Duifhuizerweg 18

2.1 Verordening ruimte Noord-Brabant

In de Verordening ruimte Noord-Brabant staan regels waarmee een gemeente rekening moet houden bij het ontwikkelen van bestemmingsplannen. De onderwerpen die in de verordening staan, komen uit de provinciale structuurvisie. Daarin staat wat de provincie van belang vindt en hoe de provincie die belangen wil realiseren. De verordening is daarbij een van de manieren om die provinciale belangen veilig te stellen.

De Verordening ruimte Noord-Brabant vindt zijn basis als Verordening ruimte 2014 (vastgesteld op 15-07-2015) en is meest recentelijk gewijzigd in juli 2017, waarbij ook de naam gewijzigd is naar Verordening ruimte Noord-Brabant.

Het plangebied wordt in de Verordening ruimte Noord-Brabant aangeduid als onderdeel van de groenblauwe mantel. In artikel 6.7 onder 5 wordt gesteld dat: "In afwijking van het eerste lid en artikel 3.1, tweede lid, onder a (verbod op nieuwvestiging) kan een bestemmingsplan als bedoeld in het eerste lid voorzien in het gebruik van een voormalige bedrijfswoning als burgerwoning", mits is verzekerd dat voldaan wordt aan de criteria die benoemd worden.

In de toelichting van de Verordening ruimte Noord-Brabant wordt daarop in artikel 4.28.4 (geconsolideerde versie 15-07-2017) toegelicht: "In het algemeen is er geen sprake van een voormalige bedrijfswoning indien op het perceel nog een agrarische of niet- agrarische functie wordt uitgeoefend. In zo'n geval is publiekrechtelijke afsplitsing van de bedrijfswoning in beginsel niet wenselijk. Indien de bedrijfswoning feitelijk door derden wordt bewoond, biedt de Wet Plattelandswoning de mogelijkheid om burgerbewoning van de bedrijfswoning toe te staan. De bestemming blijft dan echter bedrijfswoning."

Het planvoornemen tot het bestemmen van een plattelandswoning is dus niet in strijd met de Verordening ruimte Noord-Brabant. Deze wijziging kan gezien worden als een ruimtelijke ontwikkeling omdat er een wijziging van het planologisch regime nodig is. Daarom kan een bevordering ruimtelijke kwaliteit mogelijk verplicht zijn (artikel 3). De mate van bevordering van ruimtelijke kwaliteit wordt op gemeentelijk niveau bepaald.

Voorliggend plan valt volgens de beleidsnotitie 'Uitwerking landschapsinvesteringsregeling' van de gemeente Uden onder categorie 1, omdat het geen of een verwaarloosbare impact heeft ten opzichte van het huidige gebruik. Hierdoor is geen landschappelijke inpassing of ruimtelijke kwaliteitsverbetering vereist.

3.1 Huidige situatie

De betreffende woning (Duifhuizerweg 18) heeft in het geldende bestemmingplan 'Partiële herziening buitengebied 2017' de bestemming 'Agrarisch'. Op het perceel is een actief agrarisch bedrijf met tuinbouwloods gevestigd en is een gedeelte van de loods ingericht als opslagplaats voor sanitaire artikelen. Dit ten behoeve van een installatiebedrijf. Hierachter bevindt zich een kersenboomgaard. De boomgaard en het installatiebedrijf zijn van dezelfde eigenaar.

Aangezien de achterliggende bedrijfsgebouwen hun agrarische functie blijven behouden, is het niet mogelijk om een woonbestemming op te nemen, gelet op de aan te houden afstanden tot een agrarisch bedrijf.

3.2 Gewenste situatie

In de gewenste situatie verandert er niets aan de feitelijke situatie. Het verzoek betreft slechts de aanpassing van de planologische situatie. De wens is dus om toe te staan van dat ter plaatse van de woning wonen is toegestaan, anders dan ten behoeve van het agrarische bedrijf.

4.1 Omgevingsaspecten

In de Wet plattelandswoning is geregeld dat zo'n woning geen bescherming krijgt ten opzichte van het bedrijf waartoe de woning behoorde. Zo'n woning vormt daarom geen belemmering voor de bedrijfsvoering van het bedrijf waartoe het behoorde. De woning wordt beschouwd als onderdeel van de inrichting, ook al is hij afgesplitst. De milieugevolgen op het gebied van geur en geluid van het bedrijf waartoe de woning behoorde behoeft dus niet te worden beoordeeld. Dit alles wijzigt niets aan de bescherming van de (voormalige) bedrijfswoning tegen milieugevolgen van omliggende bedrijven.

Uitzondering hierop de luchtkwaliteit. De rechter heeft namelijk uitgesproken dat de Wet plattelandswoning geen uitzondering kan maken op de Europese luchtkwaliteitsregels.

Er moet dus wel onderzocht worden of er in de woning sprake kan zijn van een goed woon- en leefklimaat. Met name luchtkwaliteit is een onderwerp dat hierbij nadere aandacht verdiend. Gelet op de omgevingssituatie is in dit geval ook beoordeeld in hoeverre er sprake is van een goed woon- en leefklimaat ten aanzien van geurhinder en geluidshinder (zie hierna).

Voor het overige heeft de aanwijzing als plattelandswoning geen consequenties. Omdat in de bestaande situatie niets wordt gewijzigd, is een onderzoek naar de bodemkwaliteit, natuurwaarden, water, archeologie en geluidhinder (wegverkeer) niet nodig. Ook in het kader van parkeren en verkeersgeneratie verandert er niets aan de huidige situatie. Er is en blijft voldoende ruimte voor parkeren op eigen terrein.

Externe veiligheid

Externe veiligheid houdt zich bezig met de risico's als gevolg van ongevallen met gevaarlijke stoffen. In dat kader zijn vier onderwerpen van belang:

• bedrijven die vallen onder het Besluit externe veiligheid inrichtingen (Bevi);
• bedrijven die op grond van overige milieuwetgeving afstandsnormen voor veiligheid bezitten, zoals het Vuurwerkbesluit of het Activiteiten-besluit (bv. propaantanks);
• het vervoer van gevaarlijke stoffen over weg, spoor en water;
• het vervoer van gevaarlijke stoffen door buisleidingen.

Het Interprovinciaal Overleg heeft een digitale risicoatlas gepubliceerd. Kaartmateriaal is te zien op de onderstaande afbeelding.

Uitsnede Risicokaart.nl; plangebied met blauw kader & pijl aangeduid.

Ten zuidoosten van het plangebied ligt, op circa 440 m, een 40 bar aardgasleiding. Op circa 1 km afstand, ten zuidwesten van het plangebied aan de Bolstweg 6 te Veghel, is een inrichting gesitueerd met een bovengrondse propaantank à 8000 l. De risicoafstanden van de genoemde leiding en inrichting hebben geen overlap met het plangebied.

Aan de overzijde van het plangebied aan de Duifhuizerweg 21 is een pension gevestigd. De functiewijziging van de Duifhuizerweg 18 heeft geen effect op dit kwetsbare object.

Het aspect externe veiligheid vormt daarmee geen belemmering voor de uitvoering van het plan.

Goed woon- en leefklimaat

Hoewel de Wet plattelandswoningen er voor zorgt dat omliggende bedrijven niet worden belemmerd door de aanwijzing van de woning als plattelandswoning, dient wel te worden beoordeeld in hoeverre er in de woning sprake kan zijn van een goed woon- en leefklimaat. Hiervoor zijn de milieuaspecten geluidhinder, geurhinder, luchtkwaliteit en gezondheid van belang.

Geluidhinder

Duifhuizerweg 18A

De gezamenlijke oprit geeft toegang tot kleinschalig agrarisch gebruik en deels opslag. Qua verkeer geeft dit niet of nauwelijks meer verkeersbewegingen dan een woonhuis. Het pad langs nr. 18 is particulier eigendom van een andere buurman. Er is een recht van overpad. De breedte leent zich niet voor veel of groot verkeer.

Naar inschatting van de eigenaar komen hier ongeveer 10 mvt/etm van de categorie licht tot middelzwaar (bestelbusjes) op af. Het betreft alleen bewegingen gedurende de dag. In de nacht is het bedrijf gesloten.

De kersenboomgaard wordt alleen tijdens het oogstseizoen gebruikt. De piekbelasting tijdens de oogst is ook circa 10 mvt/etm in de categorie licht verkeer.

Op basis van deze geringe verkeersintensiteiten kan geconcludeerd worden dat er uit oogpunt van geluidhinder wegverkeer sprake kan zijn van een goed woon- en leefklimaat.

Duifhuizerweg 21

Aan de overzijde van de Duifhuizerweg is een groenteverwerkingsbedrijf gevestigd. Hier wordt voornamelijk prei verbouwd en vervoerd. In het kader van een goed woon- en leefklimaat wordt gekeken naar de mogelijke omgevingseffecten.

Volgens de VNG brochure Bedrijven en Milieuzonering is de grootste richtafstand gesteld op basis van geluid. Deze afstand bedraagt 30 m. Deze richtafstand ten opzichte van een rustige woonwijk. De afstand van het bedrijf tot de plattelandswoning bedraagt circa 23 m. De Duifhuizerweg 18 ligt aan de achterzijde van het perceel en wordt op die wijze deels afgeschermd van de mogelijke geluidshinder die veroorzaakt zou kunnen worden door het groenteverwerkingsbedrijf. Er kan daarom gesteld worden dat hiermee het goede woon- en leefklimaat niet in het geding komt.

Het aspect geluidhinder vormt derhalve geen belemmering voor de aanwijzing als plattelandswoning.

Geurhinder

De Duifhuizerweg 18 is gelegen in een gebied met verschillende veehouderijen. Dit kan geurhinder veroorzaken die het goede woon- en leefklimaat kan beïnvloeden. Daarom is geuronderzoek uitgevoerd naar het effect van alle agrarische bedrijven in een straal van 2 km. Dit onderzoek is volledig na te lezen in Bijlage 1. In het onderzoek wordt als volgt geconcludeerd:

Ten zuiden van het plangebied zijn de veehouderijen aan de Duifhuizerweg 18B, 22, 24 en 29 gele-gen. Deze bedrijven zijn van belang voor de geurberekeningen wat betreft het voorgrondniveau.

De wet geurhinder en veehouderij kent normen voor de geurbelasting en afstandsnormen tussen veehouderijen en geurgevoelig objecten. De gemeente Uden heeft een geurverordening opgesteld waarin voor de betreffende locatie (gelegen in Buitengebied) een toetswaarde van 8 ouE/m3 geldt als voorgrondbelasting. Afweegbaar hierbij is een waarde tussen de 8 en 10 ouE/m3. Als achtergrondbelasting geldt een toetswaarde van 14 ouE/m3. Afweegbaar is hierbij een waarde tussen de 14 en 20 ouE/m3.

De veehouderij aan de Duifhuizerweg 22 houdt dieren met een vaste afstand. De afstand tussen dit bedrijf en de betreffende woning is echter groter dan de voorgeschreven afstand van 50 m. Aan de afstandseis wordt hiermee voldaan.

Uit de voorgrondberekeningen blijkt dat er geen overschrijding plaatsvindt van de toetswaarde van 8 ouE/m3. De voorgrondbelasting bedraagt 0,1, 2,4 en 3,2 ouE/m3 vanwege respectievelijk de Duifhuizerweg 18B, 24 en 29. De geurbelasting ten gevolge van deze maatgevende veeteeltbedrijven is gering en ligt ruim onder de toetswaarden uit de gemeentelijke verordening. Dit houdt in dat wat betreft het voorgrondniveau een goed woon- en leefklimaat niet in het geding is.

In termen van milieukwaliteit wordt de voorgrondbelasting als ‘goed’ beschouwd.

Uit de achtergrondberekeningen blijkt dat achtergrondbelasting 10,2 ouE/m3 bedraagt en daarmee voldoet aan de toetswaarden uit de gemeentelijke verordening. De achtergrondbelasting wordt in termen van milieukwaliteit als ‘goed’ beschouwd.

Samengevat betekent dit dat de voorgrondbelasting en achtergrondbelasting voldoen aan de door de gemeente gestelde toetswaarden. Dit houdt in dat er geen bezwaar bestaat tegen de wijziging van een bedrijfswoning in een plattelandswoning.

Luchtkwaliteit

Wat betreft de luchtkwaliteit wordt daarbij nog toegevoegd dat de concentratie van fijnstof op dit moment ver onder de norm ligt van het jaargemiddelde van 40 µg/m³. Dat blijkt uit de raadpleging van de Grootschalige Concentratie- en Depositiekaarten Nederland (GCN en GDN); zie afbeelding hieronder.

Volksgezondheid i.r.t. veehouderijen

In de nabijheid van het plangebied (270 m) is een veehouderij gesitueerd (Duifhuizerweg 24). De aanwezigheid van veehouderijen kan negatieve effecten hebben op de gezondheid van omwonenden. Dit wordt veroorzaakt door de combinatie van emissies van fijnstof, aan stofdeeltjes gebonden endotoxine en ammoniak-secundair fijnstof uit de veehouderijen.

Afstand tussen veehouderij (groen) en het plangebied (rood)

De Gezondheidsraad ziet endotoxine als een goede indicator voor de blootstelling van omwonenden aan stoffen uit stallen die een negatieve invloed hebben op de luchtwegen. Dit inzicht was voor de Gezondheidsraad in 2012 aanleiding om voor de algemene bevolking een gezondheidskundige advieswaarde voor endotoxine van 30 EU/m3 aan het Rijk te adviseren. De advieswaarde van de Gezondheidsraad voor endotoxine is een instrument ter bescherming van de gezondheid van omwonenden van veehouderijen. Hierin wordt onderscheid gemaakt tussen pluimvee- en varkenshouderijen.

In de 'Notitie Handelingsperspectieven Veehouderij en Volksgezondheid: endotoxine toetsingskader 1.0' worden uitgangspunten als toetsingskader voor ontwikkelingen van of, door omgekeerde werking, rondom veehouderijen. Hier wordt gebruik gemaakt van een grafiek, waar de fijnstofemissie (kg/jr) wordt afgezet tegen een afstand in meters die moet worden gehouden ten opzicht van gevoelige functies (zoals woningen).

Grafiek risicoafstand voor veehouderijen met vleesvarkens (Notitie, endotoxine toetsingskader 1.0)

Op basis van de vergunde situatie aan de Duifhuizerweg 24 is een fijnstofemissie van 65 km/jr opgenomen i.r.t. vleesvarkens (84 kg/jr voor de totale instelling). Hiermee zou volgens de te hanteren grafiek een risicocontour van 50 m gehouden moeten worden rondom de veehouderij.

Gelet op het feit dat het in dit geval gaat om een bestaande woning wordt het gezondheidsrisico i.r.t. veehouderijen in het gebied niet vergroot. Bovendien ligt het plangebied op ruim voldoende afstand van de veehouderij (270 m ten opzichte van de risicocontour van 50 m).

Daarnaast is uit oogpunt van gezondheid van belang dat er zich op ca 280 m een geitenhouderij bevindt ter plaatse van Duifhuizerweg 29. Als een geitenhouderij zich bevindt binnen 2 km tot een woning heeft onderzoek uitgewezen dat er dan in beginsel een verhoogde kans bestaat op longontsteking. Aangezien in de bestaande situatie het al een woning betreft, is er geen sprake van een toename van het risico voor de volksgezondheid. Het aspect vormt daarmee geen belemmering voor het plan.

Het aspect volksgezondheid vormt op basis van bovenstaande geen belemmering voor het plan.

Spuitzones gewasbeschermingsmiddelen

Mogelijk is er sprake van een spuitzone bij de kersenboomgaard op het perceel ten noordoosten van de plattelandswoning.

Vanwege het ontbreken van wetgeving is er een in de praktijk gegroeide vuistregel ontstaan die aangeeft dat er een afstand van 50 meter tussen agrarische gronden met open teelten en een voor gewasbeschermingsmiddelen gevoelig object, zoals een woning, in acht moet worden genomen.

Bij deze afstand wordt ervan uitgegaan dat enerzijds de bedrijfsvoering van de agrariër niet wordt belemmerd en anderzijds dat er geen nadelige effecten optreden voor de gezondheid van omwonenden. Het is een afstand die door de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State geaccepteerd wordt. 

Uitsnede Risicokaart.nl; in een straal van 50 m vanaf de gevel gemeten

Op basis van de beschikbare luchtfoto kan worden gesteld dat de beoogde plattelandswoning buiten de mogelijk aanwezige spuitzone voor gewasbescherming ligt.

Conclusie:

Op basis van het bovenstaande kan geconcludeerd worden dat er in de woning Duifhuizerweg 18 sprake is van een goed woon- en leefklimaat.

4.2 Toetsing aan de voorwaarden bestemmingsplan

Onderstaand wordt onderbouwd dat voldaan wordt aan artikel 3.7.12 van de planregels.

• 1. Wijziging is niet toegestaan ter plaatse van de aanduiding 'overige zone - agrarisch ontwikkelingsgebied'.
  De woning is niet gelegen ter plaatse van de aanduiding 'overige zone- agrarisch ontwikkelingsgebied'.
• 2. Het agrarisch bedrijf is in werking.
  Het agrarische bedrijf, zijnde een tuinbouwbedrijf, is nog in werking.
• 3. De wijziging mag geen onevenredige beperking opleveren voor de bedrijfsvoering/bedrijfsontwikkeling van omliggende (agrarische) bedrijven.
  In paragraaf 3.1 is onderbouwd dat de aanwijzing als plattelandswoning geen beperking oplevert voor de omliggende bedrijven.
• 4. De wijziging is milieuhygiënisch uitvoerbaar.
  In paragraaf 3.1 is onderbouwd dat de aanwijzing als plattelandswoning milieuhygiënisch uitvoerbaar is.

Conclusie

Er wordt voldaan aan de voorwaarden in artikel 3.7.12. Er bestaan geen bezwaren tegen het aanwijzen van de woning Duifhuizerweg 18 als plattelandswoning.

6.1 Financiele uitvoerbaarheid

Het voorliggende wijzigingsplan is opgesteld op initiatief van de eigenaar. Hieraan zijn voor de gemeente geen kosten verbonden. De uitvoerbaarheid is derhalve niet in het geding.

6.2 Maatschappelijke uitvoerbaarheid

In het kader van de omgevingsdialoog heeft de initiatiefnemer overleg gevoerd met de omwonenden. Deze hebben geen bezwaar tegen de voorgestelde bestemmingsaanpassing.

Het wijzigingsplan is voorgelegd aan de provincie Noord-Brabant. Deze had geen bezwaar tegen de wijziging.

Conform de Wet ruimtelijke ordening heeft het ontwerp van het wijzigingsplan met ingang van donderdag 24 mei 2018 gedurende 6 weken ter inzage gelegen. Gedurende die periode is één zienswijze ingediend. Deze zienswijze gaf geen aanleiding om het wijzigingsplan aan te passen.