Schokkerhoek

2.1.1 Ontstaansgeschiedenis

De omgeving van Urk was al vroeg een interessante plaats voor rondtrekkende mensen. De verschillende terreintypen boden mogelijkheden voor jacht, visserij, verzamelen, akkerbouw en veeteelt. Op diverse plaatsen zijn sporen van bewoning uit de Vroege en Midden Steentijd gevonden, onder andere op de hoger gelegen dekzandruggen rondom Urk. Ook de zone langs het Vechtdal in het zuidoosten van de gemeente was een aantrekkelijke vestigingsplaats.

Met het stijgen van de zeespiegel werd de hoogteligging in toenemende mate een bepalende factor bij de keuze van een vestigingsplaats. Een groot deel van het gebied bleef echter nog droog genoeg en geschikt voor bewoning.

Vanaf de Romeinse tijd werd het gebied steeds natter en er ontstonden verschillende eilanden, zoals Urk en Schokland. De bewoners vestigden zich in nederzettingen rond de pleistocene opduiking van het voormalige eiland Urk. Door het stijgende water werden de eilandbewoners gedwongen over te stappen van akkerbouw naar veeteelt en vervolgens naar de visserij (17e eeuw).

De strijd tegen het water uit zich in het voorkomen van dijkrestanten uit de 12e tot 14e eeuw. Deze liggen ten oosten van Urk. In de loop van de 16e eeuw was sprake van bewoning op de plaats van de huidige oude kern Urk.

Het gegeven, dat het voormalige visserseiland Urk, thans gelegen op een knikpunt in de westelijke IJsselmeerdijk, deel is gaan uitmaken van de Noordoostpolder is mede bepalend geweest voor het latere structuurbeeld van de kern. Dit geldt vanaf de eerste dorpsuitbreiding, die vanwege de ligging van de vissershaven ten noorden van het eiland werd gesitueerd. Voor de eilandbewoners was destijds de woonfunctie als bindende factor van essentiële betekenis voor de gewenste integratie tussen het bestaande dorp en de nieuwe uitbreiding.

Ook moest ruimte worden gecreëerd voor uitbreiding van voorzieningen, waarvoor op het compact bebouwde eiland geen plaats meer was. Hierin is voorzien door telkens verspreid in de toegevoegde woonwijken buurt- en/of wijkcentra te situeren, nauwkeurig afgestemd op de zich dan ontwikkelende behoeften.

Wat de groene ruimte betreft, werd aanvankelijk aangesloten op het karakteristieke stenige karakter van Urk. Drie gebieden vormen daarop een uitzondering, namelijk het Urkerbos en de staatsreservaten Toppad en Staartweg. De woongebieden hebben zich vervolgens, in aansluiting op de eerste dorpsuitleg, vanaf het voormalige eiland geheel ten noorden van de Urkervaart in oostelijke richting ontwikkeld. Met het toenemen van de afstand tot het voormalige eiland en de veranderingen in de woonwensen heeft de groenstructuur in de nieuwste woonwijken steeds meer aandacht gekregen. Desondanks hebben de woonbuurten nog steeds een compact karakter waarin de sociale samenhang van de bevolking tot uitdrukking komt.

De oostelijke ontwikkelingsrichting geldt eveneens voor het industrieterrein, met dien verstande dat het zich, na het aan de haven grenzende industrieterrein Lemsterhoek, in een aaneengesloten zone ten zuiden van de Urkervaart en ten noorden van de Domineesweg heeft ontwikkeld.

Het plan Schokkerhoek sluit daarmee logisch aan op de meest recente stedelijke ontwikkelingen van Urk.

2.1.2 Ruimtelijk

Omgeving

Het plangebied ligt aan de zuidoostzijde van Urk, ongeveer 3 kilometer van het dorpscentrum op het voormalige eiland. Aan de westzijde wordt het plangebied van het bedrijventerrein 'Zwolschehoek' gescheiden door een watergang, de Zuidermeertocht. Aan de oost- en zuidzijde grenst het plangebied aan het landelijk gebied. Ten noorden van het plangebied ligt het woongebied ‘Oranjewijk’, van het plangebied gescheiden door de Urkerweg en het kanaal de Urkervaart.

Figuur 2.1: Plangebied en omgeving

Bebouwing

De geclusterde agrarische bouwpercelen aan de Karel Doormanweg en de Domineesweg en de aanwezigheid van een rijtje (4) woningen nabij genoemde clusters zijn karakteristiek voor het Zuiderzeeproject. Het rijtje woningen verwijst naar de periode, dat de stand van de technologische ontwikkelingen in de landbouw in relatie tot de toen uitzonderlijke bedrijfsgrootte noodzaakte tot het in dienst hebben van landarbeiders. Voor het personeel werd een zelfstandige behuizing geboden in de directe nabijheid van de boerderijen in verband met de beperkte mobiliteit. Hoewel deze woningen hun oorspronkelijke functie al lang hebben verloren, zijn ze voor het gebied van de Noordoostpolder karakteristiek en daarmee van cultuurhistorische betekenis.

Ontsluiting

De agrarische bedrijven en woningen aan de zuidzijde van het plangebied liggen aan de Domineesweg (N352). De twee agrarische bedrijven aan de oostzijde zijn ontsloten op de Karel Doormanweg. Ten noorden van het plangebied ligt de Urkervaart met evenwijdig daaraan de Urkerweg (N351). Het plangebied heeft nog geen directe ontsluiting op de Urkerweg.

Het plangebied is over de weg goed bereikbaar via de A6/N352. Daarnaast grenst het plangebied aan de noordzijde aan de Urkervaart, die Urk per water verbindt met (onder andere) Emmeloord en Nagele.

Groen

Het plangebied kent een overwegend agrarisch gebruik als akkerbouwgebied. Kenmerkend voor de Noordoostpolder zijn de verschillende boerderijtypen, rondom voorzien van erfbeplanting en daartussen groepjes voormalige arbeiderswoningen, die bedoeld waren voor de arbeiders op de boerderijen. Binnen het plangebied zijn beide vormen van bebouwing aan de Domineesweg en de Karel Doormanweg terug te vinden.

Figuur 2.2: Karakteristieke bouwpercelen aan de Domineesweg

Water

De verkavelingsstructuur met een standaard kavelmaat van 300x800 meter is karakteristiek voor het plangebied. De kavels worden omsloten door watergangen. Ten gevolge van de polderinrichting en de vormgeving van de Urkervaart vindt binnen het plangebied een hoekverdraaiing plaats in de verkavelingsrichting welke loodrecht op de vaart is gericht. Dit gegeven levert voor de locatie een extra karakteristiek op. In de nota Belvedère (1999) was het grondgebied van de gemeenten Noordoostpolder en Urk aangemerkt als Belvederegebied. De Noordoostpolder wordt van uitzonderlijk universele betekenis geacht, als duidelijk voorbeeld van een rationeel landschap uit de twintigste eeuw waarin twee voormalige eilanden, Urk en Schokland, als zelfstandige elementen zijn opgenomen. Eind 2009 verliep de geldigheidsduur van de Nota Belvedere. Vanaf 2009 werd Belvedere in het rijksbeleid vervangen door de MoMo (Modernisering Monumentenzorg), die uiteindelijk leidde tot verplichtingen met betrekking tot cultuurhistorie in de ruimtelijke ordening. In de planvorming is hier rekening mee gehouden.

Aan de noordzijde van het plangebied ligt het kanaal de Urkervaart. De Urkervaart loopt vanaf de Zwolse Vaart bij Emmeloord naar Urk. Het Gemaal Vissering pompt het water bij Urk in het IJsselmeer.

Op navolgende kaart is de legger waterlopen weergegeven met de waterlopen gelegen in en om het plangebied. Op de figuur is direct ten noorden van het plangebied de Urkervaart zichtbaar en direct ten westen van het plangebied de Zuidermeertocht. Verder zijn in en rond het plangebied diverse kavelsloten gelegen die voor de aanvoer, afvoer en ontwatering van het gebied zorgen.

De aanwezige kavelsloten zijn afgestemd op het huidige agrarische gebruik van de gronden. Deze kavelsloten staan in open verbinding met de aan het plangebied grenzende Urkervaart. De tochten (hoofdwatergangen) liggen op zo'n 300 m afstand van elkaar. Alle kavels tussen de kavelsloten zijn tweezijdig gedraineerd.

Figuur 2.3: Oppervlaktewater

2.1.3 Functioneel

Het plangebied wordt momenteel voornamelijk gebruikt als agrarisch productiegebied (akkerbouw) in overeenstemming met het primaire doel waartoe de Noordoostpolder in 1942 is drooggelegd en ingericht. Binnen de grenzen van het plangebied bevinden zich aan de zuid- en de oostzijde agrarische bedrijven en een aantal voormalige landarbeiderswoningen.

2.2.1 Uitgangspunten

Het plan voor Schokkerhoek kan niet vanuit de gedachte van een 'tabula rasa' ontwikkeld worden. Veel omgevingsfactoren hebben een invloed op de ontwikkelingsmogelijkheden binnen het gebied. In hoofdstuk 4 worden de benoemde omgevingsaspecten nader toegelicht. In deze paragraaf worden deze elementen kort beschreven en wordt aangegeven op welke wijze er rekening mee is gehouden.

Landschap en cultuurhistorie; de archeologische waarden van de ondergrond en de kenmerken van de Noordoostpolder

De locatie maakt onderdeel uit van Noordoostpolder. Kenmerkend voor de polder is de openheid met de vergezichten op de omgeving. Andere kenmerken van de locatie zijn de grote (agrarische) kavels met een rationeel slotenpatroon (om de ongeveer 300 meter).

Binnen de locatie is sprake van een verdraaiing in dit slotenpatroon waardoor 2 hoofdrichtingen in het slotenpatroon herkenbaar zijn. Binnen het plangebied zijn een tweetal clusters gelegen die kenmerkend zijn voor de inrichting van de Noordoostpolder. Een cluster is een door houtwallen / erfsingels omringde verzameling van enkele agrarische bedrijven (de woonhuizen met overige opstallen) aangevuld met een rijtje arbeiderswoningen.

Binnen elk cluster is sprake van meerdere, met erfsingels omzoomde kavels. De rationele verschijningsvorm van het landschap en de karakteristieke vorm dient behouden te blijven. Ook vanuit het verhaal van deze plek wordt dit doel nagestreefd. Dit maakt deze locatie uniek en onderscheidend ten opzichte van vergelijkbare grote woningbouwontwikkelingen elders in het land (en Urk). De clusters zijn als plek waardevol om te behouden.

Op enkele plekken in de ondergrond van het plangebied schuilen mogelijk archeologische waarden voortkomend uit de ligging van rivierzandduinen. Deze gronden hebben een hoge archeologische verwachtingswaarde. Deze (mogelijke) rivierzandduinen zijn in feite ophogingen waarop eilanden als Schokland en Urk ontstaan zijn en vormen aanleiding om over de identiteit van het gebied na te denken. De archeologisch waardevoille gebieden zijn beschermd via een dubbelbestemming.

In het plan worden de waardevolle kenmerken en elementen uit het verleden zo veel mogelijk betrokken.

De wegenstructuur van Urk en ontsluiting van Schokkerhoek

Een ontsluiting van een wijk vraagt om een goede inpassing in het bestaande wegennet van de omgeving. Uitgangspunt is dat de wijk goed bereikbaar is voor zowel autoverkeer als het fietsverkeer. Om tot een aantrekkelijke en toekomstige bestendige woonwijk te komen is het nodig dat er een directe oeververbinding komt die de wijk zo dicht mogelijk aansluit bij de kern van Urk.

Directe (fiets-)aansluiting op het bedrijventerrein Zwolschehoek is gewenst om de ontsluiting hiervan tegelijkertijd te verbeteren. Het bedrijfsterrein is momenteel alleen via de Meep (direct) of via de Domineesweg (indirect) verbonden met het (woon)dorp. De ontwikkeling van de nieuwe wijk biedt de mogelijkheid het bedrijfsterrein beter te verbinden met met name de nieuwste woonwijken Oranjewijk en Zeewijk. Hierdoor wordt een groot aantal woonwerk verplaatsingen korter en zal de verkeersintensiteit op de Meep afnemen. Dit komt ten goede aan de verkeersspreiding binnen Urk. Overigens is een rechtstreekse verbinding in het kader van 'Duurzaam veilig' niet mogelijk.

Een uitgangspunt is, dat er geen sprake is van verkeersoverlast in de wijk. Er is sprake van overlast in een woonwijk (door eigen verkeer en/of 'gebiedsvreemd' verkeer) wanneer er verkeersonveilige situaties ontstaan, er

overlast is of de verkeersafwikkeling onvoldoende is.

In verband met een mogelijke overschrijding van de 5 dB-grens (reconstructie) op bestaande woningen aan de Urkerweg, dient de aansluiting van de brug over de Urkervaart zoveel mogelijk westelijk te geschieden.

Door de aansluiting van Schokkerhoek op zowel bedrijventerrein Zwolsehoek (en daarmee de Domineesweg) in het zuiden en de Urkerweg in het noorden, zal er gebiedsvreemd verkeer door het plangebied rijden. Zowel de inrichting van deze wegen (profielen) als het gebruik (intensiteiten en daarmee oversteekbaarheid en veiligheid) dienen 'Urks' te zijn; dienen te passen in het beeld dat op Urk normaal is. Het uitgangspunt is daarom, dat de intensiteiten van dergelijke wegen niet meer mag bedragen dan uit verkeersonderzoek volgt.

Wanneer het verkeer in de toekomst, door de ontwikkeling van Schokkerhoek in combinatie met andere factoren, toeneemt boven deze norm dan zal een alternatieve verkeersafwikkeling noodzakelijk zijn.

Een waardevol instrument hierin kan de aanleg van een randweg zijn, waarbij werkverkeer en woonverkeer meer van elkaar gescheiden wordt. Een dergelijke randweg is geen onderdeel van het plan.

Milieuzonering

Het bedrijventerrein Zwolschehoek is momenteel nog in ontwikkeling. Aan de randen van dit bedrijventerrein zijn, conform het bestemmingsplan, maximaal categorie 3 bedrijven toegestaan. Meer in het centrum hebben de categorie 4 bedrijven ontwikkelruimte gekregen. De percelen van dit bedrijventerrein met name aan de oostzijde zijn nog niet geheel ingevuld. Het bestemmingsplan is echter wel onherroepelijk. Dit betekent dat vanuit planologisch opzicht de ruimtebesteding vastligt en daarmee bepalend is voor nieuwe ontwikkelingen ten oosten van het bedrijventerrein. Bij het opstellen van een 'bestemmingsplan-plus' voor Zwolschehoek ontstaan er, door maatregelen uit de Crisis- en herstelwet, extra mogelijkheden voor zowel Zwolschehoek als het voorliggend plangebied.

Opgemerkt wordt, dat op het adres Griend 9 een illegale puinbreker aanwezig is. Op deze locatie zijn activiteiten tot categorie 3 toegestaan. De puinbreker is een categorie 4.2 activiteit. De gemeente heeft hiervoor een handhavingstraject opgestart.

Aansluitend aan het bedrijventerrein Zwolschehoek ligt een milieucontour waarbinnen op basis van het voorliggend plan alleen woningen en andere milieugevoelige functies uitgevoerd mogen worden als aangetoond wordt dat er sprake is van een goed woon- en leefklimaat. Niet milieugevoelige functies kunnen binnen dit gebied wel gerealiseerd worden, zoals lichte bedrijvigheid, parkeren, ontsluitingswegen en dergelijke. Hierdoor wordt de beschikbare ruimte efficiënt gebruikt. Binnen het terrein zijn alleen nieuwe bedrijfsmatige functies mogelijk die geen grote milieuhindercontour hebben.

In het onderhavige bestemmingsplan wordt ervan uitgegaan dat met het bestemmingsplan-plus voor Zwolschehoek voldoende milieuruimte wordt teruggebracht, zodat er sprake is van een goed woon- en leefklimaat in het plangebied van Schokkerhoek dat nu nog binnen die contouren is gelegen.

Geluidcontouren

In verband met de voorgenomen ontwikkeling en de hieraan gekoppelde ruimtelijke procedure is een akoestisch onderzoek uitgevoerd. In het onderzoek is de geluidbelasting vanwege bestaande en nieuwe wegen op het plangebied alsmede de geluidbelasting vanwege nieuwe wegen op bestaande woningen onderzocht. Ten slotte is er ook gekeken naar de impact van de geluidsbelasting vanuit bestaande bedrijventerreinen op het voorliggende plan.

De ontwikkeling van Schokkerhoek vergroot de verkeersaantrekkende werking van het gebied. Daarnaast wordt er een nieuwe interne weg gerealiseerd voor de ontsluiting van het gebied. Afhankelijk van de situering van de nieuwe ontsluitingsweg ontstaat er een mogelijke overschrijding van 5 dB op een bestaande woning aan de Urkerweg 60. Bij een reconstructie is een overschrijding van de geluidsnormen niet toegestaan. Dit betekent dat de nieuwe ontsluitingsweg zo veel mogelijk westelijk in het nieuwe plangebied gesitueerd dient te worden.

Het bedrijventerrein Zwolschehoek is een niet gezoneerd industrieterrein. Er is in dat geval geen wettelijk kader is om akoestisch onderzoek uit te voeren. In het kader van een goede ruimtelijke ordening is dit onderzoek wel gedaan; daarbij is uitgegaan van een maximale invulling van het vigerende bestemmingsplan Bedrijventerrein. Uit de berekeningsresultaten blijkt, dat de cumulatieve geluidbelasting van het bedrijventerrein en het wegverkeer een aandachtspunt is, met name in voor milieugevoelige functies in het gebied direct ten oosten van het bedrijventerrein. In dat gebied zijn daarom voornamelijk niet milieugevoelige functies als bedrijven en voorzieningen inclusief leisure geprojecteerd. Voor de mogelijkheid om milieugevoelige functies toe te staan wordt verwezen naar de paragraaf over milieuzonering.

Programmatische Aanpak Stikstof (PAS)

De Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is Natura 2000 beleid met als doel de stikstofdepositie in Natura 2000-gebieden te verlagen. Op het grondgebied van Flevoland liggen geen Natura 2000-gebieden die gevoelig zijn voor stikstof. De uitstoot van sikstof in Flevoland komt in de stikstofgevoelige gebieden van met name Overijssel en Friesland terecht. De dichtstbijzijnde Natura 2000-gebieden die gevoelig zijn voor stikstof betreffen onder andere de Wieden en de Weerribben. Momenteel worden aanvullende berekeningen uitgevoerd.

Programma

Bij een bestemmingswijziging dient rekening worden gehouden met de Ladder voor Duurzame Verstedelijking. Dat betekent dat de actuele behoefte aan de ontwikkeling moet worden onderbouwd. Tevens moet worden gemotiveerd waarom er elders binnen bestaand stedelijk gebied daarvoor geen mogelijkheden zijn en geen onaanvaardbare leegstandseffecten zijn te verwachten. Kortom, een duurzame gebiedsontwikkeling.

Vanuit de ladder komt naar voren dat er binnen de planperiode van 20 jaar ruimte is voor de realisatie van 1.410 woningen en maximaal 9 hectare voor centrumvoorzieningen, maatschappelijke voorzieningen, lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties en kleinschalige indoor-leisure. Het programma wordt in paragraaf 2.2.2 nader gespecificeerd.

De wateropgave

Het Waterschap Zuiderzeeland geeft aan dat bij plannen groter dan 25 ha zogenaamde maatwerkberekeningen nodig zijn. Op basis van indicatieve berekeningen is de conclusie, dat er voor het hele plangebied ca. 2,5 ha open water moet worden gerealiseerd. Op dit moment is er in het noordelijk gedeelte van het plangebied 5 hectare water geprojecteerd. Mogelijk dat het surplus kan worden 'meegenomen' in toekomstige planontwikkelingen. De huidige oostelijke gelegen watergang dient op de Urkervaart blijvend af te wateren. De aanleg van de nieuwe brug geeft aan de oostkant beperkingen op de vaarroute rondom het geplande eiland.

2.2.2 Functioneel

In het plangebied Schokkerhoek wordt ruimte geboden voor de realisatie van 1.410 woningen en maximaal 9 hectare voor centrumvoorzieningen, maatschappelijke voorzieningen, lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties en kleinschalige indoor-leisure in een gemengde zone. Zowel de woningen als de (werk)voorzieningen richten zicht op de lokale markt. Het programma is hieronder nader gespecificeerd.

Woningen

Er wordt op basis van het onderzoek, dat is uitgevoerd in het kader van de Ladder voor Duurzame Verstedelijking in eerste instantie uitgegaan van maximaal 1.410 woningen in het gehele plangebied dat de komende 20 jaar wordt gerealiseerd. Er is een gedifferentieerd woningbouwprogramma voorzien, zodat alle doelgroepen op de woningmarkt de komende jaren kunnen worden bediend. Het plan omvat de realisatie van grondgebonden woningen (rij/hoek, twee-onder-een-kap en vrijstaande woningen) en gestapelde woningen. Er is ook aandacht voor woningen geschikt voor ouderen. Er worden zowel huur- als koopwoningen gerealiseerd. Indien er meer woningen worden gebouwd dan 1.410 dan is dat alleen mogelijk indien de behoefte met onderzoek wordt aangetoond en gemotiveerd wordt dat dit niet leidt tot overprogrammering en daarmee samenhangende leegstand.

Maatschappelijke voorzieningen

Onder ‘maatschappelijk’ wordt een brede mix van functies verstaan. Het betreft circa 1,5 ha aan functies zoals twee basisscholen, een kerk, buitenschoolse opvang en een wijkgebouw. Een wijkgebouw is een plek waar verschillende wijkverzorgende functies terecht kunnen en dito activiteiten worden georganiseerd. Denk daarbij bijvoorbeeld aan kleinschalige ruimteverhuur, een jeugdcentrum, een steunpunt, een centrum voor jeugd en gezin, de GGD, etc. Een wijkcentrum functioneert als ontmoetingsplek.

Kleinschalige indoor-leisure

Diverse voorzieningen (circa 1 a 1,5 ha), bestaande uit een brede mix van functies als bowlingcentrum, fitnesscentrum, museum, poolcentrum, sauna en wellness.

Centrumvoorzieningen

Bij centrumvoorzieningen wordt uitgegaan van detailhandelsbedrijven, zoals een versmarkt, een bakker en voorzieningen als een kapper en kleinschalige horeca. Het gaat dan om niets groter dan een café, viskraam of snackbar; geen restaurant of hotel bijvoorbeeld. Een supermarkt is uitsluitend toegestaan, mits er sprake is van een verplaatsing van een bestaande supermarkt.

Lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties

Er is circa 5 à 6 ha aan lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties voorzien. Hieronder worden functies verstaan als bedrijven in milieucategorie 1-2 (circa 2 ha), woonwerk-units (circa 2 à 3 ha) en een ABC-verkooppunt. Onder een ABC-verkooppunt wordt perifere (zie lid 1.52 van de planregels) en grootschalige detailhandel (zie lid 1.37 van de planregels) verstaan (circa 2 ha).

2.2.3 Ruimtelijk

Voor Schokkerhoek is een stedenbouwkundig ontwerp opgesteld, dat is weergegeven in figuur 2.4. Het plan is gedeeltelijk uitgewerkt in een gedetailleerde verkaveling (noordelijk deel) en deels globaal van aard (zuidelijk deel).

Figuur 2.4: Stedenbouwkundig ontwerp

In het stedenbouwkundig plan zijn de centrumvoorzieningen in het westelijk deel het plangebied gesitueerd. De kleinschalige indoor-leisure, maatschappelijke voorzieningen en lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties zijn geprojecteerd in een gemengde zone die ten westen van de nieuwe ontsluitingsweg ligt. De woningen worden verspreid en voor wat betreft het zuidelijk deel in een 'lobbenstructuur' over het gebied gesitueerd. Aan de noordzijde waar een wooneiland wordt aangelegd is ook ruimte voor waterwonen.

Verkeer

Een interne gebiedsontsluitingsweg (deels 50 km/uur en deels 30 km/uur) scheidt de kern van Schokkerhoek van de buitenranden. Aan de noordwestzijde van het plangebied wordt een ontsluitingsweg gerealiseerd, die in het noorden aansluit op de Urkerweg (N351) en in het westen op de bestaande infrastructuur van het bedrijventerrein Zwolschehoek. Daarnaast wordt een nieuwe ontsluitingsweg aangelegd die uitmondt op de Domineesweg.

Parkeren

Ten aanzien van parkeren wordt specifiek voor Schokkerhoek nieuw beleid opgesteld in de vorm van een beleidsregel Parkeren.

Water

Aan de noordzijde en westzijde van het plangebied zijn grote nieuwe waterpartijen voorzien. Deze waterpartijen worden bij de start van de realisatie van het plan aangelegd. De nieuwe watervoerende waterpartijen en watergangen krijgen conform de richtlijnen van het waterschap Zuiderzeeland een waterdiepte bij streefpeil van 1,2 m. Indien het oppervlaktewater rondom het eiland aan de noordzijde bevaarbaar moet zijn, dient het een waterdiepte bij streefpeil van 1,5 m te hebben.

Per fase dient het landbouwgebied (ten noorden van de Domineesweg), dat afwatert via de kavelsloten in het plangebied richting de Urkervaart te kunnen blijven afwateren en ontwateren. In fase 1 (noordelijk deel) is een nieuwe watergang voorzien waarop de kavelsloten worden aangesloten en afwateren. Per vervolgfase blijft dit gewaarborgd door dit in een uitwerkingsplan uit te werken. In de waterparagraaf (paragraaf 4.13) is dit verder toegelicht.

Groen

De groenstructuur in het plangebied wordt ten eerste gevormd door bomenrijen (gedeeltelijk aan weerszijden) langs de nieuwe ontsluitingsweg. Het centrumvoorzieningengebied krijgt een groene omzoming, net als het woongebied aan de oostkant. Het gebied wordt vanaf het centumvoorzieningengebied in oostwestelijke richting doorsneden door een groen-waterstructuur.

2.2.4 Impressie

In figuur 2.5 is een impressie van het plangebied gegeven, waarbij de onderscheiden woonmilieus en unieke kwaliteiten schematisch zijn aangegeven.

Figuur 2.5: Impressie Schokkerhoek

In figuur 2.6 is een aanzet tot de verkaveling van de eerste fase van het woongebied weergegeven.

Figuur 2.6: Aanzet woonverkaveling

Figuur 2.7 geeft een impressie van het wonen op het eiland gelegen aan de noordkant van de eerste fase.

Figuur 2.7: Impressie wonen op het eiland.

Figuur 2.8: Wonen in het centrum

In bovenstaande figuur is een impressie gegeven van het wonen in het centrum van Schokkerhoek. Kernbegrippen hierbij zijn 'gevoel van wonen in het Oude dorp', 'kleine straten', de auto slim uit het zicht' en 'pleintjes om op te spelen'.

Tot slot wordt in figuur 2.9 een beeld gegeven van het wonen en voorzieningen in de (groene) clusters.

Figuur 2.9: Wonen en voorzieningen in de (groene) clusters

2.2.5 Beeldkwaliteit

Er wordt per fase een beeldkwaliteitsplan (BKP) opgesteld. Het BKP is een aanvulling op de regels van het bestemmingsplan ten aanzien van beeldaspecten en materiaalgebruik. Het beeldkwaliteitsplan wordt vastgesteld als aanvulling op de welstandsnota. Het BKP doorloopt een zelfstandige procedure, los van het bestemmingsplan. Het BKP voor de eerste fase wordt als Beeldkwaliteit gekoppeld aan onderhavig bestemmingsplan. De verwijzing naar de beleidsregel Beeldkwaliteit wordt in het ontwerpbestemmingsplan in de regels opgenomen.

3.1.1 Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2012)

Per 1 juli 2008 is de Wet ruimtelijke ordening (Wro) in werking getreden. Een van de centrale uitgangspunten is de scheiding tussen beleid en normstelling. Het beleid wordt in eerste aanzet vormgegeven in een structuurvisie en is juridisch alleen nog bindend voor de rijksoverheid. Naast integraal planologisch beleid, kunnen bij Algemene Maatregel van Bestuur regels worden gesteld omtrent onder andere bestemmingsplannen. De algemene regels bewerkstelligen, dat nationale ruimtelijke belangen doorwerken tot op lokaal niveau, in die zin, dat respectievelijk provinciale inpassingsplannen en gemeentelijke bestemmingsplannen daarop moeten worden afgestemd.

De kaders van het rijksbeleid zijn opgenomen in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) die op 13 maart 2012 door de Minister van I&M is vastgesteld. Deze structuurvisie vervangt de Nota Ruimte en heeft als credo 'Nederland concurrerend, bereikbaar, leefbaar en veilig'. In de SVIR zijn de volgende 13 nationale belangen gedefinieerd:

In de structuurvisie schetst het Rijk de ambities voor concurrentiekracht, bereikbaarheid, leefbaarheid en veiligheid tot 2040 (lange termijn) en doelen, belangen en opgaven tot 2028 (middellange termijn). De centrale visie wordt uiteengezet in drie hoofddoelstellingen voor de middellange termijn (2028), namelijk “concurrerend, bereikbaar en leefbaar&veilig”. Voor de drie rijksdoelen zijn de onderwerpen van nationaal belang benoemd waarmee het Rijk aangeeft waarvoor het verantwoordelijk is en waarop het resultaten wil boeken. De 13 nationale belangen zijn:

• nationaal belang 1: een excellent en internationaal bereikbaar vestigingsklimaat in de stedelijke regio's met een concentratie van topsectoren;
• nationaal belang 2: ruimte voor het hoofdnetwerk voor (duurzame) energievoorziening en de energietransitie;
• nationaal belang 3: ruimte voor het hoofdnetwerk voor vervoer van (gevaarlijke) stoffen via buisleidingen;
• nationaal belang 4: efficiënt gebruik van de ondergrond.

• nationaal belang 5: een robuust hoofdnetwerk van weg, spoor en vaarwegen rondom en tussen de belangrijkste stedelijke regio?s inclusief de achterlandverbindingen;
• nationaal belang 6: betere benutting van de capaciteit van het bestaande mobiliteitssysteem van weg, spoor en vaarwegen;
• nationaal belang 7: het instandhouden van de hoofdnetwerken van weg, spoor en vaarwegen om het functioneren van de netwerken te waarborgen.

• nationaal belang 8: verbeteren van de milieukwaliteit (lucht, bodem, water) en bescherming tegen geluidsoverlast en externe veiligheidsrisico's;
• nationaal belang 9: ruimte voor waterveiligheid, een duurzame zoetwatervoorziening en klimaatbestendige stedelijke (her) ontwikkeling;
• nationaal belang 10: ruimte voor behoud en versterking van (inter)nationale unieke cultuurhistorische en natuurlijke kwaliteiten;
• nationaal belang 11: ruimte voor een nationaal netwerk van natuur voor het overleven en ontwikkelen van flora- en faunasoorten;
• nationaal belang 12: ruimte voor militaire terreinen en activiteiten.
• nationaal belang 13: zorgvuldige afwegingen en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke plannen.

De belangrijkste nationale belangen die gevolgen hebben voor dit bestemmingsplan zijn:

• nationaal belang 10: Ruimte voor behoud en versterking van unieke cultuurhistorische en natuurlijke kwaliteiten.

Er wordt een dubbelbestemming opgenomen voor gebieden met een hoge archeologische verwachtingswaarde, die nog niet rechtstreeks via de Monumentenwet worden beschermd.

• nationaal belang 11: Ruimte voor een nationaal netwerk van natuur voor het overleven en ontwikkelen van flora- en faunasoorten.

De natuur in het Natuurnetwerk Nederland (NNN) blijft goed beschermd met een 'nee, tenzij'-regime. Binnen het NNN zijn nieuwe projecten, plannen en handelingen met een significant negatief effect op de wezenlijke kenmerken en waarden van het NNN niet toegestaan, tenzij er sprake is van een groot openbaar belang en reële alternatieven ontbreken. De flexibiliteit in begrenzing en de mogelijkheden om ontwikkelingen toe te staan, die in het beleidskader Spelregels EHS zijn uitgewerkt en ook voor het NNN gelden, blijven overeind. De NNN is nader uitgewerkt in het provinciale beleid (Verordening voor de fysieke leefomgeving 2012 - Ecologische hoofdstructuur).

• nationaal belang 13: een zorgvuldige afweging van belangen en een transparante besluitvorming. Gezien de uitgebreide onderzoeken die zijn uitgevoerd ter onderbouwing en motvatie van het stedenbouwkunidg ontwerp en het programma en het doorlopen van de bestemmingsplanprocedure met de bijbehorende rechtsbescherming kan worden gesteld, dat voldaan wordt aan dit nationale belang.

3.1.2 Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) 2011

Kern van de Wro is dat alle overheden hun ruimtelijke belangen vóóraf kenbaar maken en aangeven langs welke weg zij die belangen denken te realiseren. Het rijk en provincies bemoeien zich voortaan uitsluitend met wat daadwerkelijk van nationaal respectievelijk van provinciaal belang is. Ook moeten rijk en provincies duidelijk maken of de borging van een belang gevolgen heeft voor ruimtelijke besluitvorming door provincies en gemeenten.

Het Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (Barro) is 17 december 2011 in werking getreden en heeft als doel om vanuit een concreet nationaal belang een goede ruimtelijke ordening te bevorderen. De AMvB is het inhoudelijke beleidskader van het rijk waaraan bestemmingsplannen van gemeenten moeten voldoen. Dat betekent dat de AMvB regels geeft over bestemmingen en het gebruik van gronden en zich primair richt tot de gemeente. Daarnaast kan zij aan de gemeente opdragen in de toelichting bij een bestemmingsplan bepaalde zaken uitdrukkelijk te motiveren.

De algemene regels bewerkstelligen dat nationale ruimtelijke belangen doorwerken tot op lokaal niveau. Inhoudelijk gaat het om nationale belangen die samenhangen met het beschermen van ruimtelijke functies, zoals natuur in het Natuurnetwerk Nederland (NNN), of met het vrijwaren van functies.

Niet alle nationale ruimtelijke belangen staan in het Barro. Het besluit bevat alleen die nationale ruimtelijke belangen, die via het stellen van regels aan de inhoud of toelichting van bestemmingsplannen (of daarmee vergelijkbare besluiten) beschermd kunnen worden. Belangen waarvoor regels zijn opgenomen zijn onder andere grote rivieren, defensie, waterkeringen, ecologische hoofdstructuur en erfgoederen.

Vanuit het Barro gelden er geen specifieke regels voor het plangebied.

3.1.3 Ladder voor Duurzame Verstedelijking

In de SVIR is de Ladder voor Duurzame Verstedelijking (LDV) geïntroduceerd. Deze ladder is per 1 oktober 2012 als motiveringseis in het Besluit ruimtelijke ordening opgenomen. De Ladder voor Duurzame Verstedelijking dient ter ondersteuning van provincies en gemeenten in vraaggerichte programmering van hun grondgebied, het voorkomen van overprogrammering en de keuzes die daaruit volgen.

De "Ladder" heeft tot doel een goede ruimtelijke ordening door een optimale benutting van de ruimte in stedelijke gebieden. Deze beoogt daarbij een zorgvuldige afweging en transparante besluitvorming bij alle ruimtelijke en infrastructurele besluiten.

De Ladder van Duurzame Ontwikkeling vraagt van gemeenten bij nieuwe ontwikkelingen eerst naar herstructurering binnen of aan de rand van het bestaande stedelijk gebied te kijken, voordat een nieuwe perifere locatie wordt overwogen. Op deze wijze wordt een duurzame structuur met een beperkt aantal sterke locaties nagestreefd, wordt leegstand tegengegaan en wordt zuinig omgegaan met de schaarse ruimte.

In het kader hiervan, dient de gemeente nieuwe stedelijke ontwikkeling te motiveren met drie opeenvolgende stappen. De stappen bewerkstelligen, dat de wens om een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk te maken, nadrukkelijk wordt gemotiveerd en afgewogen met oog voor (1) de ruimtevraag, (2) de beschikbare ruimte binnen binnenstedelijk gebied en (3) de gevolgen voor de ontwikkeling van de omgeving waarin het gebied ligt. De stappen schrijven geen vooraf bepaald resultaat voor, omdat het optimale resultaat moet worden beoordeeld door het bevoegd gezag dat de regionale en lokale omstandigheden kent. Dit gezag draagt de verantwoordelijkheid voor de ruimtelijke afweging over die ontwikkeling.

Artikel 3.1.6 lid 2 Bro bepaalt dat “De toelichting bij een bestemmingsplan, dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, voldoet aan de volgende voorwaarden:

• 1. er wordt beschreven dat de voorgenomen stedelijke ontwikkeling voorziet in een actuele regionale behoefte;
• 2. indien uit de beschrijving, bedoeld in onderdeel 1, blijkt dat sprake is van een actuele regionale behoefte, wordt beschreven in hoeverre in die behoefte binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan worden voorzien door benutting van beschikbare gronden door herstructurering, transformatie of anderszins, en;
• 3. indien uit de beschrijving, bedoeld in onderdeel 2, blijkt dat de stedelijke ontwikkeling niet binnen het bestaand stedelijk gebied van de betreffende regio kan plaatsvinden, wordt beschreven in hoeverre wordt voorzien in die behoefte op locaties die, gebruikmakend van verschillende middelen van vervoer, passend ontsloten zijn of als zodanig worden ontwikkeld."

Eerst wordt bepaald of er sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. Hierbij wordt in acht genomen, dat er sprake is van een moederplan met een uitwerkingplicht.

Of het plan als een ‘nieuwe stedelijke ontwikkeling’ moet worden beschouwd en dat de ladder expliciet van toepassing is, is op dit moment niet met zekerheid vast te stellen. Dat neemt echter niet weg dat, mocht de ontwikkeling formeel niet Ladder-plichtig zijn, er wel een goede motivering noodzakelijk is in het kader van de vereiste goede ruimtelijke ordening (Wro 3.1 eerste lid) en uitvoerbaarheid (Wro 3.1 eerste lid; Wabo 2.22 zesde lid). Hierbij spelen aspecten van nut, noodzaak en uitvoerbaarheid een wezenlijke rol. Dit zijn elementen die zeer samenhangen met de Ladder.

In het kader van een goede ruimtelijke ordening zijn de stappen van de ladder doorlopen, waarbij gebruik is gemaakt van het rapport Laddertoets Schokkerhoek (STEC Group, 2016). Dit rapport is nog niet definitief. Het rapport wordt nog nader genuanceerd en wordt bij het ontwerpbestemmingsplan bijgevoegd. In dit plan worden de eerste bevindingen van het onderzoek gepresenteerd.

Stap 1: Actuele regionale behoefte

In het plangebied Schokkerhoek wordt ruimte geboden voor de realisatie van circa 1.400 woningen en maximaal 9 hectare voor centrumvoorzieningen, kleinschalige indoor-leisure, maatschappelijke voorzieningen en lichte bedrijfs- en woonwerkfuncties in een gemengde zone, zoals nader beschreven in paragraaf 2.2.2.

Uit het rapport Laddertoets Schokkerhoek (STEC Group, 2016), volgt, dat er sprake is van een actuele regionale behoefte. Hierbij geldt dat is gemotiveerd dat de primaire marktregio voor de beoogde functies de gemeente Urk omvat. Het plan heeft geen negatief (leegstands)effect op locaties in de omliggende regio. In de planregels is geborgd, dat de functies die zijn toegestaan qua omvang beperkt zijn tot functies met een lokale markt; een en ander conform het onderzoek. Het programma wordt met de regio besproken.

Stap 2: Binnen bestaand stedelijk gebied

Bij het bepalen van de behoefte aan de beoogde functies is rekening gehouden met de planologische capaciteit die de vigerende bestemmingsplannen biedt aan die functies. Geconcludeerd wordt in het geoemde ladderonderzoek, dat de actuele behoefte naar de in dit plan voorziene functies niet kunnen worden gefaciliteerd in bestaand stedelijk gebied.

Stap 3: Passend ontsloten

Het plan is voor de beoogde functies passend ontsloten. Het plangebied is mede als gevolg van de geprojecteerde nieuwe brug over de Urkervaart uitstekend bereikbaar per auto en langzaam verkeer. Voor de bewoners is het centrum van Urk daardoor ook prima bereikbaar met de fiets. De voorzieningen van Schokkerhoek zijn met name georiënteerd op de wijk zelf. Gezien het compacte karakter van de wijk zijn de voorzieningen voor de bewoners goed bereikbaar, zowel voor langzaam verkeer als met de auto. Wat het openbaar vervoer betreft geldt dat Urk via het streekvervoer bereikbaar is via lijn 141 Kampen - Urk en lijn 641 (traject Urk-Emmeloord-Kampen-Zwolle). Er is een bushalte bij Urkerweg 60 bij de geprojecteerde nieuwe brug en bushalte Marsdiep op het bedrijventerrein Zwolschehoek. De bereikbaarheid van deze haltes vanuit het plangebied is vergelijkbaar met de bereikbaarheid van bushaltes uit andere woonwijken in Urk.

Tot slot

Opgemerkt wordt dat het in het voornemen ligt het Bro voor wat betreft de 'ladder' begin 2017 aan te passen. Het is de verwachting, dat het bij die wijziging van de 'ladder' mogelijk wordt, dat bij een uitwerkingsplicht plan de behoefte wordt aangetoond bij het opstellen van het uitwerkingsplan. Het ligt in het voornemen onderhavig bestemmingsplan in het voorjaar van 2017 ter vaststelling aan te bieden. Voor realisatie van het plan geldt een 20-jaarstermijn. Conform het Ladderonderzoek is voor die periode een behoefte aangetoond van 1.410 woningen. Om de realisatie van meer dan 1.410 woningen mogelijk te maken is in de planregels (lid 23.3.1) opgenomen, dat dat mogelijk is, wanneer bij het opstellen van het uitwerkingsplan die behoefte wordt aangetoond en dat dit geen overprogrammering / leegstand in de regio tot gevolg heeft.

3.2.1 Omgevingsplan Flevoland 2006

Op 2 november 2006 is het Omgevingsplan Flevoland 2006 vastgesteld. Het Omgevingsplan bevat het integrale omgevingsbeleid van de provincie voor de periode van 2006 tot 2015, met een doorkijk naar 2030. Het Omgevingsplan valt onder het overgangsrecht van de Wro. Dit wil zeggen dat het Omgevingsplan sinds 1 juli 2008 automatisch de status van structuurvisie heeft gekregen.

Ontwikkelingsvisie

Het verstedelijkingsbeleid in Flevoland (zie figuur 3.1) is gericht op de versterking van de bestaande steden en dorpen. Mede gezien de gewenste bundeling van de verstedelijking langs de hoofdinfrastructuur ligt de nadruk van verdere stedelijke ontwikkelingen op Almere en vervolgens op Lelystad. Dronten en Emmeloord, die aan één van de beide ontwikkelingsassen liggen, hebben een kleinere opvangtaak. De overige kernen in Flevoland voorzien primair in de opvang van de eigen woningbehoefte. Realisatie van verstedelijking is primair een gemeentelijke taak. Provinciale aandacht is nodig voor de onderlinge afstemming tussen gemeenten over de omvang en de zoekrichting van de reservering van ruimte voor stedelijke ontwikkeling. In het omgevingsplan is een uitbreiding in zuidoostelijke richting aangegeven voor Urk.

Figuur 3.1: Uitsnede Ontwikkelingsvisie 2030 van het Omgevingsplan Flevoland 2006

De beoogde groei van de gemeente Urk liggen binnen de marges van het provinciale beleid. Aan de oostzijde van het bestaande bebouwde gebied is daarvoor voldoende ruimte beschikbaar. Zo nodig kan uitbreiding van Urk in zuidelijke richting plaatsvinden. De provincie gaat er voorshands vanuit dat de ruimte die nodig is voor bedrijvigheid gevonden kan worden binnen de begrenzing stedelijk gebied tot 2015, maar is zich ervan bewust dat Urk de mogelijkheden voor bedrijvigheid ten zuiden van de Domineesweg wil bezien.

Het provinciale bundelingsbeleid is gebaseerd op een aantal algemene principes:

• De specifieke ruimtelijke kenmerken van steden en dorpen worden benut door behoud en versterking van de kwaliteit van die kenmerken;
• Bij stedelijke uitbreiding moet worden aangesloten bij bestaande ruimtelijke structuren, zodat de vitaliteit van de kernen wordt ondersteund;
• Nieuwe solitaire clusters van bebouwing buiten de aangegeven stedelijke gebieden worden in principe uitgesloten;
• Infrastructuur wordt zo gebundeld dat versnippering van ruimtelijke eenheden wordt voorkomen en geen omvangrijke barrières in stedelijke en ecologisch waardevolle gebieden ontstaan.
• De omvang van nieuwe ruimte voor wonen, werken en voorzieningen moet in verhouding staan tot de grootte van de kern en de positie ervan in de stedelijke en groen-blauwe hoofdstructuur.

Figuur 3.2: Uitsnede Figuur 11 Omgevingsplan Flevoland

Het bestemmingsplan past binnen deze principes en is hierdoor in overeen- stemming met het provinciaal beleid.

Ecologische Hoofdstructuur (nu: Natuurnetwerk Nederland)

De Urkervaart maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland (voorheen EHS).

De natuur in het Natuurnetwerk Nederland (NNN) blijft goed beschermd met een 'nee, tenzij'-regime. Binnen het NNN zijn nieuwe projecten, plannen en handelingen met een significant negatief effect op de wezenlijke kenmerken en waarden van het NNN niet toegestaan, tenzij er sprake is van een groot openbaar belang en reële alternatieven ontbreken. De flexibiliteit in begrenzing en de mogelijkheden om ontwikkelingen toe te staan, die in het beleidskader Spelregels EHS zijn uitgewerkt en ook voor het NNN gelden, blijven overeind. De NNN is nader uitgewerkt in het provinciale beleid (Verordening voor de fysieke leefomgeving 2012 - Ecologische hoofdstructuur). De gevolgen voor de NNN zijn onderzocht, zie paragraaf 4.8.

Aardkundige waarden

De gehele zuidvleugel van de Noordoostpolder is aangemerkt als aardkundig waardevol gebied. Naast oude menselijke sporen bevinden zich in de ondergrond van Flevoland ook sporen van vroegere landschappen. Elementen als oude geulsystemen en rivierduinen, zeldzame veenresten en zeer oude bodems vormen onderdelen van deze zeer oude, fossiele landschappen. Uit deze aardkundige elementen is de ontstaansgeschiedenis van de Flevolandse ondergrond af te lezen. Bescherming van de aardkundige waarden in de aardkundig waardevolle gebieden is geregeld via vergunningverlening in het kader van de Ontgrondingenwet, conform het toetsingskader in de beleidsregel vergunningverlening milieuwetgeving. Bij ontgrondingen in deze gebieden die vergunningplichtig zijn wordt speciale aandacht geschonken aan de effecten op de aardkundige waarden.

Figuur 3.3: Uitsnede figuur 21 Aardkundig waardevol gebied

In figuur 3.3 is de globale begrenzing van aardkundig waardevolle gebieden weergegeven. Hierbinnen zijn sterlocaties aangegeven waar de waarden het hoogst zijn vanwege o.a. gaafheid, zeldzaamheid en combinatie met archeologische en landschappelijke waarden. In de provinciale archeologische en aardkundige kerngebieden (PArK’en) worden de aardkundige waarden, in combinatie met archeologische waarden, beschermd via de Verordening voor de fysieke leefomgeving. In deze gebieden zijn vrijwel alle ontgrondingen vergunningplichtig en worden zij getoetst op de effecten op de aardkundige en archeologische waarden. Bescherming van de aardkundige waarden in de overige aardkundig waardevolle gebieden (figuur 3.3) is geregeld via vergunningverlening in het kader van de Ontgrondingenwet, conform het toetsingskader in de beleidsregel vergunningverlening milieuwetgeving. Bij ontgrondingen in deze gebieden die vergunningplichtig zijn wordt speciale aandacht geschonken aan de effecten op de aardkundige waarden.

Er zijn vier PArK'en, te weten: Rivierduingebied Swifterbant, Unesco-monument Schokland, Urk en omgeving en Omgeving Kuinderschans en Kuinderburchten. De provincie richt zich in PArK'en op de ontsluiting en integrale instandhouding van de archeologische waarden in samenhang met aardkundige en landschappelijke waarden. Dit betekent dat archeologische waarden in PArK'en in principe niet mogen worden geroerd. Aanvullend hierop en voor zover noodzakelijk en mogelijk, nemen de provincie en gebiedspartners in PArK'en maatregelen om de achteruitgang in kwaliteit van archeologische waarden, als gevolg van bijvoorbeeld verdroging en verzuring, te stoppen dan wel te vertragen. Het plangebied is niet aangeduid als PArK-gebied. Het plangebied ligt buiten het PArKgebied Urk en omgeving.

3.2.2 Verordening voor de fysieke leefomgeving Flevoland

Deze verordening is een juridische vertaling van het beleid op provinciaal niveau. In de verordening is een aantal regels opgenomen met betrekking tot belangrijke ruimtelijke elementen die een doorwerking hebben in het bestemmingsplan. Voor het plangebied zijn de volgende aspecten relevant en deze hebben dan ook een doorwerking in het bestemmingsplan gekregen:

Natuurnetwerk Nederland (voorheen Ecologische Hoofdstructuur): 

De Urkervaart maakt onderdeel uit van het Natuurnetwerk Nederland. Het NNN wordt overgenomen in het bestemmingsplan en planologisch beschermd, conform de Verordening voor de fysieke leefomgeving Flevoland 2012 - Ecologische Hoofdstructuur, vastgesteld op 5 juni 2013.

Figuur 3.4: Natuurnetwerk Nederland

Met ingang van 1 maart 2015 is de tweede wijziging van de Verordening voor de fysieke leefomgeving Flevoland 2012 in werking getreden. Deze wijziging omvat regels voor ruimtelijke ontwikkelingen ten aanzien van de opsporing en winning van onconventionele delfstoffen en betreft een aanpassing vanwege de Waterwet en waterveiligheidsbeleid. Deze wijziging heeft geen invloed op het plangebied.

Figuur 3.5: Vaarwegen in beheer bij de provincie.

Vaarwegen in beheer van provincie Flevoland

De Urkervaart is in beheer van de provincie. Tussen provincie en gemeente heeft afstemming plaatsgevonden over de locatie van de te realiseren brug over de Urkervaart.

Wegen in beheer van provincie Flevoland

De Domineesweg en Urkerweg zijn in beheer bij de provincie. Tussen provincie en gemeente vindt afstemming plaats over de aansluitingen van het onderliggend wegennet op de provinciale wegen.

Figuur 3.6: Wegen in beheer bij de provincie.

3.2.3 RO Visie Werklocaties Flevoland

In de RO Visie Werklocaties, die 28 juni 2016 is vastgesteld, staat beschreven wat nodig is om te komen tot sterke werklocaties met toekomstwaarde in de provincie Flevoland. Belangrijkste reden voor deze visie is, dat er sprake is van een nieuwe realiteit: de afgelopen decennia is Flevoland sterk gegroeid. In de toekomst is de vraag echter minder groot dan in de vorige Visie Werklocaties Flevoland werd verwacht. Daarnaast is er sprake van een kwalitatief andere vraag. Hierdoor beantwoordt het aanbod van nu regelmatig niet meer aan de vraag van vandaag en morgen. Met de nieuw Visie Werklocaties Flevoland wordt ingespeeld op deze nieuwe realiteit.

In het voorliggend bestemmingsplan wordt in de geest van de RO Visie werklocaties gehandeld, onder andere door rekening te houden met de Ladder Duurzame Verstedelijking (zie paragraaf 3.1.3) en de aandachtspunten, kansen en karakteristieken van Urk; de zogenaamde couleur locale.

3.2.4 Partiële herziening Omgevingsplan Flevoland Water 2015

Het Omgevingsplan Flevoland is op 2 november 2006 vastgesteld. Het Omgevingsplan omvat vier wettelijke plannen met een strategisch karakter: Structuurvisie, Milieubeleidsplan, Regionaal Waterplan en Verkeer- en vervoersplan. Op 12 november 2009 is de eerste Partiële Herziening Water door Provinciale Staten vastgesteld. Hierbij is de Kaderrichtlijn water geïmplementeerd en een kader voor de wateropgave gegeven.

Door de voorgenomen verandering in het landelijke stelsel van het omgevingsrecht (Omgevingswet) is afgezien van het opstellen van een nieuw integraal Omgevingsplan. Besloten is op onderdelen waar dat nodig is een gedeeltelijke herziening of structuurvisie op te stellen. Voor water is in dat kader in december 2015 de Partiële herziening Omgevingsplan Water 2015 vastgesteld.

Er zijn meerdere aanleidingen om de wateronderdelen van het Omgevingsplan te herzien. Conform de Waterwet moet het regionaal waterplan Flevoland elke zes jaar herzien worden. Ook het Bestuursakkoord Water en het Deltaprogramma vormen aanleiding om het beleid te herformuleren. De achterliggende visie en hoofdlijnen blijven ongewijzigd en zijn in lijn met de vigerende Flevolandse ontwikkelingsvisie 2030.

De partiële herziening bevat een groot aantal onderwerpen zonder beleidswijzigingen (grondwater en drinkwater) of die alleen technische wijzigingen hebben ondergaan als gevolg van aanpassing van wet- en regelgeving of landelijke richtlijnen (primaire waterkeringen, Kaderrichtlijn Water, bodemenergiesystemen).

Ook bevat de partiële herziening Omgevingsplan aangepaste teksten naar aanleiding van recent door Provinciale Staten geactualiseerd beleid (Deltaprogramma, buitendijkse waterveiligheid en Knardijk). Tenslotte bevat de herziening enkele voorgestelde nieuwe beleidsaanpassingen. Deze betreffen de wateropgave, waterkwaliteitsdoelen voor overige wateren en de rol van de provincie.

Het plangebied kent de volgende aanduiding:

• Stedelijk Water: risico slechte waterkwaliteit bij verstedelijking.

Op dit aspect wordt nader ingegaan in paragraaf 4.13.

3.3.1 Structuurvisie Urk 2035+

De Structuurvisie Urk 2025+ (opgesteld in het jaar 2003) en het Masterplan 'Hart van Urk' voldeden niet langer aan de vereisten van de Wet ruimtelijke ordening (Wro). Daarom heeft de gemeente een herziene Structuurvisie, i.c. de Structuurvisie 2035+, opgesteld. Deze structuurvisie is op 25 september 2014 vastgesteld.

Binnen de Structuurvisie wordt aangegeven hoe de gemeente de komende jaren haar ruimtelijke beleid vorm en inhoud zal geven. De Structuurvisie geeft een ruimtelijk en realistisch beeld van de verwachte en wenselijke ontwikkelingen en de daarbij behorende randvoorwaarden. Op deze wijze wordt er op het hoogste abstractieniveau afstemming aangebracht binnen het ruimtelijke beleid.

Figuur 3.7: Structuurvisie Urk 2035+

Structuurbeeld Urk 2035+

Op het kaartbeeld 2035 is ten aanzien van het plangebied een aantal gewenste ontwikkelingen voorzien (Wonen/voorzieningen, uitbreiding toekomst; Bedrijven, uitbreiding toekomst).

De ruimtelijke kwaliteit is gerelateerd aan de gebruikswaarde, belevingswaarde en toekomstwaarde van de omgeving. De waarde van de ruimtelijke omgeving wordt met name bepaald door de beleving die burgers, bezoekers en andere doelgroepen ervaren. Het aspect ruimtelijke kwaliteit betreft niet alleen de beleving, maar stelt ook eisen aan de soort functie, locatie en de gewenste manier van vormgeving. Een brede gebiedsgerichte benadering is noodzakelijk om het aspect ruimtelijke kwaliteit binnen de gebiedsontwikkeling te borgen.

De belevingswaarde wordt met name ervaren ter hoogte van de structuurdragers, zoals de bestaande en nieuwe dorpsentrees, dorpsranden, openbare groenzones en doorgaande wegen. De gemeente Urk beschikt over een aantal grote buitenstedelijke ontwikkelingsopgaven voor zowel het woon- en voorzieningengebied als voor het bedrijvengebied. De opzet van deze uitbreiding mondt uit in een aantal belangrijke nieuwe structuurdragers.

Door de uitbreiding van het woon- en voorzieningengebied en het bedrijvengebied ontstaan er in de toekomst nieuwe dorpsentrees en gezichten, die met name vanuit het polderlandschap goed zichtbaar zijn. De entreelocaties ontstaan uit 'knopen' waar verkeer, stedenbouw, functies, landschap en inrichting van openbare ruimte samenkomen. Door middel van bouwmassa of een bijzondere inrichting kan een entreelocatie benadrukt worden en het visitekaartje van Urk afgegeven worden. De nieuwe entreegebieden vormen zich voornamelijk langs de lokale- en wijkontsluitingswegen. Deze punten dragen, naast identiteitsversterking, bij aan de oriëntatie en herkenbaarheid. Er is voor het onderhavige plangebied sprake van een entreegebied ('belangrijk punt (entree, bijzondere plek)) langs de Domineesweg.

Ten aanzien van Schokkerhoek wordt in de structuurvisie specifiek het volgende aangegeven. Met de ontwikkeling van het gebied Schokkerhoek wordt met de woonbebouwing een sprong over de Urkervaart gemaakt. Hiermee wordt voorkomen dat Urk zich ontwikkelt tot een zeer langgerekt dorp. Daarnaast bestaat de kans om de dorpsentree en passage vanaf de A6 te verbeteren / herstellen. De nieuwe lokale ontsluitingweg (inclusief derde verkeersbrug) tussen de Domineesweg en de Urkerweg zal gepaard gaan met de ontwikkeling van een nieuw dorpsgezicht van Urk door middel van een woongebied in plaats van een bedrijvengebied. De financiering van de ontsluitingsweg alsmede de brug hangt samen met de ontwikkeling van het plangebied.

Conform de structuurvisie noodzaakt de gebiedsontwikkeling ten zuiden van de Urkervaart (Schokkerhoek) en de ontsluiting van geheel Urk om een brugvoorziening te realiseren over de Urkervaart, waardoor de verbinding tussen het bestaande bebouwde woongebied en het nieuwe woon- en voorzieningengebied gemaakt wordt. Binnen het structuurbeeld is een zone opgenomen inzake de nieuwe noordzuid verbinding tussen de Domineesweg en de Urkerweg. Aangegeven is dat het weergegeven tracé indicatief is.

Bestemmingsplan Waterschapwijk

Voor het gebied is in 2007 het bestemmingsplan Waterschapwijk vastgesteld en goedgekeurd door de provincie. Globaal voorziet dit plan in 2/3 woningbouw en 1/3 bedrijventerrein. Het betreft een globaal bestemmingsplan. In een later stadium zal gewerkt worden aan de uitwerking van het stedenbouwkundig plan. Binnen het bestemmingsplan zijn hiervoor uitgangspunten en randvoorwaarden opgesteld. Om een goede overgang tussen het nieuwe woongebied en het bedrijventerrein te bewerkstellingen is een woonwerkzone geprojecteerd. Het gaat om wonen met daarbij een bedrijfsfunctie. Deze bedrijvigheid past doorgaans binnen een lichte milieucategorie en gaat daarom goed samen met woningbouw. In het woongebied ten zuiden van de Urkervaart wordt een watermilieu geschetst met relaties naar de Urkervaart en waterbergende singels. Binnen het betreffende nieuwe woongebied zullen de benodigde bovenwijksevoorzieningen gerealiseerd moeten worden. De winkelvoorzieningen bevinden zich in het nabij gelegen Urkerhard. De verbinding tussen Schokkerhoek en het bestaande bebouwde woongebied is daarom essentieel. Naast de wijkvoorzieningen leent de locatie zich voor de ontwikkeling van voorzieningen in de vorm van een woon-zorg servicezone. Deze visie sluit aan op de visie op het gebied zoals vastgelegd in het bestemmingsplan Waterschapwijk en het stedenbouwkundig plan dat daarin is opgenomen.

Zoals in paragraaf 1.4 is aangegeven is het stedenbouwkundig plan herijkt op basis van recente inzichten in de behoefte aan wonen en werken op Urk. Het programma is aangepast en daarmee tevens de stedenbouwkundige opzet van het gebied. In voorliggend wordt het programma voor bedrijfsgronden en de voorzieningen met name op de wijk zelf op de lokale behoefte afgestemd. Voor wat betreft de positie van de derde brug over de Urkervaart geldt dat deze aan de noordwestkant van het plangebied is gepositioneerd. Het plan biedt daarmee een optimaal woon- en leefklimaat. Hiermee ontstaat tevens een zo kort mogelijke verbinding tussen Schokkerhoek en het Oude Dorp met de subcentra De Hofstee en Pyramideweg en het winkelcentrum Urkerhard.

De Urkervaart is aangemerkt als Ecologische Verbindingszone. De gemeente wil in het stedelijk gebied de ecologische verbindingszone (EVZ) langs de Urkervaart versterken door in de oeverzone meer ruimte te creëren voor de ontwikkeling van natte natuur. In de structuurvisie is aangegeven dat door een ongeveer 10-15 m brede strook in te richten met natuurlijke oevers, plasdrasbermen en bosschages langs ongeveer een kwart van de totale lengte van de vaarten, geschikt leefgebied kan worden gecreëerd voor een groot aantal diersoorten. Op de effecten op de status van ecologische verbindingszone wordt in paragraaf 4.8 nader ingegaan.

3.3.2 Strategische Woonvisie Urk 2035+

Het bestemmingsplan maakt de realisatie van 1.410 woningen mogelijk in een periode van 20 jaar.

Op 30 april 2015 heeft de gemeenteraad van Urk de Strategische Woonvisie Urk 2035+ vastgesteld. Deze visie is tot stand gekomen in nauw overleg met actoren die werkzaam zijn binnen het betreffende werkveld, zoals de plaatselijke woningbouwvereniging, bouwers, ontwikkelaars, makelaars en zorgpartijen. De 'consumenten' i.c. de (toekomstige) inwoners van de gemeente Urk, staan binnen deze visie centraal.

"Urk, de groeikern van Noordelijk Flevoland", zo kan de gemeente Urk zeker gedefinieerd worden. Urk laat niet alleen regionaal maar ook landelijk een unieke ontwikkeling zien wat betreft de bevolkingsgroei, de huishoudens, de woningmarkt en de leefomgeving. Daarom heeft Urk ondanks de afgelopen moeilijke jaren op de woningmarkt, stevig door kunnen bouwen. Hiermee is een inhaalslag ten opzichte van eerdere jaren in gang gezet. Urk kent, naar verwachting, ook in de komende jaren een sterke bevolkingsgroei. Het streven is om te komen tot een betere afstemming tussen vraag (ingegeven door de groei van de bevolking), behoefte (beïnvloed door economische ontwikkelingen) en aanbod (beschikbaarheid). Een breed en gedifferentieerd aanbod aan woningen en aan woon- en leefomgevingen zorgt ervoor dat inwoners nu en in de toekomst goede huisvestingsmogelijkheden op Urk houden. Er wordt gewerkt aan een toekomstbestendig Urk.

De bevolking en het aantal huishoudens op Urk blijven groeien tot respectievelijk 27.000 inwoners en ruim 8.300 huishoudens in 2040. Lukt het om meer potentiële vertrekkers vast te houden dan groeit het aantal inwoners tot ruim 29.000 en het aantal huishoudens tot bijna 9.300 in 2040. Tot 2020 is een jaarlijkse groei van minimaal 110 tot maximaal 130 huishoudens berekend. Voor de jaren 2020-2030 gaat het om een groei van 95 tot maximaal 125 huishoudens per jaar. Voor deze huishoudens moeten nieuwe woningen worden gebouwd of een bestaand gebied/ locatie met een andere bestemming worden getransformeerd tot woningbouwgebied / locatie.

De komende jaren vindt er een duidelijke verschuiving plaats in de huishoudenssamenstelling. Het aantal huishoudens groeit in alle leeftijdsklassen. Vooral het aantal 55-plussers groeit sterk. Binnen deze groep groeit het aantal 75- plus huishoudens zelfs van ongeveer 460 in 2014 naar circa 1.800 in 2040. Vanwege de vergrijzing moet er vroegtijdig rekening worden gehouden met de specifieke woonwensen van de diverse doelgroepen. Belangrijk om mee te nemen bij de woningprogrammering is dat het gemiddelde besteedbare huishoudeninkomen op Urk hoger ligt dan het landelijk gemiddelde. Dat heeft te maken met de grotere huishoudens (meer leden van een huishouden dat een inkomen heeft).

De ambitie van de gemeente is gebaseerd op de volgende vijf thema's:

• 1. De omvang van het nieuwbouwprogramma wordt afgestemd op de groei van het aantal huishoudens op Urk. Wat betreft samenstelling wordt de nieuwbouw van woningen in uitbreidingsgebieden en de toevoeging van woningen op binnenstedelijke ontwikkelingslocaties en gebieden (herstructurering) afgestemd op de vraag van de Urker bevolking. Er wordt gestreefd naar een samenstelling van de woningvoorraad die past bij de toekomstige bevolking. De gebieden waar, na de Zeewijk en Oranjewijk, conform de Structuurvisie 2035+ woningen worden gerealiseerd (binnenstedelijke ontwikkelingslocaties en gebieden (herstructurering) en uitbreidingsgebieden), geldt het bouwprogramma uit de Woonvisie 2035+. Er wordt gestuurd op nieuwe woonmilieus en innovatieve woonconcepten
• 2. De gemeente Urk zorgt voor voldoende passende woningen voor starters, 1-2 persoonshuishoudens < 55 jaar, gezinnen en huishoudens met een laag inkomen (aandachtsgroep). Betrokken actoren dragen zorg voor de huisvesting van statushouders en arbeidsmigranten. De doelgroep ouderen (55-plus) komt terug onder thema 3.
• 3. De gemeente Urk zorgt in samenwerking met de betrokken partijen voor voldoende zelfstandige woningen voor ouderen. Afspraken over intramurale onzelfstandige woonvormen voor ouderen en mensen met een beperking worden met de zorgaanbieders binnen een ander kader dan de Woonvisie gemaakt.
• 4. De gemeente Urk bevordert de leefbaarheid in bestaande en nieuwe woonwijken en draagt bij aan de verbetering van de duurzaamheid en betaalbaarheid van woningen.
• 5. De gemeente Urk realiseert samen met betrokken partners de doelstellingen van de Woonvisie en voert samen met deze partijen de maatregelen uit. De burger is als woonconsument een belangrijke partij voor het gemeentelijke Woonbeleid.

In Schokkerhoek wordt rekening gehouden met een gedifferentieerd woningbouwprogramma, waarbij tevens voldoende woningen voor ouderen worden gebouwd. Uitgangspunt daarbij is dat dit onder meer gestapelde woningbouw omvat in de nabijheid van de centrumvoorzieningen. Bij het nader bepalen van het woningbouwprogramma wordt rekening gehouden met de resultaten van het STEC-onderzoek (bijlage X). Het plan gaat uit van een behoefte aan 1.410 woningen op basis van dat onderzoek. Er kunnen meer woningen worden gerealiseerd indien de behoefte bij het opstellen van de uitwerkingsplannen wordt aangetoond en indien wordt gemotiveerd dat die extra woningen niet tot overprogrammering / leegstand leiden in de regio. Een uitvoeringsprogramma is in voorbereiding.

3.3.3 Horecanota Urk 2015

Deze kadergevende nota is opgesteld samen met de Urker horeca-ondernemers, burgers en belangengroepen. In de nota, die in juni 2015 door de gemeenteraad is vastgesteld, is aangegeven dat bij gebiedsontwikkelingen verschillenden functies worden gecombineerd met als doel een toegevoegde waarde voor het gebied als geheel. Hierbij kan gedacht worden aan functies zoals wonen, werken, winkelen, etc. Horeca is tevens één van de functies binnen een integrale gebiedsontwikkeling. Voor wat betreft de fastservicesector streeft de gemeente Urk vooral naar de spreiding over de gemeente en ook naar het aspect of de diversiteit door het nieuwe initiatief zal toenemen.

Het bestemmingsplan plan biedt beperkte ruimte voor vestiging van horeca in cateorie 1 en 2 in het centrumgebied. Er is maximaal 150 m2 toegestaan. Het gaat hierbij om horeca in categorie 1 en 2 Daarbij moet worden gedacht aan onder andere een ijssalon, broodjeszaak of een snackbar. Dit past binnen het gemeentelijk horecabeleid.

3.3.4 Gemeentelijke Visie Vestigingslocaties (GVV)

Ter uitvoering van het Convenant Bedrijventerreinen 2010-2020 hebben provinciale staten in september 2011 de Structuurvisie Werklocaties Flevoland 2011 vastgesteld. In deze provinciale visie worden kaders geschetst voor de Gemeentelijke Visie Vestigingslocaties (GVV). Verder is het tegenwoordig verplicht, dat bij de voorbereiding van nieuwe en bij de herstructurering van bestaande bedrijventerreinen rekening wordt gehouden met de ´Ladder voor Duurzame Verstedelijking´ (eerst intensiveren en herstructureren, dan pas nieuwe locaties ontwikkelen).

In de GVV, die dateert uit 2007, worden de betreffende beleidskaders aangegeven en wordt voor elk vestigingsmilieu en bedrijven- of industrieterrein verwoord welk(e) beleid en visie op het betreffende milieu of terrein van toepassing is. Het betreffende vestigingsbeleid is uitgangspunt voor diverse beleidsnota's op economisch gebied. De GVV is een strategische visie op de werklocaties en wordt opgesteld door de gemeente zelf. Voor de provincie garandeert de GVV, door actualisatie om de drie á vier jaar, een regelmatige check vanuit de gemeente op de kwaliteit en kwantiteit van de werklocaties. De GVV verschaft gemeenten de ruimte om binnen de zelf opgestelde kaders snel te kunnen handelen, bijvoorbeeld bij herstructureringsvraagstukken en daarmee samenhangende wijzigingen van bestemmingsplannen. In het daarbij verplichte vooroverleg met de provincie draagt een verwijzing naar een in de GVV voorgenomen en geaccordeerde aanpassing bij aan een snelle instemming vanuit de provincie.

Er is een nieuw GVV in voorbereiding.

3.3.5 Beleidsregel wonen en werken aan huis 2008

De gemeente heeft deze beleidsregel in 2004 vastgesteld en in 2007 en 2008 geactualiseerd. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen aan huis gebonden (vrije) beroepen en bedrijven. Voor vrije beroepen is geen omgevingsvergunning benodigd, mits aan de hiervoor geldende criteria wordt voldaan. Voor kleinschalige bedrijfsmatige aan huis gebonden activiteiten kan, mits aan de hiervoor geldende criteria wordt voldaan, middels een afwijking een omgevingsvergunning worden verleend. In het bestemmingsplan is de regeling integraal verwerkt in de bestemmingen Wonen - 1, Wonen - 2, Wonen - Uit te werken 1 en Wonen - Uit te werken 2.

3.3.6 Detailhandelsvisie gemeente Urk 2015-2025+

Het wensbeeld in de detailhandelsvisie is dat Urk na 2025 beschikt over een complete en evenwichtige detailhandelstructuur. De structuur bestaat uit een goede spreiding van winkelgebieden en uit hun onderling onderscheidend vermogen. De inwoners beschikken over het winkelvoorzieningenniveau waar ze recht op hebben, hetgeen ook geldt voor de (toeristische) bezoekers. Dat geldt voor:

• de dagelijkse sector, de supermarkten en de speciaalzaken (food, persoonlijke verzorging)
• het basis-winkelen in de centrumbranches (mode-luxe, vrije tijd e.d.). Dat is met een prettig verblijfsklimaat in combinatie met horeca, leisure / cultuur, diensten / ambacht, de weekmarkt en de evenementen. Dit wordt het nieuwe hart van Urk, als plek voor ontmoeting en om te verblijven;
• de PDV-branches: tuincentra, woninginrichting, doe-het-zelf, tweewielers / ABC.

Om dit wensbeeld te bereiken is het noodzakelijk om gerichte keuzes te maken in de detailhandelstructuur. Er zal veel meer ingezet moeten worden op een toekomstgerichte structuur waarnaar ook 'gehandeld' wordt. De langere termijn ontwikkeling van Urk wordt centraal gesteld. De structuurvisie 2035 vormt voor de visie belangrijke input. Daarbij wordt rekening gehouden met het karakter van de deelgebieden van Urk: van het oude centrum met de haven tot de omliggende uitbreidingswijken en de bedrijventerreinen. In de detailhandelsvisie wordt de bipolaire detailhandelstructuur centraal gesteld.

Figuur 3.8: Bipolaire detailhandelstructuur

• Oud Urk: Oude Dorp met de subcentra De Hofstee en Pyramideweg. Dit is het historische deel van Urk en het direct omliggende gebied.
• Nieuw Urk: winkelcentrum Urkerhard, met een goede afweging of op termijn een subcentrum in Schokkerhoek haalbaar is.

In onderhavig bestemmingsplan is vooralsnog een versmarkt (maximaal 650 m2) toegestaan. Er wordt onderzoek gedaan naar de vestigingsmogelijkheden van een supermarkt. Bij centrumvoorzieningen wordt verder uitgegaan van kleinschalige, op de wijk zelf gerichte detailhandelsbedrijven.

3.3.7 Welstandsnota en Beeldkwaliteitplan Urk 2004

De raad heeft op 24 juni 2004 de Welstandsnota Urk 2004 en het Beeldkwaliteitplan Urk 2004 vastgesteld. De aanleiding hiertoe vormde onder meer de wens voor een status beschermd dorpsgezicht voor het Oude Dorp en het actualiseren van het uit 1992 stammende beeldkwaliteitplan. Het plan geeft in woord en beeld voor verschillende schaalniveaus de uitgangspunten. Het is een op locatie en situatie afgestemd referentiekader voor de architectonische en stedenbouwkundige vormgeving.

Figuur 3.9: Deelgebieden Welstandsnota

De grondslag voor de ontwikkeling van de welstandsnota is een inventarisatie, analyse en evaluatie van de ruimtelijke kwaliteit van de bestaande gebouwde omgeving. Een welstandsnota vormt een aanvulling op de bestaande gemeentelijke instrumenten als het bestemmingsplan, dat op het gebruik en ruimtebeslag is gericht. Het belangrijkste doel van de welstandsnota is de ruimtelijke kwaliteit. In het beeldkwaliteitplan wordt bijvoorbeeld het materiaal- en kleurgebruik beschreven en worden aanbevelingen gegeven voor het voeren van ruimtelijk beleid in de kom van Urk. In het oude gedeelte van Urk worden hogere eisen gesteld aan de leef- en omgevingskwaliteit. De criteria uit de welstandsnota vormen de basis voor het aanwijzingsvoorstel voor het beschermd dorpsgezicht (30 juni 2007).

De Welstandsnota en het beeldkwaliteitplan dienen als referentiekader als nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen zich voor doen. De ontwikkelingen moeten worden getoetst aan het referentiekader. Voor Schokkerhoek zal per ontwikkelingsfase een beeldkwaliteitplan worden opgesteld. Voor de eerste fase wordt een beleidsregel Beeldkwaliteit vastgesteld, die in de planregels wordt opgenomen. De vervolgfases worden via uitwerkingsplannen mogelijk gemaakt, waarbij per uitwerkingsplan een beleidsregel beeldkwaliteit wordt opgesteld en vastgesteld.

4.4.1 Archeologie

Kader

Op 1 september 2007 is de Wet op de Archeologische Monumentenzorg (Wamz) in werking getreden. Dit is een herziening van de Monumentenwet 1988. Met deze herziening zijn de belangrijkste bevoegdheden aangaande de archeologie bij de gemeente neergelegd. De gemeenteraad is op grond van de Monumentenwet verplicht bij de vaststelling van bestemmingsplannen rekening te houden met de in de grond aanwezige of te verwachten archeologische waarden. Om dit te kunnen onderbouwen dient de gemeente er voor te zorgen dat de archeologische waarden en verwachtingen binnen het gemeentelijk grondgebied bekend zijn. Deze waarden en verwachtingen zijn aangegeven op de Archeologische Beleidskaart van de gemeente Urk.

Onderzoek

Het plangebied Schokkerhoek valt binnen een gebied dat op de Cultuurhistorische Waardenkaart van de Provincie Flevoland als 'aardkundig waardevol' is aangegeven, met aanduiding 'gestuwde keileem, complex van oerstroomdal, eemveen, rivierduinen, Schokland'. In het plangebied stak in de Vroege en Midden Steentijd een rivierduin ver boven de omgeving uit (MER 2005). Ook valt het plangebied binnen het archeologische aandachtsgebied 'Voormalig IJssel-Vechtstroomgebied', dat ruwweg de zuidelijke helft van de Noordoostpolder beslaat. Dit aandachtsgebied, met een relatief hoge dichtheid aan goed geconserveerde archeologische waarden, omvat delen van de prehistorische stroomgebieden van de Vecht, IJssel en Eem, waarin onder andere nederzettingen van de Swifterbantcultuur liggen. De inzet van de provincie in archeologische aandachtsgebieden beperkt zich tot het opsporen en het planologisch beschermen van individuele archeologische waarden. Als het niet anders kan, worden archeologische vondsten opgegraven. Het heeft de voorkeur om deze vondsten in de bodem te laten zitten, zodat toekomstige generaties archeologen met behulp van verder ontwikkelde technieken betere onderzoeksresultaten kunnen behalen.

Het plangebied is geen onderdeel van een zogenaamde sterlocatie, een locatie die uitblinkt door gaafheid, zeldzaamheid of combinatie met archeologische en landschappelijke waarden. Ook ligt het plangebied niet binnen een Provinciaal Archeologisch en Aardkundig Kerngebied (PArK).

De archeologische waarden- en verwachtingenkaart van Urk (zie figuur 4.3) geeft een beeld van de kansen op het aantreffen van archeologische waarden. Binnen het plangebied zijn delen met een lage verwachtingswaarde en delen met een hoge verwachtingswaarde (gebiedsdelen met rivierduinen). Het is niet bekend hoeveel archeologische vindplaatsen er exact in het plangebied aanwezig zijn. Echter, aangenomen mag worden dat het aantal archeologische sites niet tot één of twee beperkt blijft, gezien de historie van het gebied en het aantal vindplaatsen elders in Urk op de oeverwal en de rivierduin die het plangebied doorkruisen (MER 2005).

Figuur 4.3: Archeologische waarden- en verwachtingskaart Urk. Bron: Buro de Brug (2015).

De vrijstellingsgrenzen voor oppervlakte en diepte van bodemingrepen zijn bepaald op basis van een complexe afweging. Enerzijds is het de bedoeling om kleine ontwikkelingen en normaal agrarisch landgebruik zonder onderzoek op bepaalde locaties mogelijk te maken, anderzijds moet worden voorkomen dat teveel belangrijke archeologische informatie ongezien verloren gaat. Zowel het archeologische als het maatschappelijke belang speelt hierbij een rol. Binnen het plangebied zijn zowel categorie 5, categorie 6 als categorie 7 locaties. Tot de categorie 5 behoren de zones met een hoge verwachting in het buitengebied van de gemeente. In dit gebied is de kans op het aantreffen van archeologische waarden in de bovenste 50 cm echter gering. Tot categorie 6 behoren de zones met een middelhoge verwachting in het buitengebied. Er wordt een lagere dichtheid aan archeologische resten verwacht dan in zones met een hoge verwachting. De kans dat een bodemingreep in een gebied met een middelhoge verwachting archeologische resten verstoort, is kleiner dan in de gebieden met een hoge verwachting. Daarom wordt een ondergrens van 5000 m2 gehanteerd in plaats van de 500 m2 in de gebieden met een hoge verwachting. In de categorie 7 zones zijn er weinig aanwijzingen voor archeologische vindplaatsen.

Figuur 4.4: Archeologische Beleidskaart Urk. Bron: Buro de Brug (2015).

Conclusie

Zoals op bovenstaande kaart te zien is, gelden in het plangebied verschillende beleidsregels ten aanzien van archeologie, te weten categorie 5 en categorie 7. Dit beleid is in dit bestemmingsplan verwerkt door het opnemen van verschillende dubbelbestemmingen, namelijk 'Waarde - Archeologie 5' en 'Waarde - Archeologie 7'. Op deze gronden mogen uitsluitend bouwwerken ten behoeve van een andere aan deze gronden toegekende bestemming met omgevingsvergunning worden gebouwd, mits op basis van archeologisch onderzoek is vastgesteld dat ter plaatse geen behoudenswaardige archeologische waarden aanwezig zijn, of de archeologische waarden in voldoende mate zijn zeker gesteld dan wel de aanwezige behoudenswaardige archeologische waarden niet onevenredig worden geschaad.

4.4.2 Landschap en cultuurhistorie

Kader

De modernisering van de monumentenzorg (MoMo) heeft erin geresulteerd dat per 1 januari 2012 het Besluit ruimtelijke ordening is aangepast. Met deze aanpassing is cultureel erfgoed ingebed in de ruimtelijke ordening. Het is verplicht om in bestemmingsplannen aandacht te geven aan cultuurhistorie en aan en de effecten van het initiatief op cultuurhistorische waarden die in het plangebied voorkomen. Landschappelijke en cultuurhistorische waarden zijn in dit plangebied zodanig met elkaar verweven dat de beide onderwerpen gezamenlijk behandeld zijn.

Onderzoek

Cultuurhistorie

Het besef van de aanwezigheid van cultureel erfgoed is van groot belang voor de kwaliteit van onze omgeving. Het beheer daarvan vraagt om voortdurende zorg, vooral als het gaat om nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen. In het kader van dit bestemmingsplan worden cultuurhistorische waarden onderscheiden in fysiek herkenbare waarden (landschap / bebouwing) en verborgen bodemschatten. We spreken in dat geval van bodemarchief, het kennisgebied van de archeologie (zie paragraaf 4.4.1).

Het plangebied wordt momenteel voornamelijk gebruikt als agrarisch productiegebied (akkerbouw) in overeenstemming met het primaire doel waartoe de Noordoostpolder in 1942 is drooggelegd en ingericht. Gelet op de voor het Zuiderzeeproject karakteristieke kenmerken beschikt het gebied over elementen die vanuit het cultuurhistorisch perspectief als bijzonder kunnen worden aangeduid. In dit verband worden als elementen van betekenis genoemd:

• de verkavelingstructuur met een standaard kavelmaat van 300 m x 800 m;
• de geclusterde agrarische bouwpercelen aan de Karel Doormanweg en de Domineesweg;
• de erfsingels om de agrarische bouwpercelen;
• de aanwezigheid van een rijtje (4) woningen nabij genoemde clusters.

Deze woningen verwijzen naar de periode dat de stand van de technologische ontwikkelingen in de landbouw in relatie tot de toen uitzonderlijke bedrijfsgrootte noodzaakte tot het in dienst hebben van landarbeiders. Voor het personeel werd een zelfstandige behuizing geboden in de directe nabijheid van de boerderijen in verband met de beperkte mobiliteit. Hoewel deze woningen hun oorspronkelijke functie al lang hebben verloren, zijn ze voor het gebied van de Noordoostpolder zeer karakteristiek en daar van cultuurhistorische betekenis. Ten gevolge van de polderinrichting en de vormgeving van de Urkervaart vindt binnen het plangebied een hoekverdraaiing plaats in de verkavelingsrichting welke loodrecht op de vaart is gericht.

Landschap

Het plangebied maakt in de bestaande situatie nog onderdeel uit van het karakteristieke open polderlandschap. De invloed van het bedrijventerrein Zwolschehoek is echter al zodanig dat van een landschappelijk waardevol gebied al nauwelijks sprake meer is. Deze waarde speelt wel een rol bij nadere invulling van het stedelijk gebied als gradiënt. Daarnaast zijn, zoals onder het kopje 'cultuurhistorie' reeds aangegeven, de gebroeide en geclusterde bouwpercelen karakteristieke landschapselementen die hun plaats aan de rand van het gebied innemen. Ook de singelbeplanting langs de Domineesweg en de Waterschapswijk valt onder de Flevolandsche landschappelijke karakteristiek.

Conclusie

De bestaande singelbeplanting langs de Domineesweg en om de agrarische bouwpercelen aan de Karel Doormanweg en de Domineesweg blijven conform de bestaande situatie gehandhaafd en worden ingepast in het plan. Dit geldt ook voor het genoemde rijtje van 4 woningen aan de westkant van de agrarische bouwpercelen aan de Domineesweg. Met het bebouwen van het bestaande agrarische landschap gaat een groot deel van het huidige karakter van het plangebied, de openheid en grootschaligheid, verloren. Bij de uitwerking van de plannen wordt echter een link gelegd tussen de bestaande rationele verkaveling en indeling en de vroegere ontwikkeling van het gebied in de vorm van rivierduinen (zie archeologie). Het eiland aan de noordzijde van het plangebied verwijst bovendien naar het (voormalige) eilandkarakter van Urk. De bestaande erfsingels blijven behouden.

4.7.1 Verantwoording groepsrisico externe veiligheid

In relatie tot de twee transportroutes gevaarlijke stoffen dient de verantwoording van het groepsrisico aandacht te krijgen (voor de propaantank geldt vanuit het Activiteitenbesluit geen groepsrisicobeleid). In deze memo zijn elementen aangedragen voor de invulling van de verantwoordingsplicht door het bevoegd gezag: de gemeenteraad van Urk. Deze elementen zijn afgeleid uit het Besluit externe veiligheid transportroutes en zijn tevens omschreven in de Handreiking verantwoordingsplicht groepsrisico (VROM, 2007).

Plasbrandscenario

Het plangebied ligt binnen het invloedsgebied van de N351 en N352. Bij deze wegen kan een plasbrand optreden. Bij een calamiteit met brandbare vloeistoffen kan een plasbrand ontstaan (een plas van brandende vloeistof). Het gevolg is een korte, maar extreme hittestraling. De omvang van het effect wordt bepaald door de oppervlakte van de plas. Uitgaande van een calamiteit waarbij een gehele tankinhoud vrijkomt is het invloedsgebied van een plasbrand ongeveer 45 meter. De gevolgen van een plasbrandscenario ter hoogte van het plangebied hangen eveneens af van de wijze waarop het plangebied in de toekomstige situatie precies zal worden ingericht.

Zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid is de mate waarin personen in staat zijn zichzelf (zonder hulp van buitenaf) in geval van een calamiteit in veiligheid te brengen. Binnen het plangebied zijn geen ontwikkelingen opgenomen die langdurig verblijf van beperkt zelfredzame personen faciliteren.

Alarmering

In geval van een incident met gevaarlijke stoffen dienen personen uit het invloedsgebied van de N-wegen te vluchten. Personen dienen hiervoor gewaarschuwd te worden. Gerichte risicocommunicatie met bewoners, werknemers en andere aanwezigen (bijvoorbeeld via NL-Alert) kan ertoe bijdragen dat alarmering van het gebied sneller verloopt. Hierbij dient aan te worden gegeven wat het gewenste handelingsperspectief is (schuilen of vluchten) en op welke wijze hieraan invulling kan worden gegeven.

Handelingsperspectief

Bij een calamiteit met brandbare vloeistoffen moeten aanwezige personen zich in veiligheid brengen op ruime afstand van de incidentlocatie, buiten het invloedsgebied van brandbare vloeistoffen (45 meter). Personen binnen het invloedsgebied kunnen ernstige (dodelijke) brandverwondingen oplopen. De omgeving biedt mogelijkheden om (zowel binnen als buiten het plangebied) in meerdere richtingen van de wegen af te vluchten.

Bestrijdbaarheid

Bestrijdbaarheid is de mate waarin een rampscenario door de brandweer te bestrijden is. De mate waarin uitvoering aan deze aanvalsstrategieën kan worden gegeven hangt af van de capaciteit van de brandweer (opkomsttijd en beschikbare blusmiddelen) en de bereikbaarheid van het plangebied (opstelplaatsen).

Bij een ongeval met brandbare vloeistoffen, waarbij een plasbrand kan ontstaan, kan de brandweer snel ter plaatse zijn. Een plasbrand is dan goed te bestrijden. Door het tijdig arriveren van de brandweer wordt voorkomen dat het vuur zich snel kan uitbreiden en kan overslaan.

Ten aanzien van de bestrijdbaarheid wordt door de gemeente Urk in het kader van de bestemmingsplanprocedure advies ingewonnen bij de Veiligheidsregio Flevoland tijdens het overleg ex artikel 3.1.1. Besluit ruimtelijke ordening.

5.2.1 Mogelijkheden Chw

Met dit bestemmingsplan wordt geëxperimenteerd met de in de toekomstige Omgevingswet beoogde verbreding van het bestemmingsplan tot een omgevingsplan. Zolang de beoogde Omgevingswet niet is vastgesteld en in werking is getreden, geldt een experimenteel omgevingsplan als een buitenwettelijk en vormvrij plan.

Met artikel 7c van de Chw wordt een wettelijke grondslag gegeven aan deze experimentele bestemmingsplannen. In het kader van dit experiment mag worden afgeweken van de aangegeven onderdelen van onder meer de Wet ruimtelijke ordening (Wro), het Besluit ruimtelijke ordening (Bro), de Wet geluidhinder (Wgh), het Besluit geluidhinder (Bgh) en de Wet milieubeheer (Wm). Artikel 7c biedt de volgende instrumenten:

• Looptijd: 20 jaar in plaats van 10 jaar.
• Voorlopige bestemmingen: tijdelijk gebruik, maximaal 10 jaar.
• Verordeningen: toevoegen lokale verordeningen v.w.b. fysieke leefomgeving
• De ‘verbrede reikwijdte’ betekent dat het omgevingsplan niet alleen over een ‘goede ruimtelijke ordening’ gaat, maar net als onder de Omgevingswet de fysieke leefomgeving centraal stelt. In het bestemmingsplan met verbrede reikwijdte kunnen naast regels met een ruimtelijke relevantie, regels worden opgenomen ten behoeve van het bereiken en in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving en een goede omgevingskwaliteit en doelmatig beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving ter vervulling van maatschappelijke functies. Concreet betekent dit dat regels kunnen worden opgenomen over onder andere het uiterlijk van bouwwerken (welstand), duurzaamheid en een goed woon- en leefklimaat
• Meldingsplicht: activiteiten zijn verboden, tenzij initiatiefnemers dit vooraf melden: ruime en flexibele kaders stellen met behoud van controle en sturingsmogelijkheden, bijvoorbeeld voor beheer fysieke leefomgeving maatregel treffen die betere bescherming bieden aan de leefomgeving.
• Beleidsregels: open norm, uitleg afhankelijk van beleidsregel. Eisen: moeten naleefbaar, uitvoerbaar en handhaafbaar zijn.
• Planschade: vanaf 3 jaar voorzienbaar.
• Uitvoerbaarheid en milieukwaliteitseisen: globaal onderzoek in kader van vaststelling. Plan moet kunnen worden gerealiseerd: geen evidente belemmeringen die de uitvoering in de weg staan. Basisvraag: of een functie toelaatbaar is. Hoe een functie aanvaardbaar kan worden verwezenlijkt kan door gebruik van open normen worden verlegd naar de vergunningverlening.
• Exploitatieplan: vaststelling exploitatieplan verplaatsen naar vergunningverlening, college bevoegd gezag. Biedt de mogelijkheid in de tussentijd het kostenverhaal anderszins te regelen.
• Maatwerkregels: gebiedsgerichte geluidwaarden opnemen, hoger of lager dan Activiteitenbesluit, 5 dB extra toe te staan.

5.2.2 Toepassing Chw

In de vorige paragraaf zijn de mogelijkheden van een bestemmingsplan Verbrede Reikwijdte beschreven. In deze paragraaf wordt toegelicht welke instrumenten voor dit plan zijn toegepast.

Planperiode

Vanwege de omvang van het plan kan het niet binnen de reguliere planperiode van 10 jaar worden gerealiseerd. Op basis van de Chw is de planperiode voor dit plan dan ook 20 jaar. Met een bouwvolume van circa 80 woningen per jaar kan het plan binnen deze planperiode worden gerealiseerd. Dit is een realistisch bouwvolume als het wordt vergelijken met de ervaringscijfers op Urk in de afgelopen jaren, waarin het bouwvolume ruim hoger is.

Bedrijven en milieuzonering

Uit paragraaf 4.3 en 4.9 volgt, dat er vanwege het bedrijventerrein Zwolschehoek in een deel van het plangebied geen milieugevoelige functies kunnen worden gerealiseerd, omdat in de bestaande situatie nog geen sprake is van een goed woon- en leefklimaat. Dit wordt enerzijds veroorzaakt door de milieucontouren voor wat betref de aspecten geur, geluid, stof en gevaar die vanwege de toegestane bedrijven op het terrein Zwolschehoek over het plangebied liggen. Daarnaast heeft dit te maken met het cumulatieve geluidniveau, dat optreedt in het plangebied vanwege het wegverkeer en de bedrijfsactiviteiten op Zwolschehoek.

Voor de afstanden die op basis van de VNG-brochure 'Bedrijven en Milieuzonering' moeten worden aangehouden, geldt dat deze indicatief zijn en dat de daadwerkelijke effecten beperkter kunnen zijn dan op basis van de afstanden wordt aangenomen. In onderhavig plan is daarom een regeling opgenomen dat binnen de milieucontouren van Zwolschehoek milieugevoelige functies kunnen worden gebouwd, mits wordt aangetoond, dat er sprake is van een goed woon- en leefklimaat en mits het gebruik van de gronden op het bedrijventerrein en de bedrijfsvoering van de bedrijven niet worden belemmerd. Deze bepaling is als een open norm in de planregels opgenomen, die nader wordt geobjectiveerd in een nog op te stellen beleidsregel "Goed woon- en klimaat'. Hierbij moet worden getoetst aan de maximale invulling van de relevante bestemmingsplannen die voor het bedrijventerrein gelden op het moment, dat het bouwinitiatief zich aan dient. De beoordeling of er sprake is van een goed woon- en leefklimaat gebeurt aan de hand van de beleidsregel 'Woon- en leefklimaat'.

Hierbij is voor wat betreft de uitvoerbaarheid rekening gehouden met de omstandigheid, dat de gemeente een zogenaamd bestemmingsplan-plus voorbereidt voor het bedrijventerrein. Met een dergelijk plan brengt de gemeente de milieugebruiksruimte van het bedrijventerrein terug, waardoor de milieueffecten op het plangebied Schokkerhoek terug worden gebracht. Ook dit bestemmingsplan-plus wordt opgesteld via toepassing van de Chw.

Daarnaast zijn er in het bestemmingsplan 'reguliere' bouwregels opgenomen die ervoor zorgen dat de geluidseffecten vanwege het bedrijventerrein op het plangebied worden beperkt. Deze regels houden in dat er in deelgebieden langs het bedrijventerrein (deelgebieden F en J, zie paragraaf 4.9) een minimale bouwhoogte en een minimaal bebouwingspercentage geldt. Daarbij moet de bebouwing van woon- en werkclusters die op de westelijke percelen wordt gerealiseerd tot op de noordelijke en zuidelijke perceelsgrens worden geplaatst, zodat er een geluidwerende wand ontstaat voor de bedrijfswoningen. Tevens mag in de deelgebieden E en I (zie paragraaf 4.9) de bouwhoogte niet meer bedragen dan 6 meter en de bebouwingsdichtheid niet meer dan 50%. Op deze wijze vormt de bebouwing in deelgebieden F en J een geluidwerende maatregel om de geluidbelasting vanwege de bedrijven op Zwolschehoek terug te brengen.

Tot slot geldt, dat in het gemengde gebied, waar naast kleinschalige indoor-leisure, maatschappelijke voorzieningen en lichte bedrijfsfuncties (categorie 1 en 2) ook geluidgevoelige functies zijn toegestaan, dat de geluidgevoelige objecten (zoals bedrijfswoningen of een school) op minimaal 10 meter uit de erfgrens moeten worden gebouwd, zodat er voldoende afstand is om hinder van omliggende activiteiten te voorkomen en de bedrijfsvoering van omliggende activiteiten niet wordt belemmerd. Deze afstand van 10 meter is bepaald op basis van de VNG-Uitgave 'Bedrijven en Milieuzonering (2009)' bij een omgevingstype 'gemengd gebied', waarbij de maximaal toegestane milieucategorie 2 bedraagt.

Verkeersafwikkeling

Er dient zorgvuldig te worden omgegaan met de verkeerskundige situatie van het plan. Van belang is, dat de verkeersafwikkeling over de wegvakken en de kruispunten en de veiligheid voor fietsers op een goede wijze geborgd zijn en dat gebiedsvreemd verkeer wordt beperkt. Dit stelt eisen aan het op een juiste wijze bestemmen.

Uit het verkeersonderzoek volgt, dat er bij een verkeersintensiteit tot 15.000 motorvoertuigen per etmaal sprake is van een goede verkeersafwikkeling. Daarom wordt in de regels opgenomen, dat de gemeente jaarlijks het aantal gerealiseerde woningen monitort en ook de verkeersintensiteit op de nieuwe ontsluitingsweg meet. Wanneer de verkeersafwikkeling de genoemde grenswaarde van 15.000 nadert zal de gemeente passende maatregelen treffen. Zonder die maatregelen is de realisatie van meer dan 1005 woningen alleen toegestaan indien wordt aangetoond dat er sprake is van een goede verkeersafwikkeling en de geluidsituatie voldoet aan een goed woon- en leefklimaat, conform de beleidsregel 'Woon- en leefklimaat'.

Geluid

Zoals hierboven onder 'bedrijven en milieuzonering' al is aangegeven, is het aspect geluid vanwege wegverkeer en het bedrijventerrein Zwolschehoek een aandachtspunt. Uit onderzoek volgt dat er tot 1005 woningen geen belemmeringen zijn vanwege het aspect geluid vanwege wegverkeer, indien een hogere waarde wordt vastgesteld, variërend van maximaal 55 tot 58 decibel dB(A) voor een deel van het plangebied. Daarnaast moet een hogere waarde worden verleend voor de woningen Urkerweg 60 en Waakhoogte 16, 18 en 20 vanwege de nieuwe ontsluiting op de Urkerweg. Die maximale waarde is bepaald op basis van een reconstructieonderzoek.

Om de geluidbelasting vanwege het wegverkeer te beheersen is een monitoringsbepaling opgenomen, waarin is geregeld, dat vanaf het moment, dat er voor 900 woningen vergunning is verleend de geluidbelasting vanwege het wegverkeer jaarlijks wordt onderzocht, zodat bepaald kan worden of aan de voorkeurswaarde of de vastgestelde hogere waarde kan blijven worden voldaan bij de bouw van nieuwe woningen.

Nieuwbouw van woningen is alleen toegestaan indien aan de vastgelegde geluidnormen kan worden voldaan. Mogelijk moeten hiervoor maatregelen worden getroffen, zoals een nieuwe ontsluitingsweg vanaf de Domineesweg aan de zuidoostkant of een nieuwe oostelijke randweg. Daarnaast kunnen er maatregelen worden getroffen in de vorm van aanpassingen aan het stedenbouwkundig ontwerp, geluidwerende voorzieningen of toepassen van geluiddove gevels. Dit is mogelijk omdat het plan gefaseerd wordt gerealiseerd en alleen de eerste fase van een eindbestemming wordt voorzien. Voor de vervolgfasen geldt een uitwerkingsplicht.

Waterhuishouding

De nieuwe inrichting van het gebied heeft effecten op de waterhuishouding in het plangebied en zijn omgeving. Om een goede waterhuidhouding te borgen heeft de gemeente samen met het waterschap een uitgebreide uitgangspuntennotitie opgesteld, waaraan bij de inrichting van het plan moet worden voldaan. Deze uitgangspuntennotitie is geborgd in de planregels als een beleidsregel.

Ladder voor Duurzame Verstedelijking

De Chw biedt de mogelijkheid tot faseren van onderzoek en tot een groter doelbereik (afstemming vraag en aanbod / voorkomen relevante leegstand). De toets aan de behoefte kan worden doorgeschoven naar de vergunningverlening. Een aanvraag om omgevingsvergunning kan en moet worden geweigerd als de actuele regionale behoefte niet kan worden onderbouwd. Wel dient te worden aangetoond in het bestemmingsplan Verbrede Reikwijdte dat er sprake is van een 'goede ruimtelijke ordening' of in de context van de Ow een evenwichtige toedeling van functies aan locaties.

Het programma waarvoor de behoefte is aangetoond in het ladderonderzoek is direct toegestaan. Ten aanzien van het woonprogramma is dat maximaal 1410 woningen. Fysiek gezien is er ruimte voor meer woningen in het plangebied. Wanneer er meer dan 1410 woningen worden gerealiseerd dient bij de vergunningaanvraag te worden onderbouwd, dat er sprake is van behoefte, dat er geen sprake is van overprogrammering en dat het plan niet leidt tot leegstand in de regio. Hierbij wordt geanticipeerd op de wijziging van het Besluit ruimtelijke ordening (begin 2017), waarbij het aannemelijk is dat het dan is toegestaan dat de motivatie in het kader van de Ladder plaatsvindt bij het opstellen van het uitwerkingsplan.

Exploitatieplan

De gemeente heeft de ambitie eigenaar te worden van de gronden. Wanneer de gemeente nog geen eigenaar is en er vergunningaanvragen worden ingediend dient er kostenverhaal plaats te vinden. In dat kader biedt de Chw de mogelijkheid de vaststelling van een exploitatieplan of het sluiten van een anterieure overeenkomst te verplaatsen naar de vergunningverlening, waarbij het college bevoegd gezag is. De gemeente stelt conform de reguliere Wro een exploitatieplan vast. Het ontwerp exploitatieplan wordt tegelijkertijd met het ontwerpbestemmingsplan ter inzage gelegd. Het exploitatieplan doorloopt een zelfstandige procedure. De vaststelling ervan gebeurt tegelijk met de vaststelling van het bestemmingsplan.

Beleidsregels

De Chw biedt de mogelijkheid te werken met open normen, waarbij de uitleg nader wordt vastgelegd in een beleidsregel. De normen moet en dusdanig worden geformuleerd, dat deze naleefbaar, uitvoerbaar en handhaafbaar zijn. De gemeente stelt de volgende beleidsregels op:

• 1. Beleidsregel Parkeren: in deze beleidsregel worden de parkeernormen voor het plan Schokkerhoek vastgelegd. Bij bouwaanvragen en (wijziging van) gebruik wordt aan deze parkeernormen getoetst.
• 2. Beleidsregel Duurzaamheid: in deze beleidsregel worden de duurzaamheideisen opgenomen. Bij een aanvraag om omgevingsvergunning wordt getoetst of de plannen voldoen aan deze eisen.
• 3. Beleidsregel Goed woon- en leefklimaat: In deze beleidsregel wordt bepaald op welke wijze bij bouwaanvragen wordt getoetst aan de eis of er sprake is van een goed woon- en leefklimaat. In de beleidsregel worden daarvoor normen opgenomen.
• 4. Beleidsregel Beeldkwaliteit: In deze beleidsregel worden de welstandseisen opgenomen in de vorm van een beeldkwaliteitplan (BKP) . Er wordt per fase een BKP vastgesteld. De eerste beleidsregel Beelkwaliteit geldt voor de eerste fase van het plan waarbij een directe bouwtitel is opgenomen. De beleidsregels Beeldkwaliteit voor de vervolgfasen worden tegelijk met het uitwerkingsplan dat wordt gemaakt voor een vervolgfase vastgesteld.
• 5. Beleidsregel Geluid: In deze beleidsregel wordt bepaald waar woningen aan moeten voldoen als ze worden gebouwd in een gebied waarvoor een hogere grenswaarde geluid is vastgelegd in het bestemmingsplan.
• 6. Beleidsregel Water: De gemeente legt in een beleidsregels de uitgangpunten vast om te zorgen dat er sprake is van een goede waterhuishouding. Deze beleidsregel wordt opgesteld in overleg met het Waterschap Zuiderzeeland.

Deze beleidsregels zijn in voorbereiding. Uitgangspunt is dat ze beschikbaar zijn bij de terinzage legging van het ontwerpbestemmingsplan Schokkerhoek.