht.

4.3 Ecologie

Bij ruimtelijke ingrepen dient rekening te worden gehouden met de natuurwaarden ter plaatse. Per 01-01-2017 zijn de Natuurbeschermingswet 1998, de Flora en faunawet en de Boswet opgegaan in de nieuwe Wet natuurbescherming. De Wet natuurbescherming beschermt natuurgebieden, inheemse soorten en het bosopstanden in Nederland.

Gebiedsbescherming

In de Wet natuurbescherming worden de zogenoemde Natura 2000-gebieden beschermd. Natura 2000 is de overkoepelende naam voor gebieden die worden beschermd vanuit de Vogel- en Habitatrichtlijn. Volgens deze Europese richtlijnen moeten lidstaten specifieke diersoorten en hun natuurlijke leefomgeving (habitat) beschermen om de biodiversiteit te behouden. Natura 2000-gebieden kennen een zogenaamde 'externe werking'. Dit betekent dat ontwikkelingen die buiten de begrenzing van de Natura 2000-gebieden gelegen zijn, ook getoetst moeten worden of er significant negatieve effecten optreden op het betreffende gebied.

Soortenbescherming

Een hoofdstuk in de Wet natuurbescherming regelt de bescherming van de in het wild voorkomende inheemse planten en dieren: de soortenbescherming. De wet richt zich vooral op het in stand houden van populaties van soorten die bescherming behoeven. In de wet zijn algemene en specifieke verboden vastgelegd ten aanzien van beschermde dier- en plantensoorten. Bekeken moet worden in hoeverre ruimtelijke plannen negatieve gevolgen hebben op beschermde dier- en plantensoorten en of er compenserende of mitigerende maatregelen genomen moeten worden. De wet geeft de mogelijkheid aan provincies om voor een bepaald aantal soorten via een verordening een algemene vrijstelling op bepaalde verbodsbepalingen te geven.

Daarnaast geldt voor iedereen in Nederland altijd, dus ook los van het voorliggende beoogde ruimtelijke project, dat de zorgplicht nageleefd moet worden bij het verrichten van werkzaamheden. Voor menige soort geldt dat indien deze zorgplicht nagekomen wordt een bepaald beoogd project uitvoerbaar is.

Planspecifiek

Gebiedsbescherming

In de omgeving van het plangebied liggen geen Natura 2000-gebieden.

Er is een QuickScan Wet Natuurbescherming uitgevoerd, zie bijlage 5. Er is gebleken dat er geen effecten zullen optreden die van invloed zijn op beschermde gebieden in de omgeving van het plangebied. Tijdens het onderzoek is geconstateerd dat aanwezigheid van enkele beschermde soorten of situaties niet op voorhand kan worden uitgesloten. Aard en omvang van de bevindingen leiden echter niet tot de noodzaak tot het aanvragen van ontheffingen en of een specialistisch vervolgonderzoek, mits aan een aantal mitigerende voorwaarden tijdens de uitvoering van de werkzaamheden wordt voldaan, met een tweetal ecologische werkprotocollen wordt gewerkt en op afroep over ecologische begeleiding kan worden beschikt.

De mitigerende voorwaarden zijn:

• 1. Het rooien en slopen gebeurt buiten het broedseizoen, van 1 maart tot 15 juli. Indien kort voor of na die tijd wordt gerooid dient vooraf een broedvogelcheck te worden uitgevoerd;
• 2. Bij het dempen van een watergang wordt gewerkt volgens ecologisch werkprotocol met verstoring vooraf, opdrijvend naar de open einde en afvissen van de laatste 10 meter voor de duikerbuizen ten behoeve van de vissen;
• 3. Ruimen buiten winterrustperiode van amfibieën. Emmer of kuip beschikbaar hebben om eventueel aangetroffen dieren te kunnen opslaan.

Algemene zorgplicht voor flora en fauna geldt voor alle in het wild levende planten en dieren in Nederland (art 1.11 Wnb). Tijdens de uitvoering van de werkzaamheden dient dan ook steeds rekening te worden gehouden met flora en fauna. Bij aantreffen van dieren dienen deze voorzichtig buiten de projectlocatie op een geschikte plaats te worden gebracht. Bij twijfel dient ecologisch advies te worden ingewonnen.

4.4 Verkeer

Onderdeel van goede ruimtelijke ordening is het effect van een beoogd nieuw project op de verkeersstructuur.

Met het voorliggend plan blijft de ontsluiting op dezelfde plek, via de inrit tussen Vogelzangsekade 6 en 6A. Het stratenmakersbedrijf zal vooral op locatie werken, het aantal verkeersbewegingen op onderhavige locatie zal beperkt zijn en niet meer dan dat van de boomkwekerij annex tuincentrum dat hier voorheen gevestigd was.

Het parkeren vindt plaats op eigen terrein. Op het terrein is voldoende ruimte aanwezig.

De uitvoerbaarheid van het initiatief voor verkeer en parkeren is daarmee aangetoond.

4.5 Cultuurhistorie en archeologie

In elk bestemmingsplan moet een beschrijving worden opgenomen van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden wordt omgegaan. Denk aan aanwezige monumenten, historische gebieden, kenmerkende (straat)beelden en landschapselementen. Bij het maken van plannen kan ook (weer) rekening gehouden worden met al deze elementen die er vroeger wel waren maar nu niet meer. Een bijzonder onderdeel van cultuurhistorie is archeologie.

Cultuurhistorie

Het belang van cultuurhistorie is wettelijk vastgelegd in het Besluit ruimtelijke ordening. Het Besluit geeft aan dat “een beschrijving van de wijze waarop met de in het gebied aanwezige cultuurhistorische waarden en in de grond aanwezige of te verwachten monumenten rekening is gehouden” in het bestemmingsplan opgenomen moet worden. Het voornaamste doel hiervan is om het cultuurhistorische karakter van Nederland op gebiedsniveau te behouden en te versterken.

Archeologie

De bescherming van archeologische waarden bij ruimtelijke ontwikkelingen is geregeld in de Erfgoedwet. De essentie van de wettelijke bescherming is dat archeologische resten zoveel mogelijk in de bodem bewaard blijven. Bij ruimtelijke plannen geldt de verplichting om rekening te houden met bekende en te verwachten archeologische waarden. Indien ingrepen gepaard gaan met een verstoring van de bodem, kan het nodig zijn om nader onderzoek te doen, zodat - waar nodig - de archeologische waarden veiliggesteld kunnen worden en/of het plan aangepast kan worden. De verantwoordelijkheid voor archeologische waarden ligt bij de gemeente.

Op basis van artikel 5.10 van de Erfgoedwet zijn mogelijke (toevals)vondsten bij het verrichten van werkzaamheden in de bodem altijd beschermd. Er geldt een meldingsplicht bij het vinden van (mogelijke) waardevolle zaken.

Planspecifiek

Cultuurhistorie

Het plangebied ligt aan een van de bebouwingslinten in de Lopikerwaard. De gehele Lopikerwaard is onderdeel van het 'agrarisch cultuurlandschap' binnen de Cultuurhistorische Hoofdstructuur, zoals die door de provincie Utrecht is opgenomen in de Ruimtelijke Structuurvisie. De cultuurhistorische waarden worden gevormd door de historisch kenmerkende gebouwen, structuren, bebouwingslinten, landschappen en verkavelingspatronen. Ontwikkelingen zijn mogelijk in de bebouwingslinten om zo het contrast tussen het "lege" polderlandschap en de dynamische linten te behouden en te versterken.

In de huidige situatie is de boomkwekerij (met coniferen) een minder passend element in het open slagenlandschap. De kwekerij strekt zich uit over de volledige diepte van het perceel. Voorliggend plan betekent een verbetering van de ruimtelijke kwaliteit; de kwekerij wordt omgevormd tot grasland en de hoeveelheid bedrijfsbebouwing wordt aanmerkelijk teruggebracht. Er zijn geen monumentale of anderszins karakteristieke gebouwen aanwezig. Het nieuwe bedrijf past qua schaal en functie goed in de lintbebouwing.

Archeologie

Uitsnede uit de Archeologische waarden- en verwachtingenkaart, gemeente Lopik

Bovenstaande afbeelding toont een uitsnede van de archeologisch beleidskaart van de gemeente Lopik. De noordoostelijke hoek van het plangebied valt in een gebied met een middelhoge archeologische verwachtingswaarde. Hier geldt dat voor ruimtelijke ontwikkelingen met een oppervlakte groter dan 2.500 m² en bodemingrepen dieper dan 1 m -mv een archeologisch vooronderzoek verplicht is. In het overige deel van het plangebied is er een lage kans op het aantreffen van archeologische waarden. Onderzoek is hier alleen noodzakelijk bij m.e.r.-plichtige activiteiten.

De bouwwerkzaamheden in voorliggend plan beslaan een oppervlakte die kleiner is dan 2.500 m². Een archeologisch onderzoek is derhalve niet nodig. Ter bescherming van de potentieel aanwezige archeologische waarde blijft de dubbelbestemming 'Waarde - Archeologie 3' op het perceel gehandhaafd.

Het plan is uitvoerbaar op de aspecten cultuurhistorie en archeologie.

4.6 Economische uitvoerbaarheid

Bij de voorbereiding van een bestemmingsplan dient, op grond van artikel 3.1.6 lid 1, sub f van het Bro, onderzoek plaats te vinden naar de (economische) uitvoerbaarheid van het plan. In principe dient bij vaststelling van een ruimtelijk besluit tevens een exploitatieplan vastgesteld te worden om verhaal van plankosten zeker te stellen. Op basis van 'afdeling 6.4 grondexploitatie', artikel 6.12, lid 2 van de Wro kan de gemeenteraad bij het besluit tot vaststelling van het bestemmingsplan echter besluiten geen exploitatieplan vast te stellen indien:

• het verhaal van kosten van de grondexploitatie over de in het plan of besluit begrepen gronden anderszins verzekerd is;
• het bepalen van een tijdvak of fasering als bedoeld in artikel 6.13, eerste lid, onder c, 4°, onderscheidenlijk 5°, niet noodzakelijk is;
• het stellen van eisen, regels, of een uitwerking van regels als bedoeld in artikel 6.13, tweede lid, onderscheidenlijk b, c of d, niet noodzakelijk is.

Planspecifiek

De ontwikkelingskosten komen geheel voor rekening van de initiatiefnemer. Hiertoe zal de gemeente voorafgaand aan de planologische procedure met de initiatiefnemer een exploitatieovereenkomst afsluiten. Voor de realisatie van het plan hoeft de gemeente geen investering te doen. De kosten die door de gemeente gemaakt worden voor het voeren van de planologische procedure zijn verrekend in de leges. Eventuele extra gemeentelijke kosten worden gedekt door de exploitatieovereenkomst.

Tevens zal een overeenkomst betreffende planschade worden afgesloten. Deze kosten komen eveneens geheel voor rekening van de initiatiefnemer.

Op basis van het bovenstaande kan geconcludeerd kan worden dat het plan economisch uitvoerbaar is.

5.1 Algemeen

Het bestemmingsplan is opgezet volgens de in de Wet ruimtelijke ordening opgenomen standaardvorm van de Standaard Vergelijkbare Bestemmingplannen 2012 (SVBP 2012).

Het bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding, planregels en een toelichting. De verbeelding en de planregels vormen samen het juridisch bindende gedeelte van het bestemmingsplan. Beide planonderdelen dienen in onderlinge samenhang te worden bezien en toegepast. Op de verbeelding zijn de bestemmingen aangewezen. Aan deze bestemmingen zijn bouwregels en regels betreffende het gebruik gekoppeld.

De toelichting heeft geen rechtskracht, maar is wel een belangrijk onderdeel van het plan. De toelichting geeft een weergave van de beweegredenen, de onderzoeksresultaten en de beleidsuitgangspunten die aan dit plan ten grondslag liggen. De toelichting is van wezenlijk belang voor een juiste interpretatie en toepassing.

Daarnaast maken ook eventuele bijlagen onlosmakelijk onderdeel uit van het bestemmingsplan.

Verbeelding

De verbeelding is een digitale kaart, waarop bestemmingen en aanduidingen zijn weergegeven. Aanduidingen worden gebruikt om bepaalde zaken specifieker te regelen, bijvoorbeeld in de vorm van gebiedsaanduidingen, bouwaanduidingen, bouwvlakken, functieaanduidingen etc.

Voor de analoge verbeelding is gebruik gemaakt van een digitale ondergrond (Grootschalige Basiskaart en/of kadastrale kaart). Daar waar een verschil is tussen de digitale en de analoge verbeelding, is de digitale versie leidend.

Regels

De planregels zijn standaard onderverdeeld in vier hoofdstukken.

• Hoofdstuk I : Inleidende regels, deze bevatten de begrippen en wijze van meten;
• Hoofdstuk II: Bestemmingsregels, dit zijn de verschillende bestemmingen op alfabetische volgorde. De regels bevatten een bestemmingsomschrijving en regels voor het bouwen en het gebruik.
• Hoofdstuk III: Algemene regels, dit zijn regels die gelden voor alle bestemmingen. Dit zijn onder meer (mogelijke) flexibiliteitsbepalingen in de vorm van wijzigings- en afwijkingsbevoegdheden.
• Hoofdstuk IV: Overgangs- en slotbepalingen.

5.2 Wijze van bestemmen

Voorliggend bestemmingsplan bevat de volgende bestemmingen:

• 'Agrarisch': geldt voor het achterliggende perceel. De gronden mogen worden gebruikt voor extensieve grondgebonden agrarische activiteiten. De subbestemming 'boomkwekerij' uit het bestemmingsplan Landelijk Gebied 2007 is van de verbeelding verwijderd;
• 'Bedrijf': deze bestemming is toegekend aan het toekomstige bedrijfsperceel. Binnen de bestemming is het toegestane bedrijfstype met een specifieke functieaanduiding aangegeven. Bij het bedrijf is één bedrijfswoning toegelaten. In de regels is opgenomen dat de oppervlakte aan bedrijfsgebouwen maximaal 810 m² bedraagt. In de regels is bovendien opgenomen dat met een omgevingsvergunning andere bedrijven tot en met categorie 2 van de Staat van bedrijfsactiviteiten kunnen worden toegelaten. Om te waarborgen dat er voldoende parkeergelegenheid is op eigen terrein, dat overtollige bedrijfsgebouwen en kassen worden gesloopt en dat er voldoende maatregelen worden genomen om het geheel landschappelijk is te passen, zijn in de regels voorwaardelijke verplichtingen opgenomen.
• 'Wonen': deze bestemming is toegekend aan gronden die onderdeel zijn van aanliggende percelen. Het begrenzing van agrarisch bouwvlak uit het bestemmingsplan Landelijk Gebied 2007 kwam niet overeen met kadastrale grenzen. In dit plan zijn deze in overeenstemming gebracht. De gronden mogen worden gebruikt ten behoeve van wonen. Er mogen alleen bouwwerken, geen gebouwen zijnde worden gebouwd
• De dubbelbestemming 'Waarde- Archeologie 3' is opgenomen ter bescherming van de (mogelijk aanwezige) archeologische waarden.

Met dit hoofdstuk is voldaan aan artikel 3.1.3 van het Bro.

6.1 Algemeen

Bij de voorbereiding van een (voor)ontwerp bestemmingsplan dient overleg te worden gevoerd als bedoeld in artikel 3.1.1 Bro. Dit is het vooroverleg, waarin het conceptplan wordt voorgelegd aan het waterschap en aan die diensten van provincie en Rijk die betrokken zijn bij de zorg voor de ruimtelijke ordening of belast zijn met de behartiging van belangen welke in het plan in het geding zijn. Voor wat kleinere plannen kan, in overleg, afgezien worden van dit overleg.

Op basis van artikel 3.1.6 Bro dient verslag te worden gedaan van de wijze waarop burgers en maatschappelijke organisaties bij de voorbereiding van het bestemmingsplan zijn betrokken. Dit is de inspraak. Van (formele) inspraak kan, zeker bij wat kleinere plannen, worden afgezien. De gemeentelijke inspraakverordening is daarbij ook van belang.

Een ontwerpbestemmingsplan dient conform afdeling 3.4 Awb gedurende 6 weken ter inzage gelegd te worden. Hierbij is er de mogelijkheid voor een ieder om zienswijzen in te dienen op het plan. Na vaststelling door de Raad wordt het vaststellingsbesluit bekend gemaakt. Het bestemmingsplan ligt na bekendmaking 6 weken ter inzage. Gedurende deze termijn is er de mogelijkheid voor belanghebbenden beroep in te dienen bij de Afdeling bestuursrechtspraak Raad van State. Het bestemmingsplan treedt vervolgens daags na afloop van de tervisielegging in werking als er geen beroep is ingesteld.

6.2 Verslag vooroverleg ex artikel 3.1.1 Bro

Dit bestemmingsplan is in het kader van het wettelijk overleg toegezonden aan de provincie Utrecht en aan het Hoogheemraadschap Stichtse Rijnlanden. Door de provincie is aangegeven dat met het plan voldoende kwaliteitswinst wordt behaald. Het Hoogheemraadschap heeft aangegeven dat er geen waterhuishoudkundige belangen aan de orde zijn.

6.3 Verslag inspraak ex artikel 3.1.6 Bro

De omwonenden zijn door de initiatiefnemer geïnformeerd over het plan.

6.4 Verslag zienswijzen

Het ontwerpbestemmingsplan heeft van 6 maart tot en met 16 april 2019 voor een ieder ter inzage gelegen. Het plan heeft ter inzage gelegen in het gemeentehuis van Lopik, was te vinden op de gemeentelijke website, gepubliceerd op de landelijke voorziening www.ruimtelijkeplannen.nl en bekend gemaakt via de wettelijk verplichte kanalen.

Gedurende de termijn van terinzagelegging zijn twee zienswijzen ontvangen. In de Zienswijzennota in bijlage 6 zijn de zienswijzen samengevat en beantwoord. De zienswijzen hebben geleid tot een kleine aanpassing in de begrenzing aan de noordzijde van het plangebied.