Kasteel Hernen

2.3.1 Kasteel Hernen als trouwlocatie

Momenteel wordt Kasteel Hernen al regelmatig gebruikt als bijzondere trouwlocatie. Daarbij vinden alle activiteiten plaats binnen de reguliere openingstijden. Een huwelijksvoltrekking overdag behoort tot de mogelijkheden, maar vooralsnog zijn de activiteiten beperkt tot de reguliere openingstijden. Het is momenteel niet mogelijk om ook het aansluitende trouwfeest op het kasteel te houden, omdat de exploitatie van het kasteel gebonden is aan de reguliere openingstijden (tot 17.00 uur).

Het planvoornemen richt zich mede op het mogelijk maken trouwfeesten op locatie tot in de avonduren. Het voornemen is gericht op de volgende, door de gemeente gestelde, voorwaarden:

• Er worden vooralsnog maximaal 18 trouwfeesten op jaarbasis mogelijk gemaakt, die uitsluitend op een vrijdag of een zaterdag plaatsvinden;
• De trouwfeesten worden mogelijk gemaakt tot uiterlijk 24.00 uur. In paragraaf 4.2 Geluid is de onderbouwing voor deze eindtijd - met toetsing aan de Wet geluidhinder - opgenomen.

Indien aangetoond kan worden dat de trouwerijen geen onevenredige hinder op de omgeving veroorzaken, kan het aantal trouwfeesten later worden uitgebreid naar 24 trouwfeesten per jaar. Deze voorwaarde is opgenomen in de regels van dit bestemmingsplan, waarbij ook de voorwaarde geldt dat het verzoek tot uitbreiding van het aantal trouwfeesten pas worden ingediend twee jaar nadat onderhavig bestemmingsplan in werking is getreden. Deze periode maakt het mogelijk om de effecten van de trouwfeesten op de omgeving over een aanzienlijk tijdsbestek te monitoren en om zodoende een zorgvuldige afweging te kunnen maken.

2.3.2 Kasteel Hernen als locatie voor evenementen

Naast de al bestaande mogelijkheden voor kleinschalige culturele en educatieve activiteiten voorziet het planvoornemen in het mogelijk maken van 6 grotere evenementen per jaar.

Het organiseren of laten organiseren van evenementen is momenteel al een vast onderdeel van de exploitatie van het kasteel. Evenementen zijn vaak thematisch opgezette, tijdelijke, activiteiten. De meeste evenementen spelen zich af in het kasteel en binnen de reguliere openingstijden.

Er zijn echter evenementen die thematisch en tijdelijk zijn, maar waarvoor ook gebruik gemaakt wordt van de gronden rondom het kasteel, en waarbij de activiteiten ook buiten de reguliere openingstijden plaatsvinden. Dit zijn de zogenoemde 'grote' evenementen.

In het plan zijn deze grote evenementen specifiek geregeld: er worden in de nieuwe regeling op jaarbasis maximaal zes grote evenementen toegestaan. Bij het toestaan van deze grote evenementen geldt als bijkomende normstelling dat de beschikbare parkeerplaatsen bepalend zijn voor het aantal te ontvangen bezoekers. Die beschikbare parkeerplaatsen zijn vanzelfsprekend de parkeerplaatsen op het eigen terrein (zie paragraaf 2.3.3 Parkeervoorzieningen) als ook de tijdelijke, specifiek aan het evenement gekoppelde parkeervoorzieningen elders.

2.3.3 Parkeervoorzieningen

Het voornemen om trouwerijen en evenementen te organiseren op het kasteel leidt tot een grotere parkeerbehoefte in vergelijking met de huidige situatie. Het huidige parkeerterrein is niet toereikend om de behoefte op piekmomenten op te kunnen vangen. Geldersch Landschap en Kasteelen wil in elk geval voorkomen dat er parkeeroverlast in de omgeving ontstaat. Daarom is de uitbreiding van het bestaande parkeerterrein onderdeel van het plan.

Het plan voorziet in de uitbreiding van de parkeervoorzieningen aan de oostzijde van het kasteel van 28 naar 90 parkeerplaatsen. Het bestaande parkeerterrein wordt heringericht.

De rijbaan wordt met klinkers uitgevoerd; zodat voorkomen wordt dat er in tijden van droogte overlast ontstaat vanwege het vele stof.

De inrichting van het parkeerterrein is zodanig dat de parkeervakken worden ingericht als halfverharde parkeerplaatsen. Hierdoor kan het regenwater makkelijker infiltreren

Eventuele graafwerkzaamheden gaan niet dieper dan 30 cm.

Het parkeerterrein wordt voor het grootste gedeelte circulair ontsloten door een rijstraat. Het bestaande wandelpad (Kerkepad) aan de oostzijde van de parkeervoorziening blijft gehandhaafd. De drie parkeerplaatsen die het dichtst bij het kasteel liggen, aan de zuidzijde van het parkeerterrein, zullen worden ingericht als mindervalideparkeerplaatsen.

Ten behoeve van het groene karakter van de gronden worden in het nieuwe deel fruitbomen aangeplant.

Het landschapsplan voor de inrichting van de parkeervoorzieningen (zie onderstaande afbeelding) is reeds vergund en in uitvoering (zie ook bijlage 1)

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte

De Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) is op 13 maart 2012 vastgesteld en in werking getreden. De SVIR vervangt de Nota Ruimte, de Structuurvisie Randstad 2040, de Nota Mobiliteit, de MobiliteitsAanpak en de Structuurvisie voor de Snelwegomgeving en vervangt enkele ruimtelijke doelen en uitspraken uit andere documenten. In deze visie schetst het Rijk de ambities tot 2040 en de doelen, belangen en opgaven tot 2028. Daarmee moet Nederland concurrerend, bereikbaar en veilig worden.

Anders dan in de Nota Ruimte gaat de structuurvisie uit van het adagium 'decentraal, tenzij'. Het rijk kiest voor een selectievere inzet van rijksbeleid op slechts 13 nationale belangen. Voor deze belangen is het Rijk verantwoordelijk en wil het resultaten boeken. Buiten deze 13 belangen hebben decentrale overheden beleidsvrijheid.

De voorgenomen ontwikkeling ligt niet in of nabij een gebied waarin het Rijk een ander nationaal belang heeft aangewezen. Daarom heeft de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte geen consequenties voor voorliggend plan.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening

In het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro), ook wel bekend als de AMvB Ruimte, zijn 13 nationale belangen opgenomen die juridische borging vereisen met het oog op een goede ruimtelijke ordening.

Het Barro is op 30 december 2011 deels in werking getreden en met enkele onderwerpen aangevuld per 1 oktober 2012. Het besluit is gericht op doorwerking van de nationale belangen in gemeentelijke bestemmingsplannen. Dit betreft onder meer het Nationale Natuurnetwerk (voorheen de Ecologische Hoofdstructuur) en Erfgoederen van uitzonderlijke universele waarde.

De voorgenomen ontwikkeling ligt niet in of nabij een gebied waarin het Rijk een ander nationaal belang heeft aangewezen. Daarom heeft het Barro geen consequenties voor voorliggend plan.

3.1.3 Bro: motivering duurzame verstedelijking

Het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) is per 1 oktober 2012 op onderdelen gewijzigd. In artikel 3.1.6 van het Bro is de 'motivering duurzame verstedelijking' (voormalige ladder) opgenomen. Dit stelt eisen aan de onderbouwing in bestemmingsplannen die nieuwe stedelijke ontwikkelingen mogelijk maken.

De motivering duurzame verstedelijking richt zich op substantiële veranderingen en bouwplannen, die qua aard en omvang zodanig zijn, dat voor mogelijke leegstand elders gevreesd zou kunnen worden. Het doel is om overbodige bouwplannen (kantoren, woningen) te voorkomen en hergebruik te stimuleren.

Per 1 juli 2017 zijn een aantal wijzigingen op de eerdere ladder van kracht geworden. Op basis van deze gewijzigde tekst geldt in het geval dat het bestemmingsplan een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, dat de toelichting een beschrijving dient te bevatten van de behoefte aan de voorgenomen stedelijke ontwikkeling.

Indien de nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk wordt gemaakt buiten het bestaand stedelijk gebied, dient de toelichting, aanvullend op de beschrijving van de behoefte tevens een motivering te bevatten waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in de behoefte kan worden voorzien. Daarbij kunnen de beschikbaarheid en geschiktheid van de ontwikkelingsmogelijkheden in bestaand stedelijk gebied een rol spelen. Het begrip stedelijke ontwikkeling is als volgt gedefinieerd: "ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen".

Huidig planvoornemen voorziet enkel in de functieverandering van het kasteel en een kleinschalige uitbreiding van een functiegebonden parkeerplaats bij het kasteel. Het planvoornemen betreft geen stedelijke ontwikkeling. Daarom is er geen nadere onderbouwing duurzame verstedelijking noodzakelijk.

3.2.1 Omgevingsvisie Gaaf Gelderland

De Omgevingsvisie Gaaf Gelderland is vastgesteld op 19 december 2018 en bevat thematische visieschetsen. Deze schetsen zijn niet bedoeld als geografische plankaart of ontwikkelkaart maar zijn wel een grove schets van in het oog springende bestaande en nieuwe initiatieven, kansen, mogelijkheden en ontwikkelingen die wij op dit moment zien uit het perspectief van de Omgevingsvisie. Ze dienen wat betreft de provincie als onderlegger om met haar partners het gesprek te voeren over de thema's, vraagstukken en oplossingsrichtingen, zowel op de schaal van Gelderland als op regionale en lokale schaal.

Binnen de Omgevingsvisie Gelderland is het gehele plangebied aangewezen als Gelders Natuurnetwerk in de Themakaart Natuur- en landschapsbeleid. Dit natuurnetwerk is ontwikkelt met het oog op robuuste verbindingen langs waardevolle landschappen en gebieden. Op de beleidsimplicaties van het Gelders Natuurnetwerk wordt nader ingegaan in 3.2.2 Omgevingsverordening Gelderland.

Het planvoornemen past binnen de Omgevingsvisie Gaaf Gelderland.

3.2.2 Omgevingsverordening Gelderland

De Omgevingsverordening Gelderland is door Provinciale Staten vastgesteld op 24 september 2014 en voor het laatst geactualiseerd op 19 december 2018. De Omgevingsverordening is één van de instrumenten die de provincie Gelderland gebruikt om haar ambities te realiseren. De verordening voorziet ten opzichte van de Omgevingsvisie niet tot nieuw beleid en is daarmee dus beleidsneutraal.

De Omgevingsverordening richt zich op de fysieke leefomgeving in de Provincie Gelderland. Het gaat hierbij om regels op het gebied van ruimtelijke ordening, milieu, water, verkeer en bodem. Dit betekent ook dat vrijwel alle regels omtrent de fysieke leefomgeving opgenomen zijn in de Omgevingsverordening.

Binnen de Omgevingsverordening Gelderland maakt het gebied deel uit van Gelders Natuurnetwerk (hierna: GNN). Binnen GNN is het voor gemeentes alleen mogelijk een bestemmingsplan vast te stellen te realiseren, als voldaan wordt aan de voorwaarden die de provincie stelt in de Omgevingsverordening. Er moet worden aangetoond dat:

• a. verplaatsing naar een locatie buiten het Gelders natuurnetwerk bedrijfseconomisch niet mogelijk is;
• b. de kernkwaliteiten van het gebied, in hun onderlinge samenhang bezien, per saldo worden versterkt, en
• c. deze versterking planologisch is verankerd in hetzelfde of een gelijktijdig vast te stellen bestemmingsplan.

Verbeelding Omgevingsverordening Gelderland 2018, thema: natuur

Op dit moment is het gehele plangebied in de Omgevingsverordening aangeduid als GNN. De provincie Gelderland zal binnenkort een kaartaanpassing doorvoeren, waarin de begrenzing van het GNN is afgestemd op het Natuurbeheerplan Gelderland. De detaillering van het GNN vindt namelijk plaats binnen het Natuurbeheerplan Gelderland. In dit beheerplan worden de te beheren natuurdoeltypen aangegeven. Dit Natuurbeheerplan wordt jaarlijks opgesteld in combinatie met terreinbeheerders zoals Natuurmonumenten, Het Gelders Landschap, Staatsbosbeheer, collectieven voor agrarisch natuur en landschapsbeheer en andere belanghebbenden. In het meest recente Natuurbeheerplan 2020 is het beheergebied aangepast voor de gronden binnen het plangebied, zodanig dat het toekomstige parkeerterrein geen onderdeel uitmaakt van het beheergebied.

Uitsnede Natuurbeheerplan Gelderland 2020

In de eerstvolgende actualisatie van de Omgevingsverordening Gelderland zal de begrenzing van het GNN worden gewijzigd conform het Natuurbeheerplan 2020. Bij de onderbouwing van het voorgenomen initiatief wordt uitgegaan van deze voorgenomen herbegrenzing. Het parkeerterrein wordt aangelegd buiten het beheergebied van het Natuurbeheerplan 2020. Zie voor de beschrijving van de verschillende natuurbeheertypen binnen het plangebied ook paragraaf 4.7 Natuur.

Het gebied is daarnaast onderdeel van 'Verkenningsgebied voorwaarden windturbines Gelders natuurnetwerk'. Dit houdt in dat binnen dit gebied binnen de begrenzing van het GNN het mogelijk is om onder voorwaarden een windturbine(park) op te richten. Dit is echter niet van toepassing op het planvoornemen. Overige regels die worden gesteld in de Omgevingsverordening hebben betrekking op het oprichten van glastuinbouwbedrijven.

Uit het bovenstaande kan worden geconcludeerd dat het voornemen past binnen het provinciaal beleid.

3.3.1 Structuurvisie Wijchen 2009

De gemeente Wijchen heeft op 2 juni 2009 de Structuurvisie Wijchen vastgesteld. Deze structuurvisie is gebaseerd op de Strategische visie van 2007 en overig vastgesteld sectoraal beleid van na 2007 zoals de Handreiking Ruimtelijke ordening en milieu.

De structuurvisie geeft een overzicht van de verwachte ontwikkelingen binnen de gemeente Wijchen voor de komende tien jaar. De gemeente gaat hierbij uit van een compacte groei en het benutten van de potenties van bestaand stedelijk gebied zonder daarbij de bestaande kwaliteit aan te tasten, in combinatie met een vitaal platteland en sterke kleine kernen.

Uitsnede verbeelding Structuurvisie Wijchen 2009

Binnen de structuurvisie wordt gesproken over het openstellen en gebruik van cultuurhistorische objecten, waarin de wens uitgesproken wordt nieuwe doelgroepen aan te spreken met de openstelling van de kastelen in Hernen, Batenburg en Wijchen en het bevorderen van cultuurtoerisme. Het plangebied is in de Structuurvisie Wijchen aangewezen als 'Gemengde functies buitengebied / verbreden landbouw'. Binnen deze zone is het streven om naast landbouw ook andere functies mogelijk te maken.

Het planvoornemen past als zodanig binnen de Structuurvisie Wijchen.

4.7.1 Beschermde gebieden

Het plangebied ligt op ongeveer 6 km van het Natura 2000-gebied Rijntakken. In de Omgevingsverordening Gelderland is een (een gedeelte van) het plangebied aangeduid als het Gelders Natuurnetwerk.

Natura 2000-gebied Rijntakken

Om het effect van de voorgenomen ontwikkeling in beeld te brengen op omliggende Natura 2000-gebieden is een stikstofonderzoek met behulp van der AERIUS-calculator uitgevoerd. Dit onderzoek is bijgevoegd als Bijlage 3 bij deze toelichting.

In dit stikstofonderzoek is de emissie van stikstof voor twee fases binnen het proces getoetst: de realisatiefase en de gebruiksfase. De realisatiefase betreft de aanleg van de uitbreiding van de parkeervoorzieningen aan de oostzijde van het plangebied. De gebruiksfase betreft de mogelijke toename aan verkeersgeneratie als direct gevolg van de voorgenomen uitbreiding van de parkeermogelijkheden en het mogelijk maken van trouwpartijen en evenementen in het kasteel. Voor de verkeersgeneratie is de onderbouwing in paragraaf 4.11.1 Verkeer als uitgangspunt genomen.

Uit het stikstofonderzoek blijkt dat met zekerheid kan worden gesteld dat het planvoornemen geen schadelijke effecten heeft op een Natura 2000-gebied.

Gelders Natuurnetwerk

De GNN-gebieden zoals vastgesteld in de Omgevingsverordening Gelderland zijn gedetailleerder uitgewerkt in het Natuurbeheerplan Gelderland. Het Natuurbeheerplan heeft echter geen planologische consequenties en bevat geen bindende regels. Er kunnen geen (directe) rechten aan het Natuurbeheerplan worden ontleend.

Het Natuurbeheerplan is echter wel de grondlegger voor de begrenzing zoals deze wordt vastgelegd in de Omgevingsverordening Gelderland. Het Natuurbeheerplan beschrijft wat de huidige en gewenste beheerdoelen zijn van de provincie Gelderland voor onder andere het Gelders Natuurnetwerk (GNN).

Het Natuurbeheerplan wordt jaarlijks herzien. Het huidig vigerend Natuurbeheerplan Gelderland 2020 is vastgesteld op 6 november 2019. In het Natuurbeheerplan valt het gebied voor de voorgenomen parkeerplaats buiten alle natuurbeheertypen in de omgeving.

Ligging van natuurtypen in het plangebied zoals vastgesteld in het Natuurbeheerplan Gelderland 2020.

Naast de natuurtypen in het plangebied zoals benoemd in de legenda bevat het gebied ook landschapselementtypen die in de bovenstaande kaart verticaal gearceerd zijn.

• L01.01: Poel en kleine historische wateren: Hierbinnen ligt de kasteelvijver, die het kasteel aan de noord-, west- en zuidkant omsluit.
• L01.05: Knip- of scheerheg: Dit betreft de heg aan de oostzijde van de parkeervoorzieningen.
• L01.07: Laan: Hierbinnen ligt de zuidelijke watergang in het plangebied en het oostelijk deel van de toegangslaan naar het kasteel.
• L02.02: Historisch bouwwerk en erf: Hierbinnen ligt het kasteel, het westelijk deel van de toegangslaan naar het kasteel en de woning aan de Dorpsstraat 38.

• L02.03: Historische tuin: Hierbinnen ligt de kasteeltuin ten noorden van het kasteel.

De voorgenomen activiteiten (museum, bruiloften en evenementen) vinden enkel plaats binnen het beheertype L02.02: Historisch bouwwerk en erf. Dit beheertype is deel van landschapselementtype 'Historische gebouwen en omgeving'. De activiteiten die georganiseerd worden binnen dit beheertype worden ingegeven en geïnspireerd door het historisch karakter van het beheertype en tasten dit beheertype niet aan.

De bestaande en nieuw toe te voegen parkeervoorziening ligt niet binnen een natuurtype zoals vastgesteld in het Natuurbeheerplan. Wel ligt ten oosten van de parkeerplaats een beheertype dat onderdeel is van de 'Groenblauwe landschapselementen': L01.05: Knip- of scheerheg. Dit betreft de haag langs de parkeerplaats. De haag blijft met het voornemen behouden en kan conform beheertype beheerd blijven.

Het aspect beschermde gebieden vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

4.7.2 Beschermde soorten

De Wet natuurbescherming vormt het wettelijk kader voor de bescherming van een groot aantal inheemse bedreigde dier- en plantsoorten. Bij nieuwe ruimtelijke ingrepen en activiteiten dient te worden nagegaan of deze ingrepen en /of activiteiten eventueel negatieve gevolgen hebben voor aanwezige dier- en plantensoorten in de omgeving. De wet is bedoeld om soorten te beschermen, niet individuele planten of dieren. Het gaat erom dat het voortbestaan van de soort niet in gevaar komt. Dit houdt in, dat handelingen die niet noodzakelijk zijn met betrekking tot de voorgenomen ingreep en die nadelig zijn voor de in en om het plangebied voorkomende flora en fauna, achterwege moet blijven.

In het gebied komen geen bijzondere hogere planten of bijzondere diersoorten voor. Het aspect soortenbescherming levert geen belemmering op voor het planvoornemen.

4.9.1 Cultuurhistorische waarden

Kasteel Hernen is aangewezen als Rijksmonument (nummer 9318). Een Rijksmonument is een bouwwerk of object aangewezen als beschermd monument als bedoeld in de Erfgoedwet. Het planvoornemen heeft betrekking op een gebruiksverandering van het kasteel. Er zijn geen bouwkundige aanpassingen noodzakelijk, waardoor de waarden van het monument behouden blijven. De fysieke aanpassing van de parkeerplaats doet geen afbreuk aan de cultuurhistorische waarden van het kasteel.

Uitsnede topografische kaart omstreeks 1900

Uitsnede topografische kaart omstreeks 1960

De huidige kavel- en bepantingsstructuur is terug te vinden op de topografische kaart van 1900. Met het planvoornemen blijft deze structuur behouden. De nieuwe parkeervoorziening voegt zich naar de huidige verkaveling. Het planvoornemen voorziet in het versterken van de museumfunctie en het organiseren van onder andere culturele evenementen. Het voornemen is daarmee voornamelijk een gebruiksverandering en leidt naast de uitbreiding van de parkeerplaats niet tot fysieke ingrepen. Het voornemen is gericht op een intensievere beleving van de cultuurhistorische waarden van het kasteel.

4.9.2 Regeling

Om cultuurhistorische waarden in de gemeente te borgen hanteert de gemeente Wijchen het paraplubestemmingplan 'Parapluplan Cultuurhistorie Wijchen' (vastgesteld op 3 mei 2017). In het parapluplan is voor het gehele plangebied de dubbelbestemming 'Waarde - Cultuurhistorisch waardevol gebied' opgenomen. Deze dubbelbestemming is opgenomen voor gronden bestemd voor het behoud, beheer en versterking van de cultuurhistorische waarden.

Deze dubbelbestemming stelt voor uitsluitend de agrarische bestemmingen de voorwaarde voor het verlenen van een omgevingsvergunning dat de werkzaamheden geen onevenredige aantasting tot gevolg mogen hebben van de cultuurhistorische waarden wanneer de benodigde werkzaamheden voor beoogd planvoornemen plaatsvinden.

In dit plan is deze dubbelbestemming niet overgenomen. Wel bevat de bestemmingsomschrijving van de bestemming Buitenplaats de regel: behoud, beheer en versterking van de cultuurhistorische waarde van het kasteel en omliggende gronden. Daarmee zijn dezelfde waarden geborgd. En worden deze waarden geborgd door het opnemen van een aanlegvergunningensysteem dat overeenkomst met de voorwaarden die in de dubbelbestemming staan.

4.9.3 Conclusie

Het aspect cultuurhistorie is een belangrijke pijler voor Kasteel Hernen als cultuurhistorische 'hotspot' in de omgeving. Het voorliggend plan versterkt de beleving van cultuurhistorische waarden. Het behoud, beheer en versterking van cultuurhistorische waarden zijn voldoende geborgd in dit bestemmingsplan.

4.11.1 Verkeer

Het planvoornemen voorziet in een toename van het aantal verkeersbewegingen. De toename in verkeersbewegingen komt voort uit intensiever gebruik van de museumfunctie en het organiseren van evenementen. De museumfunctie zorgt voor een dagelijkse verkeersgeneratie. Bij evenementen wordt niet uitgegaan van een gemiddelde per dag, maar wordt beoordeeld of de verkeerssituatie per evenement acceptabel is. Het beoordelen van de gemiddelde verkeersgeneratie per dag is voor 18 bruiloften en 6 evenementen op jaarbasis niet doeltreffend.

Verkeersgeneratie museum:

In de CROW-publicatie zijn geen verkeersgeneratiecijfers opgenomen voor musea. Uit paragraaf 4.11.2 Parkeren blijkt dat 18 parkeerplaatsen nodig zijn ten behoeve van de museumfunctie. We gaan uit van een worst-casebezetting van vijf keer per dag. De verkeersgeneratie van de museumfunctie is dan:

per weekdag: 10 bewegingen * 18 parkeerplaatsen = 180 verkeersbewegingen

Verkeersgeneratie bruiloften:

Omdat het tijdens een bruiloft geen komen en gaan van personen is, worden parkeerplaatsen tijdens één bruiloft één keer gebruikt. Voor bruiloften worden daarom twee verkeersbewegingen per parkeerplaats verwacht. Per jaar mogen 18 trouwfeesten worden georganiseerd:

per bruiloft: 90 * 2 = 180 verkeersbewegingen

per jaar: 18 bruiloften * 180 = 3.240 verkeersbewegingen

Verkeersgeneratie evenementen:

Er wordt uitgegaan van het feit dat elke parkeerplaats drie keer wordt bezet tijdens een evenement. Voor evenementen worden zes verkeersbewegingen per parkeerplaats verwacht. Per jaar mogen zes grotere evenementen worden georganiseerd:

per evenement: 90 * 6 = 540 verkeersbewegingen

per jaar: 6 evenementen * 540 = 3.240 verkeersbewegingen

Totale verkeersgeneratie

Museum: 180 verkeersbewegingen per dag

Bruiloften: 3.240 verkeersbewegingen per jaar

Deze benadering van de toekomstige verkeersgeneratie vormt tevens de basis voor de AERIUS-berekening (zie paragraaf 4.7 Natuur) en de invoer in de NIBM-tool (zie paragraaf 4.5 Luchtkwaliteit).

De plaatselijke verkeersstructuur is toereikend voor het verwerken van de verkeersbewegingen. Het planvoornemen leidt niet tot negatieve effecten op de verkeersafwikkeling en de verkeersveiligheid. Het aspect verkeer vormt geen belemmering voor het planvoornemen.

4.11.2 Parkeren

De gemeente Wijchen heeft haar parkeerbeleid vastgelegd in het 'Parkeerbeleidsplan gemeente Wijchen' en bepaalt dat elk gebied, voorziening, complex, bedrijf of instelling in de eigen parkeerbehoefte dient te voorzien. Voor toetsing van het plan moet worden uitgegaan van CROW-publicatie 381 'Toekomstbestendig Parkeren'. Op 3 maart 2020 is voor het centrum van Wijchen een gedeelte van het parkeerbeleidsplan vervangen. Dit onderdeel is echter niet van toepassing voor het voorliggend plan. De gemeente hanteert het beleid dat bij de aanleg van nieuwe parkeerplaatsen in de dorpen van de gemeente Wijchen het landelijke of monumentale karakter van de omgeving gerespecteerd blijft.

De parkeerplaats moet toereikend zijn voor de museumfunctie. Daarnaast wordt in dit plan voor de evenementen en bruiloften uitgegaan van een omgekeerde redenatie. Het aantal parkeerplaatsen bepaalt in dit geval de maximale invulling van de locatie. Dat betekent dat per bruiloft of evenement niet meer gasten aanwezig mogen zijn, dan de hoeveelheid bezoekers waarvoor de parkeervoorzieningen toereikend zijn.

Parkeerbehoefte museum

Voor regulier bezoek aantal kasteel- en museumbezoekers voldoet vooralsnog het huidige aantal parkeerplaatsen (28). De museumfunctie betreft het bezoeken van het museum inclusief ondersteunende activiteiten zoals lezingen en exposities. Het is de ambitie van het Geldersch Landschap & Kasteelen om de aantrekkelijkheid en het cultuurhistorisch belang van het kasteel te vergroten. De verwachting is daarom dat het aantal bezoekers ook zal toenemen. Het is noodzakelijk om het aantal parkeerplaatsen uit te breiden.

Voor het bepalen van de parkeerbehoefte is gebruik gemaakt van de CROW-normen voor 'museum'. Op basis van deze categorie dient het planvoornemen te voldoen aan een parkeervoorziening van 1,2 parkeerplaatsen per 100 m2 bvo.

De totale bedrijfsvloeroppervlakte van het kasteel (kelder, begane grond, eerste verdieping en zolder) bedraagt circa 1500 m2. Dit is een worst-casebenadering, aangezien niet de gehele oppervlakte ingezet zal worden voor de museumfunctie. Uitgaande van deze oppervlakte bedraagt de totale parkeerbehoefte op basis van de CROW:

1.500 m2 * 1,2 parkeerplaatsen / 100 m2 bvo = 18 plaatsen

Hierbij wordt bij de CROW-publicatie de opmerking bijgevoegd dat er bij het toepassen van deze cijfers een forse marge in acht genomen moet worden. Zelfs bij het toepassen van een dergelijke forse marge op een worst-case scenario zijn er meer dan voldoende parkeerplaatsen beschikbaar voor de museumfunctie van het kasteel.

Trouwlocatie

Daarnaast zijn voldoende parkeervoorzieningen nodig om de functie van het kasteel als trouwlocatie en -incidenteel- als trouwfeestlocatie te faciliteren. Op onderstaande afbeeldingen is te zien welke zalen op de begane grond van het kasteel gebruikt worden als locatie voor huwelijksvoltrekkingen, recepties, diners en feesten. Deze ruimtes hebben de grootte van 84 m2 en 60,4 m2 en 76,2 m2 en worden nooit alledrie tegelijk gebruikt; bij het verhuren van de zalen wordt óf de zaal van 84 m2 gebruikt of gezamenlijk de zalen van 60,4 m2 en 76,7 m2. Er wordt gelijktijdig maximaal 137 m2 bedrijfsvloeroppervlak ingezet. Voor de berekening van de parkeerbehoefte gaan we uit van een worst-casebenadering, waarbij alle zalen worden ingezet. Het gebruiksoppervlak van deze zalen is 220 m2.

Zalen op de begane grond van het kasteel bestemd voor huwelijksvoltrekkingen, recepties, diners en feesten

De grootte van de zalen bedoeld als trouwlocaties zijn van belang voor de berekening van de parkeerbalans. In de CROW Publicatie 381 Toekomstbestendige parkeren; van parkeerkencijfers naar parkeernormen is gezocht naar een met het voorgenomen gebruik overeenkomende functie. De CROW heeft geen specifieke cijfers voor een trouwfeestlocatie. Er is gezocht voor normen van een gebruiksfunctie waarbij de gasten min of meer tegelijk komen en ook min of meer tegelijk weggaan. Omdat het tijdens een bruiloft geen komen en gaan van personen is, worden parkeerplaatsen tijdens één bruiloft één keer gebruikt.

Daarom is in dit geval aansluiting gezocht bij de parkeernormen van de categorie 'theater/schouwburg'. Een schouwburg heeft een parkeernorm van 11,3 parkeerplaatsen per 100 m2 bvo. Deze bedrijfsvloeroppervlakte komt in een theater overeen met 100 zitplaatsen. Uitgaande van de ruimteverdeling bij trouwfeesten is een maximale oppervlakte bvo van 220 m2 van toepassing. Conform de parkeercijfers van de CROW bedraagt de parkeerbehoefte:

220 m2 * 11,3 parkeerplaatsen / 100 m2 bvo = 25 parkeerplaatsen

Het verwachting is dat er bij trouwfeesten op het kasteel meer gasten met de auto zullen komen. Uitgaande van de eigen ervaringscijfers van de gebruiksmogelijkheden binnen het kasteel, zal het Geldersch Landschap & Kasteelen nadere afspraken maken met bruidsparen, die de trouwlocatie willen huren voor het aansluitend trouwfeest. Onderdeel van de afspraken is dat maximaal 150 gasten kunnen worden toegestaan. Indien we uitgaan van een gemiddelde bezetting van 2 personen per auto, zijn minimaal 75 parkeerplaatsen nodig. Er worden 90 parkeerplaatsen gerealiseerd, waarmee het plan ook worst-case kan voorzien in de parkeerbehoefte.

Grote evenementen

Relevant in het Parkeerbeleidsplan gemeente Wijchen opgenomen beleid is de paragraaf 'Parkeren bij evenementen'. In het Parkeerbeleidsplan wordt gesteld dat evenementen, groot of klein, een verkeersaantrekkende werking hebben. Uitgangspunt is dat ieder evenement zelf voorziet in de parkeerbehoefte. Bij de (evenementen)vergunningsaanvraag moet volgens het beleidsplan een verkeer- en parkeerparagraaf toegevoegd worden, waarin specifieke afspraken staan over hoe omgegaan wordt met het parkeren bij evenementen. Zoveel mogelijk wordt gestreefd om dit op eigen terrein te bewerkstelligen.

Vooralsnog worden voor de te organiseren evenementen gemiddeld circa 250 bezoekers per dag verwacht. Bij de evenementen (bijvoorbeeld culturele markten) is sprake van het komen en gaan van bezoekers gedurende de dag. In de huidige situatie volstaat voor de meeste evenementen de reguliere parkeermogelijkheid bestaande uit 28 parkeerplaatsen met het overloopgebied. Dit overloopgebied wordt met dit plan ingericht als permanente parkeerplaats en in het bestemmingsplan voorzien van de aanduiding 'parkeerterrein'. Per groot evenement kan zorg worden gedragen voor voldoende parkeergelegenheid.

Overigens zullen voor de grote evenementen in de evenementenvergunning specifieke afspraken worden gemaakt over de parkeervoorzieningen

Parkeervoorzieningen

Het plan voorziet in de realisatie van een parkeerplaats met in totaal 90 parkeerplekken. Hiermee wordt zorg gedragen voor voldoende parkeervoorzieningen bij het kasteel, rekening houdend met de verkeersaantrekking van de functiemogelijkheden in het bestemmingsplan. Bovendien hanteert Geldersch Landschap & Kasteelen het uitgangspunt dat de verschillende evenementen en trouwfeesten qua bezoekersaantallen afgestemd zijn op de parkeermogelijkheden.

Er is uitgegaan van het feit dat de dagelijkse museumfunctie ten tijde van bruiloften en evenementen geen bezoekers trekt. Deze bezoekers worden opgenomen in de evenementenbezoekers. Ten tijde van bruiloften is het kasteel niet of in mindere mate toegankelijk voor museumbezoekers of moet in de organisatie rekening worden gehouden met deze bezoekersaantallen.

Het plan voorziet in de parkeerbehoefte door de aanleg van extra parkeerplaatsen. In paragraaf 2.3.3 Parkeervoorzieningen zijn de nieuwe parkeervoorzieningen omschreven. Het aantal parkeervoorzieningen vormt de basis voor paragraaf 4.11.1 Verkeer, waarin de verkeersbewegingen worden onderbouwd.

Het plan voorziet ook in de toekomstige situatie in de parkeerbehoefte. Daarmee vormt het aspect parkeren geen belemmering voor het planvoornemen.

4.12.1 Inleiding

Op grond van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) moet in de toelichting van ruimtelijke plannen een waterparagraaf worden opgenomen. Hierin wordt beschreven hoe rekening is gehouden met de gevolgen van het ruimtelijk plan voor de waterhuishouding.

De waterparagraaf geeft een beschrijving van de beleidsuitgangspunten, waterhuishoudkundige situatie en wateropgaven in het plangebied, een motivatie van de meest geschikte oplossingen en ruimtelijke daarvan. Indien aan de orde, is ook het advies van het waterschap verwerkt in de waterparagraaf.

4.12.2 Huidige situatie waterhuishouding

Bodemopbouw

Het plangebied ligt op kalkloze vorstvaaggrond op het zandpakket dat strekt van de westrand van Hernen tot aan Wijchen met een hoge grofheid van zand (>210 µm, type Zb30, bron: PDOK Viewer). Het plangebied ligt op een hoogte van circa 7 tot 8 m +N.A.P. (op basis van het actueel hoogtebestand Nederland).

Oppervlaktewater

In het plangebied zijn oppervlaktewateren aanwezig. Het water rondom het kasteel en langs de parkeerplaats is aangeduid als C-watergang. Tevens loopt deze C-watergang aan weerszijde langs de oprijlaan van het kasteel. De C-watergangen zijn aangeduid op de legger wateren van het Waterschap Rivierenland (zie onderstaande afbeelding).

Uitsnede situering watergangen nabij het plangebied (bron: legger Wateren, waterschap Rivierenland)

De C-watergangen in het plangebied zijn onderdeel van het peilgebied BLM029. Het betreffende peilgebied is niet peilbeheerst. Het peilgebied kent geen stuwpeil (zomer- en winterpeil). Het peilgebied staat in verbinding met het zuidelijk gelegen peilgebied BLM010. Dat peilgebied heeft een zomerpeil van 5,75 m +N.A.P. en een winterpeil van 5,45 m +N.A.P.

Natuurwaarden

Het plangebied maakt in de Omgevingsverordening Gelderland grotendeels deel uit van het Gelders Natuurnetwerk (GNN). Daarom volgt uit de watertoets dat de laag 'Natuur' is geraakt (zie bijlage Bijlage 4). Deze laag volgt de begrenzing van het Gelders Natuurnetwerk en de Groene Ontwikkelzone (GO). De parkeerplaats is in de laatste herziening van het Natuurbeheerplan (2020) verwijderd als onderdeel van het GNN (zie hiervoor ook paragraaf 4.7). De toetslaag van het waterschap is nog niet op deze herbegrenzing aangepast. De hydrologische bescherming is vanwege de herbegrenzing van het GNN niet van toepassing op de parkeerplaats. Het plangebied ligt niet in een hydrologische beschermingszone voor natte natuur.

4.12.3 Toekomstige situatie

Dit bestemmingsplan heeft hoofdzakelijk betrekking op het functiegebruik in het kasteel. Het gewijzigd functiegebruik leidt slechts beperkt tot fysieke ingrepen. Vanwege het gewijzigd gebruik ontstaat een grotere parkeerbehoefte en wordt de parkeerplaats verruimd tot 90 parkeerplaatsen.

Het planvoornemen voorziet in de realisatie van een (klinker)rijstraat en halfverharde parkeerplaatsen De uitbreiding van de halfverharde parkeerplaats heeft een oppervlakte van 1.475 m2.

4.12.4 Toets aan het waterbeleid

Waterbeheerplan 2016-2021

Met ingang van 27 november 2015 is het Waterbeheerprogramma 2016-2021 'Koers houden, kansen benutten' bepalend voor het waterbeleid. Dit plan gaat over het waterbeheer in het hele rivierengebied en het omvat alle watertaken van het waterschap: waterkeringen, waterkwantiteit, waterkwaliteit en waterketen.

Zo is het van belang dat er bij nieuwe ruimtelijke plannen voldoende waterberging wordt gecreëerd om wateroverlast bij hevige regenval te voorkomen. De benodigde ruimte voor compenserende waterberging wordt berekend op basis van maatgevende regenbuien, de toename aan verhard oppervlak en de maximaal toelaatbare peilstijging.

Het plan leidt vanwege de aanleg van een parkeerterrein tot een toename aan oppervlakteverhardingen. Het waterschap hanteert twee drempelwaardes voor het verkrijgen van een éénmalige vrijstelling van compensatieplicht. Deze drempelwaarde is 500 m2 voor bebouwd gebied en 1.500 m2 voor het buitengebied.

Of sprake is van bebouwde kom wordt beoordeeld op basis van de feitelijke situatie en de aard van de omgeving. Het gaat immers om de mate van oppervlakteverharding in de directe omgeving en de mate waarin het toevoegen van nieuwe oppervlakteverharding een impact heeft op het watersysteem in het gebied. Bij het bepalen van de drempelwaarde die gebruikt mag worden en of sprake is van bebouwd gebied of buitengebied, wordt niet beoordeeld op basis van de Wegenverkeerswet, maar worden de gebiedskenmerken in beschouwing genomen en wordt beoordeeld waar de bebouwing feitelijk (nagenoeg) ophoudt. Aangezien het kasteelterrein qua karakter meer bij het omliggende buitengebied past en grotendeels onderdeel is van het Gelders Natuurnetwerk, kan worden gesteld dat de locatie onderdeel uitmaakt van het buitengebied. De grens van het bestemmingsplan 'Kern Hernen 2008' vormt in ruimtelijke zin een logische begrenzing van de bebouwde kom.

Bij de aanleg van het parkeerterrein is sprake van een toename van oppervlakteverharding die kleiner is dat 1.500 m2, waardoor gebruik kan worden gemaakt van de éénmalige vrijstelling van het waterschap voor waterbergingscompensatie. Bovendien gaat het om halfverharding, waardoor de gevolgen voor de waterhuishouding beperkt blijven. Het plan past daarmee binnen het Waterbeheerplan 2016-2021.

Keur waterkeringen en wateren

In de Keur waterkeringen en wateren (Waterschap Rivierenland) staan de geboden en verboden die betrekking hebben op watergangen en waterkeringen. Voor het uitvoeren van werkzaamheden kan een vergunning nodig zijn. De werkzaamheden in of nabij de watergangen en waterkeringen worden getoetst aan de beleidsregels.

In het plangebied liggen een aantal C-watergangen. De werkzaamheden aan de parkeervoorzieningen vinden niet plaats binnen de beschermingszone en hebben geen significant negatief effect op de waterhuishouding. Het plan voldoet daarmee aan de Keur.

Waternota Wijchen 2019-2028

De Strategische Waternota geeft de handvatten voor duurzaam waterbeheer, ‘Onderweg naar een duurzaam Wijchen’. De gemeente Wijchen werkt aan de bescherming van de leefomgeving voor haar inwoners, gebruikers en bezoekers. Een duurzaam functionerend watersysteem, met voldoende water, waterkwaliteit en belevingswaarde, is een belangrijke voorwaarde voor een goede leefomgevingskwaliteit.

Uit de watersysteemanalyse bleek dat de waterkwaliteit van de kasteelgrachten van Hernen en Wijchen en het Wijchens Meer onvoldoende is (stilstaand water, algengroei). De waterkwaliteit is echter beperkt beïnvloedbaar. De waterkwaliteit van de kasteelgrachten wordt, gelet op de beperkte beïnvloedingsmogelijkheden, niet verder opgepakt door de gemeente. De kasteelgrachten blijven met de vaststelling van het voorliggend bestemmingsplan onveranderd. Het plan om de gebruiksmogelijkheden van het kasteel te reguleren heeft geen negatieve effecten op de waterkwaliteit.

Gemeentelijk Rioleringsplan Wijchen 2018-2022

Gemeenten zijn op grond van artikel 4.22 van de Wet milieubeheer (Wm) verplicht om te beschikken over een Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP). De gemeente Wijchen heeft op 7 december 2017 haar GRP vastgesteld.

Met dit Gemeentelijk Rioleringsplan geeft de gemeente Wijchen invulling aan haar zorgplicht voor (stedelijk) afvalwater, hemelwater en grondwater, alsmede een doelmatig en duurzaam beheer van de gemeentelijke rioolen watervoorzieningen en oppervlaktewater. Riolering draagt bij aan de volksgezondheid, de kwaliteit van de leefomgeving en beschermt de bodem, het grond- en oppervlaktewater.

In het GRP is bepaald dat ruimtelijke functies onderling op elkaar afgestemd moeten zijn en de ruimtelijke effecten op waterhuishouding (en vice versa) vastgelegd moeten worden in een bestemmingsplan. De toestaan van evenementen en trouwerijen op het kasteel heeft een toename van het aantal personen tot gevolg. Het kasteel is momenteel reeds aangesloten op de riolering. Op het kasteel worden momenteel al bezoekers ontvangen en zijn voldoende voorzieningen aanwezig. Er is geen interne verbouwing noodzakelijk om de gewenste activiteiten mogelijk te maken. De huidige capaciteit van de riolering is toereikend.

4.12.5 Gevolgen voor de waterhuishouding

Afkoppeling en waterberging

Op basis van het principe van hydrologisch neutraal ontwikkelen dient te worden voorkomen dat door bebouwing en verharding een versnelde waterafvoer plaatsvindt. De gemeente streeft naar het vasthouden van gebiedseigen water door benutting van de natuurlijke bergingscapaciteit van bodem en oppervlaktewater.

Transport van schoon hemelwater via de riolering moet worden vermeden. Het hemelwater dient zoveel mogelijk te worden afgekoppeld van het rioleringsstelsel en op eigen terrein worden verwerkt. Indien dit niet mogelijk is kan in overleg met het waterschap worden bekeken in hoeverre vertraagde afvoer naar het oppervlakte water mogelijk is.

Indien de toename van het verhard oppervlak als gevolg van het bouwplan meer dan 500 m2 in het stedelijk gebied of meer dan 1.500 m2 in het landelijk gebied bedraagt, dan is het plan op grond van het waterschapsbeleid compensatieplichtig. Dit betekent dat dan de aanleg van een extra waterbergingsvoorziening noodzakelijk is. De benodigde ruimte voor compenserende waterberging dient in dat geval te worden verantwoord.

Het plan voorziet in een toename van het verhard oppervlak als gevolg van het bouwplan van 1475 m2, gelegen in het landelijk gebied. Dit betekent dat voor het planvoornemen eenmalig afgeweken mag worden van de compensatieplicht.

4.12.6 Watertoets

Voor het planvoornemen is een watertoets uitgevoerd en bijgevoegd als Bijlage 4 bij de toelichting. De watertoets is bedoeld om ruimtelijke plannen meer waterbestendig te maken, waarbij wateraspecten vroegtijdig en expliciet worden meegenomen in ruimtelijke plannen en bij locatiekeuzen. De watertoets voor dit plan heeft plaatsgevonden via de Digitale Watertoets (www.dewatertoets.nl).

4.12.7 Conclusie

Uit bovenstaande kan geconcludeerd worden dat de waterhuishouding geen belemmering oplevert voor het planvoornemen. Het plan leidt niet tot negatieve effecten op de waterhuishouding.