Montfoort, De Plaats 5

3.11 Archeologie

Toetsingskader

Het Verdrag van Malta is in 1992 ondertekend en in 1995 in werking getreden. Doelstelling van het Verdrag van Malta is de bescherming en het behoud van archeologische waarden. Als gevolg van dit verdrag wordt in het kader van de ruimtelijke ordening het behoud van het archeologisch erfgoed meegewogen zoals alle andere belangen die bij de voorbereiding van het plan een rol spelen.

De inhoud van het Verdrag van Malta is neergelegd in de Wet op de Archeologische Monumentenzorg die op 1 september 2007 van kracht is geworden en een wijziging van de Monumentenwet 1988 tot gevolg heeft gehad. Op grond van deze aangescherpte regelgeving stellen Rijk en provincie zich op het standpunt dat in het ruimtelijk beleid zorgvuldig met het archeologische erfgoed moet worden omgegaan. Voor gebieden waar archeologische waarden voorkomen of waar reële verwachtingen bestaan dat ter plaatse archeologische waarden aanwezig zijn, dient voorafgaand aan bodemingrepen archeologisch onderzoek te worden uitgevoerd. De uitkomsten van het archeologisch onderzoek dienen vervolgens volwaardig in de belangenafweging te worden betrokken.

Het Rijk heeft deze beleidsuitgangspunten neergelegd in onder meer de Cultuurnota 2005-2008, de Nota Belvedère, het Structuurschema Groene Ruimte 2, de Nota Ruimte, de Wijziging van de Monumentenwet 1988 en diverse publicaties van het Ministerie ven OC&W.

Onderzoek en conclusie

De locatie ligt in de historische kern van Montfoort, in een AMK-terrein (archeologische monumentenkaart) met een hoge waarde (zie figuur 3.1). Het is zo goed als zeker dat hier archeologische waarden in de grond zitten. De ingreep is dusdanig dat de AMZ-cyclus (archeologische monumentenzorg) gevolgd moet worden. Dat betekent dat allereerst een bureauonderzoek nodig is. Dit bureauonderzoek is uitgevoerd door Becker en Van de Graaf).

In het plangebied worden archeologische waarden uit de ijzertijd verwacht. Het is echter aannemelijk dat deze door het graven van de kasteelgracht (kasteel Montfoort is in de 12e eeuw gesticht) of andere menselijke ingrepen in het plangebied zijn verstoord. Overblijfselen van de kasteelgracht, zoals muurresten, kuilen, putten en erfafscheidingen kunnen in het plangebied worden aangetroffen. Ook kunnen resten van Het Mannenhuis (lag ten zuiden van het plangebied) worden aangetroffen. Ook is de kans aanwezig dat organische resten zoals hout en zaden worden opgegraven.

Vanwege bovenstaande verwachtingswaarden wordt aanbevolen om een archeologisch vervolgonderzoek uit te laten voeren in de vorm van proefsleuvenonderzoek. Dit onderzoek zal, voorafgaand aan de vergunningverlening, moeten worden uitgevoerd en hiertoe zal een Programma van Eisen worden opgesteld.

Wanneer het vervolgonderzoek overeenkomstig het Programma van Eisen zal worden uitgevoerd en de archeologische waarden, indien deze worden aangetroffen, in overeenstemming met het gemeentelijk beleid in kaart worden gebracht dan wel worden opgegraven, zal het aspect archeologie niet in de weg staan aan de ontwikkeling waar dit projectbesluit in voorziet.

Figuur 3.1 Archeologische waarde

Bron: CHS provincie Utrecht.