Buitengebied Sluis, 2e herziening, 2e gewijzigde vaststelling

1.1 Aanleiding voor de 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, 2e gewijzigde vaststelling

De gemeenteraad heeft voor het plandeel met de bestemming 'Wonen' voor de percelen Westelijke Dwarsweg 5 (voorheen Slijkplaat 4) te Hoofdplaat op 24 mei 2017 de 2e herziening van het bestemmingsplan Buitengebied gewijzigd vastgesteld. De aanleiding hiervoor was de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna Afdeling) van 14 december 2016 .

Tegen de gewijzigd vastgestelde 2e herziening van het bestemmingsplan is beroep ingesteld. De Afdeling bestuursrechtspraak heeft hierover op 17 oktober 2018 uitspraak gedaan (201706164/1/R2, ECLI:NL:RVS:2018:3336). De Afdeling heeft in de uitspraak:

• het beroep gegrond verklaard;
• het besluit van de gemeente Sluis van 24 mei 2017 tot vaststelling van het bestemmingsplan "2e herziening Buitengebied Sluis, gewijzigde vaststelling" vernietigd;
• de raad opgedragen om binnen 26 weken na de uitspraak een nieuw besluit te nemen met inachtneming van hetgeen in de uitspraak is overwogen;
• en bepaald dat het besluit op de wettelijk voorgeschreven wijze wordt bekendgemaakt.

De voorliggende 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, 2e gewijzigde vaststelling voorziet in het voldoen aan de opdracht van de Afdeling.

In deze toelichting wordt de voorgeschiedenis van het plan weergegeven waarbij wordt ingegaan op de diverse besluiten en procedures die betrekking hebben op de percelen Westelijke Dwarsweg 5 (voorheen Slijkplaat 4) ten aanzien van:

• het houden van duiven (paragraaf 1.2);

• bebouwing (paragraaf 1.3);
• de tweede herziening van het bestemmingsplan Buitengebied (paragraaf 1.4);
• de 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, gewijzigde vaststelling (paragraaf 1.5

Uit de laatste Afdelingsuitspraak over de 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, gewijzigde vaststelling, volgt de opdracht voor de gemeente een nieuw besluit te nemen. De overwegingen hiervoor zijn opgenomen in paragraaf 1.6.

De 2e herziening van het bestemmingsplan Buitengebied, 2e gewijzigde vaststelling bevat een nieuwe regeling voor het perceel Westelijke Dwarsweg 5 (voorheen Slijkplaat 4) te Hoofdplaat, bestaande uit vier kadastrale percelen en verschillende eigenaren.

• Het zuidelijke deel, sectie L, nummer 2273, met een omvang van 2.100 m2, met het woonhuis, is in eigendom van en gebruik bij de bewoner van het woonhuis.
• Het noordelijke deel, kadastraal bekend sectie L, nummers 2272, 697 en 1038, heeft een omvang van 2.300 m2 en behoort toe aan de kinderen van de eigenaar/gebruiker van het noordelijk perceel. Dit perceel is mede in gebruik bij de eigenaar/gebruiker van het zuidelijk perceel.

In deze toelichting wordt met de aanduiding van 'de eigenaar/gebruiker' zowel de eigenaar/gebruiker van het zuidelijk perceel als de gebruiker van het noordelijk perceel bedoeld. Deze aanduiding in plaats van naamsvermelding is gedaan in verband met de Algemene Verordening Gegevensbescherming.

1.2 Procedure ten aanzien van het houden van duiven

Procesverloop en strekking van besluiten

Het procesverloop en de strekking van de genomen besluiten met betrekking tot het houden van duiven zien er als volgt uit.

• Omwonenden hebben in 2013 gevraagd om handhavend op te treden tegen het gebruik van het perceel Westelijke Dwarsweg 5 (voorheen Slijkplaat 4) te Hoofdplaat voor het houden van duiven. Het college heeft bij besluit van 11 maart 2013 het verzoek afgewezen.
• Bij besluit van 16 juli 2013 heeft het college alsnog aan de eigenaar/gebruiker onder oplegging van een dwangsom, gelast het aantal duiven op het perceel te verminderen tot maximaal 250 naar aanleiding van een bezwaar tegen het oorspronkelijke besluit.
• Bij uitspraak van 20 januari 2015 heeft de rechtbank de eigenaar/gebruiker gelast, onder oplegging van een dwangsom van € 6.000, binnen acht weken na de uitspraak het aantal geringde duiven op het perceel te beperken en beperkt te houden tot maximaal 250.

Tegen deze uitspraak heeft de eigenaar/gebruiker hoger beroep ingesteld. Tevens heeft hij de voorzieningenrechter verzocht een voorlopige voorziening te treffen.

Uitspraak Voorzieningenrechter Afdeling bestuursrechtspraak

10 april 2015, 201501281/1/A1 en 201501281/2/A1, ECLI:NL:RVS:2015:1214

De Voorzieningenrechter heeft direct uitspraak gedaan in de hoofdzaak en daarbij het volgende overwogen.

• Op het perceel rust de bestemming "Wonen".
• De vraag of het houden van meer dan 250 duiven in strijd is met de op het perceel rustende woonbestemming dient te worden beoordeeld aan de hand van de ruimtelijke uitstraling die dat gebruik gezien zijn aard, omvang en intensiteit heeft. Bepalend is of deze uitstraling van dien aard is dat deze planologisch gezien niet meer valt te rijmen met de woonfunctie van het betrokken perceel. Het college heeft gemotiveerd dat het houden van meer dan 250 duiven een zodanige ruimtelijke uitstraling heeft dat dit gebruik niet is te verenigen met de woonbestemming die op het perceel rust. Daarnaast heeft het college gemotiveerd dat het houden van 250 duiven op het perceel een zodanige geringe ruimtelijke uitstraling heeft, dat dit wel verenigbaar is met de woonbestemming. De Afdeling heeft deze motivering en het besluit van het college inzake handhaving niet onredelijk geacht.
• De Afdeling acht het niet onredelijk dat uit een oogpunt van handhaafbaarheid bij het in aanmerking te nemen aantal van 250 duiven een onderscheid wordt gemaakt tussen geringde en niet geringde duiven. De eigenaar/gebruiker heeft gesteld dat hij vanaf 1978 altijd minimaal 326 duiven heeft gehouden, dat dit aantal onder het overgangsrecht zou vallen en zou mogen worden gecontinueerd. Volgens de Afdeling heeft de eigenaar/gebruiker dit niet aannemelijk gemaakt. Dus wordt 250 duiven als maximum aangehouden. De eigenaar/gebruiker heeft het zelf in zijn macht om de overtreding van het houden van meer dan 250 duiven te beëindigen.
• Het college heeft terecht de ruimtelijke uitstraling die gepaard gaat met het houden van meer dan 250 duiven niet acceptabel geacht en daarmee het houden van een groter aantal duiven ongewenst geacht.
• Er bestond geen zicht op legalisatie.

Het hoger beroep dat door de eigenaar/gebruiker is ingesteld, is ongegrond verklaard. De aangevallen uitspraak dat de eigenaar/gebruiker maximaal 250 duiven mag houden, is bevestigd. Daardoor bestond geen aanleiding meer tot het treffen van een voorlopige voorziening; het verzoek van de eigenaar/gebruiker is afgewezen.

1.3 Procedure ten aanzien van bebouwing

Procesverloop en strekking van besluiten

Het procesverloop en de strekking van besluiten zien er als volgt uit.

• Bij besluit van 14 mei 2013 heeft het college het verzoek van omwonenden om handhavend op te treden tegen de zonder vergunning gebouwde bouwwerken op het perceel Westelijke Dwarsweg 5 (voorheen Slijkplaat 4) te Hoofdplaat afgewezen.
• Bij besluit van 19 augustus 2014 heeft het college de eigenaar/gebruiker onder oplegging van een dwangsom gelast om drie op het perceel aanwezige gebouwen te verwijderen en verwijderd te houden.
• Bij uitspraak van 20 januari 2015 heeft de rechtbank de eigenaar/gebruiker onder oplegging van een dwangsom van € 6.000 gelast om binnen twee maanden na de uitspraak de gebouwen te verwijderen en verwijderd te houden.

Beroep van de eigenaar/gebruiker

• Tegen deze uitspraak heeft de eigenaar/gebruiker hoger beroep ingesteld. Tevens heeft hij de voorzieningenrechter verzocht een voorlopige voorziening te treffen.
• Het beroep is gericht op het behoud van de bestaande bebouwing.

Uitspraak Afdeling bestuursrechtspraak

10 april 2015, 201501282/1/A1 en 201501282/2/A1, ECLI:NL:RVS:2015:1216

De Voorzieningenrechter heeft direct uitspraak gedaan in de hoofdzaak en daarbij het volgende overwogen.

• De last onder dwangsom heeft betrekking op drie in het besluit met de letters C, D en I aangeduide op het perceel aanwezige bouwwerken met een oppervlakte van onderscheidenlijk 40 m², 65 m² en 15 m² op het eigen perceel.
• Vast staat dat de drie bouwwerken zijn gesitueerd op grond waarvan de eigenaar/gebruiker de eigendom heeft. Het aangrenzende perceel is weliswaar in eigendom van zijn kinderen. Echter, het perceel is direct gelegen bij het hoofdgebouw en feitelijk ingericht ten dienste van het gebruik van de woning, als bedoeld in artikel 1, eerste lid, van bijlage II bij het Bor. Het gehele perceel moet in aanmerking worden genomen bij de bepaling van het bebouwingsgebied.
• De gezamenlijke oppervlakte van de in het bebouwingsgebied reeds gerealiseerde bijgebouwen bedraagt meer dan 150 m². De drie bouwwerken zijn gelet op het bepaalde in artikel 2, aanhef en derde lid, onder f, van bijlage II bij het Bor niet als omgevingsvergunningvrije bouwwerken te beschouwen.
• Van de bouwwerken was geen bouwvergunning terug te vinden. Er bestond geen zicht op legalisatie.
• Volgens de Voorzieningenrechter kon het houden van duiven op het aangrenzende perceel ondanks dat de eigenaar/gebruiker van het zuidelijk perceel, geen eigenaar is van het noordelijk perceel, worden gecontinueerd.
• Het door de eigenaar/gebruiker gedane beroep op het vertrouwensbeginsel kan niet leiden tot het daarmee door hem beoogde doel dat de bouwwerken kunnen blijven staan.

Het hoger beroep is ongegrond verklaard. De aangevallen uitspraak is bevestigd. Het verzoek om het treffen van een voorlopige voorziening wordt afgewezen.

1.4 Tweede herziening bestemmingsplan Buitengebied

Procesverloop en strekking van besluit tot vaststelling van de Tweede herziening van het bestemmingsplan Buitengebied

Het procesverloop en de strekking en motivering van het besluit tot vaststelling van de 'Tweede herziening van het bestemmingsplan Buitengebied' zien er als volgt uit.

• In het bestemmingsplan "Buitengebied", dat op 23 juni 2011 is vastgesteld, werden de gronden tussen de Slijkplaat en Westelijke Dwarsweg als één plandeel aangemerkt met de bestemming "Wonen" en de aanduiding "maximaal aantal wooneenheden: 5".
• Bij besluit van 28 mei 2015 heeft de raad het bestemmingsplan "tweede herziening van het bestemmingsplan Buitengebied Sluis" vastgesteld.
  • 1. In een amendement dat de raad bij de vaststelling van de 2e herziening van het bestemmingsplan Buitengebied heeft aanvaard, staat dat het zuidelijk deel van het perceel ruimtelijk wordt afgesplitst zodat de eigenaar/gebruiker de mogelijkheid krijgt om op zijn deelperceel bebouwing te realiseren overeenkomstig de bestemmingsplanregels.
  • 2. Voor het zuidelijk deel is de bestemming Wonen opgenomen met een bestemmingsvlak. Volgens de bouwregels is ten hoogste één woning toegestaan (artikel 262. onder b).
  • 3. Voor het noordelijk deel van het perceel is de aanduiding 'wonen uitgesloten' opgenomen.

Beroepen omwonenden en de eigenaar/gebruiker

Beroepen zijn ingesteld door omwonenden en door de eigenaar/gebruiker .

• Omwonenden zijn tegen de splitsing van het perceel in twee percelen met een bestemmingsvlak.
• De eigenaar/gebruiker wil op het zuidelijk bestemmingsvlak meer gebouwen.

Uitspraak Afdeling bestuursrechtspraak

14 december 2016, 201508818/1/R2, ECLI:NL:RVS:2016:3338

De Afdeling heeft in de uitspraak het volgende overwogen.

• Uit de uitspraak van 10 april 2015, ECLI:NL:RVS:2015:1216, is volgens de Afdeling af te leiden dat onder het regime van het bestemmingsplan "Buitengebied" (2011) geen bouwmogelijkheden meer bestonden op het perceel.
• De Afdeling verwijst naar het amendement dat voorziet in het bieden van extra bouwmogelijkheden op het zuidelijk perceel en constateert dat in de regeling de rechtszekerheid onvoldoende is gewaarborgd.
• De raad krijgt de opdracht een nieuw besluit vast te stellen. Ter voorlichting van partijen merkt de Afdeling op dat voor zover de raad ter zitting heeft gesteld dat de raad weliswaar bijgebouwen wilde toekennen, maar dat dit bij de uitwerking niet mogelijk bleek te zijn in de huidige systematiek van het plan, ook gekozen zou kunnen worden voor een maatbestemming voor het perceel.
• Als gevolg van de aanduiding 'wonen uitgesloten' ter plaatse van het noordelijk deel van het perceel, kan dat gedeelte alleen als erf worden gebruikt. Daartegen verzet het bestemmingsplan zich niet. Er is geen strijd met en goede ruimtelijke ordening aldus de Afdeling.
• De Afdeling stelt vast dat het houden van duiven tot een aantal van maximaal 250 als kleinschalig kan worden beschouwd en zodoende past binnen de bestemming "Wonen" toegestane kleinschalige bedrijfsactiviteiten, gelet op de uitspraak van de Afdeling van 10 april 2015. Voor de vrees dat er meer dan 250 duiven gehouden zullen worden is een handhavingskwestie die in het kader van een bestemmingsplanprocedure niet aan de orde kan komen.

1.5 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, gewijzigde vaststelling

Procesverloop en strekking van besluit tot vaststelling van de 2e herziening Buitengebied Sluis, gewijzigde vaststelling

Het procesverloop en de strekking en motivering van het besluit tot vaststelling van de '2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, gewijzigde vaststelling' zien er als volgt uit.

• Bij besluit van 28 mei 2015 heeft de raad het bestemmingsplan "de tweede herziening van het bestemmingsplan Buitengebied Sluis gewijzigde vaststelling" vastgesteld.
• In de 2e gewijzigd vastgestelde herziening is voor het perceel de volgende regeling opgenomen:

• één bestemmingsvlak Wonen;
• er is één woning is toegestaan;
• de oppervlakte van bijgebouwen en overkappingen bij de woning bedraagt ten hoogste 40% van het zij- en achtererf met een maximum van 120 m2.
• Het plan is vastgesteld ingevolge de uitspraak van 14 december 2016, ECLI:NL:RVS:2016:3338. Daarin heeft de Afdeling overwogen dat de raad met die splitsing heeft beoogd meer bouwmogelijkheden toe te kennen, maar dat de planregels niet meer bebouwing op het perceel van de eigenaar/gebruiker toestaan. De Afdeling heeft in die uitspraak de raad opdracht gegeven een nieuw besluit te nemen. Met het nu ter beoordeling voorliggende bestemmingsplan "2e herziening Buitengebied Sluis, gewijzigde vaststelling" heeft de raad beoogd aan de opdracht van de Afdeling te voldoen. Dit plan voorziet in de bestemming "Wonen" op een bestemmingsvlak voor het gehele perceel.

• Voor de vastgestelde regeling is in de plantoelichting van de herziening de volgende motivering opgenomen.
  • 1. Het toestaan van een fictieve splitsing om bebouwingsmogelijkheden te verruimen, terwijl er feitelijk geen sprake is van afzonderlijke percelen, zou leiden tot een ongewenste precedentwerking. Voor het toestaan van extra bebouwing, bovenop de toegestane 120 m2 en ter uitbreiding van de huidige bestaande grotere omvang, zijn geen exclusief voor het betreffende perceel geldende ruimtelijke argumenten aanwezig.
  • 2. Het feit dat het perceel zeer ruim van omvang is, waardoor een toename van bebouwing acceptabel zou kunnen zijn of het feit dat de bebouwing landschappelijk goed kan worden ingepast, kunnen weliswaar worden ingebracht, maar kunnen ook toegepast worden voor andere percelen.
  • 3. Er zal derhalve sprake zijn van een precedentwerking waarbij in het gehele plangebied, op basis van dezelfde argumenten en in vergelijkbare situaties, een toename van bebouwing moet worden toegestaan. Dit is in strijd met het algemene uitgangspunt dat een generieke toename van bebouwing in het buitengebied bij de woonfunctie niet wenselijk is.
  • 4. Bestemmingsplanmatig en beleidsmatig zijn er derhalve geen mogelijkheden om meer oppervlakte aan bijgebouwen toe te staan.

Beroep van de eigenaar/gebruiker

De eigenaar/gebruiker heeft tegen het besluit beroep ingesteld.

• Hij betoogt dat de raad met het plan ten onrechte aan het deel van het eigen perceel geen afzonderlijk bestemmingsvlak met de bestemming "Wonen" heeft toegekend, maar één bestemmingsvlak aan zijn perceel samen met dat van zijn kinderen heeft toegekend. Daardoor kan hij op zijn perceel de erfbebouwing niet uitbreiden.
• Daarmee heeft de raad volgens de eigenaar/gebruiker gehandeld in strijd met de uitspraak van de Afdeling van 14 december 2016 en in strijd met het in de raadsvergadering van 28 mei 2015 aangenomen amendement om hem mogelijkheden te bieden voor het bouwen van bijgebouwen bij zijn woning.
• Er is geen vrees voor precedentwerking. Ruimtelijke argumenten voor de vastgestelde regeling ontbreken omdat in de plantoelichting staat dat juist op dit omvangrijke perceel toename van bebouwing landschappelijk goed mogelijk is.

Uitspraak Afdeling bestuursrechtspraak

17 oktober 2018, 201706164/1/R2, ECLI:NL:RVS:2018:3336

De Afdeling heeft in de uitspraak het volgende overwogen.

• De Afdeling overweegt dat de raad het in de toelichting verwoorde standpunt dat voor het toestaan van extra bebouwing geen ruimtelijke argumenten bestaan niet voldoende heeft onderbouwd.
• Dat het toestaan van extra bebouwing in strijd is met het algemene uitgangspunt dat een generieke toename van bebouwing in het buitengebied bij de woonfunctie niet wenselijk is, is in dit geval voor dat oordeel onvoldoende.
• De raad heeft daarmee slechts in zijn algemeenheid een belang genoemd waaraan hij bij het nemen van het besluit waarde heeft toegekend, maar niet is gebleken dat hij heeft onderzocht of en in hoeverre het desbetreffende belang in dit geval door de vaststelling van het plan wordt geraakt.
• In dat verband neemt de Afdeling in het bijzonder in aanmerking dat in het verweerschrift staat dat de raad voorafgaand aan het besluit de mogelijkheden om te komen tot een maatwerkoplossing voor het perceel van de eigenaar/gebruiker heeft verkend, maar dat de raad tot vaststelling van het plan is gekomen, omdat het volgens hem niet mogelijk was om binnen de in de uitspraak van de Afdeling van 14 december 2016 gestelde termijn voor het nemen van een nieuw besluit van 26 weken na de uitspraak tot een maatwerkoplossing te komen. Voorts staat daarin dat een aantal maatwerkoplossingen, dat op termijn voor appellant tot het gewenste resultaat kan leiden, voorhanden is. Niet valt in te zien dat de raad binnen voormelde termijn geen ruimtelijke afweging daarover kon maken.
• In hetgeen de eigenaar/gebruiker heeft aangevoerd ziet de Afdeling aanleiding voor het oordeel dat het besluit tot vaststelling van het plan in strijd met artikel 3:2 van de Algemene wet bestuursrecht is genomen.

Het beroep is gegrond. Het besluit dient te worden vernietigd. De Afdeling heeft de raad opgedragen een nieuw besluit te nemen omtrent de vaststelling van het plan binnen 26 weken na de uitspraak.

1.6 2e herziening bestemmingsplan Buitengebied, 2e gewijzigde vaststelling